ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΚΘΕΣΕΩΣ (ΜΕΡΟΣ Α') (Ἡ Διερεύνησις τοῦ Θέματος)

τοῦ

ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ

-πτυχιούχου κλασσικῆς φιλολογίας

πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

-μεταπτυχιακοῦ ἐφηρμοσμένης παιδαγωγικῆς

πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

Ενθάδε δίδω ευσυνόπτως τους κανόνες της διερευνήσεως ενός θέματος, όπως τους δίδω στις παραδόσεις των μαθημάτων και στους μαθητές μου. Εκείνοι μόνον δύνανται να κατανοήσουν τούτους και δια τούτους έχουν γραφεί. Αποτελούν συνέχεια και συμπεράσματα των προφορικών διδασκαλιών μου…

***

Κάθε θέμα εκθέσεως είναι ένα πρόβλημα

Διαβάστε Περισσότερα

Διδασκαλία Λογοτεχνικῆς Περιγραφῆς ἀπό Ποιητικό Κείμενο

Διονύσιος Τάνης

ἐπιμελεία τοῦ

ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ

-πτυχιούχου κλασσικῆς φιλολογίας

πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

-μεταπτυχιακοῦ ἐφηρμοσμένης παιδαγωγικῆς

πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

·        Η περιγραφή (ΘΕΩΡΙΑ)

Η περιγραφή αποτελεί βασικό "τρόπο" (mode) του λόγου, που χρησιμοποιείται συχνά στην αναφορική και ποιητική λειτουργία της γλώσσας. "Περιγράφω", σύμφωνα με τα λεξικά, σημαίνει αναπαριστώ με λόγο προφορικό ή γραπτό ένα αντικείμενο, μια κατάσταση, μια ενέργεια. Βασικά στοιχεία για μια ακριβή και σαφή περιγραφή είναι και η επιλογή και παράθεση/οργάνωση των λεπτομερειών του περιγραφόμενου αντικειμένου. Το πώς μεθοδεύεται η οργάνωσηκαι παράθεση των λεπτομερειών μιας περιγραφής και πώς επιτυγχάνεται η ακρίβεια και η σαφήνειά της είναι τα θέματα που παρουσιάζονται και συζητούνται στη συγκεκριμένη διδακτική δοκιμή.

Διαβάστε Περισσότερα

ΛΑΚΩΝΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΜΕΥΣΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ

Εκπαιδευτηρίων Δούκα

ΚΕΙΜΕΝΟ

Ο άνθρωπος είναι έλλογο ον, προικισµένο µε το λόγο, που δενείναι µόνο η λογική, αλλά και η δυνατότητα έκφρασης. Με τολόγο εκφράζει τις σκέψεις και τα συναισθήµατά του. Οι αρχαίοι µετο «λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν» δήλωναν πως το να µιλάκάποιος σύντοµα και περιεκτικά είναι φιλοσοφική στάση καιάποψη ζωής. Το να µπορεί να εκφράζεται εύστοχα και απλάδηλώνει πνευµατική καλλιέργεια, καλή γνώση της γλώσσας, αλλάκαι λιτότητα και ουσία, τόσο στον τρόπο σκέψης, όσο και στοντρόπο ζωής. […])

Διαβάστε Περισσότερα

Ὁ Ἐφηρμοσμένος Λόγος τῆς Ἐκθέσεως (ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΕΚΘΕΣΕΩΝ)

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΕΚΘΕΣΕΩΝ

 

Παΐζης Χρήστος

 

Τι είναι έκθεση ;

Η λέξη «έκθεση» παράγεται από το ρήμα εκθέτω (εκ + θέτω) που σημαίνει εξωτερικεύω, βγάζω έξω κάτι.

Έκθεση λέγεται η εξωτερίκευση των σκέψεων και των συναισθημάτων μας. Αυτά δημιουργούνται από ένα γεγονός ή φαινόμενο, που μας προξενεί εξαιρετική εντύπωση και μας παρακινούν να τα εξωτερικεύσουμε, να τα ανακοινώσουμε.

Έκθεση με άλλες λέξεις είναι η έκφραση του εσωτερικού μας κόσμου.

Η έκθεση διακρίνεται σε γραπτή και προφορική.

Η προφορική είναι η ομιλία, ο προφορικός λόγος. Η γραπτή γίνεται με τον γραπτό λόγο και είναι δυσκολότερη από την προφορική. Και να γιατί:

Στην προφορική ομιλία, για να μας κατανοήσουν οι άλλοι, κινούμε τα χέρια, το κεφάλι, κλείνουμε τα μάτια, κάνουμε διάφορους μορφασμούς και υψώνουμε ή χαμηλώνουμε τον τόνο της φωνής μας. Όλα αυτά συντελούν στο να γίνει η ομιλία μας σαφής και αντιληπτή από τους άλλους.

