ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ & ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Ν / Ε


Συγγραφέας: ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ΑΓΑΘΗ & ΔΕΜΕΡΤΖΗ ΚΙΚΗ
Εκδότης: ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ





Περίληψη

Το βιβλίο αυτό αποτελεί απαραίτητο βοήθημα για τους μαθητές της Γ' Λυκείου καθώς και χρήσιμο οδηγό για τους εκπαιδευτικούς που θα κληθούν να δειδάξουν το μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Βασίζεται στο νέο τρόπο διδασκαλίας και αξιολόγησης του μαθήματος, εξασφαλίζοντας στους μαθητές την επιτυχία στις Πανελλαδικές Εξετάσεις. Περιλαμβάνει: - Θεωρητικό μέρος στο οποίο παρουσιάζονται με τρόπο εύληπτο και αναλυτικό τα βασικότερα γνωστικά στοιχεία που απαιτούνται για την κατανόηση, κριτική ανάγνωση και ερμηνεία ποικίλων κειμένων, μη λογοτεχνικών και λογοτεχνικών. - Επεξεργασία διαφορετικών κειμενικών ειδών της Νεοελληνικής Γλώσσας και της Λογοτεχνίας με ερωτήσεις κατανόησης, κατασκευής και ερμηνείας βασισμένες σε κειμενικούς δείκτες. Όλες οι ερωτήσεις συνοδεύονται από οδηγίες αλλά και αναλυτικές απαντήσεις ώστε να κατανοήσουν οι μαθητές τον νέο τρόπο προσέγγισης των κειμένων. - 25 κριτήρια αξιολόγησης από όλες τις θεματικές ενότητες, σύμφωνα με το είδος των κειμένων και των ερωτήσεων που προβλέπονται από τις Οδηγίες του Υπουργείου για την αξιολόγηση των μαθητών. Στο τέλος του βιβλίου δίνονται ενδεικτικές απαντήσεις σε όλα τα κριτήρια αξιολόγησης.


Διαγώνισμα Λατινικῶν Ι’ (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)



Λατινικά Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
10ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ
(Σε όλη την ύλη)


Α. Να μεταφράσετε τα παρακάτω αποσπάσματα:
Claudius quinquagesimo anno aetatis suae imperium cepit mirabili quodam casu. Exclusus ab insidiatoribus Caligulae, recesserat in diaetam, cui nomen est Hermaeum.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
“Supervacaneae, ne dicam ineptae, legationis ministri, narrate Samnitibus Manium Curium malle locupletibus imperare quam ipsum fieri locupletem; et mementote me nec acie vinci nec pecunia corrumpi posse”.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
[…] nullus locus amicitiae eis est. Nescio enim quis possit diligere eum, quem metuat, aut eum, a quo se metui putet. Coluntur tamen simulatione dumtaxat ad tempus. Quodsi forte, ut fit plerumque, ceciderunt, tum intellegitur, quam fuerint inopes amicorum. Hoc est quod Tarquinium dixisse ferunt exulantem:«Tum intellexi, quos fidos amicos habuissem, quos infidos, cum iam neutris gratiam referre poteram». 
Μονάδες 40
Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 
1.α. 
Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: 
  • aetatis: τη γενική του πληθυντικού suae: την ίδια πτώση και το ίδιο γένος στο β΄ πρόσωπο για πολλούς κτήτορες 
  • mirabili: την ίδια πτώση και το ίδιο γένος στον συγκριτικό βαθμό 
  • quodam: την αιτιατική του ουδετέρου γένους της αντίστοιχης ουσιαστικής αντωνυμίας 
  • cui: τη γενική πληθυντικού του ίδιου γένους 
  • locupletibus: την ονομαστική του ενικού 
  • acie: τη γενική του ενικού nullus: τη δοτική του ενικού στο ίδιο γένος 
  • locus: την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό 
  • amicitiae: την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό 
  • quis: την αιτιατική του ενικού του θηλυκού γένους 
  • tempus: την κλητική του πληθυντικού inopes: τη γενική του πληθυντικού
  • exulantem: την αφαιρετική του ίδιου αριθμού και γένους 
  • neutris: τη γενική του ενικού στο θηλυκό γένος 
Μονάδες 15 
2. 
Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους: 
  • cepit: το β΄ ενικό στον ενεστώτα της ίδιας έγκλισης της παθητικής φωνής 
  • est: το γ΄ πληθυντικό προστακτικής μέλλοντα 
  • dicam: το ίδιο πρόσωπο στον παρακείμενο της ίδιας έγκλισης
  • malle: το β΄ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα 
  • fieri: το απαρέμφατο μέλλοντα της ίδιας φωνής και την αιτιατική ενικού του ουδετέρου γένους του γερουνδιακού 
  • corrumpi: το απαρέμφατο μέλλοντα της ίδιας φωνής 
  • posse: το α΄ ενικό υποτακτικής του παρατατικού και το γ΄ πληθυντικό του μέλλοντα της οριστικής
  • Nescio: το β΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής ενεστώτα.
  • diligere: το γ΄ πληθυντικό του συντελεσμένου μέλλοντα της ίδιας φωνής
  • metui: το απαρέμφατο του μέλλοντα της ίδιας φωνής 
  • coluntur: το απαρέμφατο του παρακειμένου της ίδιας φωνής (να λάβετε υπ’ όψιν το γένος και τον αριθμό του υποκειμένου) 
  • ceciderunt: το β΄ πληθυντικό της προστακτικής μέλλοντα στην ίδια φωνή
  • referre: το β΄ ενικό της οριστικής του μέλλοντα στην άλλη φωνή 
Μονάδες 15 
3.α. 
Quodsi forte ceciderunt, tum intellegitur: να αναγνωρίσετε το είδος του υποθετικού λόγου και να τον τρέψετε στο αντίθετο του πραγματικού για το παρόν και το παρελθόν. 
Μονάδες 5 
3.β. 
i) quod Tarquinium dixisse ferunt exulantem: ii) et mementote me nec acie vinci nec pecunia corrumpi posse (a nullo): Να τρέψετε στην πρώτη πρόταση το ενεργητικό απαρέμφατο σε παθητικό και στη δεύτερη τα παθητικά απαρέμφατα σε ενεργητικά κάνοντας και όλες τις αλλαγές που θα καταστούν απαραίτητες. 
Μονάδες 6 
3.γ. 
anno, casu, cui, amicitiae, eis, se, amicos, neutris: να αναγνωρίσετε συντακτικά τις λέξεις. 
Μονάδες 4

3.δ. 
quod Tarquinium dixisse ferunt exulantem: να αναδιατυπώσετε την πρόταση αντικαθιστώντας το ρήμα ferunt με το ρήμα fertur σε προσωπική σύνταξη. Να επιφέρετε τις απαραίτητες αλλαγές.
Μονάδες 2 
4.α. 
exulantem: Να αναλύσετε τη μετοχή σε δευτερεύουσα πρόταση εισαγόμενη α) με τον ιστορικό διηγηματικό cum και β) με τον dum. 
Μονάδες 2 
4.β. 
cum iam neutris gratiam referre poteram: Να αναγνωρίσετε συντακτικά την πρόταση (είδος, εισαγωγή, εκφορά). 
Μονάδες 3 
4.γ. 
et mementote …. : να εκφράσετε απαγόρευση χρησιμοποιώντας το ne. 
Μονάδα 1

4.δ. 
(Claudius) Exclusus ab insidiatoribus Caligulae (recesserat): να αναλύσετε τη μετοχή σε δευτερεύουσα πρόταση με όλους τους δυνατούς τρόπους.
Μονάδες 4 
4.ε. 
Claudius quinquagesimo anno aetatis suae imperium cepit mirabili quodam casu: να τρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική.
Μονάδες 3

Καλή επιτυχία


Διαγώνισμα Λατινικῶν Θ’ (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)


Λατινικά Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
9ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ
(ΚΕΦ. 25-45)
 
 

Α. 
Να μεταφράσετε τα παρακάτω αποσπάσματα:
Tum Scipio, cum se ipsum captum venisse eos existimasset, praesidium domesticorum in tecto conlocavit. Quod ut praedones animadverterunt, abiectis armis ianuae appropinquaverunt et clara voce Scipioni nuntiaverunt (incredibile auditu!) virtutem eius admiratum se venisse. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Nonnulli sunt in hoc ordine, qui aut ea, quae imminent, non videant, aut ea, quae vident, dissimulent: qui spem Catilinae mollibus sententiis aluerunt coniurationemque nascentem non credendo confirmaverunt; quorum auctoritatem secuti multi, non solum improbi verum etiam imperiti, si in hunc animadvertissem, crudeliter et regie id factum esse dicerent. Nunc intellego, si iste in Manliana castra pervenerit, quo intendit, neminem tam stultum fore, qui non videat coniurationem esse factam, neminem tam improbum, qui non fateatur. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Nam mortua est Caecilia, quam Metellus, dum vixit, multum amavit; postea is puellam in matrimonium duxit. Μονάδες 40 
 
Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 
 
1.α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: praesidium: την ονομαστική του πληθυντικού ianuae: την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό voce: τη γενική του πληθυντικού virtutem: την κλητική του ενικού ordine: την αιτιατική του ίδιου αριθμού spem: την δοτική του ενικού
hunc: την ονομαστική του πληθυντικού στο θηλυκό γένος
iste: την ίδια πτώση στο ουδέτερο γένος neminem: τη γενική του ενικού στο ίδιο γένος coniurationem: την κλητική του ενικού 
Μονάδες 10 
 
1.β. 
Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται από τα παρακάτω επίθετα και επιρρήματα: clara: την αιτιατική ενικού του συγκριτικού βαθμού στο ουδέτερο γένος mollibus: την ίδια πτώση στον υπερθετικό multi: τη γενική πληθυντικού του συγκριτικού βαθμού στο ίδιο γένος stultum : τη γενική ενικού του συγκριτικού βαθμού στο ίδιο γένος crudeliter: τον ίδιο τύπο στον υπερθετικό 
Μονάδες 5

2. 
Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους:
  • animadverterunt: το απαρέμφατο του μέλλοντα στην παθητική φωνή.
  • abiectis: το β΄ ενικό της οριστικής του ενεστώτα και του μέλλοντα στην
  • ίδια φωνή
  • admiratum: το απαρέμφατο του μέλλοντα (να λάβετε υπ’ όψιν το γένος και τον αριθμό του υποκειμένου) aluerunt: το απαρέμφατο του μέλλοντα της παθητικής φωνής nascentem: τον ίδιο τύπο στον μέλλοντα και τον παρακείμενο credendo: το γ΄ πληθυντικό του συντελεσμένου μέλλοντα στην ίδια φωνή
  • factum esse: το β΄ ενικό της υποτακτικής του παρατατικού στην ίδια φωνή και την αιτιατική ενικού του γερουνδιακού στο ουδέτερο γένος
  • intellego: το απαρέμφατο παρακειμένου της ίδιας φωνής
  • pervenerit: το γ΄ ενικό του ενεργητικού υπερσυντελίκου στην ίδια έγκλιση
  • intendit: το απαρέμφατο παρακειμένου της ενεργητικής φωνής
  • fateatur: το α΄ ενικό της υποτακτικής μέλλοντα (να λάβετε υπ’όψιν το γένος του υποκειμένου) vixit: το β΄ πληθυντικό της προστακτικής του μέλλοντα στην ίδια φωνή
Μονάδες 15 
 
