ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΝΘΡ/ΚΩΝ ΣΠΟΥΔ. - ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ III (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)


ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
3ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ


Διδαγμένο κείμενο
Ἀριστοτέλους Ἠθικὰ Νικομάχεια Β6, 10-16

Οἷον καὶ φοβηθῆναι καὶ θαρρῆσαι καὶ ἐπιθυμῆσαι καὶ ὀργισθῆναι καὶ ἐλεῆσαι καὶ ὅλως ἡσθῆναι καὶ λυπηθῆναι ἔστι καὶ μᾶλλον καὶ ἧττον, καὶ ἀμφότερα οὐκ εὖ· τὸ δ' ὅτε δεῖ καὶ ἐφ' οἷς καὶ πρὸς οὓς καὶ οὗ ἕνεκα καὶ ὡς δεῖ, μέσον τε καὶ ἄριστον, ὅπερ ἐστὶ τῆς ἀρετῆς. Ὁμοίως δὲ καὶ περὶ τὰς πράξεις ἔστιν ὑπερβολὴ καὶ ἔλλειψις καὶ τὸ μέσον. Ἡ δ' ἀρετὴ περὶ πάθη καὶ πράξεις ἐστίν, ἐν οἷς ἡ μὲν ὑπερβολὴ ἁμαρτάνεται καὶ ψέγεται καὶ ἡ ἔλλειψις, τὸ δὲ μέσον ἐπαινεῖται καὶ κατορθοῦται· ταῦτα δ' ἄμφω τῆς ἀρετῆς. Μεσότης τις ἄρα ἐστὶν ἡ ἀρετή, στοχαστική γε οὖσα τοῦ μέσου.
Ἔτι τὸ μὲν ἁμαρτάνειν πολλαχῶς ἔστιν (τὸ γὰρ κακὸν τοῦ ἀπείρου, ὡς οἱ Πυθαγόρειοι εἴκαζον, τὸ δ' ἀγαθὸν τοῦ πεπερασμένου), τὸ δὲ κατορθοῦν μοναχῶς (διὸ καὶ τὸ μὲν ῥᾴδιον τὸ δὲ χαλεπόν, ῥᾴδιον μὲν τὸ ἀποτυχεῖν τοῦ σκοποῦ, χαλεπὸν δὲ τὸ ἐπιτυχεῖν)· καὶ διὰ ταῦτ' οὖν τῆς μὲν κακίας ἡ ὑπερβολὴ καὶ ἡ ἔλλειψις, τῆς δ' ἀρετῆς ἡ μεσότης·
ἐσθλοὶ μὲν γὰρ ἁπλῶς, παντοδαπῶς δὲ κακοί.
Ἔστιν ἄρα ἡ ἀρετὴ ἕξις προαιρετική, ἐν μεσότητι οὖσα τῇ πρὸς ἡμᾶς, ὡρισμένη λόγῳ καὶ ᾧ ἂν ὁ φρόνιμος ὁρίσειεν. Μεσότης δὲ δύο κακιῶν, τῆς μὲν καθ' ὑπερβολὴν τῆς δὲ κατ' ἔλλειψιν· καὶ ἔτι τῷ τὰς μὲν ἐλλείπειν τὰς δ' ὑπερβάλλειν τοῦ δέοντος ἔν τε τοῖς πάθεσι καὶ ἐν ταῖς πράξεσι, τὴν δ' ἀρετὴν τὸ μέσον καὶ εὑρίσκειν καὶ αἱρεῖσθαι.


Διαγώνισμα Λατινικῶν Α’ (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)


1o ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ
Λατινικά Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
1ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ
(ΚΕΦ. 3-7)


Α. Να μεταφράσετε τα παρακάτω αποσπάσματα:
Cepheus et Cassiope Andromedam filiam habent. Cassiope, superba forma sua, cum
Nymphis se comparat.
Silius animum tenerum habebat. Gloriae Vergili studebat ingeniumque eius fovebat.
Eum ut puer magistrum honorabat. Monumentum eius, quod Neapoli iacebat, pro
templo habebat.
In ea civitate, quam leges continent, boni viri libenter leges servant. Lex enim est
fundamentum libertatis, fons aequitatis. Mens et animus et consilium et sententia
civitatis posita est in legibus.
Legatos omnes frumentum in castra importare iubet. Milites his verbis admonet:
«Hostes adventare audio; speculatores nostri eos prope esse nuntiant. Vim hostium
cavere debetis; hostes enim de collibus advolare solent et caedem militum perpetrare
possunt».
Μονάδες 40


ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΝΘΡ/ΚΩΝ ΣΠΟΥΔ. - ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ II (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)


ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
2ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ


Διδαγμένο κείμενο
Πλάτωνος Πολιτεία 519Β-520Α

Ἡμέτερον δὴ ἔργον, ἦν δ’ ἐγώ, τῶν οἰκιστῶν τάς τε βελτίστας φύσεις ἀναγκάσαι ἀφικέσθαι πρὸς τὸ μάθημα ὃ ἐν τῷ πρόσθεν ἔφαμεν εἶναι μέγιστον, ἰδεῖν τε τὸ ἀγαθὸν καὶ ἀναβῆναι ἐκείνην τὴν ἀνάβασιν, καὶ ἐπειδὰν ἀναβάντες ἱκανῶς ἴδωσι, μὴ ἐπιτρέπειν αὐτοῖς ὃ νῦν ἐπιτρέπεται.
Τὸ ποῖον δή;
Τὸ αὐτοῦ, ἦν δ’ ἐγώ, καταμένειν καὶ μὴ ἐθέλειν πάλιν καταβαίνειν παρ’ ἐκείνους τοὺς δεσμώτας μηδὲ μετέχειν τῶν παρ’ ἐκείνοις πόνων τε καὶ τιμῶν, εἴτε φαυλότεραι εἴτε σπουδαιότεραι.
Ἔπειτ’, ἔφη, ἀδικήσομεν αὐτούς, καὶ ποιήσομεν χεῖρον ζῆν, δυνατὸν αὐτοῖς ὂν ἄμεινον;
Ἐπελάθου, ἦν δ’ ἐγώ, πάλιν, ὦ φίλε, ὅτι νόμῳ οὐ τοῦτο μέλει, ὅπως ἕν τι γένος ἐν πόλει διαφερόντως εὖ πράξει, ἀλλ’ ἐν ὅλῃ τῇ πόλει τοῦτο μηχανᾶται ἐγγενέσθαι, συναρμόττων τοὺς πολίτας πειθοῖ τε καὶ ἀνάγκῃ, ποιῶν μεταδιδόναι ἀλλήλοις τῆς ὠφελίας ἣν ἂν ἕκαστοι τὸ κοινὸν δυνατοὶ ὦσιν ὠφελεῖν καὶ αὐτὸς ἐμποιῶν τοιούτους ἄνδρας ἐν τῇ πόλει, οὐχ ἵνα ἀφιῇ τρέπεσθαι ὅπῃ ἕκαστος βούλεται, ἀλλ’ ἵνα καταχρῆται αὐτὸς αὐτοῖς ἐπὶ τὸν σύνδεσμον τῆς πόλεως.
Ἀληθῆ, ἔφη· ἐπελαθόμην γάρ.
Σκέψαι τοίνυν, εἶπον, ὦ Γλαύκων, ὅτι οὐδ’ ἀδικήσομεν τοὺς παρ’ ἡμῖν φιλοσόφους γιγνομένους, ἀλλὰ δίκαια πρὸς αὐτοὺς ἐροῦμεν, προσαναγκάζοντες τῶν ἄλλων ἐπιμελεῖσθαί τε καὶ φυλάττειν.


Ἀναστάσιμο Φῶς


Ιερεύς Γεώργιος Προμπονάς*



Ήταν φώτα χίλια φώτα
μα δεν ήτανε το φως.
(Βερίτης)

Ποικιλόμορφα ανθρώπινα φώτα ,αλλά ανάμεσα τους όμως δεν ήταν αυτό το Υπέρλαμπρο Ανέσπερο Άκτιστο Φως της Ανάστασης, που αναζητούσε ο Βερίτης . Αυτό το μοναδικό στο είδος Του, που ξεπήδησε μέσα από ένα τάφο πριν από δυο χιλιάδες χρόνια ,έδειξε και φώτισε το δρόμο στον άνθρωπο προς την τελειότητα .Προς την επαναφορά του στην πρωτινή προνομιακή του κατάσταση έναντι της υπόλοιπης Δημιουργίας. Προς την αποκατάσταση του μέσα στο θαύμα της. Αυτός το Φως διέλυσε το σκοτάδι της άγνοια ως προς το ποιος είναι και ποια είναι η θέση του μέσα σ’ αυτή .Του υπέδειξε τον τρόπο, πώς να βοηθήσει το καλό στο πόλεμο του με το κακό ,για να θριαμβεύσει επ’ αυτού. Του υπέδειξε τη μέθοδο πώς να εξασφαλίζει την ψυχική, γαλήνη , ευτυχία, , ευφροσύνη ,και αγαλλίαση .



ΑΘΕΪΑ



Ιερεύς Γεώργιος Προμπονάς*




Φιληθείτε γλυκά χείλη με χείλη
Χριστός Ανέστη εχθροί και φίλοι
(Δ. Σολωμός)

Επειδή διαπιστώνω καθημερινά ότι η αθεΐα, η αν θέλετε στην πιο ήπια μορφή της, θρησκευτική αδιαφορία, διαχέεται εκρηκτικά , σαν ο,τι το πιο επικίνδυνο για την ανατροπή παγκοσμίων σταθερών, που δεν είναι του παρόντος να αναφερθώ περισσότερο , σκέφτηκα να επιχειρήσω μια ακόμα προσπάθεια πιο εμπεριστατωμένη αυτή τη φορά, προκειμένου να ανακόψω την ορμή του αρνητικού αυτού φαινομένου στο βαθμό που μπορώ, μιας και η προηγούμενη απέφερε αποτελέσματα απ’ ό τι διαπίστωσα ,αφού κάποιοι φίλοι διαβάζοντας την, όπως μου ομολόγησαν, στάθηκε ικανή να τους πείσει να απαλλαγούν από την πλάνη τους. .Για την προηγούμενη αναφορά μου στο θέμα αφορμή έδωσε το γεγονός ότι, τελευταία έγινε πολύς λόγος για την αθεΐα ,εξ αιτίας των πολιτικών εξελίξεων και ως εκ τούτου την άρνησης ορισμένων εκ των πολιτικών να δώσουν θρησκευτικό όρκο. Πριν προχωρήσω θα πρέπει και επιβάλλεται να σκιαγραφήσω τη γενικότερη εικόνα της εποχής πάνω στο θέμα μέσα στα πλαίσια της αποστασίας του ανθρώπου από το θεό .

Η θλιβερή όσο και επικίνδυνη διαπίστωση για τον ίδιο τον σημερινό άνθρωπο είναι ότι, δε τον βολεύει να υπάρχει ο θεός και το πιο τραγικό είναι πως επιμένει πεισματικά στη λανθασμένη άποψη του , σκλαβωμένος στον εγωισμό , την έπαρση , την αλαζονεία στην αθέμιτη ανάγκη να απορρίψει κάθε ηθικό φραγμό , για να μπορεί ανεμπόδιστος να ικανοποιεί κάθε του ψυχοφθόρο πάθος ,κάθε του άνομο κέφι, κάθε του κτηνώδη όρεξη . «όπου δεν υπάρχει θεός όλα επιτρέπονται» θα έλεγε ο μεγάλος σοφός διανοητής Ρώσος Ντοστογέφσκυ που συμπληρώνει «όπου δεν υπάρχει θεός υπάρχει χάος» .Η προσωπική μου εμπειρία αυτό επιβεβαιώνει, .Μέσα από μια επιθετική ποιμαντική που ασκώ , σαν αυτή που επιβάλλουν οι δύσκολοι καιροί μας, με τη λογική ότι αφού δεν πάει το βουνό στο Μωάμεθ ,θα πρέπει να πάει ο Μωάμεθ στο βουνό ,δηλαδή αφού δεν έρχεσθε εσείς στην εκκλησία, θα πρέπει να έρθω εγώ να σας βρώ όπου βρίσκεσθε ,αρκετές φορές που επιχειρώ να υποδείξω σε κάποιους ,αν θέλουν να πιστεύουν σωστά, τι πρέπει να πιστεύουν, πώς να το πιστεύουν και γιατί να το πιστεύουν, παρατηρώ μια δυσφορία .Διαπιστώνω ότι προτιμούν να πιστεύουν αυτό που τους εξυπηρετεί καλύτερα ,δηλαδή να αρκούνται σε μια στείρα παράδοση . Δεν τους ικανοποιεί η άποψη μου, γιατί αυτή συνεπάγεται πρώτο κάποιες υποχρεώσεις. Δεύτερο δεν τους βολεύει ο ηθικός φραγμός και τρίτο ,προφανώς το δυσκολότερο, αυτή ξυπνά την βεβαρυμμένη συνείδηση τους και αρχίζει να τους ενοχλεί . Αυτά από πλευράς φίμωσης της συνείδησης σαν του εμφύτου εκείνου ηθικού νόμου ,που του έχει εμφυτεύσει και είναι ταγμένος από τον Πλάστη να του δίνει τη δυνατότητα ,να ελέγχει και να κατευθύνει τον εαυτό του προς το καλό. Να του υποδεικνύει και να του σηματοδοτεί το δρόμος προς την αρετή, που είναι κατά τον Πλάτωνα ο προορισμός και αυτοσκοπός του πάνω στη γη. Αυτό συνιστά τον ατροφικό σήμερα Πνευματικό Πολιτισμό ,δηλαδή την πάλη του ανθρώπου με τον εαυτόν του και τούτο λόγω της πλήρους αδιαφορίας ενασχόλησης του με τη χαλιναγώγηση των ορμέφυτων, των παρορμήσεων, των αδυναμιών και τον εγωισμό του . Από την πλευρά τώρα ερμηνείας του κόσμου αυτό που συνιστά τον ανεξέλεγκτα , ξέφρενα και εκρηκτικά εξελισσόμενο και γιγαντωμένο Τεχνολογικό Πολιτισμό , ήτοι την πάλη του ανθρώπου με τη φύση ,δηλαδή την ανάλωση όλων των δυνάμεων του στην προσπάθεια , να ανακαλύψει και να εφαρμόσει τους φυσικούς νόμους, επαπειλούντα σαν τέτοιος και το πλανήτη και τη ζωή , επιμένει ότι δεν χρειάζεται Τον Θεό για να τον ερμηνεύσει . 