Στην γραπτή, όμως, ομιλία, δεν έχουμε τα μέσα αυτά. Πως θα τα αντικαταστήσουμε; Είναι ανάγκη να βρούμε άλλα μέσα, που θα μας βοηθήσουν για να γίνει η γραπτή ομιλία μας, η έκθεσή μας ζωντανή και κατανοητή στην ανάγνωση.

Εδώ ό,τι γράφουμε, πρέπει να προσέχουμε να έχει σαφήνεια, χάρη και ομορφιά. Η επιλογή και τοποθέτηση των λέξεων και προτάσεων μέσα στην έκθεση πρέπει να είναι προσεγμένη, σε λογική σειρά και σε σωστή σύνταξη. Επίσης, θα πρέπει να χρησιμοποιούμε όλα τα εκφραστικά μέσα που χρησιμοποιούν οι πεζογράφοι και οι ποιητές. Αυτά δεν είναι άλλα από τα γνωστά μας καλολογικά στοιχεία. Δηλαδή: τα κοσμητικά επίθετα, οι σύνθετες λέξεις, οι ωραίες εικόνες, οι παρομοιώσει, οι προσωποποιήσεις, οι μεταφορές, οι αντιθέσεις, οι υπερβολές και άλλα. Έτσι μόνο η έκθεσή μας θα αρέσει στον αναγνώστη και διαβάζοντάς την θα νομίζει ότι κουβεντιάζει μαζί μας.

Διαβάστε Περισσότερα

TPOΠOI ANAΠTYΞHΣ ΠAPAΓPAΦOY

Μαρία Γαβριηλίδου,

Παναγιώτης Εμμανουηλίδης,

Έλλη Πετρίδου-Εμμανουηλίδου

TPOΠOI ANAΠTYΞHΣ ΠAPAΓPAΦOY

α. Θεωρητικό μέρος

Οι μαθητές έχουν διδαχθεί τα σχετικά με την παράγραφο ως νοηματική ενότητα και τα μέρη της παραγράφου. Παράλληλα έχουν έρθει σε μια πρώτη επαφή με τη γραφή του πλαγιότιτλου μιας παραγράφου καθώς και με τον εντοπισμό στην πράξη του τρόπου ανάπτυξης της παραγράφου .

Διαβάστε Περισσότερα

ΤΑ ΣΟΦΙΣΜΑΤΑ

ἐπιμελεία τοῦ

ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ

-πτυχιούχου κλασσικῆς φιλολογίας

πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

-μεταπτυχιακοῦ ἐφηρμοσμένης παιδαγωγικῆς

πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

Ταῦτα διέκρινεν, ὁ Ἀριστοτέλης εἰς δύο κατηγορίας:

α) εἰς τὰ «παρὰ τὴν λέξιν», ἤτοι τὰ προκύπτοντα ἐκ τῆς διφορουμένης σημασίας λέξεων (ὅρων) τινῶν τῆς ἀποδείξεως, καὶ

β) εἰς τὰ «ἔξω τῆς λέξέως», τὰ προερχόμενα δηλαδὴ ἐκ παραβάσεως τῶν κανόνων ὡς πρὸς τοὺς ἀποδεικτικοὺς λόγους καὶ τὸ συμπέρασμα.

Διαβάστε Περισσότερα

Οι υπολογιστές στο σχολείο

Θέμα : Οι   υπολογιστές  στο  σχολείο

ΓΕΝΙΚΑ

      Η επικοινωνία ανθρώπου-υπολογιστή δεν μπορεί παρά να είναι ανθρωποκεντρική. Ο άνθρωπος αποτελεί τόσο την αφετηρία, όσο και τον τελικό αποδέκτη. Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι ένας υπολογιστής δεν είναι σε θέση να ξεκινήσει-φαινομενικά-ένα διάλογο ζητώντας από το χρήστη κάποιες πληροφορίες, προκειμένου να τις επεξεργαστεί. Πάντα όμως πρέπει να προηγείται λεπτομερειακή ανάλυση από τον άνθρωπο-χρήστη του είδους των πληροφοριών που θα πρέπει να ζητηθούν, των επεξεργασιών που πρέπει να υποστούν και, τέλος, του τρόπου με τον οποίο θα πρέπει να παρουσιαστούν τα αποτελέσματα.

