Η ιστορικότητα του κόμη Δράκουλα της Βλαχίας


Ιστορική Μελέτη για τη σύνδεση του (λογοτεχνικού) Κόμη Dracula με τον (ιστορικά υπαρκτό) Πρίγκιπα της Βλαχίας Vlad Tepes


Άλλοι περισσότερο, άλλοι λιγότερο, έχουμε ακούσει την ιστορία του αιμοδιψή πρίγκιπα των Καρπαθίων. Μια τραγική και ευγενική φιγούρα που η ίδια του η φύση τον καταδίκασε να τιμωρείται αιώνια, πίνοντας το αίμα των θυμάτων του. Ενέπνευσε με πολλούς τρόπους τη σύγχρονη τέχνη ώστε να την επηρεάσει. Κυρίως όμως επηρεάστηκε από αυτήν.. Έτσι ο μύθος του Κόμη Δράκουλα πήρε πολλές μορφές. Ο ίδιος ο Κόμης μεταμορφωνόταν στα χέρια κάθε καλλιτέχνη. Κάπως έτσι κατέληξε σήμερα να έχει απομακρυνθεί τόσο από την πραγματικότητα, ώστε να θεωρείται εξ’ ολοκλήρου γέννημα της λογοτεχνικής φαντασίας..
Υπήρξε πραγματικά ο Κόμης Δράκουλα; Είχε τις βαμπιρικές δυνάμεις που ο θρύλος του καταλογίζει; Ποια κοινά σημεία έχει κρατήσει με την πραγματική ιστορία; Αυτά είναι μερικά μόνο από τα μυστικά του “Κόμη” που έχουμε σκοπό να ξεκλειδώσουμε..

Η βίαιη ιστορία του άρχοντα της Τρανσυλβανίας..
Η σκοτεινή προσωπικότητα του Κόμη Δράκουλα εμπνεύστηκε από τον πρίγκιπα της Βλαχίας, Βλαντ Τσέπες. Γιος του Βλαντ Νρακούλ και εγγονός του ηγεμόνα(βοεβόδα) της Βλαχίας Μιρτσέα του Γηραιού, γεννήθηκε στην πόλη Σιγκισοάρα το 1431 μ.Χ.. Ήταν ο ίδιος, που μετά από χρόνια θα αποτελέσει τον φόβο για ολόκληρη την Οθωμανική Αυτοκρατορία, ως η ενσάρκωση του Τρόμου. Μια Αυτοκρατορία που την εποχή εκείνη αποτελούσε φόβητρο για τον υπόλοιπο κόσμο, μιας και είχαν περάσει λίγα χρόνια από την άλωση της Κωνσταντινούπολης..
Ο «εφιάλτης» των Οθωμανών “δημιουργήθηκε” από τον ίδιο τον Σουλτάνο. Μια σειρά από τυχαία γεγονότα τον οδήγησαν αιχμάλωτο στην Αυτοκρατορία, όταν στην ηγεμονία της Βλαχίας ήταν ο πατέρας του. Είχε δοθεί ως αντάλλαγμα μαζί με τον αδερφό του Ράντου, για την ελευθερία του πατέρα του. Κατά την διάρκεια της αιχμαλωσίας έμαθε την τουρκική γλώσσα και έγινε δέκτης ανώτερης στρατιωτικής παιδείας. Κάτι που θα αποδειχτεί λάθος για τους τότε δασκάλους του, τους Οθωμανούς. Αποφυλακίστηκε το 1448 και περίμενε αρκετά χρόνια, έως ότου έρθει η στιγμή να εφαρμόσει όσα είχε μάθει..
Το 1456, ύστερα από πολύ υπομονή και ταλαιπωρία, ο Βλαντ αναλαμβάνει την ηγεμονία της Βλαχίας. Από τότε και μέχρι τον θάνατο του, δεν θα περάσει μέρα που να μην αποδεικνύει την απάνθρωπη σκληρότητα του. Η μέθοδος που χρησιμοποιούσε για να θανατώνει τους εχθρούς του, αν και φρικτή, ήταν αυτό που σήμερα θα ονομάζαμε ψυχολογικό πόλεμο.. Η μέθοδος του ανασκολοπισμού. Κάρφωνε τους αιχμαλώτους σε παλούκια, συνήθως ζωντανούς, και άφηνε τα πτώματα τους ως τροφή για τα όρνια.. Το 1459 δεν διστάζει να σκοτώσει 20.000 βογιάρους (αριστοκρατικές οικογένειες) μαζί με τους συγγενείς και όλους τους υπηρέτες. Σε οποιονδήποτε διαφωνούσε μαζί του, στους στρατιώτες που έδειχναν δειλία, στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα για το παραμικρό παράπτωμα και σε όλους τους παρανόμους, εφάρμοζε την ίδια μέθοδο..
Στο αποκορύφωμα της δαιμονικής αγριότητας του, δεν δίστασε να βάλει μπροστά ένα σχέδιο εξολόθρευσης των «άχρηστων υπηκόων» του. Ξεκίνησε να θανατώνει όλους τους ηλικιωμένους, ανάπηρους, φτωχούς και γενικά αδύναμους. Με κυνισμό έλεγε ότι το κάνει για το καλό τους και το καλό της χώρας. Τους γλίτωνε από τα βάσανα τους και ταυτόχρονα μείωνε τον αριθμό των φτωχών του κράτους.. Έτσι προήλθε, ο γνωστός στους περισσότερους από εμάς, Βλαντ Τσέπες.. ή αλλιώς Βλαντ ο Ανασκολοπιστής..
Αν και απάνθρωπα βίαιος, υποστήριζε ότι ήταν Χριστιανός. Έκανε μάλιστα και αρκετές χρηματικές δωρεές στις μονές του Αγίου Παντελεήμονα και του Φιλόθεου στο Άγιον Όρος.. Ένας συνδυασμός αλλόκοτος, η ενσάρκωση του Κακού πίστευε στην Αγάπη της Ορθόδοξης Εκκλησίας.. Μια σχέση παράλογη, που δεν μπορούσε να είχε γεννηθεί σε αυτόν τον κόσμο.. Ο ίδιος ο Βλαντ Τσέπες φάνταζε αλλόκοσμος..
Ο Βλαντ αναγκάστηκε να πολεμήσει μόνος του τον επεκτατικό στρατό του Σουλτάνου. Ύστερα από την αδιαφορία των Δυτικών μοναρχών, την προδοσία του Βασιλιά των Ούγγρων, Ματθία Κορβίνο (θυμίζει κάτι από τον Κορβίνους του Underworld;), η μάχη φαινόταν άνιση. Μια σίγουρη σφαγή των Βλάχων από 60.000 Οθωμανούς που όδευαν ανενόχλητοι προς την χώρα τους.. Με κεφαλή τον ίδιο τον Σουλτάνο. Ο φόβος όμως που υπήρχε στο στρατόπεδο των Βλάχων, δεν προερχόταν από την δύναμη του εχθρικού στρατού, αλλά από τον ίδιο τον ηγέτη τους.. Κανένας δεν έκανε πίσω στο άκουσμα της φράσης «όποιος σκέφτεται τον θάνατο να μην έλθει μαζί. Να κάτσει εδώ..». Ήξεραν ότι το «κάτσει» είχε διαφορετική σημασία για τον ηγεμόνα τους.. Έτσι, 22.000 ντόπιοι που στην σύνθεση τους υπήρχαν και 12χρονα παιδιά, κατάφεραν να ανακόψουν την προέλαση 3πλάσιας στρατιωτικής δύναμης. Στις τάξεις της οποίας μάλιστα υπήρχαν άριστα εκπαιδευμένοι φονιάδες, δίχως καμιά εξαίρεση..
Ο «στρατός ανάγκης» των Βλάχων(που ο Βλαντ τον αποκαλούσε «μεγάλο στρατό») κατάφερε να τρέψει σε φυγή τον Σουλτάνο. Ο Βλαντ Τσέπες έπαιξε καταλυτικό ρόλο και για τα δύο στρατόπεδα. Από τη μια οι πολεμιστές του προτιμούσαν να πεθάνουν παρά να υποστούν την αγριότητα του ηγέτη τους, και από την άλλη η στρατηγική του ευφυΐα έφερε την αριθμητική ανισότητα σε δεύτερη μοίρα.
Μια αιφνιδιαστική και τρομακτική επίθεση κατά την διάρκεια της νύχτας, καθώς και ένα αποτρόπαιο τοίχος που έχτισαν οι άνθρωποι του, καταρράκωσε το ηθικό κάθε στρατιώτη των Οθωμανών. Τι και αν στον αριθμό, στον εξοπλισμό και στην εκπαίδευση οι Οθωμανοί υπερτερούσαν; Η φρίκη και ο τρόμος ήταν κάτι το πρωτόγνωρο γι’ αυτούς. Δεν ήξεραν πώς να τα αντιμετωπίσουν..

Οι Θεριστές του Κόμη και το Δάσος των Νεκρών..
Αν και ο Βλαντ συνεχώς υποχωρούσε, όλα ήταν έβαιναν με το σχέδιο του.. Την 17η Ιουνίου του 1462 οι «θεριστές» του επισκέφτηκαν το στρατόπεδο του Σουλτάνου. «Μέσα στη σκοτεινή νύκτα, άνθρωποι λυγεροί σαν τα θηρία ξεπήδησαν κάτω από τις πυκνές φυλλωσιές των δέντρων. Έβγαιναν τσούρμα- τσούρμα ώσπου έφτασαν κάπου στις 10.000. […] Ο απεριόριστος τρόμος του αφέντη τους, που βρισκόταν ανάμεσα τους, ο σφοδρός πόθος να εκδικηθούν αυτόν που ήρθε να ληστέψει το βιός τους, είχαν σφραγίσει τα στόματα τους. Μόλις έφτασαν στην άκρη του στρατοπέδου.. μια άγρια ιαχή έσκισε τον άφωτο αγέρα και οι θεριστάδες άρχισαν […] είχαν αποκάμει να θερίζουν τα ζωντανά σπαρτά. Οι Ρουμάνοι έστριψαν.. και ο γοργός αγέρας του πρωινού τους έσπρωξε πίσω στο δάσος, απ’ όπου είχαν έρθει..» *(1)
Οι «θεριστές», μαζί με τον Βλαντ Τσέπες, βγήκαν κάτω από το φως του φεγγαριού, έσπειραν τον θάνατο θερίζοντας ζωές και με την εμφάνιση του ηλίου χάθηκαν, έτσι ξαφνικά όπως εμφανίστηκαν..
Στόχος τους ήταν η σκηνή του Σουλτάνου και η δολοφονία του. Ένα λάθος όμως, τους οδήγησε αρχικά στις σκηνές δύο αξιωματούχων. Τελικά, όταν έφτασαν στην σκηνή του Σουλτάνου, η φρουρά των γενίτσαρων είχε ήδη παραταχθεί, έτοιμη να θυσιαστεί. Ο ήλιος είχε ήδη κάνει την εμφάνιση του.. Έτσι υποχώρησαν δίχως να ολοκληρώσουν τον «θερισμό».. Η επίθεση της 17ης Ιουνίου έσπειρε την απελπισία στο στρατόπεδο του Μωάμεθ Β’. Με δυσκολία Οθωμανοί σύμβουλοι τον έπεισαν να μην εγκαταλείψει τον στρατό του. Όπως αποδείχτηκε είχαν λάθος..
Την επόμενη μέρα, ο Οθωμανικός στρατός ξεκινάει την προέλαση με σκοπό την ολοκληρωτική εξολόθρευση του Βλαντ. Ακόμα και με τις χθεσινές μεγάλες απώλειες, οι αριθμητική αναλογία ήταν δυσανάλογα υπέρ τους.. Η μάχη αυτή όμως δεν έμελλε να γίνει ποτέ..
Τα στρατεύματα συνάντησαν στο δρόμο τους ένα δάσος. Είχε μήκος τριών χιλιομέτρων και πλάτος ενός.. Ένας δάσος από παλούκια τα οποία διαπερνούσαν πτώματα Οθωμανών συμπολεμιστών τους.. Τα νεκρά κορμιά βρίσκονταν σε αποσύνθεση, το σκηνικό συμπλήρωναν τα όρνια που τρέφονταν από την σάπια σάρκα..
Οι Οθωμανοί είχαν αποδείξει αρκετές φορές ότι ήταν οι καλύτεροι πολεμιστές στον γνωστό τότε κόσμο.. Αλλά αυτό ήταν κάτι αλλόκοσμο, κάτι δαιμονικό. Αμέσως ο Σουλτάνος διέταξε υποχώρηση και ο θρύλος του ενσαρκωμένου Τρόμου, Βλαντ Τσέπες, απλώθηκε σε όλη την Ευρώπη και την Οθωμανική Αυτοκρατορία..
Ακόμα και όντας φυλακισμένος του Ούγγρου Ματθία Κορβίνου, αφού τον πρόδωσε για δεύτερη φορά με μόνο κίνητρο μια πλαστή επιστολή, αποτελεί φόβητρο για τους Οθωμανούς. Ο Ούγγρος Βασιλιάς τον χρησιμοποιεί ως διπλωματικό χαρτί απειλώντας κάθε τόσο τον Σουλτάνο, Μωάμεθ Β’, ότι θα τον αφήσει ελεύθερο. Μια πρόταση που αρκούσε ώστε ο τελευταίος να γίνει πιο διαλλακτικός..
Όταν ο Βλαντ πεθαίνει το 1476, ύστερα από ένα χρόνο ελευθερίας για τον ίδιο και θανάτου για τους Οθωμανούς στρατιώτες, ο Σουλτάνος δεν δέχεται να το πιστέψει. Το κεφάλι του, δίχως το υπόλοιπο σώμα, ταξιδεύει μέχρι τον ίδιο ως απόδειξη των αναπάντεχων νέων..
Ο Βλαντ Τσέπες, γιος του Βλαντ Ντρακούλ, τρόμος και ζωντανός εφιάλτης των αντιπάλων του, πεθαίνει.. Με τον θάνατο του όμως αρχίζει και η γέννηση ενός θρύλου. Η γέννηση του μυθικού βαμπίρ Κόμη Δράκουλα και ένας “δεύτερος θάνατος” του ιστορικού ηγέτη της Ρουμανίας..