Η Εποχή μας ,σκλαβωμένη αυτή τη φορά στην αβυσσάλεα άγνοια της δεδομένου ότι, κατά την εχέφρονα επιστημονική κοινότητα αυτό που γνωρίζει είναι η σταγόνα και αυτό που δε γνωρίζει είναι ο ωκεανός της άγνοια και του μυστηρίου που την περιβάλει , δε Τον χρειάζεται. Είναι ικανοποιημένη με το να τα εξηγεί όλα με την επιστήμη και να κάνει ο,τι θέλει με την τεχνολογία. Δεν Τον χρειάζεται λοιπόν Τον Θεό. Δεν Τον θέλει. Δεν Τον έχει ανάγκη. Δε της είναι απαραίτητος. Δεν έχει ούτε την ανάγκη Του ούτε την προσδοκία Του. Καταργεί το λόγο και την υποψία του υπερφυσικού κόσμου ,έξω απ’ αυτό τον κόσμο της και τη λογική της. Το τι είναι ,το το ποιος είναι, το πώς ενεργεί, η γιατί ενεργεί, δεν υπάρχει πια ούτε σαν ερώτημα, αφού δεν εμφανίζεται με τρόπους συμβατούς με τη λογική της και τις αισθήσεις της. Αν κάπου διατυπωθεί ένα ερώτημα, αυτό είναι το αν και το που υπάρχει . Και αυτό όχι ως προβληματισμός που οδηγεί στην αναζήτηση ,αλλά ως αμφισβήτηση που οδηγεί στην απόρριψη .Επιμένουσα να αγνοεί την ελευθερία της Αλήθειας την σκλαβώνει στη πραγματικότητα . Ακόμη και οι δήθεν πιστοί ,όσοι ομολογούν πίστη όπως την θέλουν ,έχουν μπολιασθεί από αυτό το ερώτημα τέτοιας αμφισβήτησης. Τη βολεύουν οι απόψεις κάποιων μετρίων επιστημόνων, που μπερδεύουν τα προσωπικά τους πιστεύω με κάποια αναπόδεικτα επιστημονικά συμπεράσματα. .Αυτοί με τα ξυλοκέρατα ενός κράματος επιστημονικής αληθοφάνειας ,προσωπικής επιπολαιότητας και ανόητης αλαζονείας καταστρέφουν κάθε στοιχείο Ιερότητας του ανθρώπου και του κόσμου. Στόχος τους είναι να αποδείξουν τη νομοτελειακότητα της σκέψης, την κατάργηση του αυτεξουσίου , τη μηχανοποίηση του ανθρώπου, τη τυχαία οργάνωση της ύλης ήτοι την αυτόματη γένεση της ζωής και της ύλης. Την κατάργηση της μοναδικότητας του ανθρώπου και την προέλευση του από μια τυχαία ανακατανομής της ύλης δηλαδή εκ του μηδενός χωρίς θεία παρέμβαση, όπως λένε, από ένα τυχαίο μπέρδεμα του τίποτα με τον εαυτό του. Άραγε οι σοφοί αρχαίοι Έλληνες ήταν οι σωστοί που αναζητούσαν διακαώς και εναγώνια Τον Θεό, ή η σύγχρονη εποχή που ούτε το βωμό Του δε θέλει. Ας απαντήσουν με το χέρι στη καρδιά αυτοί που διαμορφώνουν αυτές τις αντιλήψεις. 

Όσο για τις θρησκείες είναι προϊόντα μια άλλης εποχή ,που κληρονόμησε και τώρα δεν τις έχει ανάγκη ,αλλά δε μπορεί να απαλλαγεί απ αυτές .Αυτοί που τις χρειάζονται είναι πια λίγοι και μάλιστα άρρωστοι. ‘Έτσι η βαβελική αντίληψη αναβιώνει στο αιώνα μας ,όσο ποτέ ξανά, μάλιστα αυτή τη φορά συνδυασμένη και με σοδομικά φαινόμενα. 

Για δε τις αντιλήψεις της για την Εκκλησία ούτε τη γνωρίζει, ούτε θέλει να τη γνωρίσει, ούτε την κατανοεί .Τη θεωρεί ως μια θρησκευτική έκφραση, εναντίο της οποίας έχει ήδη προϊδεαστεί από τους πανίσχυρους μηχανισμούς της σύγχρονης κοινωνίας. Γι’ αυτή είναι ένα κοινωνικό-ψυχολογικό κατασκεύασμα γεμάτο δογματικές διακηρύξεις ,τύπους και συμβολισμούς, απίστευτες και υπερβολικές αφηγήσεις ,που δεν έχουν καμιά σχέση με τη πραγματικότητα της ζωής . Δεν έχει καμιά σχέση με την πρόοδο και την ανάπτυξη. Είναι ο,τι πιο συντηρητικότερο υπάρχει στις μέρες μας. Ταυτίσθηκε με το κοσμικό σύστημα το εκμεταλλεύτηκε για να αποκτήσει δόξα και πλούτο και σήμερα καταρρέει μαζί του. Ο λόγος της δεν έχει σχέση με τη ζωή και τα έργα των οπαδών της.

Θα συμφωνούσα σε ένα βαθμό με αυτές τις αντιλήψεις, τις οποίες αναγνωρίζω και διατυπώνω και εγώ , με τη διαφορά ότι αυτές χαρακτηρίζουν το υπηρετικό προσωπικό και τους χλιαρούς οπαδούς της και όχι την Εκκλησία σαν Θεανθρώπινο Οργανισμό και τους κοινωνούς της πιστούς. Αν τόσο αυτοί που είναι ταγμένοι, να αναδείξουν το μοναδικό ρόλο της όσο και οι «οπαδοί» της, συνεπαρμένοι και αυτοί από το πνεύμα της εποχής περί άλλων τυρβάζουν, δεν ευθύνεται Αυτή. Εν πάση περιπτώσει Αυτή την Εκκλησία, όσο δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει τον ιδρυτή της, άλλο τόσο δεν μπορεί να αμφισβητήσει και Αυτή.
Φίλε αναγνώστη δε γνωρίζω αν πηγαίνεις στην Εκκλησία. Και αν πηγαίνεις δεν γνωρίζω αν γνωρίζεις γιατί πηγαίνεις. Σου δίνεται λοιπόν τώρα η ευκαιρία να το μάθεις. Για να το καταφέρεις σε καλώ διαβαίνοντας το σκαλοπάτι της επόμενης παραγράφου ,να αφήσεις για λίγο τις βιοτικές μέριμνες. Να επιστρατεύσεις τη ψυχή τη διάνοια και την καρδιά σου . Να επικεντρώσεις όλη σου την προσοχή για να εμβαθύνεις στη κάθε συλλαβή ,στη κάθε λέξη ,στη κάθε πρόταση. Να οργανώσεις τη σκέψη σου έτσι ώστε μέσα από ένα διαλογισμό, σαν αυτόν που απαιτεί η περίσταση, να βυθιστεί μέσα στο δικό μου και τότε θα καταλάβεις σε τι συμμετέχεις, όταν βρίσκεσαι εκεί μέσα συνειδητά .Προκαταβολικά σε διαβεβαιώνω προδιαθέτοντας σε ότι, αν το επιδιώξεις θα συναισθανθείς ένα τέτοιο υπέροχο μοναδικό, όμορφο και μεθυστικό βίωμα και το τι σημαίνει που είσαι άνθρωπος, που θα νιώσεις την ανάγκη να μη ξαναλείψεις από εκεί . Έλα φίλε μου σαν δυνάμει ιερέας ,όπως κάθε λαϊκό μέλος της, που σε κατέστησε η Βάπτιση σου να συλλειτουργήσουμε μαζί .’Ελα να ανεβούμε μαζί τον όντως ανηφορικό δρόμο του διαλογισμού και να είσαι σίγουρος ότι θα μας οδηγήσει σε μια κορυφή ,απ όπου θα ατενίσομε ένα πανέμορφο μαγευτικό κόσμο ,Τον Κόσμο Της Αλήθειας που απεκάλυψε Ο Χριστός, η Τον Κόσμο Των ΙΔΕΩΝ που εμπνεύσθηκε Ο Πλάτωνας, τελείως άσχετο με αυτόν της καθημερινότητας. Έλα να σπάσουμε μαζί το φράγμα του χωροχρόνου, έτσι ώστε να διαβούμε το Βήμα του Σύμπαντος Κόσμου και να σταθούμε μπροστά στην πρεσβεία του στη γη. Έλα να μάθεις ποιός είσαι. Να καταλάβεις το ρόλος σου στο κόσμο. Να γνωρίσεις γιατί είσαι Θεός. Έλα μη διστάζεις ,Μη φοβάσαι. Μη δειλιάζεις. Σε καλώ σε ένα υπέροχο πνευματικό συμπόσιο..Μη απορρίψεις την πρόσκληση. Μη σε εμποδίσουν τα ορμέφυτα , οι αδυναμίες ,τα πάθη ,ο εγωισμό , οι τυχόν ενοχές, ή αμαρτίες σου .Εδώ είναι η υψικάμινος που τα καίει όλα αυτά. Έλα ,και επαναλαμβάνω, σου υπόσχομαι να βιώσεις μια τέτοια μοναδική εμπειρία, μη δυνάμενη η ανθρώπινη γλώσσα να περιγράψει, που θα σου διεγείρει ένα ασυνήθιστο μέχρι δακρύων συναίσθημα χαράς, ευφροσύνης και αγαλλίασης όμοιο του οπίου δεν έχεις ξανανιώσει. Έλα Ακολούθησε με.

Αυτή λοιπόν η Εκκλησία Αυτή και μόνον Αυτή σαν θεανθρώπινος οργανισμός ,τελείως άσχετος με τον οποιοδήποτε ανθρώπινο, πέρα του υπεραληθινού Λόγου της διαθέτει και Ιερό βήμα .Τί είναι Το Ιερό Βήμα; Μα το Βήμα προς τον Σύμπαντα Κόσμο, μέσα στο οποίο υπάρχει η Αγία Τράπεζα. Τι είναι Αγία Τράπεζα ; Μα η Πρεσβεία αυτού του Σύμπαντος Κόσμου στη γη . 

Είναι τα άδυτα των αδύτων .Το σημείο αναφοράς και ο χώρος όπου, έξω από τα όρια του χωροχρόνου, συντελείται η επίβαση σε πράξη της θεωρίας .Ήτοι η έμπρακτη, ορατή, μυστικιστική , μυσταγωγική συνάντηση του Θεού, με τον κατά Χάριν Θεό –Άνθρωπο και τη δημιουργία .Του υλικού και του ΙΔΕΑΤΟΥ χώρου της Κλασικής Σκέψης . Του φυσικού και υπερφυσικού κόσμου . Της ορατής και αόρατης κτίσης . Του άκτιστου και κτιστού φωτός .Του ουράνιου και του γήινου κόσμου. Της Θεολογικής Φιλοσοφικής και Επιστημονικής Σοφίας με τη πηγή της. Εκεί συντελείται το «τα σα εκ των σων». Δηλαδή προσκομίζομε ( Προσκομιδή) και σου προσφέρομε ( πρόσφορο) «τα δικά σου» ποιήματα Θεέ, προϊόντα των σπόρων που έσπειρες στη γη κατά το θεόπνευστο Μωυσή , από τα «δικά σου», γεννήματα των αρχετύπων γενετικών κωδίκων σου που τοποθέτησες μέσα σ’ αυτούς κατά τον επίσης Θεόπνευστο Πλάτωνα, Ήτοι την πνευματικοποιημένη ύλη ,αντιπροσωπευμένη με το ψωμί και το κρασί .

Εκεί ο άνθρωπος ενδιάμεσος . Αυτός ο «κατ’ εικόνα και ομοίωσιν» κατά χάριν ιδιόμορφος Θεός ,προϊόν της αγάπης του θεού. Πριν την πτώση μια μοναδική στο είδος της υπερτέλεια αρμονική συνύπαρξη , σύζευξη, «κράσιν και μίξιν >> ψυχής και ύλης .Μια Υλικοπνευματική Οντότητα κατακοσμιμένη με θεϊκά κοσμήματα δηλαδή απόλυτη ελευθερία, νοημοσύνη ,συνείδηση ,έναρθρο λόγο καλές τέχνες και άλλα, και στεφανωμένη «δόξη και τιμή» που καθίσταται εξ αιτίας αυτών ιδιάζουσα και ξεχωριστή από την υπόλοιπη κτίση .Μια μορφή Οντότητας σαν αυτή με την οποία ακριβώς μετά την Ανάσταση Του Ο χριστός μπήκε μέσα στο υπερώο ,χωρίς να ανοίξει η πόρτα, εν ώ συγχρόνως ζήτησε από τους ξαφνιασμένους και φοβισμένους ,όπως ήταν φυσικό, μαθητές του κάτι να φάει. Ταυτόχρονα μετά την πτώση σε μια αέναη , αμείλικτη ,ανηλεή και αδυσώπητη πάλη ανάμεσα τους, κατά την οποία η με ψυχή διεκδικεί τα δικαιώματα της ήτοι την αφθαρσία και την αθανασία ,η δε ύλη την φθορά και το θάνατο.
Αυτός στέκει ενδιάμεσος με σκοπό μέσα απ Αυτά , δηλαδή με τη μετάληψη των υλικών στοιχείων μετουσιωμένων από την καθαγιαστική παρέμβαση του Αγίου Πνεύματος, του σώματος και αίματος του Χριστού γίνεται πια ένα με Αυτόν ,και μέσω Αυτού ,γίνεται ένα με Την Τριαδική Θεότητα , με όλους τους ανθρώπους, και τον κόσμον ολόκληρο. 

