Διαγώνισμα Λατινικῶν Ε’ (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)


Λατινικά Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
5ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ
(ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΣΤΑ ΚΕΦ. 3-24)

The interior of the Pantheon

Α. Να μεταφράσετε τα παρακάτω αποσπάσματα:

Hannibal, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superavit et Saguntum vi expugnavit. Postea Alpes, quae Italiam ab Gallia seiungunt, cum elephantis transiit. Ubi in Italia fuit, apud Ticinum, Trebiam, Trasumenum et Cannas copias Romanorum profligavit et delevit. ………………………………………………………………………………………… Brenno duce Galli, apud Alliam flumen deletis legionibus Romanorum, everterunt urbem Romam praeter Capitolium, pro quo immensam pecuniam acceperunt. Tum Camillus, qui diu apud Ardeam in exilio fuerat propter Veientanam praedam non aequo iure divisam, absens dictator est factus; ………………………………………………………………………………………… Paucis post diebus cum Ennius ad Nasicam venisset et eum a ianua quaereret, exclamavit Nasica se domi non esse, etsi domi erat. Tum Ennius indignatus quod Nasica tam aperte mentiebatur: «Quid?» inquit «Ego non cognosco vocem tuam?». Visne scire quid Nasica responderit? «Homo es impudens».
Μονάδες 40

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Β1. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: 
  • gentes: την ονομαστική του ενικού 
  • vi: τη γενική και την αφαιρετική του πληθυντικού 
  • elephantis: την αιτιατική του ίδιου αριθμού (και τους 2 τύπους) 
  • flumen: την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό urbem: τη γενική του πληθυντικού 
  • quo: την ονομαστική του πληθυντικού του ίδιου γένους 
  • iure: την αιτιατική του ίδιου αριθμού aequo: την ίδια πτώση του ίδιου γένους στον άλλο αριθμό 
  • absens: την αφαιρετική του ίδιου γένους του ίδιου αριθμού tuam: την ίδια πτώση του ίδιου γένους στο α΄ και το γ΄ πρόσωπο Homo: τη γενική του πληθυντικού impudens: την αιτιατική του πληθυντικού του ίδιου γένους
Μονάδες 15

Β2. 
Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους: seiungunt: το β΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής παρακειμένου στην ίδια φωνή 
  • superavit: το γ΄ενικό της υποτακτικής ενεστώτα και τη γενική ενικού της μετοχής ενεστώτα στο θηλυκό γένος
  • everterunt: την ονομαστική πληθυντικού του ουδετέρου γένους της μετοχής του ενεστώτα
  • acceperunt: το β΄ ενικό της οριστικής ενεστώτα και μέλλοντα στη μέση φωνή
  • absens: τον ίδιο τύπο στον μέλλοντα
  • est factus:τα απαρέμφατα ενεστώτα και μέλλοντα
  • venisset: το β΄ ενικό της οριστικής και της υποτακτικής του μέλλοντα (να λάβετε
  • υπ’ όψιν το γένος του υποκειμένου)
  • mentiebatur: το απαρέμφατο μέλλοντα (να λάβετε υπ’ όψιν το γένος του υποκειμένου)
  • cognosco: το β΄ ενικό της υποτακτικής ενεστώτα και παρακειμένου της ίδιας φωνής
  • responderit: το ίδιο πρόσωπο στον ενεστώτα της ίδιας έγκλισης
Μονάδες 15

Β3α. 
cum Ennius ad Nasicam venisset, Ubi in Italia fuit: Να αναγνωρίσετε το είδος των προτάσεων, τον τρόπο εισαγωγής τους και τον τρόπο της εκφοράς τους.
Μονάδες 10

Β3β. 
Paucis post diebus:
Να αποδώσετε την ίδια επιρρηματική σχέση με εμπρόθετο προσδιορισμό.
Μονάδες 2 
Β3γ. deletis legionibus: Να αναλύσετε τη μετοχή σε δευτερεύουσα πρόταση εισαγόμενη με α) το postquam, β) με τον ιστορικό διηγηματικό cum: 
Μονάδες 4 
Β4α. 
dux, vi , Brenno duce, propter praedam: Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις φράσεις. Μονάδες 4 
Β4β. 
Hannibal, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superavit et Saguntum vi expugnavit.:
Να τρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική.
Μονάδες 6

Β4γ. 
in Italia, domi:
Να ξαναγράψετε τις λέξεις ώστε να δηλώνεται η προς τόπο κίνηση.
Μονάδες 2

Β4δ. 
se domi non esse:
Αν στη θέση του se είχαμε το eum ποιες θα ήταν οι διαφορές συντακτικά και νοηματικά;
Μονάδες 2
Καλή επιτυχία



Λατινικά Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
5ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
(ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΣΤΑ ΚΕΦ. 3-24)

