Ἀφαιρετική Συγκριτική (ABLATIVUS COMPARATIONIS)

τοῦ

ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ

-πτυχιούχου κλασσικῆς φιλολογίας

πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

-μεταπτυχιακοῦ ἐφηρμοσμένης παιδαγωγικῆς

πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

Δηλώνει τον β’ όρον συγκρίσεως και συντάσσεται με παραθετικά επιθέτων και επιρρημάτων.

Πότε χρησιμοποιείται:

1. όταν ο πρώτος όρος της συγκρίσεως εκφέρεται κατ’ ονομαστικήν ή αιτιατικήν (άνευ προθέσεως)

2.    όταν ο δεύτερος όρος της συγκρίσεως είναι αναφορική αντωνυμία (quo)

3.    όταν προηγήται επίρρημα συγκριτικού βαθμού, και

4.    επί ερωτηματικών προτάσεων

Εις πάσαν άλλην περίπτωσιν ο δεύτερος όρος της συγκρίσεως εκφέρεται δια του συγκριτικού quam (ή) και ομοιοπτώτως ή ομοιοτρόπως προς τον πρώτον όρον

Π.χ

·        Nemo fuit divitior Croeso (=ουδείς υπήρξεν πλουσιώτερος του Κροίσου)

·        Virtus est pretiosior auro (= η αρετή είναι πολυτιμοτέρα του χρυσού)

·        Quid est jucundius patria? (=τι είναι γλυκύτερον της πατρίδος;)

·        Patria, qua nihil potest esse jucundius (=η πατρίς, της οποίας ουδέν δύναται να είναι γλυκύτερον)

Πῶς ἐκφέρεται ὁ Β’ ὂρος τῆς συγκρίσεως

Ο Β όρος της συγκρίσεως εκφέρεται ως ακολούθως:

Α) Δι’ αφαιρετικής συγκριτικής, όταν ο πρώτος όρος εκφέρεται κατ’ ονομαστικήν ή αιτιατικήν

Π.χ

·        Aut tace, aut dic meliora silentio (= ή σίγα, ή λέγε τι σιγής κρείττον)

·        Sequor virtutem meliorem divitiis (= ακολουθώ την αρετήν κρείττονα του πλούτου)

Β) Υποχρεωτικώς δι’ αφαιρετικής συγκριτικής, όταν ο Β όρος είναι αναφορική αντωνυμία

Π.χ

·        Caesar, quo nemo fuit clacior (= ο Καίσαρ, του οποίου ουδείς υπήρξεν ενδοξότερος)

·        Qua victoria nullum est illustrius (= της οποίας νίκης ουδέν υπήρξεν ενδοξότερον)

Γ) Δια του quam  και ομοιπτώτως προς τον α’ όρον της συγκρίσεως, όταν ο πρώτος όρος εκφέρεται κατά γενικήν ή δοτικήν  ή εμπρόθετον αιτιατικήν

Π.χ

·        Accidit pejus victoribus quam victis (= συνέβη τι χειρότερον εις τους νικητάς ή εις τους ηττημένους)

·        Ad servandum magis quam ad necandum obsides studebant (= προς το σώζειν μάλλον ή προς το φονεύειν τους ομήρους εσπούδαζον)

Δ) Δια του quam και ομοιπτώτως προς τον α’ όρον εις πάσαν άλλην περίπτωσιν, πλήν της περιπτώσεως (ως ανωτέρω) της αναφορικής αντωνυμίας

Π.χ

·        Nemo fuit clarior sapientia quam Socrates

·        Praefero virtutem meliorem quam aurum

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ:

·        Β όρος σύγκρισης – απόλυτος σύγκρισις