Ο Αριστοτέλης το εμπνεύσθηκε ως εξής «Εν το Παν» .Δηλαδή «το ένα είναι μέσα στο όλο», Ακόμα πιο απλά << ο άνθρωπος σαν ένα, είναι μέσα στο όλο και το όλο είναι η δημιουργία και ο μεγάλος αρχιτέκτονας της Δημιουργός» .

Αυτή ακριβώς η Ιεροτελεστία-διαδικασία Συνάντησης του Σύμπαντος Κόσμου στην Αγά Τράπεζα λέγεται και Θεία Μετάληψη. Δηλαδή λαμβάνω μέρος σ αυτή τη συνάντηση. Συμμετέχω σ αυτή. Επίσης λέγεται Θεία Κοινωνία .Δηλαδή όχι απλά συμμετέχω σαν γλάστρα ,αλλά κοινωνώ του Μυστηρίου που συντελείται σ αυτή. .Γίνομαι μέρος και μέλος Της ,αφού γεύομαι το σώμα και το αίμα του Χριστού που στο Πρόσωπο Του ενώνονται τα Πάντα, Θεός-Άνθρωπος- Δημιουργία ,σε Ένα-Θεός. Αυτή η μυσταγωγική Ιεροτελεστία λέγεται ακόμα για τον ίδιο λόγο Θεία Ευχαριστία. Δηλαδή σε ευχαριστούμε Θεέ, αυτή την ώρα της Θείας Συλλειτουργίας, που από απέραντη αγάπη έπλασε εμάς και δημιούργησες τον κόσμο για μας .Η εχέφρονα επιστήμη σήμερα αυτό το ονομάζει σαν αξίωμα «ανθρωπική αρχή». Που σημαίνει όλος ο ορατός και αόρατος κόσμος δημιουργήθηκε για να υπάρχει ο άνθρωπος.
Όταν μιλάμε για Ορθόδοξο Μυστικισμό και παράλληλα για Κλασικό διαλογισμό ,εννοούμε αυτή ακριβώς την απείρου κάλους μυσταγωγική διαδικασία, όπως τη διατύπωσα ,μέσω της οποίας επιτυγχάνεται αυτό που λέμε μέθεξη-συμμετοχή στο μυστήριο. Θέαση –όραση του μυστηρίου. Και θέωση –ένωση με τη Θεϊκή ουσία. Αυτός είναι ο σκοπός της Ορθόδοξης Λατρείας κατά την οποία ο αριστοτέχνης μαέστρος το Άγιο Πνεύμα ενορχηστρώνει αριστοτεχνικά όλες τις καλές τέχνες ,για να υπηρετήσουν αυτή τη μυστικιστική μυσταγωγία .

Αν θέλετε και την παραστατική εκδοχή της Εκκλησίας ,δεν είναι παρά ένα ψυχο - σωματικό--θεραπευτικό Ίδρυμα ,όπου αντί για αξονικούς , μαγνητικούς τομογράφους, υπέρηχα ,φάρμακα και γιατρούς διαθέτει σαν πολύ πιο δραστικά τα αγιάστηκα της μέσα ,δηλαδή τα Ιερά Μυστήρια και τους ιερείς που τα επιτελούν. 

Φίλε αναγνώστη ιδιαίτερα αν είσαι σκεπτικιστής το μαντεύω αρχίζεις να ζορίζεσαι .Σε καλώ να βουτήξεις στα δύσκολα ,μα τα δύσκολα κρύβουν την ομορφιά. Τα εύκολα επειδή ακριβώς δεν προϋποθέτουν ιδιαίτερο κόπο είναι ευτελή φθηνά και ανώφελα. Μη βιαστείς να προσπεράσεις το συλλογισμό μου, επειδή ή βαριέσαι, ή δυσκολεύεσαι, ή στη χειρότερη περίπτωση δεν καταδέχεσαι .Σε προτρέπω να επιχειρήσεις να εμβαθύνεις με ταπείνωση και τότε επαναλαμβάνω σου υπόσχομαι, θα γευθείς μια μέθεξη ανεκδιήγητης ψυχικής ηδονής, που όμοια της σε διαβεβαιώνω από εμπειρία δεν έχεις δοκιμάσει. <<έρχου και ίδε» λοιπόν. Έλα και θα δεις. 

Αυτή η Εκκλησία σας πληροφορώ ,που μου δόθηκε η χάρις και η τιμή μέσω της Ιεροσύνης να βρίσκομαι στα τρίσβαθα της καρδιάς της ,έχει υπέρανεπτυγμένο το μητρικό φίλτρο όσο καμιά μάνα του κόσμου. Τόσο που όσο κι’αν βρίζεται, ,απαρνιέται, απαξιώνεται, πολεμιέται, απορρίπτεται, αδικείται από τα παιδιά της ,έχει μια τόσο στοργική και ζεστή αγκαλιά γεμάτη καλοσύνη ,αγάπη ,συγνώμη , κατανόηση ,και ανεκτικότητα που δεν διανοείται να αντεκδικηθεί ,να τιμωρήσει, να συνερισθεί ή να απειλήσει τα ξεστρατισμένα παιδιά της. Παρά σαν το στοργικό πατέρας του Ασώτου περιμένει καρτερικά ,να ξαναζητήσουν τη μητρική της θαλπωρή ,αυτή που μόνο Αυτή διαθέτει. Πενήντα χρόνια που τη διακονώ, θα μπορούσα να απορυθμίσω χιλιάδες περιπτώσεις επιστροφών ασώτων που αναζήτησαν την αγκαλιά της .

Τη στοχαστική προσέγγιση θα την αποδώσω και παραστατικά με ένα παράδειγμα .Δυο κυνηγοί κυνηγούσαν ένα ελάφι. Κάποια στιγμή το έχασα από τα μάτια τους. Αυτό πρόλαβε και κρύφθηκε σε ένα δασύ αμπέλι επί του δρόμου των κυνηγών .Προσπέρασαν το αμπέλι αναζητώντας το, χωρίς να υποψιαστούν ότι μπορεί να έχει κρυφθεί εκεί μέσα και προχώρησαν. Αφού δε το βρήκαν επέστρεψαν , αλλά εν τω μεταξύ το ελάφι είχε φάει το αμπέλι και μη δυνάμενο να κρυφθεί ,το βρήκαν και το σκότωσαν .Αυτή είναι η αποστολή της Εκκλησίας να προστατεύει τα παιδιά της. Αν κάποια την αρνούνται και θέλουν να την καταστρέψουν θα έχουν την τύχη του ελαφιού. .

Σε αντίθεση με όλα αυτά που χαρακτηρίζουν την εποχή μας λοιπόν, χωρίς αυτοί που έχουν αυτές τις απόψεις να τις αποδεικνύουν με επιχειρήματα ,εγώ θα επιχειρήσω να ισχυρισθώ το αντίθετο με αδιάσειστα επιχειρήματα ,όπως συνηθίζω, επιλεγμένα όχι από λαϊκές δοξασίες αλλά από κορυφαίους επιστήμονες .Συμμάχους έχω όχι μόνο τη θεολογία αλλά και τη φιλοσοφία και την επιστήμη . Γιατί αν αντλήσω τα επιχειρήματα μου μόνο από τη θεολογία ,κάποιος προκατειλημμένος προφανώς να μη πεισθεί με τη λογική ότι, «παπά είσαι αυτά υποχρεωτικά θα πεις» .

Επιγραμματικά θα πρέπει να πω ότι ,νομοτελειακά δεν μπορεί κανείς μα κανείς να ισχυρισθεί ότι είναι άθεος. Μπορεί να ισχυρισθεί ότι είναι Άθρησκος , όχι όμως και άθεος.. Αν επιχειρήσει κάτι τέτοιο σημαίνει ότι, ή βασανίζεται από ενοχές ,ή είναι αλαζόνας, ή ημιμαθής .Παραστατικά θα το εκφράσω διαφορετικά. Όσο μπορεί κάποιος να αρνηθεί τον ομφάλιο ρόλο πού το συνέδεε με τη μάνα του ,άλλο τόσο μπορεί να αρνηθεί και τον ομφάλιο ρόλο, πού τον συνδέει με την πηγή της ζωής δηλαδή Τον Θεό. Κανείς μα κανείς δεν γνωρίζει πότε και πώς Ο Θεός, θα μιλήσει στην καρδιά τού κάθε ανθρώπου . Αν επιδιώξει να Τον αναζητήσει, όμως με φρόνηση σύνεση και ταπείνωση τότε θα τον συναντήσει. Αν αυτό το επιχειρήσει με την περιορισμένου εμβέλειας ανθρώπινη λογική , προκαταβολικά θα του συνιστούσα να μη το επιχειρήσει, για τον απλό λόγο ότι αν το κατάφερνες με αυτό τον τρόπο, τότε Αυτός δεν θα ήταν θεός γιατί είναι ασύμβατος από τη πεπερασμένη ανθρώπινη λογική και αόρατος από τις ατελείς αισθήσεις μας. Πχ. Αν η όραση μας ήταν τέλεια δεν θα βλέπαμε το αντικείμενο , αλλά εκατομμύρια ηλεκτρόνια ,πρωτόνια, νετρόνια και πλήθος υποατομικών σωματιδίων , να περιστρέφονται γύρω από ισάριθμους πυρήνες. Ακόμα από ένα ραδιοφωνικό σταθμό εκπέμπονται μουσικό-ηχητικά ηλεκτρομαγνητικά κύματα που εμείς δε τα βλέπομε . Δεν συνεπάγεται όμως ότι αυτά δεν υπάρχουν αφού δε τα βλέπομε, ενώ ακούμε τη μουσική. Κατ αναλογία και η λογική μας σαν ατελής που είναι ,δε θα μπορούσε ποτέ να συλλάβει τη ασύλληπτη ΙΔΕΑ Του Θεού και εν πάση περιπτώσει αφού δεν μπορούμε να αντικρίσομε κατάματα το κτίσμα Ήλιο, γιατί να έχομε τη παράλογη απαίτηση να αντικρίσομε Τον Κτίστη του; Κάτι τέτοιο επιχείρησε να προσπαθήσει ένας μεγάλος πατέρας της Εκκλησίας ονόματι Αυγουστίνος ,ο οποίος παρά την πολύπλευρη μόρφωση του βασανιζόμενος από υπαρξιακές ανησυχίες Τον αναζητούσε και προσπαθούσε να Τον συλλάβει με τη λογική του. Οπότε μια μέρα περπατώντας σε μια παραλία συλλογιζόμενο και διαλογιζόμενος προφανώς, είδε ένα παιδί να προσπαθεί ,να γεμίσει το κουβαδάκι του με ένα κυπελάκι και το ρώτησε «τι κάνεις εκεί παιδί μου;» Του απαντά το παιδί: «προσπαθώ να βάλω όλη τη θάλασσα μέσα στο κουβαδάκι με το κυπελάκι» .Τότε ήλθε εις εαυτό και συλλογίσθηκε «‘Όταν καταφέρει κάτι τέτοιο το παιδί , τότε θα καταφέρω και εγώ να χωρέσω μέσα στη σκέψη μου Τον θεό» .Αυτό ήταν η αιτία να μεταστραφεί και από άθεος να γίνει ένα από τους φλογερούς κήρυκες του Ευαγγελίου μέσω ενός πλούσιου συγγραφικού έργου του . Συμπερασματικά θα έλεγα ότι, εκεί που τελειώνει η συμβατική δυνατότητα της λογικής, αρχίζει η συμβατική δυνατότητα της πίστης. Τώρα ή τη διαθέτει κανείς και βρίσκει τη πραγματική γαλήνη ευτυχία και ελευθερία ή δε τη διαθέτει και βολοδέρνεται σε ένα χαοτικό αδιέξοδο <<ου φέρει το μυστήριο έρευνα πίστη μόνο τούτο οσφίζεται» θα έλεγε ο υμνογράφος. 

Αυτό που μπορούμε να κάνομε είναι, αν επιθυμούμε να Τον αναζητήσομε επαναλαμβάνω με φρόνηση ταπείνωση και σύνεση ,να εμβαθύνομε μέσα στις ενέργειες Του, ήτοι το μυστήριο της ζωής και της γύρω μας φύσης .Και αν αναλογισθούμε ότι, όπως κάθε σπίτι αν δεν το φτιάξει κάποιος κατά τον Α. Παύλο, δε μπορεί από μόνο του να ξεφυτρώσει, έτσι και αυτό το μεγάλο σπίτι που λέγεται κόσμος και φιλοξενεί τη ζωή, δε θα μπορούσε από μόνο του να δημιουργηθεί, ούτε αυτό ,ούτε αυτή. Τότε δε θα μπορούμε παρά να συμφωνήσει με το Καζαντζάκη ,όταν «ρώτησε την αμυγδαλιά αν υπάρχει θεός και εκείνη άνθησε».