Η «γέννηση» του Κόμη Δράκουλα..
Πως όμως ο σκληρός, απάνθρωπος και πολεμοχαρής ηγέτης κατέληξε ευγενής εραστής και μάλιστα θηλυπρεπής στην τελευταία εμφάνιση του στους κινηματογράφους(Van Helsing, 2004);
Η πρώτη, ευρέως γνωστή, λογοτεχνική προσέγγιση του θρύλου του Βλαντ του Ανασκολοπιστή έγινε από τον Μπραμ Στόουκερ. Το κλασσικό πλέον «Dracula» του 1897, αν και αποτυχημένο ως προς την ιστορική του αξιοπιστία, εντούτοις η συγγραφική του ικανότητα και η σκοτεινή του φαντασία ήταν υπεραρκετές ώστε ο φανταστικός του μύθος να εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο.. Κάπως έτσι ξεχάστηκε η πραγματική ιστορία του Βλαντ Τσέπες..
Η μεταμόρφωση του σκληρού Βλάχου ήρωα ήταν σταδιακή.. Με την πάροδο των χρόνων, αλλά και με την παρέλαση τόσων καλλιτεχνικών προσεγγίσεων, έγινε ο απέθαντος ευγενής που γνωρίζουμε σήμερα. Κατέληξε να θεωρείται μια εκλεπτυσμένη μορφή του Κακού και σε καμία περίπτωση ο σκληρός και βίαιος δολοφόνος που το παρελθόν μας εξιστορεί..
Ήταν καταραμένος να ζει πίνοντας το αίμα των θυμάτων του, μια προσθήκη που πηγάζει από παρεξήγηση πραγματικών γεγονότων. Ο Βλαντ ο Ανασκολοπιστής συνήθιζε να τοποθετεί σε παλούκια τους εχθρούς του στις αυλές και στο εσωτερικό του κάστρου ώστε να προκαλεί τρόμο στους αντιπάλους του. Η καθημερινή επαφή με πτώματα τον έκανε, όσο περίεργο και αλλόκοτο να ακούγεται, να εξοικειωθεί με αυτό το αποτρόπαιο θέαμα. Έφτασε μάλιστα στο σημείο να γευματίζει μπροστά στα ανασκολοπισμένα πτώματα των εχθρών του, κάτι που ενέπνευσε τους υπηκόους του να προχωρήσουν την ιστορία στη γνωστή σημερινή εκδοχή. «Έτρωγε κομμάτια από τα νεκρά σώματα και έπινε αντί για κρασί το αίμα τους.», κάτι που είναι καθαρά αναληθές και δίχως ιστορική τεκμηρίωση..
Ο Κόμης Δράκουλα αποκτάει την βαριά ουγγρική προφορά του μέσα από τον κινηματογράφο(όταν τον υποδύεται ο Μπέλα Λουγκόζι). Στην ταινία που πρωταγωνίστησε ο Κρίστοφερ Λι, παρουσιάζεται να πλησιάζει τα θύματα του ερωτικά, ενώ κάτι το τελείως ξεχωριστό βλέπουμε στην ταινία σταθμός, για τον μύθο του Κόμη, του Φράνσις Φορντ Κόπολα(1992). Σε αυτήν ο Δράκουλας εμφανίζεται ως ένα ων πέρα από το Καλό και το Κακό, που οδηγείται από τον έρωτα και καταστρέφεται από την μοναδική του φύση.. Στην πορεία του ως κινηματογραφικός ήρωας απέκτησε και τα διάφορα αξεσουάρ του.. Μπέρτα, μυτερά δόντια, σμιχτά φρύδια και σκοτεινό ύφος..
Η απουσία οποιασδήποτε βιογραφικής ιστορίας του Κόμη, αλλά και η εμπορική εκμετάλλευση του ήδη αλλοιωμένου μύθου, οδήγησε στην γέννηση του Κόμη των Βαμπίρ. Με αυτόν τον τρόπο λοιπόν, ο Βλαντ Ντράκουλα Τσέπες μετατρέπεται στον αιμοδιψή Κόμη Δράκουλα..
Έτσι από την μια πλευρά, έχουμε την περιγραφή του καθολικού επισκόπου Νίκολο Ντε Μοντρούσα που τον συνάντησε..
«Τον τύραννο των Βαλάχων με το όνομα Δράκουλας, που σημαίνει διάβολος, […] Σύμφωνα με αυτό ήταν βραχύσωμος, δυνατός, με βλοσυρή και φρικιαστική όψη, γαμψή μύτη, φουσκωτά ρουθούνια, πρόσωπο λεπτό και κόκκινο, μακριές βλεφαρίδες σκέπαζαν τα γαλάζια και ορθάνοικτα μάτια του. Μαύρα και παχιά φρύδια έκαναν την ματιά του απειλητική. Το πρόσωπο του δίχως γένια παρά μόνο μουστάκι, φουσκωτούς κροτάφους, και λαιμό σαν ταύρου που ένωνε τον διογκωμένο αυχένα με φαρδύς ώμους που πάνω τους έπεφταν μαύρες σγουρές πλεξούδες..» *(2)
Από την άλλη μεριά υπάρχει ο μύθος του Κόμη.. Ένας ευγενής απέθαντος, που θεωρεί κατάρα την δύναμη του, καθόλου σκληρός ή βίαιος αλλά ερωτικός, με θηλυπρεπή συμπεριφορά που πίνει το αίμα των θυμάτων του για να ζήσει ο ίδιος.. Μια τραγική φιγούρα του Κακού..

Τα «Βαμπίρ» σήμερα..
Αν και η βαμπιρική φύση του Κόμη είναι ένας μύθος που αλλοίωσε ολοκληρωτικά τα περισσότερα πραγματικά στοιχεία, εντούτοις το φαινόμενο των βαμπίρ(Vampir) εμφανίστηκε αιώνες πριν το 1897..
Στη φολκλορική παράδοση συναντάμε αρκετές «σκοτεινές» περιγραφές ενός αλλόκοσμου όντος.. Ένα ον λοιπόν, με υπερφυσική σωματική δύναμη, αόρατο κατά βούληση, με την ικανότητα να μεταμορφώνεται σε διάφορα ζώα, ιπτάμενο και που κατοικεί σε σπηλιές.. Σε πιο σύγχρονες περιγραφές παρουσιάζεται να κατοικεί σε παλιά φρεάτια, από όπου και βγαίνει σε αναζήτηση των θηραμάτων του.. Από τα θύματα του πίνει όλο το αίμα, αλλά και τα υπόλοιπα υγρά του νεκρού σώματος. Όσα από αυτά δεν πεθαίνουν μετατρέπονται και τα ίδια σε βαμπίρ. Με αυτόν τον τρόπο διαιωνίζεται το Αίμα..
Αλλά τα παραπάνω, δεν είναι παρά μύθοι και κλασσικά παραμύθια μιας παράδοσης.. Μπορεί όμως η λογοτεχνική σύλληψη του βαμπιρισμού να πλησιάζει μια πραγματική σπάνια «ασθένεια»;
Στηριζόμενοι σε ιατρικά γραπτά της αρχαίας Ρώμης *(3), ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μια πρώιμη μορφή βαμπιρισμού είχε κάνει την εμφάνιση της σε εκείνη την περιοχή.. Είχαν την πεποίθηση ότι ασθενείς μπορούσαν να θεραπευτούν από την επιληψία πίνοντας το αίμα νεκρού μονομάχου.. Μάλιστα, στο έργο του «Φυσική Ιστορία», ο Πλίνιος υποστηρίζει ότι η θεραπεία ήταν πιθανότερη αν ο ασθενής έπινε το αίμα του μονομάχου την στιγμή που αυτός ξεψυχούσε.. Ερχόμενοι στο σήμερα, ο μύθος του βαμπιρισμού θυμίζει σε αρκετούς ερευνητές την αρρώστια της πορφυρίας.. Ο καθηγητής David Dolphin, βιοχημικός του πανεπιστημίου του Βανκούβερ στον Καναδά, μελέτησε τα συμπτώματα που ο Κόμης των Καρπαθίων παρουσίαζε στο έργο του Μπραμ Στόκερ. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο μύθος του βαμπιρισμού, εν αντιθέσει με αυτό του Κόμη Δράκουλα, δεν είναι τόσο φανταστικός όσο σήμερα πιστεύουμε.. Πολλά από τα συμπτώματα της πορφυρίας συναντιόνται στους εκατοντάδες μύθους για βρυκόλακες που όλοι έχουμε ακούσει, αλλά και σε κάποιους άγνωστους της Ασίας. Νευρικές κρίσεις, κόκκινα ούρα, υπερευαισθησία στο φως του ηλίου, απέχθεια για το σκόρδο κ.λ.π..
Σύμφωνα πάντα με τον εν λόγω ερευνητή, η σπάνια ασθένεια της πορφυρίας οφείλεται στην έλλειψη ερυθρών αιμοσφαιρίων από το αίμα, κάτι που οδηγεί σε υπερευαισθησία στο φως. Επίσης, ο ασθενής γίνεται δέκτης αρκετών παραμορφώσεων. Η μύτη και τα δάχτυλα ατροφούν σε σημείο που να μοιάζουν περισσότερο με νύχια αρπακτικού παρά με ανθρώπινα άκρα.. Όσο η ασθένεια εξελίσσεται, τα χείλη και τα ούλα του πάσχοντα γίνονται δύσκαμπτα φανερώνοντας απειλητικά τα δόντια του. Όλες αυτές οι παραμορφώσεις δημιουργούσαν ένα αποκρουστικό θέαμα, κάτι που κάνει κατανοητή την απέχθεια των «Βαμπίρ» για τους καθρέφτες.. Τέλος το σκόρδο, σύμφωνα με τον καθηγητή David Dolphin, προκαλούσε τεράστια προβλήματα στους ασθενείς..
Η περιγραφή της ασθένειας ολοκληρώνεται με μια παρατήρηση.. Αν και σήμερα η σπάνια ασθένεια της πορφυρίας αντιμετωπίζεται με συχνές μεταγγίσεις αίματος, στον Μεσαίωνα και παλαιότερα δεν υπήρχε αυτή η δυνατότητα. Έτσι, όσοι έπασχαν ήταν αναγκασμένοι να καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα αίματος. Κάτι που όμως ιατρικά δεν εξηγείται, μιας και με αυτόν τον τρόπο μετάγγιση αίματος δεν επιτυγχάνεται, ούτε στο ελάχιστο..
Νεότερες έρευνες έχουν επικεντρωθεί στην ψυχολογική, παρά στην σωματική, εξήγηση του φαινόμενου της μυθικής «ασθένειας». Εκτός από την αμφισβητούμενη συγγένεια του βαμπιρισμού με την πορφυρία, τίποτα άλλο δεν εξηγεί την ανάγκη των ανθρώπων-βαμπίρ για αίμα. Σύμφωνα λοιπόν με την ψυχολογική προσέγγιση, τα βαμπίρ είναι κανονικοί άνθρωποι με ψυχολογικά προβλήματα. Έχουν την πεποίθηση ότι πίνοντας το αίμα κάποιων ατόμων θα πάρουν και τις δυνάμεις και τις γνώσεις τους..
Αυτή η προσέγγιση του φαινόμενου των βαμπίρ συναντάται στην περίπτωση της Κόμισσας της Ουγγαρίας, Ελίζαμπεθ Μπάρθορι(Elizabeth Barthory), γνωστή σήμερα ως η μυθική «Ματωμένη Πριγκίπισσα» του Μεσαίωνα. Μια γυναίκα, ψυχολογικά ασθενής, που η λογική της κατέρρευσε μετά τον θάνατο του συζύγου της. Ιστορικά στοιχεία αναφέρουν ότι χρησιμοποιούσε το αίμα των θυμάτων αντί για νερό όταν έκανε μπάνιο.. Είχε την πεποίθηση ότι κάτι τέτοιο θα της έδινε την αθανασία που επιζητούσε.
Ο μύθος της, όπως ήταν φυσικό, πήρε γιγάντιες διαστάσεις. Με μια δόση υπερβολής, πιστεύεται ότι είχε πιει το αίμα 650 παρθένων κοριτσιών. Ακόμη και σήμερα, κάτοικοι των Καρπαθίων υποστηρίζουν ότι την βλέπουν να τριγυρνάει ψάχνοντας απεγνωσμένα και με θυμό το επόμενο της θύμα..

Επίλογος
Στην ερώτηση επομένως, αν υπήρχε ο Κόμης Δράκουλα αντιστοιχεί μια νέα ερώτηση.. Ποιος Κόμης Δράκουλα; Αν εννοείται τον γιο του Βλαντ Ντρακούλ (Ντράκουλ-α, το α προσδίδει κτητικότητα), Βλαντ Ντράκουλα Τσέπες, η απάντηση είναι καταφατική. Αποτελεί ήρωα και ηγέτη ενός ολόκληρου έθνους. Αν όμως έχετε στο μυαλό σας τον σκοτεινό ευγενή με τα κοφτερά δόντια, την μπέρτα και την ανάγκη για αίμα, τότε όχι. Από ιστορικής άποψης, τίποτα απολύτως δεν τεκμηριώνει την παραπάνω περιγραφή..
Η ιστορία του Κόμη αποτελεί έναν μύθο που καταλήγει να είναι διαχρονικός.. Αν και γεννήθηκε αιώνες πριν, ο μύθος των Βαμπίρ συνεχίζει να μαγεύει τους αναγνώστες του.. Ένας μύθος τόσο περίτεχνα πλεγμένος με την ιστορία, που καταλήγει να την επηρεάζει.. Να επηρεάζει την πραγματικότητα..