3.α. 
Quod ut praedones animadverterunt: Να ξαναγράψετε την πρόταση με τέτοιο τρόπο, ώστε να αποδίδεται μια σχέση αιτίου – αιτιατού ανάμεσα στην κύρια και τη δευτερεύουσα πρόταση, 
Μονάδες 2 
 
3.β 
(praedones), abiectis armis ianuae appropinquaverunt: Να αναλύσετε την υπογραμμισμένη μετοχή στην αντίστοιχη δευτερεύουσα πρόταση εισαγόμενη α) με τον χρονικό σύνδεσμο postquam, β) με τον ιστορικό διηγηματικό cum. 
Μονάδες 4 
 
3.γ. 
α) Quod ut praedones animadverterunt, … ianuae appropinquaverunt 
β) quam Metellus, dum vixit, multum amavit: Να συμπτύξετε τις υπογραμμισμένες προτάσεις σε μετοχές Μονάδες 3 
 
3.δ. coniurationem nascentem confirmaverunt: Να αναλύσετε τη μετοχή σε α) αναφορική πρόταση, β) χρονική πρόταση εισαγόμενη με τον χρονικό σύνδεσμο dum , γ) χρονική πρόταση εισαγόμενη με τον ιστορικό διηγηματικό cum 
Μονάδες 4 
 
4.α. 
Si in hunc animadvertissem, crudeliter et regie id factum esse dicerent: Να αναγνωρίσετε τον υποθετικό λόγο και να τον ξαναγράψετε έτσι ώστε να εκφράζει υπόθεση πιθανή -δυνατή 
Μονάδες 4

4.β. 
qui non videat coniurationem esse factam: Να αναγνωρίσετε συντακτικά την πρόταση (είδος, εισαγωγή, εκφορά, λειτουργία). 
Μονάδες 4 
 
4.γ. 
clara voce (nuntiaverunt): Να αντικαταστήσετε τον επιθετικό προσδιορισμό με δευτερεύουσα πρόταση Μονάδες 3 
 
4.δ. 
Domesticos praedones animadvertere debuerunt: Να τρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική Μονάδες 4 
 
4.ε. 
qui spem Catilinae mollibus sententiis aluerunt coniurationemque nascentem … confirmaverunt: να ξαναγράψετε την περίοδο συμπτύσσοντας την πρώτη πρόταση σε μετοχή που να δηλώνει το προτερόχρονο 
Μονάδες 2

Καλή επιτυχία


ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018: Τα SOS θέματα τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν


ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ
- Φιλολόγου - Παιδαγωγού


Αφού διαβάσετε προσεκτικά τα όσα ελέγοντο το 2015, το 2016 και το 2017 για τον ίδιο σκοπό, μετά ας προχωρήσετε στην φετινή ανάλυση 


Διαγώνισμα Λατινικῶν Η’ (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)



Λατινικά Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
8ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ
(ΚΕΦ. 43-45)
Slavery in Ancient Rome

Α. Να μεταφράσετε τα παρακάτω αποσπάσματα:

Num ad hostem veni et captiva in castris tuis sum? In hoc me longa vita et infelix senecta traxit, ut primum exsulem deinde hostem te viderem? Qui potuisti populari hanc terram, quae te genuit atque aluit? Non tibi ingredienti fines patriae ira cecidit? ……………………………………………………………………………………………………………………………………. Legatum monet ut, si adire non possit, epistulam ad amentum tragulae adliget et intra castra abiciat. In litteris scribit se cum legionibus celeriter adfore. Gallus, periculum veritus, constituit ut tragulam mitteret. Haec casu ad turrim adhaesit et tertio post die a quodam milite conspicitur et ad Ciceronem defertur. Ille epistulam perlegit militesque adhortatur ut salutem sperent. Μονάδες 40 Β. Παρατηρήσεις 1.α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: infelix: την αιτιατική ενικού του ουδετέρου γένους quae: την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό fines: τη γενική του πληθυντικού amentum: την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό Haec: την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό turrim : την αφαιρετική του ενικού και τη γενική του πληθυντικού casu: τη γενική του ενικού salutem: την αφαιρετική του ενικού Μονάδες 9 1.β. primum, celeriter: Να γράψετε τον ίδιο τύπο στους άλλους δυο βαθμούς·να γράψετε τη γενική και την αιτιατική ενικού αριθμού, ουδετέρου γένους, του συγκριτικού βαθμού του επιθέτου από το οποίο προέρχεται το επίρρημα celeriter . 
Μονάδες 6 
2. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους:
  • traxit: την ονομαστική και τη γενική πληθυντικού του ουδετέρου γένους της μετοχής του ενεστώτα
  • potuisti: το γ΄ πληθυντικό της οριστικής του μέλλοντα
  • populari: τα απαρέμφατα του μέλλοντα και του παρακειμένου (να λάβετε υπ’ όψιν το γένος του υποκειμένου)
  • genuit:το β΄ ενικό της οριστικής και της υποτακτικής του μέλλοντα στην ίδια φωνή (να λάβετε υπ’ όψιν το γένος του υποκειμένου)
  • abiciat: το β΄ ενικό της οριστικής ενεστώτα στην ίδια φωνή και τη γενική του γερουνδίου
  • conspicitur:το β΄ ενικό της οριστικής του ενεστώτα και του μέλλοντα στην ίδια φωνή
  • defertur: τα απαρέμφατα ενεστώτα και μέλλοντα της ίδιας φωνής
  • constituit: το γ΄ πληθυντικό της οριστικής του ίδιου χρόνου και της προστακτικής μέλλοντα στην ίδια φωνή.
Μονάδες 15 
3.α. 
Non tibi ingredienti fines patriae ira cecidit? : Να αναγνωρίσετε το είδος της πρότασης, τον τρόπο εισαγωγής της και τον τρόπο της εκφοράς της. 
Μονάδες 6 
3.β. 
Num ad hostem veni? Να αναδιατυπωθεί η ευθεία ερώτηση έτσι ώστε α) να περιμένουμε καταφατική απάντηση, β) να μην γνωρίζουμε την απάντηση, γ) να δίνουμε έμφαση στο περιεχόμενό της. 
Μονάδες 3

3.γ. 
tertio post die: Να αποδώσετε την ίδια έννοια, χρησιμοποιώντας το post ως πρόθεση.
Μονάδες 2 
4.α. 
α)Haec a quodam milite conspicitur et ad Ciceronem defertur 
β) In hoc me longa vita et infelix senecta traxit ?
: Να τρέψετε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική στο α) και την ενεργητική σε παθητική στο β). 
Μονάδες 11

4.β. Non tibi ingredienti fines patriae ira cecidit? : Να αναλύσετε τη μετοχή σε δευτερεύουσα πρόταση εισαγόμενη με τον ιστορικό cum.
Μονάδες 2

4.γ. Gallus, periculum veritus, constituit:
Να αναλύσετε τη μετοχή σε πρόταση, έτσι ώστε να εκφράζει α) αντικειμενική αιτιολογία, β) υποκειμενική αιτιολογία, γ) αποτέλεσμα εσωτερικής λογικής διεργασίας.
Μονάδες 6

Καλή επιτυχία


Διαγώνισμα Λατινικῶν Ζ’ (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)


Λατινικά Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
7ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ
(ΚΕΦ. 36-42)



Commodus the Roman Emperor

Α. Να μεταφράσετε τα παρακάτω αποσπάσματα:

Manius Curius Dentatus maxima frugalitate utebatur, quo facilius divitias contemnere posset. Die quodam Samnitium legati ad eum venerunt. Ille se in scamno assidentem apud focum et ex ligneo catillo cenantem eis spectandum praebuit. Samnitium divitias contempsit et Samnites paupertatem eius mirati sunt. Nam cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent,ut eo uteretur , vultum risu solvit…. . …………………………………………………………………………………………………………………………………….. Caecilia, uxor Metelli, dum more prisco omen nuptiale petit filiae sororis, ipsa fecit omen. Nam in sacello quodam nocte cum sororis filia persedebat expectabatque dum aliqua vox congruens proposito audiretur. Tandem puella, longa mora standi fessa, rogavit materteram, ut sibi paulisper loco cederet. Tum Caecilia puellae dixit: “ego libenter tibi mea sede cedo”. Hoc dictum paulo post res ipsa confirmavit.
Μονάδες 40

Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1.α. 
Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις:
  • scamno: την ονομαστική του πληθυντικού
  • cenantem: τη γενική του πληθυντικού
  • paupertatem: την κλητική του ενικού
  • vultum: τη γενική του πληθυντικού
  • quodam (2ο κείμενο): την αιτιατική του ενικού στο ίδιο γένος
  • congruens: την αφαιρετική του ενικού στο ίδιο γένος
  • nocte: τη γενική του πληθυντικού
  • aliqua: την αφαιρετική του πληθυντικού στο ίδιο γένος
  • mea: την κλητική του ενικού στο αρσενικό γένος
  • sede: τη γενική του πληθυντικού
Μονάδες 10

1.β. 
Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τα παρακάτω επίθετα και επιρρήματα:
  • maxima: την αιτιατική ενικού του συγκριτικού βαθμού στο ουδέτερο γένος
  • facilius: τον ίδιο τύπο στους άλλους δυο βαθμούς
  • longa: τη γενική ενικού του συγκριτικού βαθμού στο ίδιο γένος
  • libenter: τον ίδιο τύπο στον υπερθετικό
Μονάδες 5

2. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους:
  • utebatur: το απαρέμφατο του μέλλοντα (να ληφθεί υπ’ όψιν το γένος του υποκειμένου).
  • contemnere:το β΄ ενικό της προστακτικής του ενεστώτα στην ίδια φωνή
  • posset: το απαρέμφατο του παρακειμένου
  • assidentem: το β΄ ενικό της οριστικής του μέλλοντα στην ίδια φωνή
  • spectandum: το γ΄ πληθυντικό του μέλλοντα στην ίδια φωνή
  • mirati sunt: το β΄ ενικό της οριστικής του μέλλοντα και του παρατατικού
  • attulissent: τα απαρέμφατα ενεστώτα και μέλλοντα της μέσης φωνής
  • solvit: τη γενική πληθυντικού θηλυκού γένους της μετοχής του μέλλοντα
  • petit: το απαρέμφατο παρακειμένου της ενεργητικής φωνής
  • standi: το α΄ενικό της υποτακτικής του ενεστώτα στην ίδια φωνή
  • cederet: το ίδιο πρόσωπο της ίδιας έγκλισης στον υπερσυντέλικο
  • dixit : το β΄ ενικό της προστακτικής ενεστώτα και μέλλοντα στην ίδια φωνή
Μονάδες 15

3.α. quo facilius divitias contemnere posset:
Να αναγνωρίσετε πλήρως την πρόταση (είδος, συντακτική λειτουργία, εισαγωγή, εκφορά, ακολουθία χρόνων)
Μονάδες 5