Αυτή τη στιγμή νιώθω τη ανάγκη ,να σας κάνω κοινωνούς μιας σχετικής προσωπική εμπειρίας ,που μόλις χθες βίωσα . Στεκόμουν σε μια βραχώδη παραλία ρουφώντας αχόρταγα και ρομαντικά το μεγαλείο της φύσης, που εκείνη τη στιγμή βρισκόταν στο απόγειο έξαρσης του . Συλλογίσθηκα πόσοι φυσικοί νόμοι λειτουργούν αυτή την ώρα ενορχηστρωμένοι και σεναριογραφημένοι από το αριστοτέχνη δημιουργό , σε μια πλήρη συνεργασία χημική μαθηματική και γεωμετρική ! Όλα της τα στοιχεία βρισκόταν σε πλήρη ένταση μιας μεγαλειώδους ιεροτελεστίας . Ανεχόμουν να με λούζει η καταρρακτώδη βροχή, συμμετέχοντας έτσι και εγώ σαν στοιχείο της σ’ αυτό το ασυνήθιστο συλλείτουργο των φυσικών στοιχείων. Συγχρόνως ήμουν και πρωταγωνιστή και θεατής σε μια θεατρική παράσταση ,όπου έπαιζαν σε απόλυτη αρμονία το ρόλος τους όλα αυτά . Το θεριεμένο κύμα , η αγριεμένη θάλασσα, , οι εκτυφλωτικές αστραπές ,οι εκκωφαντικές βροντές, οι φιδωτοί κεραυνοί, το χαλάζι ο δυνατός άνεμος ,το δάσος , ο ήλιος να παίζει το κρυφτό πίσω από τα σύννεφα ,τα κοτσύφια και οι τσίχλες να τρέχουν να προφυλαχθούν , οι γάτες μου να τρίβονται μου ,τα πρόβατα να βόσκουν γύρω μου ,μια αράχνη να πλέκει το ιστό της αδιαφορώντας για το τι συμβαίνει γύρω της, μια μέλισσα κι’ αυτή το ίδιο να μεταφέρει τη γύρη από τη μια μαργαρίτα στη άλλη με αμοιβή απ αυτές ένα κέρασμα νέκταρος για το κόπο της. Όλα αυτά συνέθεταν μια ασύλληπτη ομορφιά ,αδύναμης της ανθρώπινης γλώσσας να την περιγράψει , φυσικής και υπερφυσικής μυστικιστικής μυσταγωγίας. Και σαν βασιλιάς όλων αυτών, καθήμενος στο χρυσοποίκιλτο πορφυρούν, βασιλικό θρόνο του θεάτρου που λέγεται Άνθρωπος , ο έμφυτος ηθικός νόμος μου υπαγόρευε ,να αναφωνήσω μαζί με το Σολωμόντα « ως εμεγαλύνθη τα έργα σου Κύριε ,πάντα εν σοφία εποίησας» και ακόμα «οι ουρανοί διηγούνται δόξα θεού, ποίηση δε των χειρών αυτού αναγγέλλει το στερέωμα». Ε! μπροστά σε μια τέτοια εικόνα όσο και να επιμένει ο άνθρωπος, εγκλωβισμένος στο εγωισμό του ,δε θα μπορέσει ποτέ να αρνηθεί Τον σεναριογράφο. Ο φιλόσοφος Κάντ προφανώς μέσα από τους φιλοσοφικούς στοχασμούς του, ίσως και μετά από μια παρόμοια εμπειρία, εκφράζει το δικό του δέος με μια μικρή πρόταση << ο έναστρος ουρανός από πάνω μου και ο έμφυτος ηθικός Νόμος με κάνουν ,όσο και να επιμένω να σε αρνηθώ να μην το μπορώ» 

Αν ανατρέξομε στην ιστορία θα συναντήσομε πλειάδα περιπτώσεων ανθρώπων που μεταστράφηκαν ,οι οποίοι όχι μόνο δήλωναν άθεοι αλλά ήταν ορκισμένοι Αποστόλου Παύλου. Είναι σαν υπερφυσική τόσο συγκλονιστική ,όσο και συναρπαστική. Νεαρός ακόμα φανατισμένος αντιχριστιανός ήταν ένα από εκείνους, που λιθοβόλησαν μέχρι θανάτου τον Αρχιδιάκονο Στέφανο .Μετά σαν ενήλικας καβάλα συνέχεια πάνω σε ένα άλογο και με μόνιμα το ξίφος έξω από το φυκάρι, θέριζε σαν ραπανάκια τα κεφάλια των χριστιανών. Μέχρι την καθοριστική γνωστή εκείνη στιγμή για τη ζωή του, που έμελε να του αλλάξει εκ βάθρων τον τρόπο σκέψης και δράσης, όπως καταγράφει ο ίδιος το περιστατικό, που αντίκρισε και άκουσε το Χριστό να του λέει: «Παύλο γιατί με διώκεις. Σε πληροφορώ ότι ματαιοπονείς και είναι σκληρό για σένα, γιατί μόνο πόνο σου αποφέρει ,το να κλωτσάς τον Κέδρο στη ρίζα του για να τον ξεριζώσεις. Σε διαβεβαιώνω επίσης ότι ο Κέδρος που κλωτσάς είμαι εγώ ο Χριστός, που μόλις αναστήθηκα και είμαι αξερίζωτος. Σε καλώ λοιπόν να διακηρύξεις το αναστάσιμο .απολυτρωτικό, ελπιδοφόρο ,αισιόδοξο ,χαρμόσυνο, μήνυμα μου σε όλη την οικουμένη. Μέ αυτή τη λογική φίλε μου μη βιασθείς να αυτοπροσδιορισθείς άθεος ελαφρά τη συνειδήσει, γιατί ανά πάσα στιγμή μπορεί να σου συμβεί κάτι τέτοιο. ΄
Έκτοτε από αμείλικτος διώκτης μεταστράφηκε σε φλογερό υπεραμύντορα και κήρυκα αυτού του μηνύματος .Σε βαθμό που, όπως υποστηρίζουν σύγχρονοι ιστορικοί μελετητές , ο χριστιανισμός θα εξελισσόταν σε μια ιουδαϊκή αίρεση αν δεν ήταν αυτός. Αυτός τον χειραφέτησε απ’ αυτόν τον κίνδυνο να εξελιχθεί σε μια τέτοια αίρεση , διατρέχοντας τον τότε γνωστό κόσμο από τα Ιεροσόλυμα στη Ρώμη τέσσερεις φορές κάτω από ακραίες αντίξοες συνθήκες μετακίνησης και διαβίωσης .Όπως κακουχίες, ναυάγια φυλακίσεις διώξεις, ξυλοδαρμούς, δαγκώματα φιδιών, στερήσεις κάθε λογής και βασανιζόμενος από μια ανίατη ισόβια δερματοπάθεια. Κατάφερε το ακατόρθωτο και ασύλληπτο. Γι αυτό πολύ σωστά χαρακτηρίζεται ο πρώτος μετά τον Ένα από την Εκκλησία .Δηλαδή ο Ένας είναι Ο χριστός και αυτός είναι ο πρώτος μετά από εκείνο. Από δε την Παγκόσμια διανόηση συγκαταλέγεται ανάμεσα τους δέκα οχτώ μεγάλους Άνδρες της Ιστορίας. Παρενθετικά θα ρωτούσα τους σημερινούς άμεσους διαδόχους του. Κατά πόσο είναι ήσυχοι «έργοις και λόγοις» με τη συνείδηση τους για το γεγονός ότι, σε μια εποχή που η φαεινότερη του ηλίου απαστράπτουσα και ακτινοβολούσα ,σώζουσα και νοηματοδοτούσα τη ζωή Ορθόδοξη Χριστιανική Πίστη, που εκείνος με υπεράνθρωπες προσπάθειες έκτισε ,τείνει προς εξαφάνιση; Αυτή την πίστη την ομολόγησαν και θυσιάστηκαν, με κάθε λογής φρικιαστικό μαρτύριο, εκατομμύρια άνθρωποι αρχής γενομένης από τα σφαγιασθέντα από τον Ηρώδη 14000 νήπια, μέχρι σήμερα στις Ασιατικές χώρες από μισαλλόδοξα μουσουλμανικά κινήματα. Αυτή η πίστη ενέπνευσε τέχνες, γράμματα ,πολιτισμό. Αυτή η πίστη χώρισε την Ιστορία στα δύο. Αυτή η πίστη απάντησε στις αγωνιώδεις υπαρξιακές αναζητήσεις των Αρχαίων Ελλήνων. Αυτή η πίστη μοναδικά και ανεπανάληπτα από μόνη της είναι κατ εξοχή επαναστατική, ανατρεπτική, γεμάτη εκπλήξεις ,πλούσια σε αιφνιδιασμούς, ελευθερία, ακατανίκητη δύναμη τέτοια ,που είναι ικανή να μεταστρέφει το λύκο σε αρνί ,τον άσπονδο εχθρό σε ακραιφνή φίλο, το φθονερό διώκτη της σε φλογερό υποστηρικτή της, την πόρνη σε αγία ,τον κακούργο ληστή το πρώτο που ξεκλείδωσε την πόρτα του παραδείσου. Τελικά χωρίς αυτή την πίστη η ζωή είναι άχρωμη, άγευστη, και άοσμη.

Εδώ νιώθω την ανάγκη ενός αντιλόγου. Τί εννοώ; Παρεμπιπτόντως Θα πρέπει να εκμυστηρευτώ ότι, προσωπικά έχω εφεύρει μια γόνιμη και παραγωγική μέθοδο, για να διεγείρω τη σκέψη μου όταν γράφω. Επιστρατεύω τη φαντασία μου. Την εξάπτω δημιουργώντας μια ζωντανή νοερή συντροφιά από καλούς συζητητές ,κατά προτίμηση σκεπτικιστές και αναπτύσσω ένα έντονο και γόνιμο διάλογο ,έτσι ώστε να προκαλείται ο νους και να γεννά ιδέες . Την αποψινή συντροφιά απαρτίζουν η Ελένη, ο Καρατόλιος, ο Ορέστης και η Μυρτώ. Τον αντίλογο τον προκαλεί ο Ορέστης. «Παπά-Γιώργη όλα αυτά που μας λες, κάποιοι κάποτε τα έγραψαν, αλλά δεν γνωρίζομε κατά πόσο ευσταθούν» Τότε Ορέστη σταματώ να ανασύρω παραδείγματα από την Ιστορία και θα επιλέξω από το σήμερα. Θα σου πρότεινα λοιπόν ,αύριο να πάρεις το αεροπλάνο και να πας να βρεις στη Αγγλία το κορυφαίο γενετιστή πρώην ορκισμένο άθεο Fransis Collins. Αλλά επειδή αυτό είναι κάπως δύσκολο , πετάξου μιας και είσαι κοντά Στο Λαύριο ,να επισκεφτείς τον Μητροπολίτη του και να τον ρωτήσεις, τι ήταν αυτό που και αυτός από ορκισμένος άθεος ,κατέληξε να είναι σήμερα Επίσκοπος; Ανεξάρτητα τι θα κάνεις ,εγώ θα σου αναφέρω τις συγκλονιστικές μεταστροφές και των δύο αυτών κορυφαίων επιστημόνων. Πρόσεχε δε σου αναφέρομαι σε απλούς ανθρώπους με λαϊκές δοξασίες αλλά σε επιστήμονες .

Η πρώτη είναι η περίπτωση λοιπόν του σημερινού Επισκόπου Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Νικολάου. Αυτός ο ευφυής πολυεπιστήμονας χρησιμοποιούσε τις τρείς έδρες του σε Αμερικάνικα πανεπιστήμια ,για να διδάσκει πέρα από το επιστημονικό του αντικείμενο και την αθεΐα . Συγκεκριμένα Μοριακός Βιολόγος στο Κέπριτζ, Αστροφυσικό στη Βοστώνη και Μηχανολόγος Μηχανικός στο Χάρβατ. Βρέθηκε στην Αθήνα και ένιωσε την υποχρέωση να πάει στη κηδεία ενός συναδέλφου του. Σαν μύστης της ποίησης επικέντρωσε την προσοχή του, στην απείρου λογοτεχνικού κάλου και φιλοσοφικού και θεολογικού βάθους, εξόδια εκκλησιαστική ποίηση. Στάθηκε ικανός κάποια στιγμή ο στίχος που λέει <<τα αμαρτήματα μου θεέ μου δε με εμποδίζουν, να αναγνωρίσω ότι είμαι εικόνα σου». να τον οδηγήσει στη στροφή των 360 μοιρών. .Ήταν τόσο φλογερή η ρομφαία αυτού ελάχιστου στίχου, που διαπέρασε την καρδιά και το νου του τόσο ,ώστε στάθηκε ικανή να τον οδηγήσει στο Άγιο Όρος, όπου μόνασε εγκαταλείποντας και τις τρείς Πανεπιστημιακές έδρες. Εκεί βυθίστηκε μέσω του χριστιανικού διαλογισμού στην ασύλληπτη ομορφιά του ορθόδοξου μυστικισμού. Μετά από τις επίμονες παρακλήσεις φοιτητών του και συναδέλφων του από όλο τον κόσμο, παρά την αρχική του άρνηση , δέχθηκε να γίνει Επίσκοπος. Έτσι απ αυτή τη μεγάλης ευθύνης θέση , σήμερα υπηρετεί με πάθος Αυτόν που αρνιόταν και πολεμούσε πριν.