 Συγγραφέας: Νικόλαος Κουμαρτζής



[Παραπομπές:]
(1): Περιγραφή από το βιβλίο του Νικολάε Στοϊτσέσκου, «Δράκουλας, μύθος και ιστορική αλήθεια».
(2): Επίσης από το βιβλίο «Δράκουλας, μύθος και ιστορική αλήθεια» του Ν. Στοϊτσέσκου. Εκδόσεις Σύχρονη Εποχή.

[Βιβλιογραφία:]
1. «Δράκουλας, μύθος και ιστορική αλήθεια», Νικολάε Στοϊτσέσκου, εκδόσεις Σύχρονη Εποχή
2. «Dracula», Μπραμ Στόουκερ
3. The Unknown history of Dracula, Roger Vacon, London 1945
4. Dracula, History and Myth, Miroslav Andrew, Endiburg 1934




Μὲ τὴν τεχνολογία χάνουμε τὴν ἀνθρωπιά μας!


επιμελεία του
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ
-φολολόγου-



Ἡ ραγδαία ἐξελισσόμενη τεχνολογία, ὑπόσχεται σήμερα τὰ πάντα. Ἀπʼ τὸ ὅτι θὰ κάνει καλύτερη τὴν καθημερινότητά μας, ὡς τὸ ὅτι θὰ διαμορφώσει πρὸς χάριν μας ἕνα καλύτερο κόσμο. Μὲ ἀνέσεις, ἀγαθά, ἀπολαύσεις, ὑγεία, μακροζωία… Τέτοια! Λειτουργεῖ κάπως σὰν μεσσίας, ποὺ ὑπόσχεται νὰ μᾶς ὁδηγήσει στὴν δική της «γῆ τῆς ἐπαγγελίας»! Δὲν εἶναι τυχαῖο ποὺ πολλοί, ὄχι μόνο δὲν ἔχουν καμμιὰ ἐπιφύλαξη γιʼ αὐτήν, ἀλλὰ καὶ ἀφήνονται στὶς ἐξελίξεις της, ζοῦν γιʼ αὐτές, λατρεύουν – λὲς – τὴν ἴδια, κάνουν καὶ δίνουν τὰ πάντα, γιὰ νὰ ἀποκτήσουν τὰ προϊόντα της καὶ νὰ ζήσουν τὰ ἐπιτεύγματά της! Ὡστόσο, ὅπως θὰ δοῦμε, λειτουργεῖ κατὰ ἕνα παράξενο τρόπο. Ἀντιστρατεύεται τὴν ὅποια ἀνθρωπιὰ ἔχουμε μέσα μας! Ὡς ψυχρὴ ποὺ εἶναι, θέλει κι ἐμεῖς νὰ εἴμαστε τὸ ἴδιο! Ὡς μηχανή, θέλει τὸ ἴδιο κι ἐμεῖς ἔτσι νὰ δροῦμε στὶς σχέσεις μας μὲ τοὺς ἄλλους! Ὁπότε, γιὰ ποιὰ «ὡραία ζωὴ» μιλᾶμε καὶ ποιὸν «ὡραῖο κόσμο», πού θὰ μᾶς ὁδηγήσει, ἂν ἀπʼ αὐτὸν λείπει τελείως ἡ ἀνθρωπιά; Ἂν ὅλα εἶναι μία μηχανή; Τί κι ἂν εἶναι αὐτόματη, πολύχρωμη, πολυδιάστατη, μοδάτη, ἀπόλυτη, γοητευτική; Τόσο τὸ χειρότερο!
 «Πόσο φίλοι εἶναι οἱ ὑπερβολικὰ πολλοὶ φίλοι; Καὶ πόσο πραγματικὰ φίλοι εἶναι οἱ ἠλεκτρονικοὶ φίλοι;», ἀναρωτήθηκαν σὲ σχετικὰ δημοσιεύματά τους τὸ περιοδικὸ «Newsweek » καὶ ἡ ἐφημερίδα «Independent ». Καὶ τοῦτο γιατί ἀπʼ τὶς ἐν λόγῳ φιλίες λείπει τελείως ἡ ἀνθρώπινη ζεστασιὰ, ποὺ παρέχει τὸ συναίσθημα. Ἔγραψε ἕνας 24χρονος μὲ προφὶλ στὸ facebook, ἀπογοητευμένος ἀπʼ τὴν σχετικὴ ἐμπειρία του: «Στὸ facebook κάνεις ὑποτιθέμενους φίλους. Φίλους ἐντὸς εἰσαγωγικῶν. Εἶναι ἀδύνατο νὰ ἀναπτύξεις οὐσιαστικὴ ἀνθρώπινη σχέση σʼ αὐτὸ τὸ χῶρο». Πόσο ἀποκαλυπτικὸ δὲν εἶναι αὐτό! Ἀλλʼ εἶναι πολὺ χαρακτηριστικὸ ἐπʼ αὐτοῦ καὶ τὸ ἑξῆς συγκλονιστικὸ γεγονός. Ἀνήμερα τὰ Χριστούγεννα, μία κοπέλα ἔστειλε ἕνα μήνυμα πρὸς ὅλους τούς φίλους της, ποὺ εἶχε στὸ facebook. Τὸ μήνυμα αὐτὸ ἔλεγε: «Πῆρα ὅσα χάπια εἶχα. Σὲ λίγο θὰ εἶμαι νεκρή. Σᾶς ἀποχαιρετῶ ὅλους»! Καὶ τὸ μήνυμα αὐτὸ ἐλήφθη ἀπὸ τοὺς 1082 φίλους της, ποὺ ἦταν καταγεγραμμένοι ἐκείνη τὴ στιγμὴ στὴν ἱστοσελίδα της. Ναί, τόσους πολλοὺς εἶχε! Ὡστόσο, κανεὶς ἀπʼ αὐτοὺς δὲν εἰδοποίησε τὴν ἀστυνομία καὶ δὲν ἔκανε τὸ παραμικρὸ, γιὰ νὰ τὴν ἐμποδίσει! Τὸ μόνο ποὺ ἔγινε ἦταν νὰ συζητηθεῖ ἀρκετὰ τὸ γεγονὸς μεταξὺ τῶν «φίλων» της αὐτῶν ἐκεῖ στὸ διαδίκτυο! Ἡ μητέρα της διάβασε τὸ μήνυμα τὴν ἑπομένη κι ὅταν εἰδοποιήθηκε ἡ ἀστυνομία ἦταν πλέον ἀργά… Τὸ γεγονὸς εἶναι ὄντως τραγικό! Ἂν ἔστω κι ἕνας «φίλος» της εἶχε παρέμβει, ἡ κοπέλα αὐτὴ θὰ ζοῦσε σήμερα. Ἀπὸ τὴν ἄλλη ἔδειξε, πὼς ἕνα ἀπʼ τὰ πολὺ μεγάλα λάθη της ἦταν, πὼς πραγματικὰ πίστεψε στοὺς πολλοὺς φίλους ποὺ εἶχε, ὑπερεκτιμώντας τὴν ἀξία τοῦ facebook. Ἀποδείχθηκε ὅτι οὔτε ἕνας δὲν ἦταν φίλος πραγματικός! Γιʼ αὐτὸ καὶ δὲν εἶχε κανέναν στὶς πλέον δύσκολες στιγμὲς τῆς ζωῆς της! Ὡραῖος, πράγματι, καὶ τόσο γοητευτικὸς ὁ τεχνολογικός της κόσμος στὸν ὁποῖο ζοῦσε, ὅμως ἀποδείχθηκε τελείως εἰκονικὸς καὶ γιὰ τοῦτο ἀπάνθρωπος! Καὶ τί τραγικὸ νὰ λείπουν αὐτὰ ἀκόμη καὶ ἀπʼ αὐτὴν τὴν φιλία!
Εἶναι πεντακάθαρο! Ἡ τεχνολογική μας πρόοδος, ὄχι μόνο δὲν συνοδεύεται ἀπὸ ἀνάλογα βήματα ἀνθρωπιᾶς, ἀλλʼ ἀντίθετα συντελεῖ στὸ νὰ χάνουμε ὅλο καὶ πιὸ πολὺ τὴν ἱκανότητα νὰ νοιώθουμε τοὺς ἄλλους καὶ νὰ νοιαζόμαστε γιʼ αὐτούς! Ἔλεγε πολὺ χαρακτηριστικὰ ὁ Γέροντας Παίσιος: «Ἐπειδὴ οἱ ἀνθρώπινες εὐκολίες ξεπέρασαν τὰ ὅρια, ἔγιναν δυσκολίες. Πλήθυναν οἱ μηχανές, πλήθυνε ὁ περισπασμός, ἔκαναν καὶ τὸν ἄνθρωπο μηχανή, καὶ τώρα οἱ μηχανὲς καὶ τὰ σίδερα κάνουν κουμάντο καὶ τὸν ἄνθρωπο. Γιʼ αὐτὸ καὶ οἱ καρδιὲς τῶν ἀνθρώπων ἔγιναν σιδερένιες! Μὲ ὅλα αὐτὰ τὰ μέσα δὲν καλλιεργεῖται ἡ συνείδηση τοῦ ἀνθρώπου. Παλιότερα οἱ ἄνθρωποι δούλευαν μὲ τὰ ζῶα καὶ ἦταν σπλαχνικοί. Ἂν φόρτωνες τὸ ζῶο λίγο παραπάνω, καὶ τὸ κακόμοιρο γονάτιζε, τὸ λυπόσουν. Ἂν ἦταν νηστικὸ καὶ κοίταζε μὲ παράπονο, σοῦ ράγιζε τὴν καρδιά. Σήμερα οἱ ἄνθρωποι ἔχουν τὰ σίδερα κι ἔχουν καρδιὲς
σιδερένιες. Ἔσπασε ἕνα σίδερο; Ὀξυγονοκόλληση! Χάλασε τὸ αὐτο κίνητο; Τὸ πάω στὸ συνεργεῖο! Κι ἂν δὲν γίνεται, τὸ πετᾶνε, δὲν τὸ πο νᾶνε. Δὲν δουλεύει καθόλου ἡ καρδιά.Ἔτσι ὅμως καλλιεργεῖται ἡ φιλαυτία καὶ ὁ ἐγωισμός. Δὲν σκέφτεται τὸν ἄλλο σήμερα ὁ ἄνθρωπος. Παλιὰ ἂν ἔμενε τὸ φαγητὸ γιὰ τὴν ἄλλη μέρα, θὰ χαλοῦσε, καὶ σκέφτονταν οἱ ἄνθρωποι καὶ κανέναν φτωχό. Ἔλεγε: «Νὰ φάει πρῶτα ὁ φτωχὸς κι ὕστερα ἐγώ». Τώρα τὸ βάζουν στὸ ψυγεῖο καὶ δὲν θυμοῦνται τὸν ἄλλο, ποὺ ἔχει ἀνάγκη…». Ἂς τὸ δοῦμε καὶ ἀπʼ αὐτό: Ἔρευνα τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Μίτσιγκαν μεταξὺ τῶν φοιτητῶν ἔδειξε πώς, τὰ ἐπίπεδα συμπόνιας ἔχουν καθοδικὴ πορεία τὰ τελευταῖα 30 χρόνια, ἰδιαίτερα δὲ τὴν τελευταία 10ετία, ὁ δὲ ναρκισσισμὸς ὅλο καὶ ἀναπτύσσεται τὸ τελευταῖο διάστημα! Εἶναι φανερό, λοιπόν, πὼς τὰ τεχνολογικά μας ἐπιτεύγματα, περνοῦν ὅλο καὶ πιὸ πολὺ τὸν σύγχρονο ἄνθρωπο, ὅλο καὶ πιὸ γρήγορα, ἀπʼ τὸ «ἐσὺ» στὸ «ἐγώ»! Μᾶς μεταβάλλουν σὲ σκληροὺς καὶ γιὰ τοῦτο ἄκαμπτους ἀτομικιστές!
Στὶς ἠλεκτρονικὲς πλατφόρμες εἶναι ὁλοφάνερο πὼς λείπει πολὺ ἡ ἀνθρώπινη «παρουσία». Δηλαδὴ ἡ ἀνθρωπιά, ἡ ζεστασιά, τὸ προσωπικὸ ἐνδιαφέρον, ἡ πραγματικὴ προσέγγιση, ἡ ἀληθινὴ ἀγάπη καὶ μὲ δύο λόγια τὸ γνήσιο ἀνθρώπινο πρόσωπο! Ἔγραψε εὔστοχα κάποιος blogger:
