ΤΗΣ ΒΙΚΥΣ ΣΙΑΜΑΝΤΑ
Σήμερα είναι η γιορτή της μητέρας, και για αυτό αποφάσισα να μοιραστώ μαζί σας τη συνέντευξη που πήρα από μια μητέρα, η οποία είναι ξεχωριστή για πολλούς λόγους και πάνω από όλα είναι
η πιο ξεχωριστή γυναίκα για τα παιδιά της!!
Θα ήθελα, λοιπόν, θερμά να ευχαριστήσω τη Χρυσάνθη Σχοιναράκη, Νηπιαγωγό, Δασκάλα Νοηματικής Γλώσσας, για το χρόνο που μου αφιέρωσε αλλά και την εμπιστοσύνη της προς το πρόσωπό μου ώστε να μοιραστώ δημόσια πολλά από αυτά που συζητήσαμε μαζί. Φυσικά την ευχαριστώ και για τη διάθεση του χώρου της σχολής της στον Άγιο Δημήτριο. Ξεκινώντας από το θέμα της οικογένειας, περνώντας από το ζήτημα των κοχλιακών εμφυτευμάτων και καταλήγοντας στην κοινωνία περάσαμε μαζί αρκετή ώρα γεμάτη με προβληματισμό και νέες εμπειρίες.
Η συζήτηση ξεκίνησε αναφορικά με το θέμα της γέννησης και ανατροφής των δυο αγοριών της:
"Όταν έμαθα ότι είμαι έγκυος, το μόνο που σκεφτόμουν ήταν να
γεννηθούν τα παιδιά μου γερά. Αν γεννιόντουσαν κωφά δε με πείραζε, γιατί ξέρω
αυτό το δρόμο. Μπορώ να τον αντιμετωπίσω. Εξάλλου και ο σύζυγός μου κωφός
είναι. Τελικά, γεννήθηκαν ακούοντα και τα δύο παιδιά μου. Τώρα,λοιπόν, έπρεπε
να βρεθεί μια λύση για το θέμα της επικοινωνίας, καθώς θα έπρεπε να λαμβάνουν
και ακουστικά ερεθίσματα. Τα παιδιά μου είναι δίγλωσσα, γνωρίζουν και τη
νοηματική και την καθομιλουμένη γλώσσα. Πώς έγινε αυτό; Μοιράσαμε τους ρόλους:
εγώ τους μιλούσα και τους έδειχνα. Τους εξηγούσα τις λέξεις. Για παράδειγμα,
έδειχνα τη ντομάτα και έλεγα ντομάτα, για να κάνουν τη σύνδεση. Όπου και αν
είμασταν τους μιλούσα. Και ο άντρας μου νοημάτιζε την αντίστοιχη λέξη. Έτσι, τα
παιδιά μου φυσικά μεγάλωσαν μέσα σε αυτό το δίγλωσσο πλαίσιο. Τους υπενθύμιζα
να κοιτάνε το μπαμπά όταν του μιλάνε. Αυτό όταν ήταν μικρά, 1,5 χρονών ή και
μικρότερα ήταν δύσκολο, γιατί ξέρεις τα παιδιά δεν έχουν υπομονή. Όμως, τα
καταφέραμε μια χαρά.
Θυμάμαι, στην ηλικία των 3 ετών ο μεγάλος μου γιος με
ρώτησε πώς το έπαθα και δεν ακούω. Του εξήγησα ότι ήμουν μικρή στο χωριό και
είχα αρρωστήσει. Λόγω ενός φαρμάκου που μου έδωσαν κωφάθηκα. Στην αρχή
στενοχωρήθηκε, έκλαψε αλλά του εξήγησα. Ρώτησε και το μπαμπά του και μετά
ηρέμησε. Τα παιδιά μου δεν έχουν πρόβλημα που οι γονείς τους είναι κωφοί. Δε
θεωρούν ότι υπάρχει πρόβλημα επικοινωνίας. Μάλιστα, διδάσκουν και τους φίλους
τους νοηματική. Το ότι είμαστε κωφοί δε δημιουργεί ζήτημα στα παιδιά μας, γιατί μας αγαπάνε και μας καταλαβαίνουν και είναι περήφανοι για αυτό που είμαστε. Για μένα αυτό είναι το πιο σημαντικό.