Η Δεύτερη επίσης τρανταχτή περίπτωση είναι αυτή του κορυφαίου γενετιστή που προανέφερα. Κι αυτός δίδασκε ακριβώς την ίδια αθεϊστική προπαγάνδα από την έδρα του. Πριν εκθέσω την περίπτωση του θεωρώ ότι ,αξίζει εγκυκλοπαιδικά να γνωρίζετε πως τον περασμένο αιώνα τρία ήταν τα επιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνολογία. . Η κατάκτηση της σελήνης , η διάσπαση της δομής της ύλης δηλαδή του ατόμου και η αποκωδικοποίηση του ανθρώπινου γονιδιώματος, αυτό που λέμε DNE. .Επικεφαλής της ομάδας των γενετιστών που ανέλαβαν ,να διεκπεραιώσουν αυτό το πρόγραμμα ήταν αυτός . Αυτός μετά απ αυτό που είδε ,ψηλάφισε ,και άγγιξε, μέσα από μια περιπέτεια αδυσώπητου προσωπικού προβληματισμού ο μεγαλύτερος του αντικειμένου επιστήμονας με εξαιρετικής ακρίβειας επιστημονικό λόγο, αναγνώρισε και αποκήρυξε την πλάνη του .Ακόμα ένιωσε την ανάγκη, να εκδώσει ένα καταπληκτικό βιβλίο με τίτλο «Η ΓΩΣΣΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ» μέσω του οποίου επιχειρεί με επιχειρήματα της γενετικής επιστήμης ,να ομολογήσει αφ ενός τη συνάντηση του με Τον Θεό μέσω της επιστημονικής του εμπειρίας και αφ ετέρου με επιχειρήματα της γενετικής επιστήμης να αποδείξει ότι, ο άνθρωπος δεν είναι προϊόν τυχαίας οργάνωσης της ύλης ,αλλά πλάσμα Νοήμονος Σχεδιαστού. Συγχρόνως απαντά μέσω αυτού στους παραμένοντας στη ίδια πλάνη συναδέλφους του ότι, το θέμα της υπάρξεως Του Θεού δεν είναι θέμα επιστήμης ,αλλά επιστήμονα ,και ότι όλες οι αθεϊστικές διακηρύξεις δεν αποτελούν αποδείξεις της ερευνητικής διαδικασίας, αλλά σαφείς πιστοποιήσεις αυθαίρετης κρίσης συγκεκριμένων επιστημονικών εγκεφάλων. .Κατά τον ίδιο το θέμα ύπαρξης Του θεού σαν υπερφυσικός χώρος είναι αντικείμενο της φιλοσοφίας .Αντικείμενο του επιστήμονα είναι ο φυσικός χώρος και κατά συνέπεια δεν μπορεί ένα επιστήμονας να αποφαίνεται κατά τρόπο δογματικό για ένα χώρο που δεν είναι του ενδιαφέροντος του, αφού δεν έχει την εξ αντικειμένου πλήρη γνώση αυτού .’Η αν το επιχειρήσει, θα πρέπει να τεκμηριώσει την άποψη του με αδιάσειστα εργαστηριακά αποδεδειγμένα επιχειρήματα της επιστήμης του..Παράδειγμα επ΄ αυτού είναι αυτό του S. HaWkink ο οποίος ακριβώς αυθαίρετα αποφαίνεται δογματικά ότι «δεν χρειάζεται ένας θεός, για να δημιουργηθεί ένα σύμπαν». Εν πάση περιπτώσει αν μπορούσε με στοιχεία της αστροφυσικής να το αποδείξει ,θα το δεχόταν κάποιος. Όμως δεν επιχειρεί κάτι τέτοιο. Το μόνο που κάνει ,και έχει τεράστια ευθύνη ο καθένας σαν κ’ αυτόν, απευθυνόμενος σε απλές αδαείς λαϊκές μάζες και διαμορφώνοντας αντιλήψεις που τις βολεύει , τους κάνει κακό με την έννοια ότι αυτό ζητά ο απλός άνθρωπος για να κάνει το κακό ,του οποίου φραγμό αποτελεί ο ηθικό νόμος που εκφράζει Ο θεός. Όταν ο επιστήμονα του καταργεί αυθαίρετα αυτό το φραγμό ,γίνεται ο ηθικός αυτουργός για το κακό που αφήνιασε στη γη.

Προσωπικά πιστεύω ότι ένας απλός άνθρωπος έχει το δικαίωμα να εκφράζει την άποψη του επί παντός επιστητού, γιατί απλά κανείς δεν θα τον πάρει στα σοβαρά. .Ένας οποιοσδήποτε διανοούμενος όμως ,πολύ περισσότερο επιστήμονας, θα πρέπει να τεκμηριώνει αυτό που λέει με επιστημονικά επιχειρήματα που διαθέτει. Γιατί αυτό θα ληφθεί σοβαρά υπ όψη και ενδεχομένως καθορίσει τη ζωή ενός ανθρώπου. Η εχέφρονα επιστημονική κοινότητα η προσεγγίζουσα με ταπείνωση φρόνηση σύνεση και αυτογνωσία θέματα που άπτονται της υπερφυσικής σφαίρας, μιας και το αντικείμενο της δεν είναι αυτά αλλά τα φυσικά, συμφωνούσα με τη Σωκράτια ρήση «εν οίδα ότι ουδέν οίδα» συγκλίνει στην άποψη ότι, αυτό που γνωρίζομε είναι η σταγόνα και αυτό που δεν γνωρίζομε είναι ο ωκεανός του μυστηρίου και της άγνοιας που μας περιβάλει. Πως λοιπόν ένας επιστήμονας αποφαίνεται δογματικά για θέματα των οποίων δεν κατέχει τη πλήρη γνώση; Η άποψη ενός επιστήμονα λοιπόν έχει βαρύνουσα σημασία και καθοριστική στη διαμόρφωση άποψης ,συνείδησης και ηθικής συμπεριφοράς των απλών λαϊκών μάζών ,που αυτή θα καθορίσει με τη σειρά της την προαγωγή του καλού η του κακού. Η κοινωνική παράμετρος λοιπόν των λόγων μας είναι ότι ,όταν απευθυνόμαστε σε κοινωνίες, δεν έχομε το δικαίωμα να γκρεμίζομε το κοσμοείδωλο της ελπίδας ,από το οποίο έχουν ανάγκη να κρατηθούν αλλά και τον ηθικό φραγμό στη διάπραξη του κακού. Ιδιαίτερα για το σημερινό άνθρωπο που είναι έρμαιο των ορμέμφυτων ,των αδυναμιών, των παθών κάθε λογής των παρορμήσεων του, καλό είναι ο επιστήμονας να μη τον ενθαρρύνει λέγοντας του «δεν υπάρχει τίποτα , άρα δεν υπάρχει συνείδηση κάνε ότι σου κατέβει», να το πω λαϊκά.

Μιας και το θέμα οδηγήθηκε στη σχέση Θρησκείας και Επιστήμη, θα πρέπει να πω με βεβαιότητα ότι, αυτές όχι μόνο δεν αντιμάχονται , αλλά η δεύτερη συνηγορεί υπέρ της πρώτης. Η σύγχρονη εχέφρονα επιστήμη δεν απειλεί την πίστη ,αντίθετα την επιβεβαιώνει και μάλιστα πανηγυρικά. Θα μπορούσε να γραφεί μια θαυμάσια εξαήμερος ,αξιοποιώντας τα εκπληκτικά πορίσματα των συγχρόνων φυσικών και βιολογικών επιστημών στη βάση μιας εντυπωσιακής συμβατότητας της σύγχρονης επιστημονικής κοσμολογίας και ανθρωπολογίας με την ορθόδοξη Θεολογία ,που παραπέμπει στην αιώνια παρουσία Του και διακηρύσσει ότι, «Ο θεός ούτε είναι ούτε μη είναι, αλλά ως Ο «ΩΝ υπέρ είναι» Επ αυτού πλήθος από μαρτυρίες εχεφρόνων κορυφαίων επιστημόνων από όλο το φάσμα των επιστημών ,θα μπορούσα να παραθέσω αλλά λόγω αδυναμίας από εδώ ,θα το πράξω επιλέγονταςς μερικές εξ αυτών ,με πρώτη αυτή του σοφού του αιώνα που πέρασε Einstein. Κάποια στιγμή τον ρώτησαν οι φοιτητές του<< Δάσκαλε υπάρχει θεός;». Τους απαντά : « θα σας απαντήσω αντιστρέφοντας διαφοροποιημένη την ερώτηση σας , υπάρχουν φυσικοί νόμοι;» .Του απαντούν: « μα φυσικά υπάρχουν» και συνεχίζει «τότε ψάχτε να βρείτε το Νομοθέτη. Επίσης ο ίδιος σε άλλη ερώτηση για τη σχέση θρησκείας και επιστήμης και πάλη απαντά<< ποτέ δε βρήκα τίποτα στη επιστήμη ,που να μπορώ να αντιτάξω στη θρησκεία». Κάτι ανάλογο του αστροφυσικού Max Plank « οπουδήποτε και οσοδήποτε βαθιά προσηλώσουμε τα βλέμματα μας ,πουθενά δε θα βρούμε καμιά αντίφαση μεταξύ θρησκείας και επιστήμης, αντίθετα μάλιστα στα κρισιμότερα σημεία βρίσκομε πλήρη συμφωνία». Συμπληρώνει ο ατομικός επιστήμονας Weisenderg : « Μολονότι είμαι τώρα πεπεισμένος ότι, η επιστημονική αλήθεια είναι ακλόνητη στο πεδίο της ,δε τα κατάφερα ποτέ μου να απορρίψω το περιεχόμενο της θρησκευτικής σκέψης, σαν δήθεν μέρος μιας ξεπερασμένης φάσης της συνείδησης της ανθρωπότητας >>. Ο δε ομογενής Άρης Πατρινός μέλος επίσης της ομάδας των γενετιστών που προανέφερα προσθέτει: « αυτό το γεγονός με έφερε πιο κοντά στο θεό». Ακόμα ο υποατομικός Λουκάς Χριστοφόρου συμπληρώνει : «η επιστήμη δεν κάνει τίποτα άλλο, παρά να αποκαλύπτει το μεγαλείο Του Θεού» .Τέλος Ο αστροφυσικός Σπύρος Λάλας :«όλες οι επιστήμες υπηρετούν την υπερεπιστήμη της Θεολογίας». Τελικό συμπέρασμα όλων αυτών είναι ότι, η πίστη στο θεό σαν αποτέλεσμα της ορμέμφυτου διαίσθησης και ανάγκης του ανθρώπου να πιστεύει ότι ,δε φύτρωσε από μόνος του στη γη ,αλλά κάποιος τον τοποθέτησε βασιλιά πάνω σ’ αυτή. 

Θα έχετε παρατηρήσει φίλοι που με παρακολουθείτε από διάφορους Ιστότοπους ότι, συνηθίζω να σας παραθέτω προσωπικά μου βιώματα και εμπειρίες και τούτο γιατί θέλω να κάνω την επικοινωνία μαζί σας ελκυστική και ενδιαφέρουσα .Με μια σχετική νοερή τέτοια θα τελειώσω την σημερινή μας επικοινωνία. Ξύπνησα την αποψινή νύκτα και μέσα στη σκέψη μου άναψαν φώτα . Μου ήρθε η επιθυμία να κάνω ένα νοερό στοχαστικό ταξίδι σε όλη τη γη, αφού για λόγους αντικειμενικούς και ιδίως οικονομικούς δεν είναι δυνατό κάτι τέτοιο. .Ξεκίνησα χρησιμοποιώντας κάθε μέσο συγκοινωνίας. Πέρασα από κάθε Ήπειρο, κάθε χώρα , κάθε πόλη της .Συνάντησα διαφορετικά έθνη, λαούς ,φυλές, κοινωνίες, πολιτισμούς, γράμματα ,τέχνες, επιστήμες, φιλοσοφίες. Δεν συνάντησα καμιά, που να μην έχει πριν απ αυτές και πάνω απ αυτές τη θρησκεία, απόρροια όπως προανέφερα, της καθολικής ορμέμφυτου διαίσθησης και ανάγκης του ανθρώπου να πιστεύει ότι, υπάρχει μια ανώτερη δύναμη που δημιούργησε, διέπει και κατευθύνει τα πάντα . Στη Κίνα συνάντησα μια παγόδα του Κομφούκιου ,στην Ινδία ένα άγαλμα του Βούδα ,στη Συρία το Ζωροαστρικό Δράκο ,στην Αίγυπτο τη μορφή της Ίσιδας στην Νότια Αμερική το Θεό Ήλιο των Μάγια ,στη βόρεια τη Θεά Πυραμίδα των Ίνκας, στο Ισραήλ μια Συναγωγή , στην Ευρώπη μια Εκκλησία στην Ασία ένα Τζαμί. Αλλά γυρνώντας από αυτό το νοερό ταξίδι σκέφθηκα ότι εγώ έρχομαι δεύτερος. Αφού πριν από δυόμιση χιλιάδες χρόνιας ο Πλούταρχος ,κάνοντας στη πραγματικότητα αυτό που εγώ έκαμα νοερά ,γυρίζοντας όλο τον τότε γνωστό κόσμο διαπιστώνει: «συνάντησα πόλεις χωρίς τείχη, χωρίς νόμισμα, χωρίς πολιτισμό ,αλλά δε συνάντησα καμιά χωρίς θρησκεία». Ας μη ματαιοπονεί λοιπόν η εποχή μας , που για τους λόγους που ανέφερα στην αρχή, ,επιμένει να αμφισβητήσει τη διαίσθηση αυτής της καθολικής ορμέφυτου αρχής. Την πληροφορώ ότι, όσο πιο πολύ επιμένει να Τον αρνείται η μια , τόσο πιο πολύ θα επιμένει να του ψιθυρίζει η άλλη αυτί ότι είναι κλώνος Του. 



*Πρεσβύτερος της Γ' Αρχιερατικής Περιφέρειας Νάξου, Τραγαίας - Δρυμαλίας. Συγγραφέας κατά το πάλαι και στο ΙΕΡΟ ΚΑΘΙΔΡΥΜΑ «ΑΓΙΑ ΕΙΡΗΝΗ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΟΥ» στο Φιλώτι Νάξου



ΕΣΕΙΣ.. ΠΟΥ ΘΑ ΚΑΝΕΤΕ ΑΝΑΣΤΑΣΗ;



Καλλιόπη Ζιώγου
θεολόγος


ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ

Σχεδόν κλασσική ερώτηση..παντού, στα ψώνια, στη βόλτα, στη δουλειά, στο διαδίκτυο. Δυστυχώς προσεγγίζουμε το γεγονός της Ανάστασης του Χριστού ως ένα ακόμη κοσμικό γεγονός που θα ενισχύσει το προφίλ μας, στην περίπτωση που θα παρευρεθούμε σε κάποιο Ναό. Ο ακρογωνιαίος λίθος της Πίστης μας είναι η Ανάσταση του Κυρίου. Χωρίς αυτή δεν νοείται Αλήθεια και Ορθοδοξία. 