«Ὅταν χρησιμοποιῶ μία τεχνολογία ἄχαρη, ψυχρὴ καὶ ξένη στὴν προσωπικότητά μου λέω: “Δὲν ἔχει ἀνθρώπινη παρουσία ἐδῶ”! Ὅποτε πατάω “ἔντερ”, γιὰ νὰ φύγω ἀπὸ ἐκεῖ…». Ναί, αὐτὴ ἀκριβῶς εἶναι καὶ ἡ
αὐθόρμητη ἀντίδραση τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς. Δὲν μπορεῖ νὰ σταθεῖ ἐκεῖ ποὺ ἀπουσιάζει τὸ ἀνθρώπινο πρόσωπο. Τὸ ἴδιο γίνεται καὶ σὲ ὅλων τῶν
εἰδῶν τὶς εἰκονικὲς φιλίες. Περνᾶς ὧρες καὶ ὧρες συνομιλώντας μὲ ἕνα πλῆθος «κολλητῶν», στὴν οὐσία ὅμως βρίσκεσαι σὲ μία ψυχρὴ κι ἐπίπεδη ὀθόνη, ἂς εἶναι καὶ τῆς τελευταίας τεχνολογίας! Τίποτα περισσότερο, τίποτα ἀνώτερο, τίποτα ἀνθρώπινο! Ἀλλʼ ἡ ψυχρότητα αὐτῆς τῆς φιλίας, προκύπτει καθαρὰ καὶ ἀπὸ ἕνα ἄλλο πολὺ χαρακτηριστικὸ γεγονός. Διαγράφεται πανεύκολα μὲ ἕνα… κλίκ! Τὸ θέμα αὐτὸ φαίνεται πὼς πῆρε μεγαλύτερες διαστάσεις ἀπʼ τὸ γε γονὸς ὅτι χρησιμοποιεῖται ἡ σύγχρονη τεχνολογία (ἱστοσελίδες κοινωνικῆς δικτύωσης, sms, e-mail κ.λπ) γιὰ νὰ πεῖ ἡ μία πλευρὰ στὴν ἄλλη, πανεύκολα καὶ πολὺ γρήγορα ἐπίσης, «χωρίζουμε»! Μάλιστα γιʼ αὐτὸ τὸ τελευταῖο δημοσκόπηση τῆς Ἀμερικανικῆς ἑταιρείας (τῆς Lad42 Market Research) ἔδειξε, πὼς τὸ 33% τῶν ἐνηλίκων προτιμᾶ νὰ λήξει μία σχέση
… ἠλεκτρονικά, χρησιμοποιώντας ἔτσι τὴ λογικὴ «χωρίστε – διαγράψτε – τελειώσατε»! Ὅπως ἔγραψαν οἱ «New York Times » ἄλλη Ἀμερικανικὴ ἑταιρεία (ἡ Burker King) προέβη στὴν ἑξῆς ἐκστρατεία: Χάριζε σὲ κάθε χρήστη τοῦ facebook ἕνα χάμπουργκερ ἂν δέχονταν νὰ διαγράψουν 10 ἄτομα ἀπὸ τὴν λίστα τῶν «φίλων» τους! Ὡς τὴν παρέμβαση τοῦ facebook διαγράφηκαν 234.000 ἠλεκτρονικὲς φιλίες! Ἕνας ἀπʼ αὐτοὺς, ποὺ θυσίασε 10 τέτοιους «φίλους» του, γιὰ ἕνα μπιφτέκι, ὁμολόγησε πὼς ἔνιωσε γιʼ αὐτὸ ἐλάχιστες τύψεις! Πρὶν τοὺς διαγράψει μάλιστα, τοὺς ἔστειλε τὸ ἑξῆς μήνυμα: «Γιὰ νὰ εἶ μαι εἰλικρινὴς ἀμφισβητούμενε φίλε στὸ facebook, σὲ διατηροῦσα ἐπειδὴ θὰ αἰσθανόμουν ἄσχημα ἂν ἀνακάλυπτες ὅτι σὲ διέγραψα. Αὐτὸ μέχρι τώρα,
ἐπειδὴ κανεὶς δὲν θὰ μοῦ εἶχε χαρίσει ἕνα μπιφτέκι ὡς ἀντάλλαγμα τῶν συναισθημάτων σου»! Νὰ καὶ ἡ διαπίστωση τοῦ Ἀϊνστάιν: «Ἔχει καταστεῖ τρομακτικὰ προφανὲς ὅτι ἡ τεχνολογία μας ἔχει ὑπερκεράσει τὴν ἀνθρωπιά μας»!
Ὅπως καὶ νὰ τὸ κάνουμε, τὰ ἀνθρώπινα συναισθήματα, ἡ ἴδια ἡ ἀνθρωπιά, ἀναπτύσσονται ἀσφαλῶς μέσα ἀπὸ τὶς σχέσεις «πρόσωπο μὲ πρόσωπο». Ὅταν μπορεῖς καὶ τὸν βλέπεις τὸν ἄλλο, ὅταν μπορεῖς καὶ τὸν ἀκοῦς, ὅταν μπορεῖς καὶ τὸν αἰσθάνεσαι, ὅταν τὸν ἔχεις δίπλα σου ἢ ἀπέναντί σου. Διαφορετικὰ τίποτα τὸ οὐσιαστικὸ δὲν ἀντιλαμβάνεσαι, ὅπως δὲν ἀντιλαμβάνεται μία μηχανὴ μία ἄλλη μηχανὴ ποὺ βρίσκεται σὲ ἀπόσταση. Γιατί κι αὐτὲς ἂν βρίσκονται δίπλα – δίπλα, ἂν κάτι τὶς ἑνώσει, δὲν μπορεῖ, θὰ ὑπάρχει καὶ μία κάποια στοιχειώδης ἀλληλεπίδραση μεταξύ τους! Ἔλεγε σοφὰ ὁ Ἀλ. Καρέλ: «Πολιτισμὸς δὲν εἶναι ἡ ἀνάπτυξη τῆς ἐπιστήμης καὶ τῆς μηχανῆς, ἀλλὰ τοῦ ἀνθρώπου». Κι ἐμεῖς βαλθήκαμε σήμερα νὰ οἰκοδομήσουμε ἕνα πολιτισμὸ μὲ μόνη τὴν ἀνάπτυξη τῶν μηχανῶν, τὴν ἀποκαλούμενη τεχνολογία, τὴν ὁποία ἀπολυτοποιοῦμε κιόλας; Ἄς προσέξουμε καὶ τοῦτο τὸν λόγο τοῦ Ἄλφρεντ Ἄντλερ: «Τὸ ἄτομο ποὺ δὲν ἐνδιαφέρεται γιὰ τοὺς συνανθρώπους του, συναντᾶ τὶς μεγαλύτερες δυσκολίες στὴ ζωὴ καὶ προκαλεῖ τὶς μεγαλύτερες δυστυχίες ἀπʼ ὅλους τους ἄλλους. Ἀπὸ τέτοιους ἀνθρώπους προέρχονται οἱ δυστυχίες, ποὺ γνώρισε ἡ ἀνθρωπότητα»! Ναί, ἐκεῖ καταλήγουμε ἔτσι...
Ἄλλα πῶς ἀναπτύσσονται ἄραγε τὰ ἀνθρώπινα συναισθήματα καὶ ἡ ἀνθρωπιὰ καὶ μάλιστα στὸν καλύτερο δυνατὸ βαθμό; Νὰ ἕνα ὡραῖο ἐρώτημα, ποὺ θὰ πρέπει συνέχεια νὰ μᾶς ἀπασχολεῖ. Καὶ τότε θὰ δοῦμε πὼς ἡ ἀπάντηση βρίσκεται μονάχα σʼ αὐτό: Ὅταν καὶ ὅσο ὁ ἄνθρωπος ἀναπτύσσεται πνευματικὰ καὶ πορεύεται πρὸς τὸν Θεό! Ναί, ἀπὸ τὸν Θεὸ προέρχεται «πᾶν δώρημα τέλειον», ἑπομένως καὶ ἡ ἀνθρωπιά. Ἡ φιλευσπλαχνία, ἡ ἀγάπη, τὸ ἐνδιαφέρον, τὸ δόσιμο καὶ ἡ προσφορὰ πρὸς τὸν συνάνθρωπο. Εἶναι τελικὰ θέμα σχέσης «προσώπου μὲ Πρόσωπο». Ὅπου λείπουν τέτοια συναισθήματα, ὁπωσδήποτε ἀπουσιάζει ἀπὸ ἐκεῖ καὶ ὁ Θεός. Δὲν εἶπαν τυχαῖα τοῦτο τὸ λόγο: «Ὁ τεχνολογικὸς πολιτισμὸς
ἀφάνισε τὸν ἄνθρωπο, τὸν ἔκανε ἀριθμό. Ὁ διωγμὸς αὐτὸς τοῦ ἀνθρώπου προῆλθε ἀπʼ τὸν διωγμὸ τοῦ Θεοῦ»! Διάβασα κάπου τοῦτο: «Ἡ ἐπιστήμη καὶ ἡ τεχνολογία χρειάζεται στὸν ἄνθρωπο γιὰ νὰ ζήσει, ὁ δὲ Λόγος τοῦ Θεοῦ γιὰ νὰ σωθεῖ». Ἔτσι εἶναι. Ἡ τεχνολογία, εἰδικά, εἶναι ἐργαλεῖο, γιὰ τὴν ἐπιβίωσή μας. Σὲ καμιὰ περίπτωση δὲν εἶναι ὁ σωτήρας μας, ὁ μεσσίας μας, ὁ Θεός μας! Μὴ τὴν καταντᾶμε εἴδωλο. Μὴ φθάσουμε ποτὲ ὡς ἐκεῖ! Ἐξ ἄλλου ἡ τεχνολογία, ἐτυμολογικά, προέρχεται ἀπʼ τὶς λέξεις
«τέχνη» καὶ «λόγος». Δηλαδὴ αἰσθητικὴ καὶ ἀλήθεια, ποὺ ἀποτελοῦσαν καὶ τοὺς ἄξονες τοῦ ἀρχαίου Ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ. Σήμερα ἡ τεχνολογία, ὡς ἡ πεμπτουσία ὅλων τῶν πραγμάτων, ποὺ θέλει νὰ εἶναι, ἔρχεται ὡς ὑπέρτατη τέχνη, νὰ ἀποβλέπει καὶ σʼ αὐτὴν ἀκόμη τὴν ὑποκατάσταση τοῦ Λόγου, τοῦ Χριστοῦ δηλαδή, γιʼ αὐτὸ καὶ παρακάμπτει τόσο πολὺ καὶ τὸν ἴδιο τὸν ἄνθρωπο! Καὶ μόνο τὸν παρακάμπτει; Αὐτὴ ἡ «τεχνικοποίηση» τῆς ζωῆς μας, ὁ τεχνοκρατισμός, ὁδηγοῦν – ὅπως ὑποστηρίζεται βάσιμα – στὴ γένεση ἑνὸς ὁλοκληρωτικοῦ συστήματος, ὅπου ὄχι μόνον ἡ ἀνθρωπιὰ ἀλλὰ καὶ ὁτιδήποτε ἀφορᾶ τὸν ἄνθρωπο χάνονται διὰ παντός, ὅπως ἡ ἐλευθερία, ἡ αὐτόνομη ἀνάπτυξη τῆς ἀνθρώπινης προσωπικότητας, τὰ ἀνθρώπινα δικαιώματα κ.λπ.
Εἶπαν πολὺ ὡραῖα: «Τὸ μέλλον τῶν ἀνθρώπων δὲν εἶναι οἱ μηχανές, οὔτε καὶ ἡ ὅποια ἐξέλιξή τους. Τὸ μέλλον τῶν ἀνθρώπων εἶναι ὁ ἄνθρωπος. Τὰ ὑπόλοιπα ἁπλῶς τὸν βοηθοῦν». Ἐξάλλου εἴμαστε ἔτσι πλασμένοι, ὥστε νὰ λειτουργοῦμε ὁ ἕνας γιὰ τὸν ἄλλον. Ἑπομένως ἡ ἀνθρωπιὰ εἶναι τὸ μέλλον μας. Αὐτὴν ἀκριβῶς ποὺ ἀντιμάχονται οἱ μηχανές, ἐκεῖνες στὶς ὁποῖες δώσαμε τὸν ὡραῖο τίτλο «τεχνολογίες» καὶ τώρα τὸν ἀκόμη πιὸ ἐντυπωσιακὸ «νέες τεχνολογίες». Ναί, σαφῶς μᾶς βοηθοῦν στὸν ἀγώνα
τῆς ζωῆς__μας. Ἀλλὰ γιατί θέλουν ὡς ἀντάλλαγμα τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό μας;

Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλος
ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ 6 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2012









Η κ. ΡΕΠΟΥΣΗ, ΑΙ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΙ ΚΑΙ ΤΑ ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΣΗΡΙΑΛ (Ντροπή σας κ. Κουβέλη)


Τοῦ κ. Νίκου Χειλαδάκη, Δημοσιογράφου-Συγγραφέως-
Τουρκολόγου, Διευθυντοῦ Συντάξεως τοῦ «ΕΡΩ»




Στὶς 15 Μαρτίου 1921, λίγα χρόνια μετὰ τὴν μεγάλη σφαγὴ – γενοκτονία τῶν Ἀρμενίων, λίγο πρὶν ἀπὸ τὸ μεσημέρι, ὁ Ἀρμένιος πατριώτης Soghomon Tehlirian...ὕστερα ἀπὸ συστηματικὴ παρακολούθηση δέκα ἡμερῶν, ἔκρινε πὼς ἔφτασε ἡ κατάλληλη στιγμὴ νὰ ἐκτελέσει τὸ σχέδιό του. Στὴν ὁδὸ Χίντεμπουργκ, σὲ ἕνα προάστιο τοῦ Βερολίνου, κάνει ἀνύποπτος τὴν συνηθισμένη του βόλτα ντυμένος εὐρωπαϊκὰ καὶ ἀκολουθούμενος σὲ ἀπόσταση μερικῶν μέτρων, κατὰ τὰ μουσουλμανικὰ ἔθιμα, ἀπὸ τὴν σύζυγό του, ὁ ὀργανωτὴς τοῦ φρικιαστικότερου ἐγκλήματος στὴν ἱστορία, τῆς ἐξόντωσης τῶν 1.500.000 Ἀρμενίων, ὁ ἄλλοτε ὑπουργὸς Ἐσωτερικῶν τῆς Ὀθωμανικῆς αὐτοκρατορίας, ὁ Talat Pascha. Ὁ Τεχλιριὰν ξεκίνησε ἀπὸ τὸ ἀπέναντι πεζοδρόμιο, διασταυρώνεται μὲ τὸν
Ταλαάτ, τὸν προσπερνάει καὶ ἐπιβραδύνει τὸ βῆμα του. Ξαφνικὰ γυρίζει πίσω καὶ τὸν κοιτάζει κατάματα. Τὸ βλέμμα του ἦταν ὁ πόνος μίας ὁλόκληρης γενιᾶς. Ὁ Τεχλιριὰν ἦταν ἥσυχος καὶ ἡ συνείδηση του ἦταν ἤρεμη. Ὁ Ταλαὰτ ἔδειξε πὼς κατάλαβε κάτι, τὰ βλέφαρά του, ὅπως διηγήθηκε ἀργότερα ὁ ἐκτελεστὴς του, τρεμόπαιξαν. Θέλησε νὰ λοξοδρομήσει, γιὰ νὰ ἀποφύγει τὸν ἄγνωστο διαβάτη, ἀλλὰ δὲν πρόλαβε. Ὁ Τεχλιριὰν ἔβγαλε τὸ περίστροφό του καὶ μὲ μία ἀστραπιαία κίνηση τὸ σήκωσε στὸ ὕψος τοῦ κεφαλιοῦ τοῦ γιγαντόσωμου Ταλαάτ. Μία σφαίρα ἦταν ἀρκετή. Ὁ Ταλαὰτ βρέθηκε ξαπλωμένος καταγῆς. Ἡ γυναίκα του ἔπεσε λιπόθυμη, ἐνῶ ὁ κόσμος ξεπετάχτηκε στὰ μπαλκόνια καὶ ἀπὸ τὰ παράθυρα φωνάζοντας, «πιάστε τον πιάστε τον». Ὁ Τεχλιριὰν ἔτρεξε νὰ ἐξαφανιστεῖ, ἀλλὰ κάποιος, ποὺ ἔρχονταν ἀπὸ τὴν ἀντίθετη κατεύθυνση κατάφερε νὰ τὸν συλλάβει. Στὴν δίκη ποὺ ἔγινε καὶ ἡ ὁποία συγκέντρωσε τὸ παγκόσμιο ἐνδιαφέρον, ὁ Τεχλιριὰν ἀπολογούμενος ἀπέρριψε τὴν κατηγορία, ποὺ τοῦ ἀποδίδονταν μὲ τὴν φράση: «Σκότωσα μὰ δὲν εἶμαι δολοφόνος». Τὸ δικαστήριο, μετὰ ἀπὸ μία δραματικὴ δίκη τὸν ἀθώωσε. Ἡ ἀπόφαση αὐτὴ ἔγινε δεκτὴ μὲ ἀνακούφιση ἀπὸ τὴν διεθνῆ κοινὴ γνώμη καὶ θεωρήθηκε σὰν μία πρώτη δικαίωση στὸ ἀνοσιούργημα τῆς ἀρμένικης γενοκτονίας τοῦ 1915. Ἀλήθεια τί κρίμα, ποὺ ὁ Τεχλιριὰν δὲν πρόλαβε νὰ γνωρίσει τὴν κυρία Ρεπούση καὶ τοὺς τουρκολάγνους Νεοέλληνες. Σίγουρα θὰ εἶχε ἀποφευχθεῖ ὅλη αὐτὴ ἡ βία καὶ ὁ Ταλαὰτ θὰ ἀπαλλάσσονταν
πανηγυρικὰ ἀπὸ τὶς «ἱστορικὲς συκοφαντίες» περὶ δῆθεν γενοκτονιῶν καθὼς σύμφωνα μὲ ὅλους αὐτούς, οἱ χριστιανοὶ περνοῦσαν «ζωὴ καὶ κότα» καὶ ἀναπτυσσόταν συνεχῶς μέσα στὴν «στοργικὴ» Ὀθωμανικὴ αὐτοκρατορία, ποὺ τοὺς προστάτευε μὲ «μητρικὸ τρόπο» σὰν τὰ «ἀγαπημένα» της παιδιά. Ἡ ἐμφάνιση τῆς κυρίας Ρεπούση σὰν ὑποψήφια βουλευτὴς καὶ μάλιστα ἀριστεροῦ πολιτικοῦ νεόκοπου σχήματος, ἀφοῦ στὴν ἀρχὴ μὲ ἐξέπληξε, στὴ συνέχεια ξεσήκωσε μέσα μου ὅλες τὶς ἐνστάσεις, ποὺ εἶχαν ἀναδυθεῖ, ὅταν ἡ κυρία αὐτὴ περιέγραψε τὴν σφαγὴ τῆς Σμύρνης σὰν τὸν γνωστὸ συνωστισμό. Καὶ αὐτὸ ὄχι μόνο, γιατί πρόσβαλε βάναυσα τὴν μνήμη τῶν προγόνων μου καὶ ἰδιαίτερα τοῦ παπποῦ μου, ποὺ μετὰ τὴν σφαγὴ τῆς οἰκογένειάς του καὶ τὸν διασκορπισμὸ ὅλων τῶν διασωθέντων συγγενῶν στὰ τέσσερα σημεῖα τοῦ ὁρίζοντα κατάφερε μὲ χίλια βάσανα καὶ περιπέτειες νὰ καταφύγει στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ στὴ συνέχεια στὴν
τουρκοκρατούμενη τότε Θεσσαλονίκη. Ὑπάρχει ὅμως καὶ ἕνα ἄλλο ἐνδιαφέρον στοιχεῖο στὴν ὅλη αὐτὴ τὴν ἱστορία, (ἢ παραϊστορία). Φαίνεται πὼς ἡ κυρία αὐτὴ εἶναι θαυμάστρια τῆς τουρκικῆς τηλεόρασης καὶ τῶν εἰδικὰ σχεδιασμένων τουρκικῶν σήριαλ, τὰ ὁποῖα ἀνάδειξαν τὴν «ἱστορικὴ ἀντικειμενικότητα» τῆς ἰδίας καὶ τῶν ὀπαδῶν της. Ἡ κυρία αὐτὴ λοιπὸν στὸ περίφημο βιβλίο τῆς ἱστορίας της δὲν ἔκανε τίποτα ἄλλο παρὰ νὰ περιγράψει πιστὰ τὶς σκηνὲς τοῦ παρακάτω τουρκικοῦ τηλεοπτικοῦ σήριαλ, ποὺ ἔκανε θραύση στὴν τουρκικὴ τηλεθέαση καὶ ἀναφέρεται σὲ ἐκείνη τὴν τραγικὴ ἐποχή. Ἡ καταπληκτικὴ λοιπὸν τηλεοπτικὴ σειρά, στὴν ὁποία ἀναφέρομαι εἶναι τό, «Kirik Kanatlar», ἢ «Σπασμένα Φτερά», ἡ ὁποία προ-
βλήθηκε στὸ ἴδιο δηλαδὴ τουρκικὸ κανάλι, (τὸ KanalD), ποὺ παρήγαγε καὶ τὸ περίφημο καὶ πασίγνωστο σὲ μᾶς σήριαλ, «Τὰ σύνορα τῆς Ἀγάπης». Μία χαρακτηριστικὴ σκηνὴ αὐτῆς τῆς σειρᾶς, ποὺ φαίνεται πὼς γοήτευσε τὴν κ. Ρεπούση καὶ τοὺς «σὺν αὐτῆς», ξετυλίγετε σὲ μία προκυμαία τῆς Ἰωνίας κοντὰ στὴν Σμύρνη, μετὰ τὴν ἧττα τῶν Ἑλλήνων καὶ ἐνῶ ἔχει ὑπογραφεῖ, παρὰ τίς …ἔντονες διαμαρτυρίες τῶν Τούρκων κατοίκων τῆς περιοχῆς, ἡ ἀνταλλαγὴ τῶν πληθυ σμῶν. Οἱ Ρωμιοὶ κάτοικοι ἀναγκάζονται νὰ πάρουν τὸν δρόμο τῆς προσφυγιᾶς. Ἡ χαρακτηριστικὴ σκηνὴ εἶναι στὴν προκυμαία, ὅπου ἔχουν ἀρχίσει νὰ συγκεντρώνονται οἱ πρόσφυγες παρέα μέ… τοὺς θρήνους τῶν Τούρκων συγκατοίκων τους, ποὺ κλαῖνε οἱ «καημένοι», γιατί… θὰ φύγουν οἱ ἀγαπημένοι τους Ρωμιοί. Τὸ ἐκπληκτικὸ ὅμως δὲν εἶναι σὲ αὐτὸ τὸ σημεῖο, ἀλλὰ στὸ ὅτι ὁ τουρκικὸς στρατός, ὄχι μόνο συνοδεύει καὶ κουβαλᾶ μὲ μεγάλη εὐγένεια τὰ ὑπάρχοντα τῶν προσφύγων, μὴ τυχὸν καὶ κουραστοῦν, ἀλλά… ἔχει στήσει καὶ ἕνα μεγάλο πάγκο στὴν προκυμαία, ὅπου τοὺς προσφέρει… τρόφιμα, (catering τῆς ἐποχῆς), ποτὰ καὶ ὅτι ἄλλο, ποὺ θὰ τοὺς κάνει εὐχάριστο τὸ ταξίδι τῆς προσφυγιᾶς. Μάλιστα κάποιοι Τοῦρκοι στρατιῶτες… κλαῖνε, γιατί θὰ χάσουν τὸν φίλο τους, κάποιο Νίκο καὶ κάποιο Κώστα. Ἕνας Λοχαγὸς εἶναι ἀπαρηγόρητος γιὰ κάποια Μαρία,
ποὺ τὸν χαιρετᾶ μὲ ἐμφανῆ τὴν στενοχώρια, γιατί φεύγει στὴν προσφυγιά! (καημένε Τοῦρκε χάνεις τὴν Ρωμιά σου ἑτέρα σου. Ἂχ ἄτιμε Κεμὰλ τὶς μᾶς ἔκανες!) Σὲ λίγο τὰ πλοῖα, ποὺ θὰ τοὺς παραλάβουν φτάνουν καὶ ἀφοῦ οἱ Τοῦρκοι φαντάροι φορτώσουν τὰ ὑπάρχοντά τους, τότε βγάζουν τὰ μαντήλια. Ἀπὸ τὴν μία ὁ τουρκικὸς στρατὸς τοῦ Κεμάλ, πού… κλαίει ἀπαρηγόρητος, γιατί φεύγουν οἱ Ρωμιοὶ πρόσφυγες καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη οἱ Ρωμιοὶ κλαῖνε καὶ αὐτοὶ καθὼς ἀνεμίζουν τὰ μαντήλια τοῦ ἀποχαιρετισμοῦ. Κάπως ἔτσι ἔγινε… ἡ Μικρασιατικὴ κατα-
στροφὴ καὶ ἄρχισε ἡ μεγάλη ἑλληνικὴ προσφυγιά, γιὰ τὸ περίφημο αὐτὸ τουρκικὸ σήριαλ. Χαρακτηριστικὴ εἶναι καὶ μία ἄλλη σκηνή, ποὺ δείχνει πὼς οἱ Τοῦρκοι, τὸ 1922 πάλι, καταφέρνουν νὰ κάψουν ἕνα ἑλληνικὸ στρατόπεδο μέ… ἀναπτῆρες σύγχρονης ἐποχῆς. Φαίνεται πὼς οἱ Τοῦρκοι ξέρουν νὰ ξαναγράφουν τὴν ἱστορία μέσῳ τηλεοπτικῶν ἐπιτυχιῶν, ποὺ
ἔχουν ρεκὸρ τηλεθέασης στὴν χώρα τους. Αὐτὰ λοιπὸν προβάλ-
λονται στὴν Τουρκία καὶ ἴσως σύντομα νὰ τὰ δοῦμε καὶ στὰ ἑλληνικὰ κανάλια ἄλλωστε ἡ ἀρχὴ ἔγινε πρὸς δόξα τῆς κ. Ρεπούση καὶ τῶν ὀπαδῶν της. Ἀλλὰ ἂς εἴμαστε λίγο σοβαροί. Τὸ λιγότερο, ποὺ θὰ ἔλεγα, εἶναι μεγάλη ντροπὴ καὶ προσβολὴ
στὴν μνήμη ὅλων τῶν θυμάτων τῆς γενοκτονίας τῶν χριστιανῶν
τῆς Ἀνατολῆς, ἡ ἀνάδειξη αὐτῆς τῆς κυρίας σὰν ὑποψήφια βουλευτὴς πρὸς «ἀνταμοιβὴ» τῶν πολύτιμων ὑπηρεσιῶν της. Ντροπή σας κ. Κουβέλη. Ἂν δὲν σέβεστε τὶς μαρτυρίες τῶν προγόνων μας, τουλάχιστον ἔλπιζα ὅτι θὰ ἔχετε στοιχειώδεις γνώσεις τῆς ἱστορίας. Ἂν πάλι δὲν μπορεῖτε νὰ διαβάσετε ξένη, (κυρίως γαλλικὴ καὶ ἀγγλική), βιβλιογραφία, τότε σᾶς προτείνω στὰ ἑλληνικὰ τὰ σχετικὰ συγγράμματα – μαρτυρίες, ὅπως: «Ἡ Σμύρνη στὶς Φλόγες», τῆς Μαρτζορὶ Χαουτζπιᾶν, «Ἡ κατάρα
τῆς Ἀσίας», τοῦ Goerge Horton, «Ἀρμενία 1915», τοῦ Jean Marie Carzou καὶ τὸ βιβλίο τοῦ Χάρη Τσιρκινίδη, «Ἐπιτέλους τοὺς Ξεριζώσαμε», ἀπὸ προσωπικὴ ρήση τοῦ Κεμὰλ Ἀτατοὺρκ στὶς 13 Αὐγούστου τοῦ 1923. Ἴσως ἔτσι καταλάβετε μερικὰ αὐτονόητα,ἀλλὰ ἱερὰ καὶ ὅσια.

ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ
30 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012






Η μόνη διέξοδος από την κακοδιοίκηση των πόλεων

Οι συνομιλητές συμφώνησαν ότι η δικαιοσύνη στην ιδανική πολιτεία (βλ. σχετικά και ΠΛ Πολ 392c–394b) εξασφαλίζεται από το γεγονός ότι τα μέλη της καθεμιάς πράττουν τα έργα που τους έχουν ανατεθεί ανάλογα με τη φύση και τις αρετές τους. Κατ' αναλογία, η δικαιοσύνη εξασφαλίζεται στην ψυχή, όταν καθένα από τα τρία διαφορετικά τμήματά της επιτελεί το δικό του έργο. Αφού συζητήθηκε το θέμα της ισότητας των δύο φύλων και των οικογενειακών σχέσεων στην τάξη των φυλάκων, θίγεται το ζήτημα της διοίκησης των πόλεων. Η μόνη διέξοδος από την κακοδιοίκηση των πόλεων: πολιτική δύναμη και φιλοσοφία να συναντηθούν στα ίδια πρόσωπα


 

Τὸ δὲ δὴ μετὰ τοῦτο, ὡς ἔοικε, πειρώμεθα ζητεῖν τε καὶ ἀποδεικνύναι τί ποτε νῦν κακῶς ἐν ταῖς πόλεσι πράττεται δι’ ὃ οὐχ οὕτως οἰκοῦνται, καὶ τίνος ἂν σμικροτάτου μεταβαλόντος ἔλθοι εἰς τοῦτον τὸν τρόπον τῆς πολιτείας πόλις, μάλιστα μὲν ἑνός, εἰ δὲ μή, δυοῖν, εἰ δὲ μή, ὅτι ὀλιγίστων τὸν ἀριθμὸν καὶ σμικροτάτων τὴν δύναμιν.    [473c] Παντάπασι μὲν οὖν, ἔφη.     Ἑνὸς μὲν τοίνυν, ἦν δ’ ἐγώ, μεταβαλόντος δοκοῦμέν μοι ἔχειν δεῖξαι ὅτι μεταπέσοι ἄν, οὐ μέντοι σμικροῦ γε οὐδὲ ῥᾳδίου, δυνατοῦ δέ.     Τίνος; ἔφη.     Ἐπ’ αὐτῷ δή, ἦν δ’ ἐγώ, εἰμὶ ὃ τῷ μεγίστῳ προσῃκάζομεν κύματι. εἰρήσεται δ’ οὖν, εἰ καὶ μέλλει γέλωτί τε ἀτεχνῶς
ὥσπερ κῦμα ἐκγελῶν καὶ ἀδοξίᾳ κατακλύσειν. σκόπει δὲ ὃ μέλλω λέγειν.     Λέγε, ἔφη.     Ἐὰν μή, ἦν δ’ ἐγώ, ἢ οἱ φιλόσοφοι βασιλεύσωσιν ἐν [473d] ταῖς πόλεσιν ἢ οἱ βασιλῆς τε νῦν λεγόμενοι καὶ δυνάσται φιλοσοφήσωσι γνησίως τε καὶ ἱκανῶς, καὶ τοῦτο εἰς ταὐτὸν συμπέσῃ, δύναμίς τε πολιτικὴ καὶ φιλοσοφία, τῶν δὲ νῦν πορευομένων χωρὶς ἐφ’ ἑκάτερον αἱ πολλαὶ φύσεις ἐξ ἀνάγκης ἀποκλεισθῶσιν, οὐκ ἔστι κακῶν παῦλα, ὦ φίλε Γλαύκων, ταῖς πόλεσι, δοκῶ δ’ οὐδὲ τῷ ἀνθρωπίνῳ γένει,
[473e] οὐδὲ αὕτη ἡ πολιτεία μή ποτε πρότερον φυῇ τε εἰς τὸ δυνατὸν καὶ φῶς ἡλίου ἴδῃ, ἣν νῦν λόγῳ διεληλύθαμεν. ἀλλὰ τοῦτό ἐστιν ὃ ἐμοὶ πάλαι ὄκνον ἐντίθησι λέγειν,
ὁρῶντι ὡς πολὺ παρὰ δόξαν ῥηθήσεται· χαλεπὸν γὰρ ἰδεῖν ὅτι οὐκ ἂν ἄλλη τις εὐδαιμονήσειεν οὔτε ἰδίᾳ οὔτε δημοσίᾳ.     Καὶ ὅς, Ὦ Σώκρατες, ἔφη, τοιοῦτον ἐκβέβληκας ῥῆμά τε καὶ λόγον, ὃν εἰπὼν ἡγοῦ ἐπὶ σὲ πάνυ πολλούς τε καὶ
[474a] οὐ φαύλους νῦν οὕτως, οἷον ῥίψαντας τὰ ἱμάτια, γυμνοὺς λαβόντας ὅτι ἑκάστῳ παρέτυχεν ὅπλον, θεῖν διατεταμένους ὡς θαυμάσια ἐργασομένους· οὓς εἰ μὴ ἀμυνῇ τῷ λόγῳ καὶ ἐκφεύξῃ, τῷ ὄντι τωθαζόμενος δώσεις δίκην.     Οὐκοῦν σύ μοι, ἦν δ’ ἐγώ, τούτων αἴτιος;     Καλῶς γ’, ἔφη, ἐγὼ ποιῶν. ἀλλά τοί σε οὐ προδώσω,
ἀλλ’ ἀμυνῶ οἷς δύναμαι· δύναμαι δὲ εὐνοίᾳ τε καὶ τῷ παρακελεύεσθαι, καὶ ἴσως ἂν ἄλλου του ἐμμελέστερόν σοι [474b] ἀποκρινοίμην. ἀλλ’ ὡς ἔχων τοιοῦτον βοηθὸν πειρῶ τοῖς ἀπιστοῦσιν ἐνδείξασθαι ὅτι ἔχει ᾗ σὺ λέγεις.     Πειρατέον, ἦν δ’ ἐγώ, ἐπειδὴ καὶ σὺ οὕτω μεγάλην συμμαχίαν παρέχῃ. ἀναγκαῖον οὖν μοι δοκεῖ, εἰ μέλλομέν πῃ ἐκφεύξεσθαι οὓς λέγεις, διορίσασθαι πρὸς αὐτοὺς τοὺς
φιλοσόφους τίνας λέγοντες τολμῶμεν φάναι δεῖν ἄρχειν, ἵνα διαδήλων γενομένων δύνηταί τις ἀμύνεσθαι, ἐνδεικνύ[474c] μενος ὅτι τοῖς μὲν προσήκει φύσει ἅπτεσθαί τε φιλοσοφίας ἡγεμονεύειν τ’ ἐν πόλει, τοῖς δ’ ἄλλοις μήτε ἅπτεσθαι ἀκολουθεῖν τε τῷ ἡγουμένῳ.



Μτφρ. Ι.Ν. Γρυπάρης. χ.χ. Πλάτων. Πολιτεία. Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια. Πρόλογος Ε. Παπανούτσος. Ι–ΙΙ. Αθήνα: Ζαχαρόπουλος.
Ας προσπαθήσωμε λοιπόν τώρα να βρούμε και ν' αποδείξωμε τι τάχα ελάττωμα να υπάρχη σήμερα στις πόλεις που εξ αιτίας του δεν κυβερνούνται καλά, και ποια μικρότατη μεταβολή θα μπορούσε να γίνη για να 'φτανε μια πόλη σ' αυτή την τελειότητα που έχει το δικό μας πολίτευμα, μόνο που να είναι μια μονάχα αυτή η μεταβολή, ειδεμή δυο, ειδεμή όσο μπορεί λιγώτερης και μικρότερης σημασίας. Εξάπαντος έτσι. Μια λοιπόν μονάχα μεταβολή αν γίνη, μου φαίνεται πως μπορούμε ν' αποδείξωμε ότι θ' αλλάξη ολότελα η σημερινή κατάσταση, αν κι αυτή η μεταβολή δε θα είναι ούτε μικρή, ούτε εύκολη, δυνατή όμως οπωσδήποτε. Και ποια λοιπόν είναι αυτή; Τώρα ίσα ίσα θα 'ρθω σ' αυτό που το παρομοιάζαμε πριν με το μεγαλύτερο κύμα· όμως θα το πω, κι αν ακόμα πρόκειται, σαν κύμα που ξεσπά σε γέλοια, να με πάρη από κάτω του και να με παρουσιάση έτσι καταγέλαστο και πομπιασμένο· άκου λοιπόν τι θα πω. Λέγε το. Αν οι φιλόσοφοι δεν γίνουν βασιλείς στις πόλεις, ή αυτοί που ονομάζονται σήμερα βασιλείς και δυνάστες, δεν φιλοσοφήσουν γνήσια κι όσο χρειάζεται, σε τρόπο που να συμπέση στο ίδιο πρόσωπο και δύναμη και φιλοσοφία, και δεν αποκλειστούν αναγκαστικά οι πολλές και διάφορες φύσεις ανθρώπων, που τραβούν σήμερα χωριστά τον ένα ή τον άλλο απ' αυτούς τους δυο δρόμους, είναι αδύνατο, φίλε μου Γλαύκων, να σταματήση το κακό στις πόλεις και σ' όλο, νομίζω, το ανθρώπινο γένος, ουδέ να ξεφυτρώση όσο είναι κατορθωτό και να δη το φως του ήλιου και αυτή η πολιτεία που εμείς τώρα χαράξαμε το σχέδιό της. Αλλ' αυτό είναι που τόσην ώρα τώρα δίσταζα να το βγάλω από το στόμα μου, επειδή το 'βλεπα πόσο πολύ παράδοξο θα φανή στην κοινή γνώμη· γιατί είναι πραγματικώς δύσκολο να το νοιώση κανείς, πως με κανέναν άλλο τρόπο δεν μπορεί να υπάρξη ευδαιμονία ούτε για τα άτομα ούτε για τις πολιτείες. Πρέπει πραγματικώς να περιμένης, Σωκράτη, μ' αυτή τη γνώμη και το λόγο πού 'πες, να δης να ξεσηκώνουνται πάρα πολλοί κι όχι οι χειρότεροι καταπάνω σου, να πετούν έτσι τα φορέματα τους και γυμνοί ν' αρπάζουν για όπλο ό,τι πρωτοβρεθή μπρος τους και μ' όλη τη φόρα τους να σου ριχτούν για να σε διορθώσουν μια χαρά· που αν δεν τους αποκρούσης με τούς λόγους σου και ξεφύγης, έχεις ν' ακούσης των παθών σου τον τάραχο για τιμωρία σου. Μα δεν είσαι εσύ η αιτία για όλ' αυτά; Κ' έκαμα πολύ καλά· δε θα σε παρατήσω μ' όλα ταύτα στη τύχη σου, μα θα σε βοηθήσω μ' όποια μέσα διαθέτω: με το ενδιαφέρο μου και με το θάρρος που θα σου δίνω και ίσως με το να είμαι σε θέση ν' απαντώ πιο αρμονισμένα από κάθε άλλον στις ερωτήσεις σου. Μ' ένα λοιπόν τέτοιο βοηθό που έχεις, προσπάθησε ν' αποδείξης στους άπιστους, πως έτσι είν' αυτά όπως τα λες εσύ. Ας προσπαθήσω λοιπόν, αφού μου εξασφαλίζεις και συ την τόσο πολύτιμη συμμαχία σου· μου φαίνεται όμως πως είναι ανάγκη, αν θέλωμε να γλυτώσωμε οπωσδήποτε απ' αυτούς που λες, να εξηγηθούμε μαζί τους, ποιοι είναι αυτοί οι φιλόσοφοι, που τολμούμε να λέμε πως σ' αυτούς πρέπει ν' ανατεθή η εξουσία, για να μπορέση κανείς, αφού ξεκαθαριστή αυτό το ζήτημα, να υπερασπίση την ιδέα του αποδείχνοντας ότι οι τέτοιοι μόνο έχουν από τη φύση το δικαίωμα και να φιλοσοφούν και να κυβερνούν την πολιτεία, και όλοι οι άλλοι μήτε ν' ανακατώνουνται με τη φιλοσοφία και ν' ακολουθούν τους αρχηγούς εκείνους.
ΠΛΑΤΩΝ, ΠΟΛΙΤΕΙΑ
ΠΛ Πολ 473b–474c
Από την «Πύλη για την ελληνική γλώσσα»


ΕΥΡΩΠΗ : ΧΘΕΣΙΝΗ ΜΑΣ ΕΛΠΙΔΑ, ΣΗΜΕΡΙΝΟΣ ΜΑΣ ΕΦΙΑΛΤΗΣ...