Α. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Ο Αννίβας, ο Καρχηδόνιος στρατηγός, σε ηλικία 26 χρόνων νίκησε στον πόλεμο όλα τα έθνη της Ισπανίας και κυρίευσε με τη βία το Σάγουντο. Έπειτα πέρασε με ελέφαντες πάνω από τις Άλπεις, που χωρίζουν την Ιταλία από τη Γαλατία. Μόλις βρέθηκε στην Ιταλία, κατατρόπωσε κι εξολόθρευσε τις ρωμαϊκές στρατιές (ή τις στρατιωτικές δυνάμεις των Ρωμαίων) κοντά στον ποταμό Τίκινο, στον ποταμό Τρεβία, στη λίμνη Τρασιμένη και στις Κάννες.
......................................................................................................
Όταν ήταν αρχηγός ο Βρέννος, οι Γαλάτες (ή: οι Γαλάτες με αρχηγό τον Βρέννο), αφού κατατρόπωσαν τις λεγεώνες των Ρωμαίων (κοντά) στον ποταμό Αλλία, κατέστρεψαν εντελώς την πόλη Ρώμη εκτός από το Καπιτώλιο, για το οποίο πήραν ως αντάλλαγμα ένα τεράστιο χρηματικό ποσό. Τότε ο Κάμιλλος, ο οποίος είχε παραμείνει εξόριστος για πολύ καιρό στην Αρδέα, εξαιτίας της λείας από τους Βηίους, η οποία δεν είχε μοιραστεί ακριβοδίκαια, εξελέγη δικτάτορας, αν και απουσίαζε˙
......................................................................................................
Μετά από λίγες μέρες, όταν ο Έννιος είχε έρθει στον Νασικά και τον ζητούσε από την πόρτα, ο Νασικάς φώναξε δυνατά ότι δεν ήταν στο σπίτι, αν και ήταν στο σπίτι. Τότε ο Έννιος αγανακτισμένος, επειδή ο Νασικάς τόσο φανερά ψευδόταν, είπε: «Τι, λοιπόν; Εγώ δεν αναγνωρίζω τη φωνή σου;» Μήπως θέλεις να μάθεις τι (του) απάντησε ο Νασικάς; «Είσαι αναιδής άνθρωπος».
(Μονάδες 40)

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Β. 1.
  • gentes: gens
  • vi: virium/ viribus
  • elephantis: elephantos/ elephantes, -is
  • flumen: flumina
  • urbem: urbium
  • quo: quae
  • iure: ius
  • aequo: aequis
  • absens: absente
  • tuam: meam/ suam
  • Homo: hominum
  • impudens: impudentesDomi: domo
(Μονάδες 15)

Β. 2.
  • seiungunt: seiunxistis
  • superavit: superet/ superantis
  • everterunt: evertentia
  • acceperunt: acciperis,-re/ accipieris,-re
  • absens: afuturus
  • est factus: fieri/factum iri
  • venisset: venies/venturus sis
  • mentiebatur: mentiturum esse
  • cognosco: cognoscas/ cognoveris
  • responderit: respondeat
(Μονάδες 15)

Β3a. 
cum Ennius ad Nasicam venisset: δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση. Εισάγεται με τον ιστορικό ή διηγηματικό σύνδεσμο cum, ο οποίος αναφέρεται σε διηγήσεις του παρελθόντος, υπογραμμίζει τη βαθύτερη σχέση της δευτερεύουσας με την κύρια και δημιουργεί ανάμεσά τους μια σχέση αιτίου και αιτιατού. Εκφέρεται με υποτακτική, που κάνει φανερό τον ρόλο του υποκειμενικού στοιχείου. Συγκεκριμένα, εκφέρεται με υποτακτική υπερσυντελίκου (venisset). Εξαρτάται από το ρήμα exclamavit της κύριας πρότασης που είναι ρήμα ιστορικού χρόνου και δηλώνει το προτερόχρονο στο παρελθόν.

Ubi in Italia fuit: δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση. Εισάγεται με τον χρονικό σύνδεσμο Ubi (δηλώνει το προτερόχρονο), εκφέρεται με οριστική έγκλιση, γιατί μας ενδιαφέρει καθαρά από χρονική άποψη∙ χρόνου παρακειμένου, γιατί δηλώνει το προτερόχρονο στο παρελθόν.
(Μονάδες 10)

Β3β. Paucis post diebus: post paucos dies
(Μονάδες 2)

Β3γ. deletis legionibus: α) postquam Galli legiones deleverunt/ deleverant.
β) cum Galli legiones delevissent
(Μονάδες 4)

Β4α. 
dux: παράθεση στο Hannibal
vi: αφαιρετική οργανική του τρόπου στο expugnavit.
Brenno duce: ιδιόμορφη αφαιρετική απόλυτη που δηλώνει χρόνο (υπάρχει λόγω της έλλειψηε μετοχής ενεστώτα του sum). Tο Brenno λειτουργεί ως υποκείμενο και το duce ως κατηγορηματικός προσδιορισμός που δηλώνει αξίωμα, στο υποκείμενο.
propter praedam: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός που δηλώνει εξωτερικό αναγκαστικό αίτιο στο fuerat.
(Μονάδες 4)

Β4β. 
Hannibal, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superavit et Saguntum vi expugnavit:
A(b) Hannibale, duce Carthaginiensi, VI et XX annos nato, omnes gentes Hispaniae bello superatae sunt et Saguntum vi expugnatum est.
(Μονάδες 6)

Β4γ. in Italia: in Italiam
domi: domum
(Μονάδες 2)

Β4δ. se domi non esse:
eum domi non esse: Συντακτικά το eum είναι και αυτό υποκείμενο στο non esse, αλλά έχουμε ετεροπροσωπία (και όχι ταυτοπροσωπία, λατινισμό του ειδικού απαρεμφάτου) και νοηματικά το eum, ως επαναληπτική αντωνυμία που είναι, δεν αναφέρεται στο υποκείμενο της πρότασης Νασικά (αφού δεν έχουμε αυτοπάθεια ) αλλά στον Έννιο.
(Μονάδες 2)

  • Τα θέματα επιμελήθηκαν οι Αργυροπούλου Μαρία και Πλακίδας Γεώργιος.
  • Ο επιστημονικός έλεγχος πραγματοποιήθηκε από την Κεκροπούλου Μαρία.



DMCA.com Protection Status


author image

About the Author

This article is written by: Φιλόλογος Ερμής - He has already written over 2.200 articles for Φιλόλογος Ερμής. He has Graduate Diploma in Classical Philology, Postgraduate Diploma in Applied Pedagogic, and is Candidate Doctor(Dph) of Classical Philology. Stay touch with him or email him