Ο ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2ΟΟ ΧΡΟΝΩΝ ΛΕΥΤΕΡΙΑΣ


Πρεσβύτερος Γεώργιος Προμπονάς*


Σκέφθηκα επίκαιρα να φρεσκάρω τις μνήμες μας γύρω από το ιστορικό χρονικό το σχετικό με την Εθνική Επέτειο της Επανάστασης της 25ης Μαρτίου 1821. Γιατί πιστεύω ότι, κάθε επέτειος -γιορτή και εν προκειμένω Εθνική σκοπόν έχει, πέρα της ψυχαγωγίας που και αυτή είναι μια παράμετρος, να μας δειξει το δρόμο του ευρύτερου εθνικού καθήκοντος. Να μας θυμίσει κατορθώματα ηρώων ,που με το αίμα τους θέριεψα το δένδρο της λευτεριάς, που εμείς απολαμβάνομε .Να μας αποφέρει κάτι εποικοδομητικό, για τον τρόπο που σκεπτόμαστε τη έννοια της Πατρίδας. Να μας επαναφέρει αν έχομε ξεστρατίσει σε αυτή . Αν κάτι τέτοιο δεν συμβεί, είναι νεκρή η αποστολή της. Αν δεν επιτυγχάνεται αυτό ,τι ωφελούν οι χαβαλεδίστικες, έτσι όπως εξελίχθηκα παρελάσεις ,όταν ρωτούνται τα παιδιά ποιος ήταν ο Κολοκοτρώνης και εκείνα απαντούν ότι πολέμησε τους Γερμανούς; Ή τι γιορτάζομε την 25η Μαρτίου και εκείνα απαντούν «τον πόλεμο με τους Γερμανούς». ‘Η στη χειρότερη περίπτωση καίνε η ποδοπατούν τα εθνικά σύμβολα μάλιστα με τις ευλογίες κάποιων εθνοπατέρων τύπου Μ. Βαρβιτσιώτη. 



Α' Βιβλίο Πολιτείας: Οι συνομιλητές του Σωκράτη και το ιστορικό πλαίσιο


Το πρώτο βιβλίο της Πολιτείας έχει διχάσει τους ερευνητές σε αυτούς που θεωρούν ότι γράφτηκε νωρίτερα από τα υπόλοιπα μέρη της και εν συνεχεία ενσωματώθηκε σε αυτήν ως εισαγωγή και σε εκείνους που θεωρούν ότι τόσο το πρώτο βιβλίο της Πολιτείας όσο και τα υπόλοιπα γράφτηκαν κατά την ίδια περίοδο.  Μεταξύ των ερευνών, που έχουν διενεργηθεί, η πρώτη εκδοχή μοιάζει πιο πιθανή, εκδοχή που επιβεβαιώνεται και από γλωσσολογικές έρευνες, που την τοποθετούν πιο κοντά στα πρώιμα πλατωνικά έργα. Δεδομένων όλων αυτών το πρώτο βιβλίο της Πολιτείας πρέπει να τοποθετηθεί χρονικά περί το 400-390 π.Χ. Ο δραματικός χρόνος του διαλόγου τοποθετείται περί τα 421π.Χ. Κατά συνέπεια, ο Πλάτων προχωρώντας στην συγγραφή του έχει υπόψη του τα γεγονότα που μεσολάβησαν και που καθόρισαν τις εξελίξεις για την Αθήνα της εποχής του τόσο στο πολιτικό επίπεδο όσο και στο πνευματικό.



ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΤΗΣ ΙΣΧΥΟΣ: ο Θρασύμαχος και οι "πρόδρομοί" του



Κατά τη διάρκεια του 5ου αι. π.Χ. η αθηναϊκή δημοκρατία μετατράπηκε σε μια ιμπεριαλιστική δύναμη, που είχε έναν και μόνο σκοπό: την κυριαρχία σε άλλες πόλεις. Αυτός ο σκοπός κατέληξε σε αναγκαιότητα, την οποία μπορούμε να αντιληφθούμε φέρνοντας στον νου μας όλα τα μεγαλεπήβολα σχέδια, που οι Αθηναίοι έφεραν σε πέρας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου αλλά, επίσης, και τις νέες οικονομικές απαιτήσεις, που προέκυψαν από την νέα θεσμική πραγματικότητα. Ο Πελοποννησιακός πόλεμος και ο εσωτερικός αναβρασμός έρχονται ως αποτέλεσμα της πολιτικής αυτού του είδους εμπνέοντας την μετέπειτα κριτική σκέψη. Στην ακόλουθη ανάλυση θα εξεταστούν τρία διαφορετικά γραμματειακά είδη: η τραγωδία Φοίνισσαι τού Ευριπίδη και συγκεκριμένα ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζεται ο Ετεοκλής σε αντίστιξη με τον αδερφό του Πολυνείκη, ο διάλογος των Μηλίων, απόσπασμα από την ιστορία του Θουκυδίδη, και η τοποθέτηση του Θρασύμαχου στην πλατωνική Πολιτεία, έργα, που όπως θα επισημανθεί, τοποθετούνται στην ίδια περίπου χρονική περίοδο. Ο συσχετισμός τους αναφέρεται συχνά στην βιβλιογραφία ως προς το δόγμα της ισχύος, που και στα τρία εμφανίζεται. Σκοπός της παρουσίασης είναι να δειχθεί αφενός ότι το δόγμα αυτό εμφανίζεται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε έργο ξεχωριστά, μολονότι η βάση τους παραμένει κοινή, και αφετέρου ότι και στις τρεις περιπτώσεις αποτελεί αντανάκλαση της ίδιας της πραγματικότητας.



Ο ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ


της ΒΙΚΥΣ ΣΙΑΜΑΝΤΑ


ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ


Η εκπαίδευση δεν αποτελεί μόνο μια μαθησιακή, αλλά και μια ψυχολογική διαδικασία. 

Αυτό συμβαίνει καθώς επηρεάζεται από τις τρέχουσες κοινωνικο-οικονομικές και πολιτικές συνθήκες, από τις κοινωνικές-μορφωτικές καταβολές των μαθητών, από τα προσωπικά τους κίνητρα και ενδιαφέροντα, από τις διαπροσωπικές σχέσεις που αναπτύσσουν. Επόμενως, ο εκπαιδευτικός καλείται να αναλάβει έναν πολυδιάστατο ρόλο στην καθημερινότητά του και συνεχώς να βρίσκεται σε επαγρύπνηση ώστε να μπορεί να δημιουργήσει και να διατηρήσει ένα κλίμα στην τάξη του που να διαπνέεται από σεβασμό και αποδοχή στη διαφορετικότητα του καθενός.


Η δύναμη της θέλησης



Του Γαβριήλ Μπομπέτση



Άκουσα κάπου τη φράση: η δύναμη της θέλησης, και άρχισαν να ανακαλούνται στο μνημονικό μου διάφορα λογοτεχνικά κείμενα που αναδεικνύουν ακριβώς αυτό το πράγμα. Θα μπορούσα να πω πως αισθάνθηκα δέος και μαγεία απέναντι σ' αυτή τη φράση. Έτσι, λοιπόν, με τη ματιά της ζωής και των βιωμάτων, και τη συνδρομή της λογοτεχνίας θα προσπαθήσω να την προσεγγίσω.


ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΟ ΜΑΚΑΡΙΟΤΑΤΟ ΑΡΧΕΠΙΣΚΟΠΟ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΥΡΙΟ ΙΕΡΩΝΥΜΟ




Μακαριότατε ευλαβικά ασπάζομαι τη δεξιά σας.

Είμαι ένας ταπεινός και ασήμαντος κληρικός και σαν τέτοιος δεν θα τολμούσα ποτέ, να υποδείξω το ρόλο ενός πνευματικού αναστήματος του δικού σας επιπέδου. Ο λόγος που θα το επιχειρήσω είναι, αφ' ενός για να σας εκφράσω την κραυγή αγωνίας, που βγαίνει μέσα από τα τρίσβαθα της ψυχής μου, διαβλέποντας που οδηγούν τη χώρα το έθνος και φυλή μας κάποιοι 《Έλληνες》 εμφορούμενοι από άκρατη αλαζονεία και αυτοκαταστροφική μανία και αφ' ετέρου με αφορμή την υβριστική απάντηση που πήρατε, στη δήλωση που κάνατε για το θέμα της Μακεδονίας από κάποιο υπουργό «είσθε χουντικοί», να σας παρακαλέσω, θέλω να πιστεύω εκ μέρους όλων των Ελλήνων, που αγωνιούν για το μέλλον της χώρας μας, να αναλάβετε ενεργό αποφασιστικό τολμηρό γενναίο και θαρραλέο ρόλο, αυτόν που απαιτούν οι δύσκολοι καιροί, για την αποτροπή του πολύπλευρου κακού που εξυφαίνεται για την πατρίδα και το λαό μας σε σκοτεινά κέντρα αποφάσεων.


ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΝΘΡ/ΚΩΝ ΣΠΟΥΔ. - ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ I (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)




ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
1ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ



Διδαγμένο κείμενο
Πλάτωνος Πρωταγόρας 323Α-Ε

Ἵνα δὲ μὴ οἴῃ ἀπατᾶσθαι ὡς τῷ ὄντι ἡγοῦνται πάντες ἄνθρωποι πάντα ἄνδρα μετέχειν δικαιοσύνης τε καὶ τῆς ἄλλης πολιτικῆς ἀρετῆς, τόδε αὖ λαβὲ τεκμήριον. Ἐν γὰρ ταῖς ἄλλαις ἀρεταῖς, ὥσπερ σὺ λέγεις, ἐάν τις φῇ ἀγαθὸς αὐλητὴς εἶναι, ἢ ἄλλην ἡντινοῦν τέχνην ἣν μή ἐστιν, ἢ καταγελῶσιν ἢ χαλεπαίνουσιν, καὶ οἱ οἰκεῖοι προσιόντες νουθετοῦσιν ὡς μαινόμενον· ἐν δὲ δικαιοσύνῃ καὶ ἐν τῇ ἄλλῃ πολιτικῇ ἀρετῇ, ἐάν τινα καὶ εἰδῶσιν ὅτι ἄδικός ἐστιν, ἐὰν οὗτος αὐτὸς καθ’ αὑτοῦ τἀληθῆ λέγῃ ἐναντίον πολλῶν, ὃ ἐκεῖ σωφροσύνην ἡγοῦντο εἶναι, τἀληθῆ λέγειν, ἐνταῦθα μανίαν, καί φασιν πάντας δεῖν φάναι εἶναι δικαίους, ἐάντε ὦσιν ἐάντε μή, ἢ μαίνεσθαι τὸν μὴ προσποιούμενον [δικαιοσύνην]· ὡς ἀναγκαῖον οὐδένα ὅντιν’ οὐχὶ ἁμῶς γέ πως μετέχειν αὐτῆς, ἢ μὴ εἶναι ἐν ἀνθρώποις. Ὅτι μὲν οὖν πάντ’ ἄνδρα εἰκότως ἀποδέχονται περὶ ταύτης τῆς ἀρετῆς σύμβουλον διὰ τὸ ἡγεῖσθαι παντὶ μετεῖναι αὐτῆς, ταῦτα λέγω· ὅτι δὲ αὐτὴν οὐ φύσει ἡγοῦνται εἶναι οὐδ’ ἀπὸ τοῦ αὐτομάτου, ἀλλὰ διδακτόν τε καὶ ἐξ ἐπιμελείας παραγίγνεσθαι ᾧ ἂν παραγίγνηται, τοῦτό σοι μετὰ τοῦτο πειράσομαι ἀποδεῖξαι. Ὅσα γὰρ ἡγοῦνται ἀλλήλους κακὰ ἔχειν ἄνθρωποι φύσει ἢ τύχῃ, οῦδεὶς θυμοῦται οὐδὲ νουθετεῖ οὐδὲ διδάσκει οὐδὲ κολάζει τοὺς ταῦτα ἔχοντας, ἵνα μὴ τοιοῦτοι ὦσιν, ἀλλ’ ἐλεοῦσιν· οἷον τοὺς αἰσχροὺς ἢ σμικροὺς ἢ ἀσθενεῖς τίς οὕτως ἀνόητος ὥστε τι τούτων ἐπιχειρεῖν ποιεῖν; Ταῦτα μὲν γὰρ οἶμαι ἴσασιν ὅτι φύσει τε καὶ τύχῃ τοῖς ἀνθρώποις γίγνεται, τὰ καλὰ καὶ τἀναντία τούτοις· ὅσα δὲ ἐξ ἐπιμελείας καὶ ἀσκήσεως καὶ διδαχῆς οἴονται γίγνεσθαι ἀγαθὰ ἀνθρώποις, ἐάν τις ταῦτα μὴ ἔχῃ, ἀλλὰ τἀναντία τούτων κακά, ἐπὶ τούτοις που οἵ τε θυμοὶ γίγνονται καὶ αἱ κολάσεις καὶ αἱ νουθετήσεις. Ὧν ἐστιν ἓν καὶ ἡ ἀδικία καὶ ἡ ἀσέβεια καὶ συλλήβδην πᾶν τὸ ἐναντίον τῆς πολιτικῆς ἀρετῆς.