3.β Ille se in scamno assidentem apud focum et ex ligneo catillo cenantem eis spectandum praebuit:
Να κάνετε αναλυτική σύνταξη της πρότασης.
Μονάδες 6

3.γ. Manius divitias Samnitium contemnere debuit:
Να τρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική (με τη χρήση παθητικής περιφραστικής συζυγίας)
Μονάδες 3

4.α. α) (Samnites) cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent,
vultum risu solvit
β) Caecilia, uxor Metelli, dum more prisco omen nuptiale petit filiae
sororis, ipsa fecit omen.
Να συμπτύξετε τις δευτερεύουσες προτάσεις σε μετοχές
Μονάδες 6

4.β. Manius Curius Dentatus Samnitium divitias contempsit:
Να τρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική
Μονάδες 3

4.γ. ut eo uteretur:
Να εκφράσετε τον σκοπό με όλους τους δυνατούς τρόπους
Μονάδες 7

Καλή επιτυχία



Διαγώνισμα Λατινικῶν ΣΤ’ (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)


Λατινικά Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
6ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ
(ΚΕΦ. 29-34)


Α. Να μεταφράσετε τα παρακάτω αποσπάσματα:
Tandem corvus salutationem didicit et sutor, cupidus pecuniae, eum Caesari attulit. Audita salutatione Caesar dixit: «Domi satis salutationum talium audio». Tum venit corvo in mentem verborum domini sui: «Oleum et operam perdidi». Ad haec verba Augustus risit emitque avem tanti, quanti nullam adhuc emerat.
«Congrediamur, ut singularis proelii eventu cernatur, quanto miles Latinus Romano virtute antecellat».Tum adulescens, viribus suis confisus et cupiditate pugnandi permotus, iniussu consulis in certamen ruit; et fortior hoste, hasta eum transfixit et armis spoliavit.
Haec postquam domestici Scipioni rettulerunt, is fores reserari eosque intromitti iussit. Praedones postes ianuae tamquam sanctum templum venerati sunt et cupide Scipionis dextram osculati sunt. Cum ante vestibulum dona posuissent, quae homines deis immortalibus consecrare solent, domum reverterunt.
Μονάδες 40

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Β1. 
Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: 
  • Domi: αφαιρετική ενικού 
  • satis: συγκριτικός βαθμός 
  • talium, quanto: γενική ενικού ίδιου γένους 
  • mentem: γενική πληθυντικού singularis proelii: ονομαστική πληθυντικού 
  • virtute: αιτιατική ενικού 
  • viribus: αιτιατική ενικού και γενική πληθυντικού 
  • certamen: ονομαστική πληθυντικού 
  • dextram: συγκριτικός και υπερθετικός στην ίδια πτώση, γένος και αριθμό 
  • deis: κλητική ενικού 
Μονάδες 15 
Β2. 
Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους (για τους περιφραστικούς τύπους να λάβετε υπ΄όψιν το υποκείμενο των ρηματικών τύπων στο κείμενο): 
  • didicit: απαρέμφατο ενεστώτα 
  • attulit: β΄ ενικό προστακτικής ενεστώτα στην ίδια φωνή και β΄ ενικό οριστικής μέλλοντα στην άλλη φωνή venit: αιτιατική γερουνδίου 
  • Congrediamur: απαρέμφατο μέλλοντα και β΄ ενικό οριστικής ενεστώτα 
  • cernatur: ίδιο πρόσωπο υποτακτικής παρακειμένου 
  • pugnandi: απαρέμφατο παρακειμένου στην ίδια φωνή 
  • confisus: β΄ πληθυντικό προστακτικής μέλλοντα 
  • ruit: ίδιο πρόσωπο υποτακτικής μέλλοντα 
  • transfixit: αφαιρετική ενικού, αρσενικού γένους, μετοχής μέλλοντα reserari, intromitti: απαρέμφατο παρακειμένου 
  • posuissent: αφαιρετική σουπίνου
  • reverterunt: απαρέμφατο μέλλοντα 
Μονάδες 15 
Γ1α. 
sutor, cupidus pecuniae, eum Caesari attulit: να μετατρέψετε τη σύνταξη της πρότασης στην παθητική φωνή. 
Μονάδες 4 
Γ1β. Να αναλυθούν οι μετοχές σε δευτερεύουσες προτάσεις: 
β1. Audita salutatione (Caesar dixit): να αναλυθεί σε δευτερεύουσες προτάσεις εισαγόμενες με τον ιστορικό διηγηματικό cum και με το postquam. 
Μονάδες 2 
β2 confisus (adulescens ruit): να αναλυθεί σε δευτερεύουσες προτάσεις που να εκφράζουν το πραγματικό, το υποκειμενικό και το αποτέλεσμα εσωτερικής λογικής διεργασίας. 
Μονάδες 3 
Γ1γ. 
Haec postquam domestici Scipioni rettulerunt, is fores reserari eosque intromitti iussit.: 
γι. Να συμπτύξετε τη δευτερεύουσα πρόταση σε μετοχή. 
Μονάδες 1,5 
γιι. Να τρέψετε την παθητική απαρεμφατική σύνταξη σε ενεργητική. 
Μονάδες 2,5 
Γ1δ. 
hoste: να δηλώσετε τον ίδιο συντακτικό τύπο με άλλο τρόπο. 
Μονάδες 2 
Γ2α. 
in certamen ruit: να δηλωθεί ο σκοπός με όλους τους δυνατούς τρόπους (certo1). 
Μονάδες 9 
Γ2β. ut singularis proelii eventu cernatur: να αναγνωρίσετε συντακτικά την πρόταση. 
Μονάδες 5 
Γ2γ. Να αντικαταστήσετε το domum (reverterunt) με τον σωστό τύπο του ουσιαστικού Roma. 
Μονάδα 1

Καλή επιτυχία


Διαγώνισμα Λατινικῶν Ε’ (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)


Λατινικά Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
5ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ
(ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΣΤΑ ΚΕΦ. 3-24)

The interior of the Pantheon

Α. Να μεταφράσετε τα παρακάτω αποσπάσματα:

Hannibal, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superavit et Saguntum vi expugnavit. Postea Alpes, quae Italiam ab Gallia seiungunt, cum elephantis transiit. Ubi in Italia fuit, apud Ticinum, Trebiam, Trasumenum et Cannas copias Romanorum profligavit et delevit. ………………………………………………………………………………………… Brenno duce Galli, apud Alliam flumen deletis legionibus Romanorum, everterunt urbem Romam praeter Capitolium, pro quo immensam pecuniam acceperunt. Tum Camillus, qui diu apud Ardeam in exilio fuerat propter Veientanam praedam non aequo iure divisam, absens dictator est factus; ………………………………………………………………………………………… Paucis post diebus cum Ennius ad Nasicam venisset et eum a ianua quaereret, exclamavit Nasica se domi non esse, etsi domi erat. Tum Ennius indignatus quod Nasica tam aperte mentiebatur: «Quid?» inquit «Ego non cognosco vocem tuam?». Visne scire quid Nasica responderit? «Homo es impudens».
Μονάδες 40

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Β1. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: 
  • gentes: την ονομαστική του ενικού 
  • vi: τη γενική και την αφαιρετική του πληθυντικού 
  • elephantis: την αιτιατική του ίδιου αριθμού (και τους 2 τύπους) 
  • flumen: την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό urbem: τη γενική του πληθυντικού 
  • quo: την ονομαστική του πληθυντικού του ίδιου γένους 
  • iure: την αιτιατική του ίδιου αριθμού aequo: την ίδια πτώση του ίδιου γένους στον άλλο αριθμό 
  • absens: την αφαιρετική του ίδιου γένους του ίδιου αριθμού tuam: την ίδια πτώση του ίδιου γένους στο α΄ και το γ΄ πρόσωπο Homo: τη γενική του πληθυντικού impudens: την αιτιατική του πληθυντικού του ίδιου γένους
Μονάδες 15

Β2. 
Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους: seiungunt: το β΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής παρακειμένου στην ίδια φωνή 
  • superavit: το γ΄ενικό της υποτακτικής ενεστώτα και τη γενική ενικού της μετοχής ενεστώτα στο θηλυκό γένος
  • everterunt: την ονομαστική πληθυντικού του ουδετέρου γένους της μετοχής του ενεστώτα
  • acceperunt: το β΄ ενικό της οριστικής ενεστώτα και μέλλοντα στη μέση φωνή
  • absens: τον ίδιο τύπο στον μέλλοντα
  • est factus:τα απαρέμφατα ενεστώτα και μέλλοντα
  • venisset: το β΄ ενικό της οριστικής και της υποτακτικής του μέλλοντα (να λάβετε
  • υπ’ όψιν το γένος του υποκειμένου)
  • mentiebatur: το απαρέμφατο μέλλοντα (να λάβετε υπ’ όψιν το γένος του υποκειμένου)
  • cognosco: το β΄ ενικό της υποτακτικής ενεστώτα και παρακειμένου της ίδιας φωνής
  • responderit: το ίδιο πρόσωπο στον ενεστώτα της ίδιας έγκλισης
Μονάδες 15

Β3α. 
cum Ennius ad Nasicam venisset, Ubi in Italia fuit: Να αναγνωρίσετε το είδος των προτάσεων, τον τρόπο εισαγωγής τους και τον τρόπο της εκφοράς τους.
Μονάδες 10

Β3β. 
Paucis post diebus:
Να αποδώσετε την ίδια επιρρηματική σχέση με εμπρόθετο προσδιορισμό.
Μονάδες 2 
Β3γ. deletis legionibus: Να αναλύσετε τη μετοχή σε δευτερεύουσα πρόταση εισαγόμενη με α) το postquam, β) με τον ιστορικό διηγηματικό cum: 
Μονάδες 4 
Β4α. 
dux, vi , Brenno duce, propter praedam: Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις φράσεις. Μονάδες 4 
Β4β. 
Hannibal, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superavit et Saguntum vi expugnavit.:
Να τρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική.
Μονάδες 6

Β4γ. 
in Italia, domi:
Να ξαναγράψετε τις λέξεις ώστε να δηλώνεται η προς τόπο κίνηση.
Μονάδες 2

Β4δ. 
se domi non esse:
Αν στη θέση του se είχαμε το eum ποιες θα ήταν οι διαφορές συντακτικά και νοηματικά;
Μονάδες 2
Καλή επιτυχία



Διαγώνισμα Λατινικῶν Δ’ (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)


Λατινικά Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
4ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ
(ΚΕΦ. 21-27)

Theater of Vitruvius

Α. Να μεταφράσετε τα παρακάτω αποσπάσματα:

Cato attulit quodam die in curiam ficum praecocem ex Carthagine ostendensque patribus «Interrogo vos» inquit «quando hanc ficum decerptam esse putetis ex arbore». Cum omnes recentem esse dixissent, «Atqui ante tertium diem» inquit «scitote decerptam esse Carthagine. […] Opibus urbis nolite confidere. Fiduciam, quae nimia vobis est, deponite. Neminem credideritis patriae consulturum esse, nisi vos ipsi patriae consulueritis. Mementote rem publicam in extremo discrimine quondam fuisse!».
………………………………………………………………………………………………………………………………………
Cum Accius ex urbe Roma Tarentum venisset, ubi Pacuvius grandi iam aetate recesserat, devertit ad eum. Accius, qui multo minor natu erat, tragoediam suam, cui «Atreus» nomen est, ei desideranti legit. Tum Pacuvius dixit sonora quidem esse et grandia quae scripsisset, sed videri tamen ea sibi duriora et acerbiora. «Ita est» inquit Accius «ut dicis; neque id me sane paenitet; meliora enim fore spero, quae deinceps scribam».
Μονάδες 40