Αν γυρίσουμε κάποιες δεκαετίες πίσω, τότε που μόλις είχε λήξει ο πόλεμος, παρά την φρίκη του, οι γονείς μας και οι παππούδες μας δεν έμειναν να κλαίνε πάνω από τις στάχτες και τ΄ αποκαΐδια. Αμέσως ανασκουμπώθηκαν, πήραν την ζωή στα χέρια τους και πάλεψαν με πείσμα μέσα από τις δύσκολες συνθήκες της εποχής. Ο ιδιωτικός τομέας άρχισε να παράγει έργο σε όλους τους τομείς. Στην γεωργία, στην κτηνοτροφία, στο εμπόριο, στην βιομηχανία, στην εμπορική ναυτιλία.
Στον τομέα του κράτους, μέσα από το ΚΕΑ (Κρατικό Εργοστάσιο Αεροσκαφών) το Ελληνικό δημιουργικό δαιμόνιο έφτιαξε δεκαπέντε περίπου πολεμικά αεροπλάνα της εποχής, πράγμα απαράδεκτο για τις «συμμαχικές» μας προδιαγραφές…
Στον ιδιωτικό τομέα, μερακλήδες επιχειρηματίες έφτιαξαν πρωτοποριακές για την εποχή πετρελαιομηχανές με τις οποίες κάλυψαν τις ανάγκες της εσωτερικής αγοράς και επεκτάθηκαν σε εξαγωγές.( Μαρκότσης, Αποστολίδης κλπ) Φαρμακοβιομηχανίες όπως η ΧΡΩΠΕΙ, απασχολούσαν χιλιάδες εργάτες και κάλυπταν τις ανάγκες μας σε φάρμακα  . Μεταλλεία,  προσέφεραν εργασία σε χιλιάδες εργάτες. Τά ναυπηγεία μας είχαν αλματώδη ανάπτυξι και επεκτάθηκαν και σε κατασκευές πολεμικών πλοίων, όπως αρματαγωγών, πυραυλακάτων, φρεγατών κλπ. Μία βιομηχανία αναπτυσσόμενη στον τομέα τον αμυντικό, στις διάφορες κατασκευές και από τις μεγαλύτερες τσιμεντοβιομηχανίες τού κόσμου. Οι εθνικές αερογραμμές δηλαδή η Ολυμπιακή Αεροπορία, μία από τις δέκα μεγαλύτερες και ασφαλέστερες στον κόσμο. Πάντα πρώτοι, υπήρξαμε στον εμπορικό στόλο σε παγκόσμιο επίπεδο.
Αναπτύξαμε τον τουρισμό. Αναπτύξαμε βιομηχανικές περιοχές σε διάφορες πόλεις της χώρας προσφέροντας συνθήκες εργασίας και αξιοπρεπείς μισθούς. Όλη αυτή η δραστηριότης, καθόριζε τους υψηλούς ρυθμούς ετησίας αναπτύξεως και είχε αποτυπωθεί σ΄ένα από τα πλέον ισχυρά και αξιόπιστα νομίσματα στον κόσμο, την δραχμή! Μέχρι το τέλος της δεκαετίας τού1970, η χώρα είχε ελάχιστα εθνικά χρέη και μία αλματώδη άνοδο η οποία την είχε εντάξει σε μία από τις είκοσι ευημερούσες χώρες τού πλανήτη. Μέχρι πού ήρθε αυτή η στιγμή που τα εθνικά μας οράματα τα τιθάσεψε ένα νέο όραμα. Αυτό της Ενωμένης Ευρώπης. Μας ενέταξαν μέσα από μία διαδικασία εορταστική στο Ζάππειο η οποία προβλήθηκε ως νίκη εθνική, ως ασφάλεια ατομική και συλλογική, ως μελλοντικό όραμα και θαύμα ! Σύνθημα έγινε το να γίνουμε Ευρωπαίοι ! Γιατί άραγε ;  Γιατί Ευρωπαίοι και όχι Έλληνες ;
Η Ευρώπη μέσα από την ιστορία έφτιαξε την Ελλάδα, ή η Ελλάδα την Ευρώπη ; Είχε η Ευρώπη ενσωματωμένες ηθικές, πολιτικές και πνευματικές αξίες ή η Ελλάδα;  Πέρα από την αναγέννησι στην οποία συνέβαλαν δραστικά οι Έλληνες μετανάστες που έφευγαν αναρίθμητοι για ν΄αποφύγουν τους Τούρκους και η οποία αναγέννησις ήταν αναβάπτισις  στις κλασικές μας αξίες, τι άλλο προσέφερε η Ευρώπη ;
Προσέφερε τις αστραφτερές λάμψεις και την άνεσι από την καταλήστευσι  των αποικιών πράγμα που έμοιαζε φαντασία στα μάτια αυτών που είχαν ροζιασμένα χέρια από την τίμια εργασία.
Και αυτά ήταν τα πρότυπα που μας προσέφεραν. Δεν μας πρόβαλαν οι κομματικοί εθνικοί μας ταγοί ως ανάγκη να βιώσουμε τις διαχρονικές μας αξίες τις οποίες να παρείχαν μέσα από την εθνική μας παιδεία.
Έτσι μας έριξαν στην πλεκτάνη. Μας είπαν ψέματα ! Χοντρά ψέματα ! Πάντα μας έλεγαν τι μας δίνουν, αλλά ποτέ τι μας παίρνουν και τι υποθηκεύουμε. Ό,τι δίναμε το ήξεραν αυτοί που μας κυβερνούσαν μαζί με τά σκοτεινά τους αφεντικά της Ευρώπης! Και μας απογύμνωναν σιγά σιγά … Α, δεν μπορείτε να είσθε αυτάρκεις σε ζάχαρη… Να κλείσετε τα τρία από τα τέσσερα εργοστάσιά σας ! Α,  είστε υποχρεωμένοι να δεχτείτε τις συνθήκες ανταγωνισμού… Πού ανταγωνισμός σημαίνει ότι εγώ η κεφαλή που ονομάζομαι Γερμανία, επειδή έχω επενδύσει σε τριτοκοσμικές χώρες ό,που το μεροκάματο είναι ένα ευρώ πρέπει να εξάγω στην χώρα σας αυτά που παράγω και ας είναι ομοειδή με τα δικά σας… Μην μου είσθε εμπόδιο λοιπόν… Δεν μ΄ ενδιαφέρει αν στην χώρα σας τα παραγόμενα προϊόντα έχουν ενσωματωμένο μεροκάματο τριάντα ή σαράντα Ευρώ ! Να κόψετε το κεφάλι σας ! Άλλωστε έχετε υπογράψει τις διεθνείς συνθήκες για την ελευθερία στο παγκόσμιο εμπόριο !  -  Τις είχαν υπογράψει οι εθνικοί μας «προοδευτικοί» δυνάστες!..-  Γι΄ αυτό εισάγουμε μέχρι λάδι από την Γερμανία !!!!
Έτσι καταντήσαμε, το σιτάρι μας να πωλείται από τους αγρότες δέκα λεπτά το κιλό,  οι πατάτες να σαπίζουν στις αποθήκες της Μακεδονίας, το εμπορίου του λαδιού να καρκινοβατεί και όλη αυτή η μαύρη κατάντια να ισοσκελίζεται με επιδοτήσεις της πείνας ! Έτσι, έγινε καπνός η αγορά των τριακοσίων εκατομμυρίων καταναλωτών για τ αγροτικά μας προϊόντα με την οποία είχαν κάποτε κεντρίσει την φαντασία μας…  Αυτή η απώλεια συνδέθηκε και με τον μύθο του κακόπιστου που παρανομεί για να εισπράξει επιδοτήσεις από τους …καλόπιστους πού σε κλέβουν και σε εκμεταλλεύονται με το γάντι… Και το κακό συνεχίζεται … Όσο ξυπνούμε, βλέπουμε τον εφιάλτη της επιστημονικής ληστείας που μας έγινε, σε όλη του την φρίκη. Βρισκόμαστε ξεγυμνωμένοι από κάθε παραγωγικό μέσον. Μας τα πήραν όλα μέσα από τα σκότη που μας έριξαν για να μην το καταλάβουμε ! Μας πήραν τηλεπικοινωνίες, ηλεκτρικό δίκτυο, τράπεζες, αεροδρόμια, οδικούς άξονες, λιμάνια, επιχειρήσεις.
Σ΄αυτή την κατεδάφισι, τα πουλημένα τομάρια της πολιτικής, είχαν στρατεύσει τις πόρνες αυλήτριες των συνδικάτων οι οποίες με τα σαγηνευτικά τους τραγούδια μας κοίμιζαν, μας νάρκωναν και μας έκαναν να νοιώσουμε τις εθνικές μας επιχειρήσεις ως ανυπόφορα βαρίδια τα οποία έπρεπε να ξεφορτωθούμε!...
Σήμερα λοιπόν μας είπαν :  Έχετε ακόμη και κάποια χωραφάκια με πετρέλαια, έχετε κάποια πολύτιμα μέταλλα, έχετε νησιά, θάλασσα και αέρα, έχετε οι Έλληνες ιδιωτικές κατοικίες πράγμα που αποτελεί περιττή πολυτέλεια… Εμείς με δάνειο θα σας σώσουμε ! Και υπογράφεται το μνημόνιο Ένα, ανάμεσα σ΄αυτούς και στους εδώ εκπροσώπους τους τους οποίους εμείς καθαγιάσαμε με την συλλογική μας μαλακία ή οποία αποτελεί συνέπεια μιάς διαρκούς εγκεφαλικής μαλακύνσεως ή οποία εμφυτεύεται μέσω του εθνικού συστήματος παιδείας, τών τσοντοκάναλων, της φτηνής εν γένει δημοσιογραφίας και της «προοδευτικής»  διανοήσεως η οποία αμείβεται πλουσιοπάροχα για τις μαλακίες που προωθεί! Αλλά τελικά το μνημόνιο Ένα δεν μας έσωσε, κατέληξε σε θλιβερό μνημόσυνο…  Φτάσαμε στο μνημόσυνο δύο. Τρία και η κακή του ώρα ! Επιτέλους, ξυπνάτε όλοι μέσα από τα σκουπίδια στα οποία ζήσατε πασάδες της αφροσύνης και της ανευθυνότητας όλα αυτά τα χρόνια! Λυθείτε από τα παλούκια σας και πείσετε τον εαυτόν σας ότι δεν ανήκετε σε κανένα αφεντικό, ούτε κομματικό, ούτε υπερεθνικό. Αξίζουμε πολλά, τα μέγιστα .  Είμαστε ελεύθεροι άνθρωποι, Έλληνες πολίτες που κρατάμε την ζωή μας στα χέρια μας.  Υπεύθυνοι και υπόλογοι απέναντι στον εαυτό και αλλήλους.
Ας κοιτάξουμε γύρο μας. Το παζάρι των αξιών είναι γεμάτο από πραμάτειες. Ελεύθερα να ψάξουμε και να ξαναψάξουμε. Χωρίς καμία προκατάληψι απέναντι σε καμία αξία.  Μέσα απ΄αυτή την διαδικασία θα κρατήσουμε τα καλά και θ΄αφήσουμε τα σκάρτα.
Σκάρτες διχαστικές ιδέες. Σκάρτα σύμβολα. Σκάρτες πολιτικές, σκάρτοι και διαβολικοί σκεπτικισμοί,  κάλπικα νομίσματα. Ένα ήταν το νόμισμα. Η ιστορική μας δραχμή. Όχι η μασκαρεμένη ξένη δραχμή. Η δική μας. Αυτή που θα βγαίνει από την τράπεζά μας .
Τά υπόλοιπα, οι φενάκες της Ευρώπης και των τεράτων της αρχαίας μυθολογίας τα οποία στην σύγχρονη γλώσσα ονομάζονται αγορές ας τα πετάξουμε στον ιστορικό Καιάδα. Μαζί ας πετάξουμε και όλους αυτούς τους βολεμένους κοπρίτες πού μέσα από τις σκουληκότρυπες τους μας εμπνέουν τον φόβο ότι χωρίς Ευρώπη και μνημόνια είμαστε χαμένοι ! Αυτούς που πετούν λάσπες εναντίον οιουδήποτε τολμήσει να πολεμήσει τα σκοτεινα τους αφεντικά !
Δεν θα είμαστε χαμένοι ! Θα είμαστε ελεύθεροι ! Πραγματικά ελεύθεροι !