Η ΕΥΓΕΝΕΙΑ ΠΟΥ ΧΑΘΗΚΕ..;



Καλλιόπη Ζιώγου, θεολόγος

ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ

Ζούμε σε έναν τόσο αγενή κόσμο που, αν κάποιος συμπεριφερθεί ευγενώς..αποτελεί είδηση και παραξενιά. Η μεγάλη αρετή της ευγένειας σχετίζεται άμεσα με την πίστη μας. Άνθρωπος αγενής δε νοείται να ισχυρίζεται πως αγαπά Θεό. Δεν υπάρχει ευγενέστερη μορφή από εκείνη του Θεανθρώπου. Με τι λεπτότητα, με τι ευγένεια προσέγγιζε τις πονεμένες και τσακισμένες από την αμαρτία ψυχές, όπως την μοιχαλίδα ( Ιω. 8, 1-11 ) που την περικύκλωσαν οι « αναμάρτητοι » Φαρισαίοι: 



ΕΝΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΛΑΣΠΕΣ


της Αγγελικής Μουστάκου
- Φιλολόγου



Οι κοιτίδες του ελληνικού πολιτισμού χάνονται στο βάθος του χρόνου και πίσω απ'την αχλύ των μύθων. ¨Ενας πολιτισμός ελεύθερων ψυχών, που κλείστηκε μέσα σε κλουβιά συμφερόντων κι αποσιωπάται. Βέβαια, δεν θά'πρεπε να μας κάνει ιδιαίτερη εντύπωση αυτό. Ζούμε σ'έναν κόσμο αρπαγής. Μόνο όσα καταφέρνουμε να διασφαλίσουμε νομικά μας ανήκουν (αν και στις μέρες μας, ούτε κι αυτό δεν είναι πια σίγουρο) . Ο πολιτισμός είναι ιδέες . Ιδέες που μορφοποιήθηκαν και αποτυπώθηκαν σε κτίσματα ,σε έργα τέχνης, σε λέξεις που χαράχτηκαν. Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο, πως ο πολιτισμός αυτός είχε ανάγκη να ταξιδεύει για να γνωρίσει τον κόσμο. Σίγουρα δημιουργήθηκαν αποικίες παντού και αναπτύχθηκαν οι ανταλλαγές και το εμπόριο, αλλά το βασικό κίνητρο ήταν η ανάγκη των σπουδαίων εκείνων ανθρώπων να γνωρίσουν τον κόσμο ,να τον δουν από κοντά ,να τον αγγίξουν. Αυτή η λαχτάρα τους ήταν έκδηλη ήδη 5000 χρόνια πριν-αν όχι παραπάνω.


Η Γοητεία του Θουκυδίδη.


της Ιωάννας Φάφκα
- Φιλολόγου


Στο άκουσμα του ονόματος του Θουκυδίδη οι περισσότεροι προβαίνουν ασυνείδητα στο συσχετισμό του με την ιστορία του πελοποννησιακού πολέμου. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι ο Θουκυδίδης δεν έγραψε ούτε «ιστορία» ούτε τα γεγονότα, τα οποία κατέγραψε, κατονόμασε ως «πελοποννησιακό πόλεμο». Η ιστορία, όπως εμείς σήμερα την γνωρίζουμε, δεν είχε καθιερωθεί και το ρήμα ιστορώ για τους σύγχρονους του Θουκυδίδη είχε τη σημασία της έρευνας. Ο ίδιος προσδιορίζει την «ξυγγραφήν» του ως συλλογή και καταγραφή γεγονότων, για τα οποία ο ίδιος είχε προβεί σε εξονυχιστικό έλεγχο, αλλά και έκθεση λόγων, στους οποίους προσπάθησε να αποδώσει αυτό, που θα ταίριαζε να έχει ειπωθεί για κάθε περίσταση, παραμένοντας όσο το δυνατόν πιο κοντά στο γενικό νόημα των αληθώς λεχθέντων. Από την άλλη, προσεγγίζει τα γεγονότα αυτής της περιόδου, που καταγράφει όχι ως πελοποννησιακό πόλεμο, χαρακτηρισμός που υποδεικνύει οπτική της Αθήνας, αλλά ως τον πλέον αξιομνημόνευτο πόλεμο μεταξύ Αθηναίων και Πελοποννησίων. Αμέσως αμέσως, έχουμε αναφερθεί στην αμεροληψία του, στη διάκριση έργων και λόγων αλλά και στη διττή διάσταση των τελευταίων μεταξύ καταλληλότητας και αλήθειας.


Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί μας να διαβάζει στα πρώτα του αναγνωστικά βήματα;


της Δρος Αριστονίκης Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου




Το πώς και πότε μαθαίνει ένα παιδί να διαβάζει εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Τα παιδιά τυπικά και επίσημα ξεκινούν να μαθαίνουν ανάγνωση και γραφή με την είσοδό τους στη σχολική κοινότητα. Κάποια παιδιά ήδη έχουν μάθει πράγματα από το νηπιαγωγείο ή και νωρίτερα με τη βοήθεια των γονιών ή των αδερφών τους. Κάθε παιδί έχει δικό του ρυθμό μάθησης, γι’ αυτό οι γονείς πρέπει να προσαρμόζονται σε αυτόν το ρυθμό και να μην έχουν παράλογες απαιτήσεις από τα παιδιά τους συγκρίνοντάς τα με άλλα. Από τη στιγμή που το παιδί πηγαίνει στην Α’ δημοτικού μπαίνει «στα βαθιά νερά» της ανάγνωσης και της γραφής.


Μεταγνωστικές δεξιότητες και μάθηση


της Δρος Αριστονίκης Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου



Η μεταγνώση μπορεί να χωρισθεί σε δύο μεγάλες κατηγορίες: στις μεταγνωστικές εμπειρίες και στις μεταγνωστικές δεξιότητες. Ο όρος μεταγλωσσικές δεξιότητες ανήκει στην ευρύτερη σφαίρα των μεταγνωστικών διεργασιών. Αν ένα παιδί λέει: <Πριν έλεγα παλονι αλλά τώρα λέω μπαλόνι>, αυτό σημαίνει πως έχει φωνολογική ενημερότητα αλλά και μεταφωνολογική γνώση όσο για το τι ισχύει τώρα όσο και για το τι ίσχυε τότε. Αυτή η μεταγλωσσική και μεταγνωστική αυτοενημερότητα μπορεί να υπάρχει από την ηλικία των 2-3 ετών.


Ωρέ Νεοέλληνες [ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟ Κυριακή 4/2/2018]


Πρεσβύτερος Γεώργιος Προμπονάς*


Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για το συλλαλητήριο για τη Μακεδονία που θα διεξαχθεί την ερχόμενη Κυριακή στην πλατεία Συντάγματος


Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για το συλλαλητήριο για τη Μακεδονία που θα διεξαχθεί την ερχόμενη Κυριακή στην πλατεία Συντάγματος

Συναγωνιστές και συναγωνίστριες αφού σας απευθύνω ένα θερμό αγωνιστικό χαιρετισμό, σπεύδω να απαντήσω, στην απορία που ενδεχομένως σας προκαλεί η θέση σε ένα βήμα σαν και αυτό ενός παπά, μιας και δεν είστε συνηθισμένοι σε κάτι τέτοιο. Ακούστε λοιπόν: Πρώτον πάντα ο υγιής κλήρος ήταν μπροστάρης όπως τον παπά Πιρουνάκη και πολλοί άλλοι στους λαϊκούς αγώνες και δεύτερον εκ πεποιθήσεως θεωρώ ανέντιμο και άνανδρο, αφού και εγώ είμαι ένας σαν εσάς Έλληνας πολίτης οικογενειάρχης, που πλήττομαι από τα βάρβαρα οικονομικά μέτρα, να επαναπαύομαι στα μετόπισθεν και μετά να απολαμβάνω τα οφέλη των αγώνων σας.



Η ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΜΕ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ


Η ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΤΙΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΠΙΣΤΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ ΜΑΣ 



Πρεσβύτερος Γεώργιος Προμπονάς*





Θα πρέπει να καμαρώνουμε σαν έλληνες και σαν χριστιανοί, γιατί η αρχαία ελληνική φιλοσοφία και η χριστιανική διδασκαλία μοιάζουν σαν δίδυμες σιαμαίες αδελφές, αφού στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και των δυο δεν είναι τίποτα άλλο παρά η ψυχή και μόνο η ψυχή του ανθρώπου, ο εξαγνισμός της, η πραγμάτωση της ανώτερης φύσης της και η αποκατάσταση της μέσα στο Θαύμα της δημιουργίας. 



ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ


Πρεσβύτερος Γεώργιος Προμπονάς*



Επιγραμματικά θα πω ότι, η Ψυχή σαν μέρισμα της θεϊκής Ουσίας κατά τον Πλάτωνα και Πνοή Του Θεού κατά την Ορθόδοξη θεολογία είναι η πηγή της Σοφίας και της Γνώσης, από την οποία ο ανθρώπινος εγκέφαλος τροφοδοτείται με γνώσεις-πληροφορίες και απλά τις επεξεργάζεται. Αυτό θα επιχειρήσω να τεκμηριώσω ξεκινώντας από μια ιστορική αναδρομή.

Η αναζήτηση της απάντησης στο ερώτημα τι είναι γνώση, χρονολογείται από την εποχή της εμφανίσεως του σκεπτόμενου ανθρώπου, ήτοι του HOMO SAPIENS. Στην πορεία της ιστορίας η Ελληνική Μυθολογία την φαντάστηκε σαν ιδιότητα των θεών και μάλιστα, όταν ο Προμηθέας τους την έκλεψε με τη μορφή της φωτιάς, τον έστειλαν δεσμώτη στον Καύκασο, για να μη την διαδώσει στους ανθρώπους και αυτοκαταστραφούν κάνοντας της κακή χρήση. Κατά την ορθόδοξη θεολογία η γνώση είναι ένα από τα δώρα της αρχεγόνου δικαιοσύνης, όπως είναι αναμαρτησία αθανασία αναρρώστεια, με τα οποία προίκισε ο Θεός τον άνθρωπο. Έκλεισε σε ένα καρπό την κακή, προειδοποιώντας τους πρωτοπλάστους να το αποφύγουν, για να μην πεθάνουν. Κατά την Ίδια, μετά την πτώση έχασε αυτά τα δώρα, μεταξύ των οποίων και τη γνώση. Του έχει μείνει η ανάμνηση της και έκτοτε εναγώνια και με κόπο προσπαθεί να τη θυμηθεί και να τη διακρίνει πίσω από το θαμπωμένο γυαλί της Ψυχής του. Εξ’ άλλου η ίδια η λέξη ανακάλυψη, με την οποία η επιστήμη χαρακτηρίζει κάθε επίτευγμά της, ετυμολογικά σημαίνει, ξαναβρίσκω αυτό που είχα και το έχασα. Ο ίδιος ενέπνευσε την Κλασική Σκέψη ότι, εκείνος και μόνο είναι η πηγή της γνώσης. Για να μας πει όταν ήλθε το πλήρωμα του χρόνου σαν Ενσαρκωμένος Θεάνθρωπος ότι, εγώ είμαι η πηγή της Σοφίας της Γνώσης και της Αλήθειας .


Η ζωγραφιά μας, δεν μας λέει ποτέ ψέματα


της Δρος Αριστονίκης Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου
 



Ξεκινάς να ζωγραφίζεις δίχως να αναρωτιέσαι αν είσαι εσύ για την ζωγραφική ή η ζωγραφική για σένα. Η ζωγραφική είναι ένας τρόπος έκφρασης! Άσε την να σε παρασύρει σε μη λεκτικούς τρόπους έκφρασης!

Υπάρχει ένα τυφλό κομμάτι του μυαλού στον άνθρωπο που είναι το τέχνασμα της προσπάθειας να ξεφύγει κανείς από την αναγκαιότητα της παραδοχής δυσάρεστων πραγμάτων για τον εαυτό του αποδίδοντας τα στους άλλους. Ο περιορισμός της θέλησης ενός ανθρώπου που του επιβάλλεται από την εξουσία μερικές φορές μπορεί να γίνει αισθητός σαν μια υπαρξιακή απειλή αλλά και σαν μια προσπάθεια να τον χωρίσουν από την ίδια την πηγή της δημιουργικής σχέσης με τον κόσμο. Ζούμε σε ένα κόσμο που συνεχώς μας ζητά να δώσουμε κομμάτια από την ελευθερία μας! Να προσαρμοζόμαστε, να υπακούμε, να συμμορφωνόμαστε! Αν λοιπόν υποκύψει κανείς σε εκβιασμούς ή περιορισμούς ενδεχομένως να το αισθάνεται ως βαθύτερη δειλία ή και προδοσία ολόκληρης της ταυτότητας του.


ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΙΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

ΤΗΣ ΒΙΚΥΣ ΣΙΑΜΑΝΤΑ

ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ



Οι στερεοτυπίες αποτελούν απλές επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες ή συγκεκριμένες τελετουργίες. Μέσω αυτών το παιδί προσπαθεί να επικοινωνήσει διαφορετικές ανάγκες του:
Ø      Να αιτηθεί κάτι που επιθυμεί
Ø      Να αποφυγεί κάτι δυσάρεστο για το ίδιο
Ø      Να διαχειριστεί άγχος που πιθανόν βιώνει
Ø      Να κατανοήσει το τι εκτυλίσσεται εκείνη τη στιγμή
Ø      Να διαχειριστεί πιθανόν πολλά και διαφορετικά αισθητηριακά ερεθίσματα.
Ø      Να εκφράσει ενδιαφέρον για συγκεκριμένα ερεθίσματα
Ø      Να αυτορρυθμιστεί.