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Β.1α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: 
  • ficum: την ονομαστική του πληθυντικού (2 τύποι) 
  • hanc: την αιτιατική του πληθυντικού στο ουδέτερο γένος 
  • praecocem: την αιτιατική του ουδετέρου στον ίδιο αριθμό 
  • Neminem: τη γενική και τη δοτική του ίδιου αριθμού 
  • meliora: την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό 
  • nomen: την αιτιατική του πληθυντικού patriae: την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό
Μονάδες 9

Β.1β. recentem, nimia, meliora: Να γράψετε τον ίδιο τύπο στους άλλους δυο βαθμούς
Μονάδες 6

Β.2. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους:
  • ostendens : την ίδια πτώση της μετοχής μέλλοντα στο θηλυκό γένος 
  • decerptam esse : το β΄ ενικό της οριστικής του παρακειμένου στην ενεργητική φωνή και το απαρέμφατο του μέλλοντα στην παθητική φωνή 
  • confidere : το απαρέμφατο του μέλλοντα και του παρακειμένου (όπου χρειάζεται να λάβετε υπ’ όψιν σας το υποκείμενο) 
  • credideritis: το ίδιο πρόσωπο στον υπερσυντέλικο της ίδιας έγκλισης
  • consulturum esse: το α΄ πληθυντικό της οριστικής μέλλοντα και συντελεσμένου μέλλοντα 
  • Mementote: το απαρέμφατο του παρακειμένου 
  • recesserat: το β’ ενικό της προστακτικής ενεστώτα και το γ’ πληθυντικό της προστακτικής μέλλοντα στην ίδια φωνή 
  • devertit: το β’ πληθυντικό της οριστικής στον ίδιο χρόνο και τους 2 τύπους του απαρεμφάτου του ενεστώτα scribam : το γ’ ενικό του παρακειμένου στην ίδια έγκλιση
Μονάδες 15

Β.3α. quando hanc ficum decerptam esse putetis ex arbore. Cum omnes recentem esse dixissent: Να αναγνωρίσετε το είδος των προτάσεων, την συντακτική τους λειτουργία τον τρόπο εισαγωγής τους και τον τρόπο εκφοράς τους.
Μονάδες 8

Β3.β. opibus, vobis, aetate, natu, me:
Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τις παραπάνω λέξεις.
Μονάδες 5

Β3.γ. nolite confidere. Neminem credideritis patriae consulturum esse: Να εκφράσετε την απαγόρευση με τον άλλο τρόπο.
Μονάδες 5 
Β4.α. Cato attulit ficum praecocem: Να μετατρέψετε τον επιθετικό προσδιορισμό σε δευτερεύουσα πρόταση.
Μονάδες 3

Β4.β. Carthagine:
Να εκφράσετε την ίδια επιρρηματική σχέση με τις λέξεις Roma, Athenae, Italia.
Μονάδες 3

Β4.γ. legit ei desideranti:
Να αναλύσετε τη μετοχή σε αιτιολογική πρόταση που να παρουσιάζει την αιτιολογία ως αποτέλεσμα εσωτερικής λογικής διεργασίας.
Μονάδες 2

Β4.δ. Cato attulit quodam die in curiam ficum praecocem ex Carthagine: Να τρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική.
Μονάδες 4

Καλή επιτυχία



Διαγώνισμα Λατινικῶν Γ’ (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)


Λατινικά Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
3ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ
(ΚΕΦ. 15-20)


Α. Να μεταφράσετε τα παρακάτω αποσπάσματα:

Germani non student agriculturae; lacte, caseo et carne nutriuntur. Locis frigidissimis pelles solum habent et in fluminibus lavantur. Cum civitas bellum gerit, magistratus creantur cum vitae necisque potestate. Equestribus proeliis saepe ex equis desiliunt ac pedibus proeliantur: ephippiorum usus res turpis et iners habetur. Vinum a mercatoribus ad se importari non sinunt quod ea re, ut arbitrantur, remollescunt homines atque effeminantur.
………………………………………………………………………………………………………………………………………
Paulo post rumore caedis exterritus prorepsit ad solarium proximum et inter vela praetenta foribus se abdidit. Discurrens miles pedes eius animadvertit; eum latentem adgnovit; extractum imperatorem eum salutavit. Hinc ad commilitones suos eum adduxit. Ab his in castra delatus est tristis et trepidus, dum obvia turba quasi moriturum eum miseratur. Postero die Claudius imperator factus est.
Μονάδες 40

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Β.1α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις:
  • lacte : αιτιατική ενικού
  • Locis frigidissimis : αιτιατική πληθυντικού
  • pelles : γενική πληθυντικού
  • fluminibus : αιτιατική ενικού
  • Equestribus proeliis : αφαιρετική ενικού
  • caedis : ονομαστική ενικού
  • praetenta : δοτική πληθυντικού στο ίδιο γένος
  • latentem : γενική πληθυντικού στο ουδέτερο γένος
  • tristis : αιτιατική πληθυντικού στο ουδέτερο γένος
  • Claudius : κλητική ενικού
Μονάδες 10

Β.1β. Να μεταφερθούν οι κλιτοί τύποι της παρακάτω πρότασης στον άλλο αριθμό (όπου είναι δυνατόν). Η νέα πρόταση να είναι νοηματικά αποδεκτή:
«Discurrens miles pedes eius animadvertit»
Μονάδες 4

Β.2α. Να ξαναγράψετε την πρόταση δυο φορές χρησιμοποιώντας ως υποκείμενο την πρώτη φορά το ego και την δεύτερη το tu.
« inter vela praetenta foribus se abdidit»
Μονάδες 2

Β.2β. Να γράψετε τους παρακάτω ρηματικούς όρους στον τύπο που ζητείται για τον καθένα:
  • student: απαρέμφατο Παρακειμένου στην ίδια φωνή
  • nutriuntur: ο ίδιος τύπος στον Παρατατικό
  • lavantur: η μετοχή του Μέλλοντα ( να ληφθεί υπ’ όψιν το υποκείμενο)
  • desiliunt: το β΄ ενικό της οριστικής του Συντελεσμένου Μέλλοντα στην ίδια φωνή
  • proeliantur: η μετοχή του Ενεστώτα στην αιτιατική ενικού του αρσενικού
  • prorepsit: το γ΄ πληθυντικό της οριστικής του Συντελεσμένου Μέλλοντα στην άλλη φωνή (να ληφθεί υπ’ όψιν το γένος του υποκειμένου)
  • discurrens: το απαρέμφατο του Παρακειμένου στην άλλη φωνή (να ληφθεί υπ’ όψιν το υποκείμενο)
  • latentem: το γ΄ ενικό της οριστικής του Μέλλοντα στην ίδια φωνή
  • adgnovit: το γ΄ πληθυντικό οριστικής Μέλλοντα στην ίδια φωνή
  • moriturum: το β΄ ενικό οριστικής Ενεστώτα
  • factus est: ο ίδιος τύπος στον Ενεστώτα και το απαρέμφατο του Ενεστώτα στην ίδια φωνή.
Μονάδες 12

Β. 2γ. Να ξαναγραφεί η παρακάτω πρόταση μεταφέροντας το ρήμα στην ενεργητική περιφραστική συζυγία, στην οριστική του Παρατατικού και Υπερσυντελίκου:
«miles pedes animadvertit»
Μονάδες 2

Γ.1α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω λέξεων:
Agriculturae, carne, vitae, pedibus, re, se, extractum, tristis, obvia, imperator.
Μονάδες 10

Γ.1β. Να μετατρέψετε τη σύνταξη από ενεργητική σε παθητική:
Cum civitas bellum gerit
Μονάδες 3

Γ.1γ. Να μετατρέψετε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική στις παρακάτω προτάσεις:
ephippiorum usus res turpis et iners habetur (a Germanis). (Μον.3)
Ab his in castra delatus est tristis (is). (Μον. 2)
Postero die Claudius imperator factus est (a militibus). (Μον. 2)
Μονάδες 7

Γ.2α. Να αναγνωρίσετε το είδος και τον συντακτικό ρόλο των δευτερευουσών προτάσεων (Μον. 2), να δικαιολογήσετε τον τρόπο εισαγωγής (μον. 2) καθώς και τον τρόπο εκφοράς (Μον. 2)
 Cum civitas bellum gerit
 dum obvia turba quasi moriturum eum miseratur
Μονάδες 6

Γ.2β. «rumore»: Να αναγνωρίσετε συντακτικά τον όρο (Μον. 1) και να δικαιολογήσετε τον τρόπο της εκφοράς του. (Μον. 1)
Μονάδες 2

Γ. 2γ. «pedes eius»: το «eius» να αντικατασταθεί με τον σωστό τύπο της αντωνυμίας suus, sua, suum. Ποια είναι η σημασιολογική διαφορά;
Μονάδες 2

Καλή επιτυχία


ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΝΘΡ/ΚΩΝ ΣΠΟΥΔ. - ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ V (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)


ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
5ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ

Διδαγμένο κείμενο
Ἀριστοτέλους Ἠθικὰ Νικομάχεια Β6, 1-8

Δεῖ δὲ μὴ μόνον οὕτως εἰπεῖν, ὅτι ἕξις, ἀλλὰ καὶ ποία τις. Ῥητέον οὖν ὅτι πᾶσα ἀρετή, οὗ ἂν ᾖ ἀρετή, αὐτό τε εὖ ἔχον ἀποτελεῖ καὶ τὸ ἔργον αὐτοῦ εὖ ἀποδίδωσιν, οἷον ἡ τοῦ ὀφθαλμοῦ ἀρετὴ τόν τε ὀφθαλμὸν σπουδαῖον ποιεῖ καὶ τὸ ἔργον αὐτοῦ· τῇ γὰρ τοῦ ὀφθαλμοῦ ἀρετῇ εὖ ὁρῶμεν. Ὁμοίως ἡ τοῦ ἵππου ἀρετὴ ἵππον τε σπουδαῖον ποιεῖ καὶ ἀγαθὸν δραμεῖν καὶ ἐνεγκεῖν τὸν ἐπιβάτην καὶ μεῖναι τοὺς πολεμίους. Εἰ δὴ τοῦτ᾽ ἐπὶ πάντων οὕτως ἔχει, καὶ ἡ τοῦ ἀνθρώπου ἀρετὴ εἴη ἂν ἡ ἕξις ἀφ᾽ ἧς ἀγαθὸς ἄνθρωπος γίνεται καὶ ἀφ᾽ ἧς εὖ τὸ ἑαυτοῦ ἔργον ἀποδώσει. Πῶς δὲ τοῦτ᾽ ἔσται,… ὧδ᾽ ἔσται φανερόν, ἐὰν θεωρήσωμεν ποία τίς ἐστιν ἡ φύσις αὐτῆς.
Ἐν παντὶ δὴ συνεχεῖ καὶ διαιρετῷ ἔστι λαβεῖν τὸ μὲν πλεῖον τὸ δ᾽ ἔλαττον τὸ δ᾽ ἴσον, καὶ ταῦτα ἢ κατ᾽ αὐτὸ τὸ πρᾶγμα ἢ πρὸς ἡμᾶς.... Λέγω δὲ τοῦ μὲν πράγματος μέσον τὸ ἴσον ἀπέχον ἀφ᾽ ἑκατέρου τῶν ἄκρων, ὅπερ ἐστὶν ἓν καὶ τὸ αὐτὸ πᾶσιν, πρὸς ἡμᾶς δὲ ὃ μήτε πλεονάζει μήτε ἐλλείπει· τοῦτο δ᾽ οὐχ ἕν, οὐδὲ ταὐτὸν πᾶσιν.