Διαβάστε Περισσότερα

Ελεύθερος Χρόνος - Ψυχαγωγία ή Διασκέδαση

Ελεύθερος Χρόνος - Ψυχαγωγία

Ορισµός

• Ονοµάζεται ο χρόνος που δεν καταναλώνεται αναγκαστικά σε  κάποια υποχρεωτική απασχόληση (σχολείο, επάγγελµα,  οικιακές  εργασίες) και τον οποίο ο άνθρωπος, απαλλαγµένος από τις  υποχρεώσεις του, µπορεί να την  αξιοποιήσει σύµφωνα µε την προσωπική βούληση και τις επιθυµίες του. Η ορθή αξιοποίηση του  επιτυγχάνεται µόνο µε την ψυχαγωγία.

Διαβάστε Περισσότερα

Πότε ὁ συλλογισμὸς λέγεται ἀπόδειξις

ἐπιμελεία τοῦ

ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ

-πτυχιούχου κλασσικῆς φιλολογίας

πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

-μεταπτυχιακοῦ ἐφηρμοσμένης παιδαγωγικῆς

πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

1. Ἡ ἔννοια καὶ τὰ στοιχεῖα τῆς ἀποδείξεως. 

Διὰ τοῦ τυπικοῦ συλλογισμοῦ συνάγομεν κρίσιν τινὰ ἐξ ἄλλων κατὰ λογικὴν ἀκολουθίαν. Ἡ κρίσις αὕτη δὲν εἶναι ἀναγκαίως καὶ ἀληθής, διότι ἐνδέχεται νὰ προκύπτῃ ὀρθῶς μέν, ἀλλ’ ἐκ προκειμένων ψευδῶν.

Κρίσις τυπικῶς καὶ οὐσιαστικῶς ὀρθὴ προκύπτει, ὅταν αἱ προκείμεναι εἶναι προτάσεις ἀναμφισβητήτως ἀληθεῖς. Ὁ συλλογισμὸς τότε λέγεται ἀπόδειξις.

Διαβάστε Περισσότερα

Η σημασία της παιδείας

ΘΕΜΑ:

Η σημασία της παιδείας στη σημερινή εποχή είναι τεράστια, γιατί αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους θεσμούς ανάπτυξης και ολοκλήρωσης του ανθρώπου με πρωταρχική λειτουργία τη μεταβίβαση στους νέους της υλικής, πνευματικής, ηθικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. Με βάση τα παραπάνω να απαντήσετε στα ακόλουθα ερωτήματα:

α) Πιστεύετε ότι η παιδεία που δέχεται σήμερα το άτομο είναι η πλέον κατάλληλη; Ποιους στόχους νομίζετε ότι πρέπει να έχει προκειμένου να διαμορφώσει προσωπικότητες άξιες να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις των καιρών;

β) Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι φορείς της παιδείας; Κατά τη γνώμη σας εκπληρώνουν σήμερα το ρόλο τους ή έχουν απομακρυνθεί απ’ αυτόν;

Διαβάστε Περισσότερα

Ανθρώπινα δικαιώματα και δικαιώματα παιδιών

ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

ΟΡΙΣΜΟΣ

  Ανθρώπινα δικαιώματα είναι τα δικαιώματα που απολαμβάνει ο άνθρωπος λόγω της ανθρώπινης ιδιότητας του και ανεξάρτητα από φυλή, εθνικότητα, θρήσκευμα και τόπο διαμονής.

  Με τον όρο «ανθρώπινα δικαιώματα» εννοούμε τη δυνατότητα του ανθρώπου να ζει και να δραστηριοποιείται σύμφωνα με τους νόμους, για να ολοκληρώνεται και να πετυχαίνει τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής του σε όλους τους τομείς. Πρόκειται για απαιτήσεις που απορρέουν από τον ορθό λόγο ή το νόμο και αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για τη φυσική και κοινωνική ανάπτυξη του ανθρώπου.

Διαβάστε Περισσότερα

Ο ΟΡΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΕΩΣ

ἐπιμελεία τοῦ

ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ

-πτυχιούχου κλασσικῆς φιλολογίας

πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

-μεταπτυχιακοῦ ἐφηρμοσμένης παιδαγωγικῆς

πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

1.   Ἡ ἔννοια καὶ τὰ στοιχεῖα τοῦ ὀρισμοῦ. 

Ὡς γνωστὸν αἱ ἔννοιαι εἶναι τέλειαι, ὅταν εἶναι σαφεῖς καὶ εὐκρινεῖς, ἤτοι ὅταν γνωρίζωμεν τελείως τὸ βάθος καὶ τὸ πλάτος αὐτῶν.