Πολλές φορές στο πλαίσιο σχολικών τάξεων οι στερεοτυπίες (φτερουγίσματα, έντονα παλαμάκια, κίνηση σώματος κλπ) μπορεί να αποτελούν πηγές «διαταρακτικής συμπεριφοράς» όπως συχνά περιγράφεται από συναδέλφους, με αποτέλεσμα οι ίδιοι να προσπαθούν να τις περιορίσουν ή και να τις σταματήσουν. Ωστόσο, με τη χρήση τεχνικών συμπεριφορισμού (δράσεις τύπο συνέπεια-επιβράβευση) ουσιαστικά γίνεται προσπάθεια κανονικοποίησής τους και όχι αποδοχής της συμπεριφοράς τους.

Η παρατήρηση του πότε αναπαράγεται η στερεοτυπία, η κατανόηση του πλαισίου εντός του οποίου αναπαράγεται, όπως και η εύρεση των αιτιών εμφάνισης διευκολύνουν την κατανόηση εκ μέρους του εκπαιδευτικού των πραγματικών λειτουργιών τους. Μέσα από αυτό τον τρόπο, οι εκπαιδευτικοί μπορούν να αξιοποιήσουν την εμφάνιση των στερεοτυπιών ως εργαλείο για την εκμάθηση εναλλακτικών τρόπων επικοινωνίας και την κατανόηση του μαθητή τους, αφού ερευνητικά έχει ήδη αναδειχθεί το γεγονός ότι οι στερεοτυπικές συμπεριφορές συνδέονται με την προσοχή και τη μάθηση. Σταδιακά με αυτόν τον τρόπο μπορούν να δομήσουν το περιβάλλον έτσι ώστε ο μαθητής να αισθάνεται οικεία και άνετα σε αυτόν. Δομημένο πρόγραμμα δραστηριοτήτων, γυμναστικές ασκήσεις, εκμάθηση αυτοδιαχείρησης (κατανόηση αιτιών, εκμάθηση εναλλακτικών συμπεριφορών, διαχείριση αυτών), παροχή διαφοροποιημένων δραστηριοτήτων καθ’όλο το μήκος του σχολικού προγράμματος που να εμπεριέχουν στοιχεία που να κινητοποιούν και το συγκεκριμένο μαθητή είναι μερικές προτάσεις. 

Σημασία έχει μέσα στο πλαίσιο τάξης να γίνουν κατανοητές οι ανάγκες του συνόλου των μαθητών από το σύνολο των μαθητών. Εξάλλου οι στερεοτυπικές συμπεριφορές μπορούν να εκδηλωθούν από μαθητές ανεξαρτήτου αν φέρουν αναπηρία ή όχι. Πολλές φορές τα άλλα παιδιά ιδίως στις μικρότερες ηλικίες εκφράζουν παράπονα σε περίπτωση που υπάρχει «διαφορετικό» πλαίσιο αντιμετώπισης ενός άλλου συμμαθητή τους. Για αυτό το λόγο το πλαίσιο αυτό δεν πρέπει να είναι «διαφορετικό» αλλά διαφοροποιημένο και να αφορά όλους τους μαθητές. Ο κάθε μαθητής έχει δικαίωμα να αναγνωρίζονται και να γίνονται σεβαστές οι ανάγκες του και οι συμπεριφορές του. Η διαφορετικότητα και η αποδοχή της δεν αποτελεί απλά μια θεματική αλλά καθημερινή πρακτική, καθημερινό βίωμα. Κατ' αυτόν τον τρόπο, οι στερεοτυπίες ενός μαθητή είναι κομμάτι του εαυτού του και πρέπει να αντιμετωπίζονται ως τέτοιες και όχι ως διαταρακτικές συμπεριφορές που χρειάζονται συμμόρφωση. 





Ο Έλλην Λόγος στη Ναξιακή Δημοσιογραφία



Κωστή Στυλ. Λεβογιάννη
Οικονομολόγου-δημοσιογράφου πρ. Γεν. Γραμματέως Ενώσεως Κυκλαδικού Τύπου
Συνεργάτου της εν Νάξω εκδιδομένης ημερησίας εφημερίδος «ΚΥΚΛΑΔΙΚΗ»
Πτυχιούχου (επ’ ακροατηρίω) της Δημοσιογραφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών




Ο Έλλην* λόγος στη ναξιακή δημοσιογραφία
(*ως επίθ.=ελληνικός. Δ.Δημητράκος:Νέον λεξικόν, ΑΘΗΝΑΙ 1956)

Α΄ ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ
Το παρόν πόνημα εξετάζομε μία μόνο εκ των πτυχών που συγκροτούν τη στάθμη της ποιότητος της δημοσιογραφικής γραφής στο ναξιακό τύπο, ήτοι τα κοινότερα και συχνότερον απαντώμενα σφάλματα κατά τη χρήση της - κατά τον ισόθεο Όμηρο - αμήτορος και θεαγωγού ελληνικής γλώσσης, εξ επόψεως γραμματικής, συντακτικού και λογικής ευσταθείας ή καταλληλότητος λέξεων ή εκφράσεων διατυπουμένων στα κείμενα ναξιακών εφημερίδων και περιοδικών. Υπό τον τίτλο αυτό υποκρύπτεται και η άλλη όψη του νομίσματος, δηλαδή ο αφελληνισμός της γλώσσης, όπως αυτός προσδιορίζεται από το οσημέραι ογκούμενο κύμα εισβολής ξένων λέξεων ή εκφράσεων στο ελληνικό λεξιλόγιο.


Όταν προσπαθώ αλλά αποτυγχάνω, μήπως τελικά έχω επιτύχει; Μια προσέγγιση του Στωικισμού.


της ΙΩΑΝΝΑΣ ΦΑΦΚΑ
- Φιλολόγου


Χρύσιππος ο Σολεύς
Έστω ότι είσαι στην παραλία και ένα παιδί ζητά βοήθεια κινδυνεύοντας να πνιγεί. Σπεύδεις να βοηθήσεις, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Το παιδί πνίγεται. Θλίβεσαι και στενοχωριέσαι; Ο Στωικός θα σου απαντούσε κατηγορηματικά: όχι. Προσπάθησες αλλά δεν τα κατάφερες, ο σκοπός και η πρόθεσή σου ήταν να σώσεις το παιδί, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά ίσως το σύμπαν, η ειμαρμένη (η καθολική Φύση) είχε ορίσει έτσι τα πράγματα, ώστε από το γεγονός αυτό να αποφευχθούν άλλα χειρότερα, γιατί το μέλλον είναι κάτι «αδιάφορο» για το Στωικό, εφόσον εκ των πραγμάτων λόγω της περιορισμένης μας γνώσης δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε τι επρόκειτο να συμβεί σε βάθος χρόνου, αν το παιδί επιβίωνε. Και εξάλλου, θα σου έλεγε ο Στωικός, ο θάνατος δεν είναι εξ ορισμού κάτι κακό, είναι απλώς ένα «μη προτιμητέο αδιάφορο».


Ντ. Χριστιανόπουλου: "Δοκίμια". Παρουσίαση και Κριτική Προσέγγιση.


της Ιωάννας Φάφκα
- φιλολόγου

Ο Χριστιανόπουλος φωτογραφημένος από το Σπύρο Στάβερη (2011, ΜΦΘ)


Α) ΝΤΙΝΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος, κατά κόσμον Κωνσταντίνος Δημητριάδης, αποτελεί μια από τις σημαντικότερες ελληνικές ποιητικές φωνές του 20ου αιώνα. Γεννήθηκε το 1931 στην Θεσσαλονίκη, όπου οι γονείς του κατέφτασαν ως ανταλλάξιμοι από το Φανάρι της Κωνσταντινούπολης το 1924 και τα πρώτα χρόνια της ζωής του χαρακτηρίζονται από την ανάγκη του βιοπορισμού. Σε κατοπινές συνεντεύξεις του χαρακτηρίζει τη μητέρα του ως ουρμπανίστρια με αταβιστική έπαρση, αυστηρή και άκρως ηθικολόγο και τον πατέρα του ήπιο, «άπραγο» άνθρωπο, ο οποίος δυσκολευόταν να βρει εργασία και σπαταλούσε τα χρήματα που έβγαζε στις συνοικιακές ταβέρνες. Από την παιδική του ηλικία έρχεται σε επαφή με ποικίλους ανθρώπινους τύπους αλλά και συμπεριφορές, που μένουν χαραγμένα στη συνείδησή του: η μάνα και η κόρη «ελευθερίων ηθών», που έμεναν στο διπλανό τους δωμάτιο κατά τα έτη 1939-1940 και τραγουδούσαν «βαριά μάγκικα τραγούδια», η Πιπίτσα, κόρη της δεύτερης οικογένειας, που ζούσε στο ίδιο σπίτι μαζί τους, και ήταν η μοδίστρα, στην οποία τον έστελνε η μητέρα του να παίζει με κούκλες, όταν τον τιμωρούσε, ο Λάκης, ο πρώτος φοιτητής, τον οποίο γνώρισε και τον οποίο είχε ηρωοποιήσει είναι κάποια από αυτά.[1]Από το 1940 υπήρξε συνδεδεμένος με τη χριστιανική δράση και τα κατηχητικά, από τα οποία αποπέμφθηκε το 1952 εξαιτίας της β΄ έκδοσης της ποιητικής συλλογής Εποχή των ισχνών αγελάδων.[2]


Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΠΟΥ ΠΟΝΑ..


ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ-ΕΡΜΗΣ


Με το τέλος των Βαλκανικών πολέμων η Ελλάδα συσσωματώθηκε στο Ελληνικό Βασίλειο κι έτσι με τον καιρό περιορίστηκε η πλήρης μονοπώληση της αρχαιολογίας από τα δυτικά έθνη. Ελληνικές ανασκαφές εγκαινιάζονται στους κυριότερους αρχαιολογικούς χώρους: Πέλλα , Δίον, Έδεσσα και Παλατίσια-Βεργίνα, η οποία αργότερα θα ταυτιστεί με τις Αρχαίες Αιγές. Εντωμεταξύ οι Αμερικανοί φέρνουν στο φως την Όλυνθο στην Χαλκιδική, οι Γάλλοι τους Φιλίππουςστην Ανατολική Μακεδονία, ενώ η Ακαδημία του Βερολίνου εμπιστεύεται την έκδοση του συντάγματος των επιγραφών της Μακεδονίας στον Αμερικανό Ch. Edson και στον Βρετανό J.M.R. Cormack. Αυτά τα εγχειρήματα θα διακοπούν από τον Β'Παγκόσμιο πόλεμο και τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο , που θα μαίνεται στην Μακεδονία ως το 1949.


Χαρούμενα παιδιά...Χαρούμενοι γονείς

της Δρος Αριστονίκης-Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου




Θεωρώ πως δεν μπορεί κανένας μας να είναι ιδανικός γονιός. Η λέξη «ιδανικό» είναι πολύ βαριά για να την επικαλεστεί ακόμα και η ίδια η επιστήμη. Αυτό που μπορεί να κάνει ένας γονιός είναι να είναι ενσυνείδητος και υπεύθυνος, εκφραστικός, ενθαρρυντικός. Εκείνο, όμως, που βοηθά πραγματικά τα παιδιά είναι να τα ενθαρρύνει ο γονιός να μεγαλώσουν, να τα παροτρύνει να αυτενεργούν και να αυτοεξυπηρετούνται. Είναι στη φύση της ανθρώπινης ανάπτυξης να περνά μέσα από στάδια εξέλιξης, που αυτά με τη σειρά τους σηματοδοτούν κάποιες συμπεριφορές οι οποίες θεωρούνται φυσιολογικές. Το παιδί βρεφικής, προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας θαυμάζει και εξαρτάται από τον γονιό, αλλά το παιδί δεύτερης σχολικής ηλικίας, προεφηβείας και εφηβείας χρειάζεται να αμφισβητήσει τον γονιό, να τον αποκαθηλώσει. Οπότε κάποιες συμπεριφορές των παιδιών απέναντι στους γονείς δικαιολογούνται ιδωμένες μέσα από το πλαίσιο της ανάπτυξης.


Ο αφηγηματικός Χρόνος στον Οιδίποδα επί Κολωνώ


Δρ. Παραγιουδάκη Γεωργία
 
ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ
Antoni Brodowski, Oedipus and Antigone, oil on canvas, 191 × 293 cm, 1828. National Museum, Warsaw


Εισαγωγή

Στo παρόν άρθρο μελετάται η έννοια του αφηγηματικού χρόνου στην τραγωδία Οιδίπους επί Κολωνώ, συγκεκριμένα στον διάλογο Οιδίποδα - Πολυνείκη και Πολυνείκη –Αντιγόνης. Η τραγωδία αυτή χαρακτηρίστηκε ως ήπια και μετριοπαθής αλλά και έκφραση της αναζήτησης εντός της οδύνης[1]. Ο χρόνος, ιδωμένος αφηγηματικά, έχει ιδιαίτερη σημασία για την προσέγγιση και ανάλυση του έργου[2]. Στη συνέχεια, θα εντοπιστούν αναδρομικές και πρόδρομες αφηγήσεις γεγονότων εκτός έργου, με νευραλγική όμως σημασία για την πλοκή του[3].Τα γεγονότα οικοδομούν την ευρύτερη ιστορία του Οιδίποδα στο κύκνειο αυτό άσμα του Σοφοκλή, αποσπασματικά μεν αλλά σε συμπαγή ενότητα.


ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ 21ΟΥ ΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΤΗΣ ΒΙΚΥΣ ΣΙΑΜΑΝΤΑ


ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ



Ο όρος «δεξιότητα» ή αλλιώς «competence» χρησιμοποιήθηκε αρχικά στο επαγγελματικό πλαίσιο στη Γαλλία κατά τη δεκαετία του '70 για να αναφερθεί στις ικανότητες που οι εργαζόμενοι χρειάζονταν πέρα ​​από τα τυπικά προσόντα τους για να ενεργούν αποτελεσματικά σε μια σειρά εργασιακών καταστάσεων[1].