Μια φορά ένας συμμαθητής τους τούς ρώτησε για ποιο λόγο εμείς
νοηματίζουμε. Και τα παιδιά απάντησαν ότι δεν ακούνε τη φωνή τους, για αυτό και
επικοινωνούν με αυτό τον τρόπο. Το δέχτηκαν άνετα. Έχουμε επαφές με φίλους των
παιδιών μας και μπορούμε να επικοινωνήσουμε μια χαρά. Είμαστε τυχεροί και
βέβαια βοηθάει πολύ και αυτή η εποχή που η νοηματική είναι ευρέως διαδεδομένη.
Σχετικά με τους γονείς των φίλων τους, υπάρχουν διακυμάνσεις στις σχέσεις μας.
Άλλοι είναι πιο δυναμικοί και πιο δεκτικοί, ενώ άλλοι πιο απόμακροι. Αυτές
είναι επιλογές του καθενός και είναι σεβαστές. Εγώ δεν έχω πρόβλημα με αυτά.
Προσπαθώ, αλλά αν ο άλλος δε θέλει σταματάω και εγώ. Απλά τα πράγματα.
Όσον αφορά το θέμα του σχολείου και της επικοινωνίας με τους
δασκάλους γενικά υπάρχει καλή συνεργασία. Εξαρτάται φυσικά από το κάθε δάσκαλο.
Οι ενημερώσεις είναι πιο δύσκολες, καθώς αν υπήρχε διερμηνέας θα μπορούσα εις
βάθος να καταλάβω το επίπεδο των παιδιών μου. Η περσινή δασκάλα ήταν πιο
θετική, είχαμε και το τηλέφωνο της και επικοινωνούσαμε μέσω μηνυμάτων. Η φετινή
είναι πιο τυπική. Μας ενημερώνει κυρίως μέσω σημειωμάτων που στέλνει μέσω των
παιδιών. Εδώ η διερμηνεία θα βοηθούσε καθοριστικά και τις δυο πλευρές πιστεύω".
"Αναφορικά με το θέμα των κοχλιακών εγώ δεν έβαλα ούτε
πρόκειται να βάλω. Για να παρθεί αυτή η απόφαση πρέπει να γνωρίζω καλά, 100% τα
θετικά και τα αρνητικά αυτής της κίνησης. Συνήθως οι γονείς που γεννούν παιδιά
με κώφωση άμεσα παίρνουν αυτή την απόφαση και είναι λογικό γιατί βιώνουν άγχη,
αγωνίες, λύπη για την εξέλιξη του παιδιού τους. Είναι κάτι ξένο για αυτούς.
Βέβαια, όμως, εκεί υπάρχει το ζήτημα ότι οι πραγματικά ενδιαφερόμενοι, τα
παιδιά δε ρωτούνται, καθώς λόγω της μικρής συνήθως ηλικίας τους θεωρείται ότι
δε μπορούν να πάρουν αντικειμενικές αποφάσεις.
Εδώ στην Ελλάδα, οι περισσότεροι
γιατροί δεν αναφέρονται σε ποσοστά επιτυχίας, ούτε κάνουν πλήρη έλεγχο όπως στο
εξωτερικό. Με αποτέλεσμα πολλές φορές η εμφύτευση κοχλιακών να μην έχει
επιτυχία, κάτι που εύκολα διαδίδεται ιδίως σήμερα. Έχω αρκετούς φίλους με κοχλιακά που κάποιοι είναι ευχαριστημένοι, ενώ κάποιοι άλλοι όχι. Η επιτυχία εμφύτευσής τους δεν αποτελεί πανάκεια. Για μένα προσωπικά, θεωρώ
ότι ένα παιδί αν γεννηθεί κωφό, βάλει δε βάλει κοχλιακό καλό είναι να βρίσκεται μέσα τόσο στην κοινωνία των ακουόντων όσο
και των κωφών. Πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία, γιατί ίσως αργότερα η πίεση
προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση μπορεί να οδηγήσει σε έκρηξη εκ μέρους του
παιδιού. Σαν το πουλί που μεγαλώνει σε κλουβί. Όταν ελευθερωθεί δε ξέρει πού να
πάει. Οι γιατροί που υποστηρίζουν τα κοχλιακά φαίνεται να απαγορεύουν τη