Α1. Από το παραπάνω κείμενο να μεταφράσετε το απόσπασμα: «Ῥητέον οὖν ὅτι … τὸ πρᾶγμα ἢ πρὸς ἡμᾶς.»
Μονάδες 10

Β1. «Δεῖ δὲ μὴ μόνον οὕτως εἰπεῖν, ὅτι ἕξις, ἀλλὰ καὶ ποία τις». Στη φράση αυτή ο Αριστοτέλης δηλώνει ότι η ἕξις είναι έννοια ουδέτερη, δηλαδή μπορεί να έχει θετικό, αλλά και αρνητικό περιεχόμενο. Από τι εξαρτάται και πού οδηγεί η ποιότητα των ἕξεων;
Μονάδες 10

Β2. Να δείξετε με αναφορά στο κείμενο το περιεχόμενο της έννοιας ἀρετὴ γενικά για τα πράγματα και ειδικά για τον άνθρωπο.
Μονάδες 10

Β3. Παρατηρούμε ότι ο Αριστοτέλης περνά από τη χρήση λέξεων που δηλώνουν ποιότητα (ἀγαθὸς και εὖ) στη χρήση λέξεων που δηλώνουν ποσότητα (τὸ πλεῖον, τὸ ἔλαττον και τὸ ἴσον). Να αιτιολογήσετε αυτή την πορεία σκέψης του φιλοσόφου.
Μονάδες 10

Β4. Ποιο περιεχόμενο δίνουν στην έννοια της εὐδαιμονίας ο Ηράκλειτος και ο Δημόκριτος;
Μονάδες 10

Β5. Αφού εντοπίσετε τους λεκτικούς τύπους του διδαγμένου κειμένου με τους οποίους παρουσιάζουν ετυμολογική συγγένεια οι επόμενες λέξεις, να σχηματίσετε για κάθε μία από αυτές δύο περιόδους λόγου, τη μία με την αναφορική και την άλλη με την ποιητική λειτουργία των λέξεων: 1. Ταυτότητα, 2. Παλινδρόμηση, 3. Λαβίδα, 4. Αναβαθμός, 5. Αφομοίωση.
Μονάδες 10

Γ. Αδίδακτο κείμενο:
Δημοσθένης, Κατ’ Ἀνδροτίωνος 3-4

Περὶ δ’ ὧν οἴσετε τὴν ψῆφον νυνὶ καὶ περὶ ὧν οὗτος δημοσίᾳ πεπολιτευμένος οὐκ ὀλίγ’ ὑμᾶς ἔβλαψεν, ἅ μοι παραλείπειν Εὐκτήμων ἐδόκει, βέλτιον δ’ ὑμᾶς ἀκοῦσαι, ταῦτα διεξελθεῖν ἐν βραχέσιν πειράσομαι. ἐγὼ γὰρ εἰ μὲν ἑώρων τιν’ ἁπλῆν τούτῳ περὶ ὧν φεύγει πρὸς ὑμᾶς οὖσαν ἀπολογίαν, οὐκ ἂν ἐποιούμην περὶ αὐτῆς μνείαν οὐδεμίαν. νῦν δ’ οἶδα σαφῶς ὅτι οὗτος ἁπλοῦν μὲν οὐδὲ δίκαιον οὐδὲν ἂν εἰπεῖν ἔχοι, ἐξαπατᾶν δ’ ὑμᾶς πειράσεται πλάττων καὶ παράγων πρὸς ἕκαστα τούτων κακούργους λόγους. ἔστι γάρ, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τεχνίτης τοῦ λέγειν καὶ πάντα τὸν βίον ἐσχόλακεν ἐν τούτῳ.
------------------------------
φεύγω = κατηγορούμαι
κακοῦργος λόγος = παραπλανητικό επιχείρημα, σόφισμα.

Γ1. Να μεταφράσετε το παραπάνω κείμενο.
Μονάδες 20

Γ2. Να γράψετε τους τύπους που σας ζητούνται για τις επόμενες λέξεις του κειμένου:
  • τιν’: την ίδια πτώση στο ουδέτερο γένος
  • ἕκαστα: την αιτιατική πληθυντικού στο θηλυκό γένος
  • ὀλίγ’: τον ίδιο τύπο στον συγκριτικό βαθμό
  • βραχέσιν: τη γενική ενικού στο αρσενικό γένος
  • παράγων: το β΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής του παρακειμένου στη μέση φωνή
  • διεξελθεῖν: το β΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής του β΄ αορίστου
  • οἴσετε: το απαρέμφατο του ίδιου χρόνου
  • ἔβλαψεν: το γ΄ ενικό πρόσωπο της ευκτικής του παρακειμένου στη μέση φωνή (να λάβετε υπόψη σας το υποκείμενο)
  • οἶδα: το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της υποτακτικής του ενεστώτα
  • ἐσχόλακεν: το α΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του παρατατικού.
Μονάδες 10

Γ3.α. Να επισημάνετε τη συντακτική λειτουργία των ακόλουθων λέξεων του κειμένου και να αναφέρετε τον όρο που καθεμία από αυτές προσδιορίζει: δημοσίᾳ, μοι, τοῦ λέγειν, τούτων, πάντα. (μονάδες 5)

Γ3.β. Ι. Αφού αναγνωρίσετε το είδος του υποθετικού λόγου στην ακόλουθη περίοδο, να τον επαναδιατυπώσετε έτσι, ώστε να σχηματιστεί το προσδοκώμενο: ἐγὼ γὰρ εἰ μὲν ἑώρων τιν’ ἁπλῆν τούτῳ περὶ ὧν φεύγει πρὸς ὑμᾶς οὖσαν ἀπολογίαν, οὐκ ἂν ἐποιούμην περὶ αὐτῆς μνείαν οὐδεμίαν. (μονάδες 2)
ΙΙ. Να επαναδιατυπώσετε την περίοδο σε άλλη μορφή πλαγίου λόγου: νῦν δ’ οἶδα σαφῶς ὅτι οὗτος ἁπλοῦν μὲν οὐδὲ δίκαιον οὐδὲν ἂν εἰπεῖν ἔχοι, ἐξαπατᾶν δ’ ὑμᾶς πειράσεται πλάττων καὶ παράγων πρὸς ἕκαστα τούτων κακούργους λόγους. (μονάδα 1)

Γ3.γ. Να τρέψετε την περίοδο σε όλες τις δυνατές μορφές πλαγίου λόγου: ἑώρων τιν’ ἁπλῆν τούτῳ περὶ ὧν φεύγει πρὸς ὑμᾶς οὖσαν ἀπολογίαν. (μονάδες 2)
Μονάδες 10

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!


Διαγώνισμα Λατινικῶν Β’ (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)



Λατινικά Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
2ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ
(ΚΕΦ. 11-15)
 

 
Α. Να μεταφράσετε τα παρακάτω αποσπάσματα :
Ob repentīnum monstrum terror animos militum invaserat et exercitus fiduciam amiserat.Tum Sulpicius Gallus de caeli ratiōne et de stellārum lunaeque statu ac motibus disputāvit eōque modo exercitum alacrem in pugnam misit. Sic liberāles artes Galli aditum ad illustrem illam Pauliānam victoriam dedērunt. Ibi vix animum sollicitum somno dederat, cum repente apparuit ei species horrenda. Existimāvit ad se venīre hominem ingentis magnitudinis et facie squalidā, similem effigiēi mortui. Quem simul aspexit Cassius, timōrem concēpit nomenque eius audīre cupīvit. Respondit ille se esse Orcum.
Μονάδες 40

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Β1α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: militum: ονομαστική ενικού exercitus: δοτική πληθυντικού caeli: ονομαστική πληθυντικού eōque: δοτική πληθυντικού ίδιου γένους alacrem: γενική πληθυντικού ίδιου γένους somno: ονομαστική ενικού species: δοτική ενικού ingentis magnitudinis: αφαιρετική ενικού quem: γενική ενικού ίδιου γένους και στους δυο αριθμούς nomenque: ονομαστική πληθυντικού 
Μονάδες 11

Β1β. Να μεταφέρετε τις κλιτές λέξεις της παρακάτω πρότασης στον άλλο αριθμό: Quem simul aspexit ille, timōrem concēpit nomenque eius audīre cupīvit 
Μονάδες 4

Β2α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους: amiserat: ίδιο πρόσωπο μέλλοντα disputāvit: α΄ ενικό συντελεσμένου μέλλοντα dedērunt: ίδιο πρόσωπο ενεστώτα apparuit: α΄ πληθυντικό παρατατικού venīre: α΄ ενικό μέλλοντα aspexit: β΄ ενικό ενεστώτα concēpit: γ΄ πληθυντικό ενεστώτα cupīvit: β΄ ενικό ίδιου χρόνου respondit: β΄ πληθυντικό υπερσυντελίκου esse: γ΄ πληθυντικό μέλλοντα 
Μονάδες 10

Β2β. Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων επιλέγοντας τον σωστό από τους δυο τύπους που δίνονται στην παρένθεση: Το β΄ ενικό της οριστικής μέλλοντα του invaserat είναι………….(invades, invadebis) Το β΄ πληθυντικό της οριστικής παρατατικού του misit είναι………………………. (missebatis, mittebatis) Το α΄ ενικό της οριστικής παρακειμένου του respondet είναι………….( respondi, responsi) Το γ΄ ενικό της οριστικής ενεστώτα του concepit είναι………….( concipit, concapit)
Το γ΄ πληθυντικό της οριστικής μέλλοντα του dederat είναι………….(dabunt, dent) 
Μονάδες 5

Γ1α.Να αναγνωρίσετε συντακτικά τους ακόλουθους τύπους: ob monstrum, de ratiōne, stellārum, alacrem, ad se, venīre, magnitudinis, effigiēi, Quem, se. 
Μονάδες 10 
 
Γ1β. Να αναγνωρίσετε συντακτικά την ακόλουθη πρόταση: cum repente apparuit ei species horrenda. Μονάδες 5 Γ2α. nomenque eius, se esse Να αντικαταστήσετε τα eius και se με τους κατάλληλους τύπους των αντωνυμιών suus,-a,-um και is-ea-id αντίστοιχα (Μον. 2) και να προσδιορίσετε τη συντακτική (Μον. 4) και τη σημασιολογική διαφορά (Μον. 3)
Μονάδες 9 
 