Παναγιώτης Δερματάς




(ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟ) Οι σχολές του πρώτου επιστημονικού πεδίου και με ποιά σειρά μπορείτε να τις επιλέξετε


επιμελεία του
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ
-φιλολόγου-




Οι σχολές του 1ου επιστημονικού πεδίου και με ποια σειρά, ανάλογα και τα μόριά σας, μπορείτε να τις δηλώσετε…
(στην τελευταία στήλη του πίνακα αναγράφονται οι βάσεις του 2011, βάσει των οποίων έγινε και η σειρά κατάταξης κατά άυξοντα αριθμό, αρχής γενομένης με την σχολή που απαιτεί τα περισσότερα μόρια φθάνοντας σ’ αυτήν που απαιτεί τα λιγότερα)
Επιστημονικό Πεδίο I



Kωδ.
Τμ.
ΤΜΗΜΑ/ΣΧΟΛΗ
ΙΔΡ.
ΠΟΛΗ
Ε.Μ.
Βάση
2011
129
Αγγλικής Γλώσσας & Φιλολογίας
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη
(**)
20463
127
Αγγλικής Γλώσσας & Φιλολογίας
ΑΕΙ
Αθήνα
(**)
19927
875
Ψυχολόγων (ΣΣΑΣ) Γεν. Σειρά
ΣΤ/ΑΣ
Θεσσαλονίκη

19282
385
Ξένων Γλωσ. Μετάφρ. & Διερμ. Ιονίου - Ειδ. Μετ. ή Διερμ.
ΑΕΙ
Κέρκυρα
(**)
19197
866
Στρατολογικό - Στρατιωτ. Νομ. Συμβ. (ΣΣΑΣ) Γεν. Σειρά
ΣΤ/ΑΣ
Θεσσαλονίκη

18894
117
Νομικής
ΑΕΙ
Αθήνα

18608
409
Μουσικής Επιστήμης & Τέχνης Μακεδονίας
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη
(**)
18545
119
Νομικής
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη

18435
148
Επικοινωνίας & Μέσων Μαζικής Ενημέρ.
ΑΕΙ
Αθήνα
(*)
18238
121
Νομικής Θράκης
ΑΕΙ
Κομοτηνή

17883
128
Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπ/σης
ΑΕΙ
Αθήνα

17806
406
Μουσικών Σπουδών
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη
(**)
17795
147
Δημοσιογραφίας & Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη
(*)
17767
140
Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπ/σης
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη

17710
170
Ψυχολογίας Παντείου
ΑΕΙ
Αθήνα

17699
172
Ψυχολογίας
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη

17638
171
Φιλοσοφίας - Παιδ/κής & Ψυχ/γίας (Προγρ. Ψυχολογ.)
ΑΕΙ
Αθήνα

17496
109
Φιλολογίας
ΑΕΙ
Αθήνα

17261
153
Επικοινωνίας Μέσων & Πολιτισμού Παντείου
ΑΕΙ
Αθήνα
(*)
17249
111
Φιλολογίας
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη

17247
137
Γερμανικής Γλώσσας & Φιλολογίας
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη
(**)
17049
151
Ψυχολογίας Κρήτης
ΑΕΙ
Ρέθυμνο

16958
164
Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπ/σης Θεσσαλίας
ΑΕΙ
Βόλος

16953
174
Εκπαιδευτικής & Κοινων. Πολιτικής Μακεδονίας
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη

16951
141
Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπ/σης
ΑΕΙ
Πάτρα

16911
179
Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών Παντείου
ΑΕΙ
Αθήνα
(*)
16888
355
Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών
ΑΕΙ
Πειραιάς
(*)
16742
154
Εκπαίδευσης & Αγωγής στην Προσχ. Ηλικία
ΑΕΙ
Αθήνα

16644
130
Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπ/σης
ΑΕΙ
Ιωάννινα

16561
134
Επιστημών Προσχολ. Αγωγής & Εκπ/σης
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη

16481
110
Ιστορίας & Αρχαιολογίας
ΑΕΙ
Αθήνα

16431
178
Παιδαγωγικό Ειδικής Αγωγής Θεσσαλίας
ΑΕΙ
Βόλος

16295
132
Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπ/σης Κρήτης
ΑΕΙ
Ρέθυμνο

16249
120
Φιλοσοφίας - Παιδ/κής
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη

16039
118
Φιλοσοφίας - Παιδ/κής & Ψυχ/γίας
ΑΕΙ
Αθήνα

16033
135
Γερμανικής Γλώσσας & Φιλολογίας
ΑΕΙ
Αθήνα
(**)
16012
123
Πολιτικής Επιστήμης & Δημ. Διοίκ.
ΑΕΙ
Αθήνα

15966
334
Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπ/σης Δυτ. Μακεδονίας
ΑΕΙ
Φλώρινα

15889
112
Ιστορίας & Αρχαιολογίας
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη

15845
175
Φιλολογίας
ΑΕΙ
Πάτρα

15713
357
Πολιτικών Επιστημών
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη

15623
142
Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπ/σης Θράκης
ΑΕΙ
Αλεξ/πολη

15581
113
Φιλολογίας
ΑΕΙ
Ιωάννινα

15399
401
Επιστήμης Φυσ. Αγωγής & Αθλητισμού
ΑΕΙ
Αθήνα
(**)
15310
143
Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπ/σης Αιγαίου
ΑΕΙ
Ρόδος

15247
176
Βαλκανικών, Σλαβ. & Ανατολ. Σπουδών Μακεδονίας
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη

15232
189
Φιλολογίας Πελοποννήσου
ΑΕΙ
Καλαμάτα

14952
166
Παιδαγωγικό Προσχολ. Εκπ/σης Θεσσαλίας
ΑΕΙ
Βόλος

14950
115
Φιλολογίας Κρήτης
ΑΕΙ
Ρέθυμνο

14901
136
Επιστημών της Εκπαίδευσης & της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία
ΑΕΙ
Πάτρα

14896
156
Παιδαγωγικό Νηπιαγωγών
ΑΕΙ
Ιωάννινα

14760
690
Προσχολικής Αγωγής (Πρώην Βρεφονηπιοκομίας)
ΤΕΙ
Αθήνα

14701
126
Κοινωνιολογίας Παντείου
ΑΕΙ
Αθήνα

14692
125
Πολιτικής Επιστήμης & Ιστορίας Παντείου
ΑΕΙ
Αθήνα

14624
158
Παιδαγωγικό Προσχολ. Εκπ/σης Κρήτης
ΑΕΙ
Ρέθυμνο

14558
661
Κοινωνικής Εργασίας
ΤΕΙ
Αθήνα

14556
403
Επιστήμης Φυσ. Αγωγής & Αθλητισμού
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη
(**)
14545
106
Ελληνικής Φιλολογίας Θράκης
ΑΕΙ
Κομοτηνή

14539
122
Φιλοσοφίας - Παιδ/κής & Ψυχ/γίας
ΑΕΙ
Ιωάννινα

14489
163
Κινηματογράφου
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη

14331
124
Δημόσιας Διοίκησης Παντείου
ΑΕΙ
Αθήνα

14280
177
Ιστορίας - Αρχαιολογίας & Κοιν. Ανθρωπολογίας Θεσσαλίας
ΑΕΙ
Βόλος

14207
168
Θεάτρου
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη

14195
341
Παιδαγωγικό Νηπιαγωγών Δυτ. Μακεδονίας
ΑΕΙ
Φλώρινα

14159
146
Θεατρικών Σπουδών
ΑΕΙ
Αθήνα

14127
160
Επιστημών Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία Θράκης
ΑΕΙ
Αλεξ/πολη

14098
114
Ιστορίας & Αρχαιολογίας
ΑΕΙ
Ιωάννινα

13943
405
Επιστήμης Φυσ. Αγωγής & Αθλητισμού Θεσσαλίας
ΑΕΙ
Τρίκαλα
(**)
13826
159
Κοινωνικής Πολιτικής Παντείου
ΑΕΙ
Αθήνα

13749
162
Επιστημών της Προσχ. Αγωγής & του Εκπ/κού Σχεδιασμού Αιγαίου
ΑΕΙ
Ρόδος

13704
102
Φιλοσοφίας
ΑΕΙ
Πάτρα

13635
165
Κοινωνικής Ανθρωπολογίας Παντείου
ΑΕΙ
Αθήνα

13610
694
Βρεφονηπιοκομίας
ΤΕΙ
Θεσσαλονίκη

13580
116
Ιστορίας & Αρχαιολογίας Κρήτης
ΑΕΙ
Ρέθυμνο

13546
408
Μουσικών Σπουδών
ΑΕΙ
Αθήνα
(**)
13513
402
Επιστήμης Φυσ. Αγωγής & Αθλητισμού Θεσ/νίκης
ΑΕΙ
Σέρρες
(**)
13417
173
Μεθοδολογίας, Ιστορίας & Θεωρίας της Επιστήμης
ΑΕΙ
Αθήνα

13409
192
Σλαβικών Σπουδών
ΑΕΙ
Αθήνα

13330
138
Φιλοσοφικών & Κοινων. Σπουδ. Κρήτης
ΑΕΙ
Ρέθυμνο

13229
104
Ιστορίας, Αρχ/γίας & Διαχ/σης Πολιτισμικών Αγαθών Πελοπ.
ΑΕΙ
Καλαμάτα

13177
183
Ισπανικής Γλώσσας & Φιλολογίας (πρώην κατ/νση Ισπανικής)
ΑΕΙ
Αθήνα
(**)
13169
411
Πολιτικής Επιστήμης & Διεθνών Σχέσεων Πελοποννήσου
ΑΕΙ
Κόρινθος

13141
188
Τουρκικών Σπουδών & Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών
ΑΕΙ
Αθήνα

13105
641
Κοινωνικής Εργασίας
ΤΕΙ
Πάτρα

13025
133
Γαλλικής Γλώσσας & Φιλολογίας
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη
(**)
12981
373
Πολιτικών Επιστημών Πανεπιστημίου Θράκης
ΑΕΙ
Κομοτηνή

12927
145
Ιστορίας Ιονίου
ΑΕΙ
Κέρκυρα

12917
131
Γαλλικής Γλώσσας & Φιλολογίας
ΑΕΙ
Αθήνα
(**)
12911
108
Ιστορίας & Εθνολογίας Θράκης
ΑΕΙ
Κομοτηνή

12877
404
Επιστήμης Φυσ. Αγωγής & Αθλητισμού Θράκης
ΑΕΙ
Κομοτηνή
(**)
12781
169
Θεατρικών Σπουδών
ΑΕΙ
Πάτρα

12721
343
Κοινωνικής Διοίκησης Θράκης
ΑΕΙ
Κομοτηνή

12719
692
Βρεφονηπιοκομίας Ηπείρου
ΤΕΙ
Ιωάννινα

12679
407
Μουσικών Σπουδών Ιονίου
ΑΕΙ
Κέρκυρα
(**)
12611
599
Βιβλιοθηκονομίας & Συστημάτων Πληροφόρησης
ΤΕΙ
Αθήνα

12599
187
Κοινωνικής & Εκπ/κής Πολιτικής Πελοποννήσου
ΑΕΙ
Κόρινθος

12576
367
Τεχνών, Ήχου & Εικόνας Ιονίου
ΑΕΙ
Κέρκυρα

12388
362
Θεατρικών Σπουδών Πελοποννήσου
ΑΕΙ
Ναύπλιον

12289
149
Κοινωνιολογίας Κρήτης
ΑΕΙ
Ρέθυμνο

12252
601
Βιβλιοθηκονομίας & Συστημάτων Πληροφόρησης
ΤΕΙ
Θεσσαλονίκη

12223
351
Πολιτικής Επιστήμης Κρήτης
ΑΕΙ
Ρέθυμνο

12145
643
Κοινωνικής Εργασίας Κρήτης
ΤΕΙ
Ηράκλειο

11912
348
Κοινωνιολογίας Αιγαίου
ΑΕΙ
Μυτιλήνη

11878
186
Γλώσσας - Φιλολ. & Πολιτ. Παρευξείνιων Χωρών Θράκης
ΑΕΙ
Κομοτηνή

11834
101
Θεολογίας
ΑΕΙ
Αθήνα

11710
167
Κοινωνικής Ανθρ/γίας & Ιστορίας Αιγαίου
ΑΕΙ
Μυτιλήνη

11670
524
Πληροφορικής & Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης Πάτρας
ΤΕΙ
Πύργος

11533
103
Θεολογίας
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη

11441
184
Βαλκανικών Σπουδών Δυτ. Μακεδονίας
ΑΕΙ
Φλώρινα

11332
181
Μεσογειακών Σπουδών Αιγαίου
ΑΕΙ
Ρόδος

11298
342
Αρχειονομίας & Βιβλιοθηκονομίας Ιονίου
ΑΕΙ
Κέρκυρα

11297
368
Διαχείρ. Πολιτισμικού Περιβ/ντος & Νέων Τεχν/γιών Δυτικής Ελλάδας
ΑΕΙ
Αγρίνιο

11296
354
Πολιτισμικής Τεχ/γίας & Επικοινωνίας Αιγαίου
ΑΕΙ
Μυτιλήνη

11123
743
Μουσειολογίας, Μουσειογραφίας & Σχεδιασμού Εκθέσεων Πάτρας
ΤΕΙ
Πύργος

11118
730
Δημοσίων Σχέσεων & Επικοινωνίας Δυτ. Μακεδονίας
ΤΕΙ
Καστοριά

10973
602
Εφαρμογών Ξ. Γλωσσών στη Διοίκ. & στο Εμπόρ. Ηπείρου
ΤΕΙ
Ηγουμενίτσα
(*)
10828
107
Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη

10797
741
Δημόσιων Σχέσεων & Επικοινωνίας Ιόνιων Νήσων
ΤΕΙ
Αργοστόλι

10767
598
Διοίκησης Κοινωνικών - Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων & Οργανώσεων
ΤΕΙ
Μεσολόγγι

10687
748
Προστασίας & Συντήρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς Ιόνιων Νήσων
ΤΕΙ
Ζάκυνθος

10680
696
Λαϊκής & Παραδοσιακής Μουσικής Ηπείρου
ΤΕΙ
Αρτα

10416
182
Ιταλικής Γλώσσας & Φιλολογίας(πρώην κατ/νση Ιταλικής)
ΑΕΙ
Αθήνα
(**)
10391
417
Πρόγραμμα Εκκλησιαστικής Μουσικής & Ψαλτικής Αν. Εκκλ. Ακαδ. Ιωαννινων
ΕΚΚΛ
Βελλάς

10289
418
Πρόγραμμα Εκκλησιαστικής Μουσικής & Ψαλτικής Αν. Εκκλ. Ακαδ. Κρήτης
ΕΚΚΛ
Ηράκλειο

10140
413
Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών Αν. Εκκλ. Ακαδ. Αθήνας
ΕΚΚΛ
Αθήνα

9964
139
Ιταλικής Γλώσσας & Φιλολογίας
ΑΕΙ
Θεσσαλονίκη
(**)
9670
414
Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών Αν. Εκκλ. Ακαδ. Θεσ/κης
ΕΚΚΛ
Θεσσαλονίκη

9604
415
Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών Αν. Εκκλ. Ακαδ. Ιωαννίνων
ΕΚΚΛ
Βελλάς

9312
416
Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών Αν. Εκκλ. Ακαδ. Κρήτης
ΕΚΚΛ
Ηράκλειο

9257
386
Ξένων Γλωσ. Μετάφρ. & Διερμ. Ιονίου - Ειδ. Ισπ. Γλ. & Πολιτ.
ΑΕΙ
Κέρκυρα
(**)
9211




ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΕΤΑΙ
Η
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ

Σύστημα Ηλεκτρονικού Μηχανογραφικού