νοηματική, ακόμα δεν καταλαβαίνω για ποιο λόγο. Υποστηρίζουν ότι μέσω της
νοηματικής το παιδί δε θα μάθει να μιλάει. Η νοηματική έχει στόχο την
επικοινωνία. Η ανάπτυξη του λόγου και της γραφής είναι θέμα εκπαίδευσης και δε
σημαίνει ότι όποιος ξέρει νοηματική δε ξέρει να μιλάει ή να γράφει. Όσοι το
πιστεύουν αυτό κατ’εμέ είναι λάθος, γιατί ξεχνούν το βασικό στόχο της
νοηματικής, τη διευκόλυνση της επικοινωνίας, τη διαφορετική μορφή έκφρασης. Η
αλήθεια είναι όντως η νοηματική έχει λεξιλόγιο, αλλά
έχει και πολύ πλούσια έκφραση. Και σε αυτό σημαντικό ρόλο φέρει το εκπαιδευτικό μας σύστημα όχι
εμείς οι νοηματίζοντες. Στο εξωτερικό είναι διαφορετικά, και το γνωρίζω από προσωπική εμπειρία καθώς έχω ταξιδέψει σε πολλές χώρες, όπως Γερμανία, Ιταλία κλπ. Στη Γερμανία, για παράδειγμα, αν κάποιος έχει βάλει κοχλιακό επιτρέπεται να μάθει νοηματική, δεν απαγορεύεται!
Εγώ γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Κρήτη και τα 3 από τα 4
παιδιά της οικογένειας μου φέρουμε κώφωση. Σκεφτείτε πόσο δύσκολο ήταν εκείνη
την εποχή σε μια τέτοια περιοχή με τόσες πολλές παραδόσεις η ύπαρξη στην
οικογένεια 3 κωφών παιδιών;;;!!! Αλλά θυμάμαι ο πατέρας μου δεν άκουγε κανέναν
από όσους του έλεγαν «Κράτησε τα εδώ να δουλεύουν στα χωράφια». Μας έστειλε εδώ
στην Αθήνα και τελειώσαμε το σχολείο και το πανεπιστήμιο. Θυμάμαι όταν ο
μεγάλος μου αδερφός πρώτος τελείωσε δάσκαλος και ο πατέρας μου το έλεγε στο
χωριό κανείς δεν το πίστευε. Και εγώ τελείωσα δύο πανεπιστήμια, αυτό της
νηπιαγωγού και της γραφιστικής. Μας εμπόδισε πουθενά η νοηματική;; Όχι, βέβαια."
Κλείνοντας ανέφερε:
"Τη μεγαλύτερη σημασία για μένα είναι να υπάρχει ανοικτή
πρόσβαση για όλους παντού. Γενικά να ευαισθητοποιηθεί ολόκληρη η κοινωνία, να
αναγνωρίζεται το δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής για τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά
και για τον τρόπο που ο ίδιος επιλέγει να διαχειρίζεται τη ζωή του. Οι
προκαταλήψεις ακόμα υπάρχουν σε σταθερή βάση. Πολλά κομπλέξ, πολλές ανασφάλειες
από πολλούς ανθρώπους βγαίνουν και δημιουργούν συγκρούσεις. Εγώ έχω μάθει να
αποδέχομαι και να σέβομαι τον άλλο. Είναι όπως όταν παντρεύεσαι. Ο άλλος είναι τέλειος; Όχι.
Εσύ είσαι τέλειος; Όχι. Αλλά μαθαίνεις να αποδέχεσαι και τα θετικά και τα
αρνητικά του άλλου. Είναι δικαίωμα του καθενός τι επιλογή θα κάνει. Και αυτή η
επιλογή ταιριάζει στα δικά του πιστεύω, στη δική του ζωή, στη δική του
προσωπικότητα!"
"Εγώ έχω μάθει να είμαι ελεύθερη, σα μαμά, σα σύζυγος, σαν άνθρωπος! Και η κώφωση μου δε με εμπόδισε ποτέ σε αυτό! Ελπίζω όλοι να νιώθετε τόσο ευγνώμονες για τη ζωή σας και πάντα να μπορείτε να βρίσκετε λύσεις. Διέξοδοι υπάρχουν πολλές, αρκεί να μην κλείνετε τα μάτια σε αυτές....!!"