Γ2β. Να αναλυθούν οι επιθετικοί προσδιορισμοί σε δευτερεύουσες αναφορικές προτάσεις:
a. Ob repentīnum monstrum terror animos militum invaserat
b. cum repente apparuit ei species horrenda
Μονάδες 6


ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΝΘΡ/ΚΩΝ ΣΠΟΥΔ. - ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ IV (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)


ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
4ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ


Διδαγμένο κείμενο

α) Ἀριστοτέλους Πολιτικὰ Γ 1, 1-2
Τῷ περὶ πολιτείας ἐπισκοποῦντι, καὶ τίς ἑκάστη καὶ ποία τις, σχεδὸν πρώτη σκέψις περὶ πόλεως ἰδεῖν, τί ποτέ ἐστιν ἡ πόλις. Νῦν γὰρ ἀμφισβητοῦσιν, οἱ μὲν φάσκοντες τὴν πόλιν πεπραχέναι τὴν πρᾶξιν, οἱ δ’ οὐ τὴν πόλιν ἀλλὰ τὴν ὀλιγαρχίαν ἢ τὸν τύραννον· τοῦ δὲ πολιτικοῦ καὶ τοῦ νομοθέτου πᾶσαν ὁρῶμεν τὴν πραγματείαν οὖσαν περὶ πόλιν, ἡ δὲ πολιτεία τῶν τὴν πόλιν οἰκούντων ἐστὶ τάξις τις. Ἐπεὶ δ’ ἡ πόλις τῶν συγκειμένων, καθάπερ ἄλλο τι τῶν ὅλων μὲν συνεστώτων δ’ ἐκ πολλῶν μορίων, δῆλον ὅτι πρότερον ὁ πολίτης ζητητέος· ἡ γὰρ πόλις πολιτῶν τι πλῆθός ἐστιν. Ὥστε τίνα χρὴ καλεῖν πολίτην καὶ τίς ὁ πολίτης ἐστὶ σκεπτέον. Καὶ γὰρ ὁ πολίτης ἀμφισβητεῖται πολλάκις· οὐ γὰρ τὸν αὐτὸν ὁμολογοῦσι πάντες εἶναι πολίτην· ἔστι γάρ τις ὃς ἐν δημοκρατίᾳ πολίτης ὢν ἐν ὀλιγαρχίᾳ πολλάκις οὐκ ἔστι πολίτης.

β) Ἀριστοτέλους Πολιτικὰ Γ 7, 1-3/5
Ύστερα από όσα είπαμε δίνοντας όλες τις απαραίτητες εξηγήσεις για τα θέματα που μας απασχόλησαν, σειρά στη διερεύνησή μας έχει τώρα το θέμα των πολιτευμάτων, να δούμε πόσα είναι και ποια η φύση του καθενός τους. Και πρώτα, βέβαια, τα ορθά· γιατί οι παρεκκλίσεις και οι διαστρεβλώσεις θα γίνουν φανερές μόλις θα έχουν καθοριστεί τα ορθά πολιτεύματα. Επειδή όταν λέμε "πολίτευμα" εννοούμε "αρχή, το σώμα δηλαδή που ασκεί τη διακυβέρνηση στην πόλη", και η "κυβέρνηση" είναι η ύψιστη αρχή στις πόλεις, αναγκαστικά η ύψιστη αρχή θα είναι ή ένα μόνο άτομο ή λίγα άτομα ή το σύνολο των πολιτών. Όταν λοιπόν ο ένας ή οι λίγοι ή το πλήθος ολόκληρο ασκούν την εξουσία για την εξυπηρέτηση του κοινού συμφέροντος, αυτά τα πολιτεύματα δεν μπορεί παρά να είναι ορθά· όταν, αντίθετα, η εξουσία ασκείται για την εξυπηρέτηση του ιδιαίτερου συμφέροντος είτε του ενός είτε των λίγων είτε του πλήθους, τα πολιτεύματα αυτά είναι παρεκκλίσεις και διαστρεβλώσεις των ορθών. Γιατί ή το όνομα του πολίτη δεν πρέπει να δίνεται σε ανθρώπους που είναι κατά το πολίτευμα μέλη της πόλης (ενν. μια και δεν λαμβάνονται υπόψη τα δικαιώματά τους), ή (ενν. αν τους δίνεται το όνομα του πολίτη) πρέπει να έχουν το μερτικό τους στα πλεονεκτήματα που ανήκουν στα μέλη της πόλης. Συνηθίζουμε λοιπόν να ονομάζουμε: "βασιλεία" τη μοναρχία που αποβλέπει στο κοινό συμφέρον και "αριστοκρατία" το πολίτευμα στο οποίο τη διακυβέρνηση ασκούν λίγα (περισσότερα του ενός) άτομα (το όνομα οφείλεται είτε στο ότι κυβερνούν οι άριστοι είτε στο ότι ασκούν την εξουσία αποβλέποντας σε ό,τι είναι άριστο για την πόλη και για τα μέλη της)· όταν, τέλος, κυβερνά ο λαός αποβλέποντας στο κοινό συμφέρον, αυτό το πολίτευμα (στα αρχαία ελληνικά: αυτή η πολιτεία) πήρε το όνομα "πολιτεία", μια λέξη που είναι κοινή για όλα τα πολιτεύματα (στα αρχαία ελληνικά: για όλες τις πολιτείες). ... Παρεκκλίσεις και διαστρεβλώσεις των πολιτευμάτων που αναφέραμε είναι: της βασιλείας η "τυραννία", της αριστοκρατίας η "ολιγαρχία", της πολιτείας η "δημοκρατία". Η τυραννία είναι, πράγματι, μια μοναρχία που υπηρετεί το συμφέρον του μονάρχη, η ολιγαρχία υπηρετεί το συμφέρον των πλουσίων και η δημοκρατία το συμφέρον των απόρων, κανένα όμως από τα πολιτεύματα αυτά δεν υπηρετεί το συμφέρον του συνόλου των πολιτών.

Α1. Να μεταφράσετε το απόσπασμα: «Τῷ περὶ πολιτείας ἐπισκοποῦντι… τι πλῆθός ἐστιν».
Μονάδες 10

Β. Να απαντήσετε στις ακόλουθες ερωτήσεις: Β1. «Νῦν γὰρ ἀμφισβητοῦσιν, οἱ μὲν φάσκοντες τὴν πόλιν πεπραχέναι τὴν πρᾶξιν, οἱ δ’ οὐ τὴν πόλιν ἀλλὰ τὴν ὀλιγαρχίαν ἢ τὸν τύραννον». Ποια είναι η διχογνωμία την οποία επισημαίνει ο φιλόσοφος και ποιο ιστορικό παράδειγμα φαίνεται να έχει υπόψη του, εκφράζοντας αυτές τις απόψεις;
Μονάδες 15

Β2. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνει ο Αριστοτέλης τα πολιτεύματα και με βάση ποια κριτήρια γίνεται η διάκριση αυτή;
Μονάδες 15

Β3. Να εξηγήσετε για ποιους λόγους ο Αριστοτέλης αφιέρωσε το έργο του στη μελέτη των επιμέρους αρετών του ανθρώπου και πώς μέσω αυτών προκύπτει ότι η ηθική φιλοσοφία είναι μέρος της πολιτικής φιλοσοφίας.
Μονάδες 10

Β4. Να εντοπίσετε στο κείμενο α΄ τους τύπους που συγγενεύουν ετυμολογικά με τις ακόλουθες λέξεις της νεοελληνικής γλώσσας: συνδιάσκεψη, επόπτης, παροντικός, απότακτος, κατεστημένο, μεμψίμοιρος, υποχρέωση, πασιφανής, εγκράτεια, έναρξη.
Μονάδες 10

Γ. Αδίδακτο κείμενο:
Πλάτωνος Λάχης 182e-183b

Λέγω δὲ ταῦτα περὶ αὐτοῦ (τοῦ ὁπλιτικοῦ) εἰς τάδε ἀποβλέψας, ὅτι οἶμαι ἐγὼ τοῦτο, εἴ τι ἦν, οὐκ ἂν λεληθέναι Λακεδαιμονίους, οἷς οὐδὲν ἄλλο μέλει ἐν τῷ βίῳ ἢ τοῦτο ζητεῖν καί ἐπιτηδεύειν, ὅ,τι ἂν μαθόντες καὶ ἐπιτηδεύσαντες πλεονεκτοῖεν τῶν ἂλλων περί τόν πόλεμον. Εἰ δ’ ἐκείνους λέληθεν, ἀλλ’ οὐ τούτους γε τοὺς διδασκάλους αὐτοῦ λέληθεν αὐτὸ τοῦτο, ὅτι ἐκεῖνοι μάλιστα τῶν Ἑλλήνων σπουδάζουσιν ἐπὶ τοῖς τοιούτοις καὶ ὅτι παρ’ ἐκείνοις ἄν τις τιμηθεὶς εἰς ταῦτα καὶ παρὰ τῶν ἄλλων πλεῖστ’ ἂν ἐργάζοιτο χρήματα, ὥσπερ γε και τραγῳδίας ποιητὴς παρ’ ἡμῖν τιμηθείς.
------------------------------
ἐργάζομαι χρήματα: αποκτώ/κερδίζω χρήματα

Γ1. Να μεταφράσετε το παραπάνω κείμενο.
Μονάδες 20

Γ2. Για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου να γράψετε τον ζητούμενο τύπο:
  • λεληθέναι: το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της ευκτικής του μέλλοντα στην ίδια φωνή
  • οὐδέν: τη γενική ενικού του θηλυκού γένους
  • ζητεῖν: το β΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής του ενεστώτα στη μέση φωνή
  • μαθόντες: το γ΄ ενικό πρόσωπο της υποτακτικής του ίδιου χρόνου
  • τούτους: την αιτιατική πληθυντικού του θηλυκού γένους
  • Ἑλλήνων: τη δοτική ενικού
  • σπουδάζουσιν: το ίδιο πρόσωπο στην οριστική του υπερσυντελίκου
  • τοιούτοις: τη δοτική ενικού του ίδιου γένους
  • τιμηθείς: τη δοτική πληθυντικού του ίδιου γένους
  • ἐργάζοιτο: το α΄ πληθυντικό πρόσωπο της υποτακτικής του παθητικού αορίστου α΄.
Μονάδες 10

Γ3.α. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις επόμενες λέξεις του κειμένου και να αναφέρετε τους όρους τους οποίους αυτές προσδιορίζουν:
μαθόντες, τοὺς διδασκάλους, τῶν Ἑλλήνων, τραγῳδίας.
Μονάδες 4

Γ3.β. «Λέγω δὲ ταῦτα περὶ αὐτοῦ εἰς τάδε ἀποβλέψας, ὅτι οἶμαι ἐγὼ τοῦτο, εἴ τι ἦν, οὐκ ἂν λεληθέναι Λακεδαιμονίους»:
Να εντοπίσετε τον εξαρτημένο υποθετικό λόγο του αποσπάσματος (μονάδα 1), να τον μετατρέψετε στον ευθύ λόγο (μονάδες 2) και να αναγνωρίσετε το είδος του (μονάδα 1).
Μονάδες 4

Γ3.γ. «ὅ,τι ἂν μαθόντες καὶ ἐπιτηδεύσαντες πλεονεκτοῖεν τῶν ἂλλων περί τόν πόλεμον»:
Να αναγνωρίσετε την παραπάνω δευτερεύουσα πρόταση (είδος, εισαγωγή, εκφορά, συντακτικός ρόλος).
Μονάδες 2


  • Το διδαγμένο κείμενο επιμελήθηκε η Σιούτη Αθανασία, Φιλόλογος.
  • Το αδίδακτο κείμενο επιμελήθηκε η Σιταρά Φωτεινή, Φιλόλογος.
  • Ο επιστημονικός έλεγχος πραγματοποιήθηκε από τον Μπρούσαλη Γεώργιο.



ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΝΘΡ/ΚΩΝ ΣΠΟΥΔ. - ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ III (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)


ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
3ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ


Διδαγμένο κείμενο
Ἀριστοτέλους Ἠθικὰ Νικομάχεια Β6, 10-16

Οἷον καὶ φοβηθῆναι καὶ θαρρῆσαι καὶ ἐπιθυμῆσαι καὶ ὀργισθῆναι καὶ ἐλεῆσαι καὶ ὅλως ἡσθῆναι καὶ λυπηθῆναι ἔστι καὶ μᾶλλον καὶ ἧττον, καὶ ἀμφότερα οὐκ εὖ· τὸ δ' ὅτε δεῖ καὶ ἐφ' οἷς καὶ πρὸς οὓς καὶ οὗ ἕνεκα καὶ ὡς δεῖ, μέσον τε καὶ ἄριστον, ὅπερ ἐστὶ τῆς ἀρετῆς. Ὁμοίως δὲ καὶ περὶ τὰς πράξεις ἔστιν ὑπερβολὴ καὶ ἔλλειψις καὶ τὸ μέσον. Ἡ δ' ἀρετὴ περὶ πάθη καὶ πράξεις ἐστίν, ἐν οἷς ἡ μὲν ὑπερβολὴ ἁμαρτάνεται καὶ ψέγεται καὶ ἡ ἔλλειψις, τὸ δὲ μέσον ἐπαινεῖται καὶ κατορθοῦται· ταῦτα δ' ἄμφω τῆς ἀρετῆς. Μεσότης τις ἄρα ἐστὶν ἡ ἀρετή, στοχαστική γε οὖσα τοῦ μέσου.
Ἔτι τὸ μὲν ἁμαρτάνειν πολλαχῶς ἔστιν (τὸ γὰρ κακὸν τοῦ ἀπείρου, ὡς οἱ Πυθαγόρειοι εἴκαζον, τὸ δ' ἀγαθὸν τοῦ πεπερασμένου), τὸ δὲ κατορθοῦν μοναχῶς (διὸ καὶ τὸ μὲν ῥᾴδιον τὸ δὲ χαλεπόν, ῥᾴδιον μὲν τὸ ἀποτυχεῖν τοῦ σκοποῦ, χαλεπὸν δὲ τὸ ἐπιτυχεῖν)· καὶ διὰ ταῦτ' οὖν τῆς μὲν κακίας ἡ ὑπερβολὴ καὶ ἡ ἔλλειψις, τῆς δ' ἀρετῆς ἡ μεσότης·
ἐσθλοὶ μὲν γὰρ ἁπλῶς, παντοδαπῶς δὲ κακοί.
Ἔστιν ἄρα ἡ ἀρετὴ ἕξις προαιρετική, ἐν μεσότητι οὖσα τῇ πρὸς ἡμᾶς, ὡρισμένη λόγῳ καὶ ᾧ ἂν ὁ φρόνιμος ὁρίσειεν. Μεσότης δὲ δύο κακιῶν, τῆς μὲν καθ' ὑπερβολὴν τῆς δὲ κατ' ἔλλειψιν· καὶ ἔτι τῷ τὰς μὲν ἐλλείπειν τὰς δ' ὑπερβάλλειν τοῦ δέοντος ἔν τε τοῖς πάθεσι καὶ ἐν ταῖς πράξεσι, τὴν δ' ἀρετὴν τὸ μέσον καὶ εὑρίσκειν καὶ αἱρεῖσθαι.


Διαγώνισμα Λατινικῶν Α’ (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)


1o ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ
Λατινικά Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
1ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ
(ΚΕΦ. 3-7)


Α. Να μεταφράσετε τα παρακάτω αποσπάσματα:
Cepheus et Cassiope Andromedam filiam habent. Cassiope, superba forma sua, cum
Nymphis se comparat.
Silius animum tenerum habebat. Gloriae Vergili studebat ingeniumque eius fovebat.
Eum ut puer magistrum honorabat. Monumentum eius, quod Neapoli iacebat, pro
templo habebat.
In ea civitate, quam leges continent, boni viri libenter leges servant. Lex enim est
fundamentum libertatis, fons aequitatis. Mens et animus et consilium et sententia
civitatis posita est in legibus.
Legatos omnes frumentum in castra importare iubet. Milites his verbis admonet:
«Hostes adventare audio; speculatores nostri eos prope esse nuntiant. Vim hostium
cavere debetis; hostes enim de collibus advolare solent et caedem militum perpetrare
possunt».
Μονάδες 40


ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΝΘΡ/ΚΩΝ ΣΠΟΥΔ. - ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ II (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)


ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
2ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ


Διδαγμένο κείμενο
Πλάτωνος Πολιτεία 519Β-520Α

Ἡμέτερον δὴ ἔργον, ἦν δ’ ἐγώ, τῶν οἰκιστῶν τάς τε βελτίστας φύσεις ἀναγκάσαι ἀφικέσθαι πρὸς τὸ μάθημα ὃ ἐν τῷ πρόσθεν ἔφαμεν εἶναι μέγιστον, ἰδεῖν τε τὸ ἀγαθὸν καὶ ἀναβῆναι ἐκείνην τὴν ἀνάβασιν, καὶ ἐπειδὰν ἀναβάντες ἱκανῶς ἴδωσι, μὴ ἐπιτρέπειν αὐτοῖς ὃ νῦν ἐπιτρέπεται.
Τὸ ποῖον δή;
Τὸ αὐτοῦ, ἦν δ’ ἐγώ, καταμένειν καὶ μὴ ἐθέλειν πάλιν καταβαίνειν παρ’ ἐκείνους τοὺς δεσμώτας μηδὲ μετέχειν τῶν παρ’ ἐκείνοις πόνων τε καὶ τιμῶν, εἴτε φαυλότεραι εἴτε σπουδαιότεραι.
Ἔπειτ’, ἔφη, ἀδικήσομεν αὐτούς, καὶ ποιήσομεν χεῖρον ζῆν, δυνατὸν αὐτοῖς ὂν ἄμεινον;
Ἐπελάθου, ἦν δ’ ἐγώ, πάλιν, ὦ φίλε, ὅτι νόμῳ οὐ τοῦτο μέλει, ὅπως ἕν τι γένος ἐν πόλει διαφερόντως εὖ πράξει, ἀλλ’ ἐν ὅλῃ τῇ πόλει τοῦτο μηχανᾶται ἐγγενέσθαι, συναρμόττων τοὺς πολίτας πειθοῖ τε καὶ ἀνάγκῃ, ποιῶν μεταδιδόναι ἀλλήλοις τῆς ὠφελίας ἣν ἂν ἕκαστοι τὸ κοινὸν δυνατοὶ ὦσιν ὠφελεῖν καὶ αὐτὸς ἐμποιῶν τοιούτους ἄνδρας ἐν τῇ πόλει, οὐχ ἵνα ἀφιῇ τρέπεσθαι ὅπῃ ἕκαστος βούλεται, ἀλλ’ ἵνα καταχρῆται αὐτὸς αὐτοῖς ἐπὶ τὸν σύνδεσμον τῆς πόλεως.
Ἀληθῆ, ἔφη· ἐπελαθόμην γάρ.
Σκέψαι τοίνυν, εἶπον, ὦ Γλαύκων, ὅτι οὐδ’ ἀδικήσομεν τοὺς παρ’ ἡμῖν φιλοσόφους γιγνομένους, ἀλλὰ δίκαια πρὸς αὐτοὺς ἐροῦμεν, προσαναγκάζοντες τῶν ἄλλων ἐπιμελεῖσθαί τε καὶ φυλάττειν.


ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΕΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΥΠΙΔΗ (Β΄ Επεισόδιο, 4η Σκηνή)




ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ (από μετάφραση)
Α΄: Κείμενο: Ευριπίδη Ελένη, Β΄ Επεισόδιο, 4η Σκηνή (στ.979, 987-1021)



ΘΕΟΝΟΗ: Η τύχη σου όμως κρέμεται από μένα 979

…………………………………………………....................................

ΕΛΕΝΗ: Ικέτισσα, ω! παρθένα, σου προσπέφτω
και σε παρακαλώ απ’ της δυστυχίας
τη θέση αυτή, για μένα και για κείνον,
να μην τον χάσω, τώρα που τον βρήκα. 990
Στον αδελφό σου μην το μαρτυρήσεις
πως ήρθε ο άντρας μου. έλα, γλίτωσέ τον,
σε ικετεύω, την παλιά σου ευσέβεια
για χάρη του αδελφού σου μην προδώσεις
κερδίζοντάς του την ευγνωμοσύνη 995
με ταπεινές κι άδικες πράξεις. Πάντα
μισεί ο θεός τη βία και προστάζει
ν’ αποκτούν όλοι δίκαια τ’ αγαθά τους. 


ΙΛΙΑΔΑ: Σημειώσεις Και Σχόλια Στη Ραψωδία Α



Βαρβάρα Αληγιάννη


Πηλεύς και Θέτις, του Ν. Εγγονόπουλου, 1976. Συλλογή Ε. Εγγονοπούλου.

Δέκα χρόνια οι Αχαιοί πολιορκούν την Τροία και στα βάσανά τους έρχεται να προστεθεί ο θυμός του Αχιλλέα με τις ολέθριες συνέπειές του, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με την απόφαση του Δία. Όλα ξεκίνησαν από την άρνηση του Αγαμέμνονα να επιστρέψει στον ιερέα του Απόλλωνα, Χρύση, την κόρη του, την οποία κρατούσε στη σκηνή του ως πολεμικό γέρας (=τιμητικό βραβείο). Αυτό προκάλεσε την οργή του Φοίβου, που έστειλε φοβερό λοιμό στο αχαϊκό στρατόπεδο. Τότε ο Αχιλλέας συγκάλεσε συνέλευση του στρατού, όπου ο μάντης Κάλχας αποκάλυψε την αιτία του κακού· προέβλεψε μάλιστα κι άλλες συμφορές αν ο Αγαμέμνονας δεν ικανοποιήσει το αίτημα του Χρύση.