Διαβάστε Περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ (ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ)

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ

(ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ)

Διαβάστε Περισσότερα

Διαγράμματα θεωρίας και ασκήσεις Έκφρασης - Έκθεσης Β΄ Λυκείου

Γ. Νταουλτζής, 
Αρ. Τσουκαντάς

Διαγράμματα θεωρίας και ασκήσεις Έκφρασης - Έκθεσης Β΄ Λυκείου

Διαβάστε Περισσότερα

Έκθεση Γ΄ Γυμνασίου Λύσεις - Απαντήσεις Βιβλίου και Τετράδιο εργασιών

τῆς
Μαρίας Σπυρογιάννη

Έκθεση Γ΄ Γυμνασίου Λυσάρι Βιβλίου και Τετραδίου εργασιών - εκδόσεις Βολονάκη

Διαβάστε Περισσότερα

Έκθεση Β΄ Γυμνασίου Λύσεις - Απαντήσεις Βιβλίου & Τετραδίου Εργασιών

τῆς
Μαρίας Σπυρογιάννη

 

 Έκθεση Β΄ Γυμνασίου Λυσάρι Βιβλίου

Διαβάστε Περισσότερα

Πῶς διατυπώνουμε ἓνα σωστό ἐπιχείρημα

των

ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΝΑΠΟΛΙΤΑΝΟΥ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΚΑΡΑΣΜΑΝΗ κ.α

Έχουμε ήδη πει πολλά για τα επιχειρήματα και τι πρέπει να προσέχουμε όταν επιχειρηματολογούμε ή όταν κρίνουμε τα επιχειρήματα άλλων.

Σε αυτή την ενότητα συνοψίζουμε τους βασικότερους κανόνες που πρέπει να ακολουθούμε για να διατυπώσουμε ένα σωστό επιχείρημα και δίνουμε έμφαση και σε μερικά άλλα σημεία που δεν εξετάσαμε αναλυτικά έως τώρα.

Διαβάστε Περισσότερα

Προτασιακή Λογική: Το Επιχείρημα

των

ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΝΑΠΟΛΙΤΑΝΟΥ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΚΑΡΑΣΜΑΝΗ κ.α

Ένας από τους βασικούς παράγοντες, απόκτησης και διατήρησης της γνώσης του κόσμου που μας περιβάλλει και του εαυτού μας, είναι η εμπειρία μας. Τα αισθητηριακά δεδομένα με τα οποία μας εφοδιάζουν οι αισθήσεις μας, τα βιώματά μας (συναισθήματα κτλ.) η μνήμη τους και οι πληροφορίες που έχουμε από άλλα πρόσωπα, αποτελούν το βασικό υλικό με το οποίο αντιλαμβανόμαστε και γνωρίζουμε τον κόσμο. Η αντιληπτική και γνωστική εμβέλεια της εμπειρίας μας όμως είναι περιορισμένη σε σχέση με την πρακτικώς ατέρμονη πολυπλοκότητα και έκταση του κόσμου. 

Διαβάστε Περισσότερα

Γλωσσικές Ασκήσεις Γυμνασίου

Περιλαμβάνει 12 ενότητες με ασκήσεις για διάφορα γραμματικά φαινόμενα και για την αντίστοιχη ορθογραφία των λέξεων

του 
Παναγιώτη Εμμανουηλίδη

 

Γραμματική, Ορθογραφία, Γλωσσικό μάθημα, Γραπτός λόγος, Ελληνική γλώσσα, Φωνήεντα και σύμφωνα, Συλλαβές, Άρθρα, Κατηγορίες ουσιαστικών, Γένος ουσιαστικών, Κλίση ουσιαστικών, Κλίση επιθέτων, Βαθμοί επιθέτων, Αντωνυμίες, Υποκείμενο και αντικείμενο ρήματος, Φωνές, διαθέσεις και συζυγίες ρημάτων, Κλίση ρημάτων, Άκλιτα μέρη του λόγου, Επιρρήματα, Προθέσεις, Σύνδεσμοι, Ονοματικό και ρηματικό μέρος της πρότασης, Λεκτικά σύνολα, Αντικείμενο, Κατηγορούμενο, Παραγωγή και σύνθεση

Διαβάστε Περισσότερα

Παράγοντες κοινωνικῆς εὐημερίας

 Βασικός θεματικός ἄξων: Κοινωνία

(ΕΚΘΕΣΙΣ - ΕΚΦΡΑΣΙΣ)

τοῦ

ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ

-πτυχιούχου κλασσικῆς φιλολογίας

πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

-μεταπτυχιακοῦ ἐφηρμοσμένης παιδαγωγικῆς

πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

 

Λένε πολλοί ότι για να ευημερήση μία κοινωνία δεν χρειάζεται μόνον οικονομικούς παράγοντες αλλά ότι χρειάζεται κι άλλους, πολύ πιο σημαντικούς ίσως από τους υλικούς.

Διαβάστε Περισσότερα