Ιλιάδα Β Γυμνασίου - Ερωτήσεις Εισαγωγής




 
Η Ιλιάδα, ακολουθώντας το κύριο γνώρισμα της επικής ποίησης, που είναι ο ηρωικός χαρακτήρας στο περιεχόμενό της, αναφέρεται σε ένα ένδοξο παρελθόν γεμάτο ηρωικές πράξεις. Έτσι, αν και το έπος συντέθηκε τον 8ο αιώνα, αναφέρεται σε αναμνήσεις μιας άλλης εποχής, της μυκηναϊκής, στο τέλος της οποίας έγινε ο Τρωικός πόλεμος (12ος αιώνας π.Χ.). Επειδή, λοιπόν, ο ποιητής αναπαριστά μιαν εποχή πολύ πιο μακρινή από τη δική του και αγνοεί πολλές λεπτομέρειες της καθημερινότητάς της, απεικονίζει μέσα στο έργο του έναν κόσμο που του είναι πιο πρόσφατος και οικείος. 
 


Αρχαία Α΄ Γυμνασίου - Κριτήρια Αξιολόγησης με Απαντήσεις



Χριστίνας Σμαραγδάκη
- Φιλολόγου


ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΝΟΤΗΤΑ 1
Το ταξίδι των λέξεων στον χρόνο...
Οι Έλληνες και η ελληνική γλώσσα
Η καταγωγή του ελληνικού αλφαβήτου
Οι διάλεκτοι της Αρχαίας Ελληνικής – Από τις αρχαίες ελληνικές διαλέκτους στη Νέα Ελληνική
ΕΝΟΤΗΤΑ 2
Η εκπαίδευση των παιδιών στην αρχαία Αθήνα (Πλάτων, Πρωταγόρας 325c-326c, ελεύθερη διασκευή)
Α. Κείμενο
Β. Πώς έγραφαν οι αρχαίοι Έλληνες;
Γ. Φθόγγοι και γράμματα
ΕΝΟΤΗΤΑ 3
Επαγγέλματα των αρχαίων Αθηναίων (Ξενοφῶν, Ἀπομνημονεύματα 2.7.6, ελεύθερη διασκευή)
Α. Κείμενο
Β. Ετυμολογικά: Η ετυμολογία των λέξεων – Παραγωγή και Σύνθεση
Γ. Γραμματική: 1. Τόνοι και πνεύματα 2. Μέρη του λόγου 3. Τα παρεπόμενα των πτωτικών 4. Τα παρεπόμενα του ρήματος
ΕΝΟΤΗΤΑ 4
Ένα ταξίδι επιστημονικής φαντασίας (Λουκιανός, Ἀληθὴς Ἱστορία 2.3-4, διασκευή)
Α. Κείμενο
Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ἡ φωνή
Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή ουσιαστικών από ουσιαστικά (α΄ μέρος): – υποκοριστικά – περιεκτικά – τοπικά
Γ. Γραμματική: 1. Το άρθρο 2. Β΄ κλίση ουσιαστικών 3. Προσωπικές αντωνυμίες
ΕΝΟΤΗΤΑ 5
Ο πλούτος της αττικής γης (Ξενοφῶν, Πόροι 1.1-5, διασκευή)
Α. Κείμενο
Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ἡ γῆ
Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή ουσιαστικών από ουσιαστικά (β΄ μέρος): παρώνυμα – εθνικά – πατρωνυμικά – γονεωνυμικά
Γ. Γραμματική: 1. Οριστική ενεστώτα ρ. εἰμί 2. Οριστική ενεστώτα και μέλλοντα ε.φ. βαρύτονων ρημάτων 3. Oριστική μέλλοντα ε.φ. αφωνόληκτων βαρύτονων ρημάτων
ΕΝΟΤΗΤΑ 6
Η ομορφιά δεν είναι το παν (Μύθος του Αισώπου, διασκευή)
Α. Κείμενο
Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: πίνω
Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή ουσιαστικών από ρήματα (α΄ μέρος): ουσιαστικά που δηλώνουν το πρόσωπο που ενεργεί, ενέργεια, πάθος, κατάσταση, το αποτέλεσμα ενέργειας
Γ. Γραμματική: Α΄ κλίση ουσιαστικών
ΕΝΟΤΗΤΑ 7
Η λύση του γόρδιου δεσμού (Ἀρριανός, Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις 2.3.1-8, διασκευή)
Α. Κείμενο
Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ζευγνύω (και ζεύγνυμι)
Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή ουσιαστικών από ρήματα (β΄ μέρος): ουσιαστικά που δηλώνουν όργανο ή μέσο, τόπο
Γ. Γραμματική: 1. Η αύξηση 2. Οριστική παρατατικού ρ. εἰμί 3. Οριστική παρατατικού και αορίστου ε.φ. βαρύτονων ρημάτων 4. Οριστική αορίστου ε.φ. αφωνόληκτων βαρύτονων ρημάτων
ΕΝΟΤΗΤΑ 8
Ένα μοιραίο λάθος (Λουκιανός, Νεκρικοὶ Διάλογοι 17, διασκευή)
Α. Κείμενο
Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ἐλεύθερος
Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή ουσιαστικών από επίθετα
Γ. Γραμματική: 1. Δευτερόκλιτα επίθετα 2. Η δεικτική αντωνυμία οὗτος, αὕτη, τοῦτο
ΕΝΟΤΗΤΑ 9
Ανυπέρβλητα πρότυπα (Ἰσοκράτης, Εὐαγόρας 1-6, διασκευή)
Α. Κείμενο
Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ὁ πατήρ
Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή ρημάτων (α΄ μέρος): παραγωγή ρημάτων από ονόματα
Γ. Γραμματική: 1. Ο αναδιπλασιασμός 2. Οριστική παρακειμένου και υπερσυντελίκου ε.φ. βαρύτονων ρημάτων 3. Οριστική παρακειμένου και υπερσυντελίκου ε.φ. αφωνόληκτων βαρύτονων ρημάτων
ΕΝΟΤΗΤΑ 10
Ο Σωκράτης για τη φιλία (Ξενοφῶν, Ἀπομνημονεύματα 2.4.1-7, διασκευή)
Α. Κείμενο
Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: κτάομαι, κτῶμαι
Β2. Ετυμολογικά: Επαναληπτικές ασκήσεις
Γ. Γραμματική: Επαναληπτικές ασκήσεις
ΕΝΟΤΗΤΑ 11
Η αγάπη του Αλεξάνδρου για τον Βουκεφάλα (Ἀρριανός, Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις 5.19.4-6, διασκευή)
Α. Κείμενο
Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ἡ πόλις
Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή ρημάτων (β΄ μέρος): παραγωγή ρημάτων από άλλα ρήματα, επιρρήματα και επιφωνήματα
Γ. Σύνταξη: Οι βασικοί όροι μιας απλής πρότασης: υποκείμενο και κατηγόρημα
ΕΝΟΤΗΤΑ 12
Αθήνα και Ατλαντίδα (Πλάτων, Τίμαιος 25a-d, διασκευή)
Α. Κείμενο
Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: κρατέω, κρατῶ
Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή επιθέτων από ουσιαστικά (α΄ μέρος): επίθετα τα οποία σημαίνουν αυτόν που ανήκει σε εκείνο που δηλώνει η πρωτότυπη λέξη ή έχει σχέση με αυτό, ύλη ή (σπάνια) χρώμα, τον κατάλληλο για εκείνο που δηλώνει η πρωτότυπη λέξη
Γ1. Γραμματική: Γ΄ κλίση ουσιαστικών: α. καταληκτικά διπλόθεμα φωνηεντόληκτα σε -ις (γεν. -εως) β. καταληκτικά μονόθεμα φωνηεντόληκτα σε -εύς (γεν. -έως) – ουδέτερα ακατάληκτα μονόθεμα οδοντικόληκτα σε (γεν. -ατος)
Γ2. Σύνταξη: Τα είδη των προτάσεων ως προς τους όρους τους: απλές, σύνθετες, ελλειπτικές, επαυξημένες
ΕΝΟΤΗΤΑ 13
Δάμων και Φιντίας (Διόδωρος Σικελιώτης, Βιβλιοθήκη 10.4.3-6, διασκευή)
Α. Κείμενο
Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ὁ τύραννος
Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή επιθέτων από ουσιαστικά (β΄ μέρος): επίθετα τα οποία σημαίνουν πλησμονή, χρόνο ή μέτρο
Γ1. Γραμματική: Απαρέμφατα και μετοχές ε.φ. βαρύτονων ρημάτων
Γ2. Σύνταξη: 1. Το απαρέμφατο 2. Η μετοχή
ΕΝΟΤΗΤΑ 14
Ένα άδικο παράπονο (Μύθος του Αισώπου, διασκευή)
Α. Κείμενο
Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ἄρχω
Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή επιθέτων από ρήματα (α΄ μέρος): κυρίως ρηματικά επίθετα με καταλήξεις -τέος, -τος
Γ. Γραμματική: 1. Γ΄ κλίση ουσιαστικών: α. ακατάληκτα διπλόθεμα οδοντικόληκτα σε -ων (γεν. -οντος) β. καταληκτικά μονόθεμα οδοντικόληκτα σε -ας (γεν. -αντος) 2. Οριστική ενεστώτα και μέλλοντα μ.φ. βαρύτονων ρημάτων 3. Οριστική μέλλοντα ρ. εἰμί
ΕΝΟΤΗΤΑ 15
Η μεταμόρφωση του Λευκίππου (Ἀντωνῖνος Λιβεράλις, Μεταμορφώσεων Συναγωγή 17, διασκευή)
Α. Κείμενο
Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: φύω
Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή επιθέτων από ρήματα (β΄ μέρος)
Γ. Γραμματική: Οριστική παρατατικού και αορίστου μ.φ. βαρύτονων ρημάτων
ΕΝΟΤΗΤΑ 16
Το θλιβερό τέλος ενός τυράννου (Αἰλιανός, Ποικίλη Ἱστορία 6.12, διασκευή)
Α. Κείμενο
Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ἡ θάλαττα / θάλασσα
Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή επιθέτων από επιρρήματα
Γ. Γραμματική: Οριστική παρακειμένου και υπερσυντελίκου μ.φ. βαρύτονων ρημάτων
ΕΝΟΤΗΤΑ 17
Ένα διδακτικό παράδειγμα από τη φύση (Μέγας Βασίλειος, Ὁμιλίαι εἰς τὴν Ἑξαήμερον 7.3)
Α. Κείμενο
Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ἡ σάρξ
Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή επιρρημάτων: τοπικά, τροπικά, ποσοτικά, χρονικά
Γ1. Γραμματική: Απαρέμφατα και μετοχές μ.φ. βαρύτονων ρημάτων
Γ2. Σύνταξη: 1. Το υποκείμενο του απαρεμφάτου: ταυτοπροσωπία – ετεροπροσωπία 2. Το υποκείμενο της μετοχής: συνημμένη – απόλυτη
ΕΝΟΤΗΤΑ 18
Η ειλικρίνεια ανταμείβεται (Μύθος του Αισώπου, διασκευή)
Α. Κείμενο
Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ἡ δίκη
Β2. Ετυμολογικά: Επαναληπτικές ασκήσεις
Γ. Γραμματική – Σύνταξη: Επαναληπτικές ασκήσεις
ΕΠΙΜΕΤΡΟ
I. Παράλληλα κείμενα
ΙΙ. Το λεξιλόγιο των κειμένων
ΙΙΙ. Αρχικοί χρόνοι ρημάτων
ΙV. Συγκεντρωτικοί πίνακες φαινομένων (Γραμματική – Σύνταξη – Ετυμολογία)