Ιωνάς

Άρθρον του

ΝΙΚΟΛΆΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΎΛΗ

-φιλολόγου-

΄΄απάγγειλον ημίν

Τίνος ένεκεν

Η κακία αύτη εστί εν ημίν;΄΄

(Ιωνάς,Α,7-12)

Φοβερή θαλασσοταραχή συμβαίνει εδώ και πολύν καιρό στην δύσμοιρη Ελλάδα. Και όπως πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις,γίνονται προσπάθειες να εντοπιστούν οι υπεύθυνοι της τρικυμίας. Όλοι κραυγάζουν να μάθουν εξαιτίας τίνων συμβαίνει το κακόν αυτό σε εμάς. Και ο υπαίτιος των συμφορών ή οι ένοχοι,πάντοτε βρίσκονται και εντοπίζονται, καθώς ο ήλιος πάντοτε ρίχνει το φώς του στο σκοτάδι και όλα τότε καθίστανται φανερά.

Η αιτία του κακού,το μεγάλον εκείνο κρυφό μυστικόν, το υπαίτιον της συμφοράς στους πολλούς από τους λίγους ή ο ένας ένοχος, αποκλειστικώς και διόλου κατά σύμπτωσιν, πάντοτε ο ίδιος..

΄΄ότι εκ προσώπου Κυρίου ήν φεύγων΄΄

Οι ένοχοι προσπαθούν να ξεφύγουν απ’το βλέμμα του Κυρίου.Ηγνόησαν εντολές θεού,παρήκουσαν τους νόμους Του και έπραξαν άλλ’ αντί άλλων και ύστερα έτρεξαν να κρυφτούν, να φύγουν, να σωθούν.Αλλά γλιτώνει κανείς απ’εκείνο το άγρυπνο βλέμμα, απ’ το φώς του ήλιου;

Δύο τινά προβληματίζουν.Πρώτον, τι κακό, τι ηγνόησαν οι ένοχοι απ’το θείο δίκαιο και προκάλεσεν τοιαύτη μεγάλη συμφορά και δεύτερον, γιατί την παράβασιν αυτών των αθεόφοβων να την πιστώνονται όλοι και άπαντες να υφίστανται την κοσμοχαλασιά;Οι ένοχοι της θαλασσοταραχής, οι υπαίτιοι των συμφορών μιας χώρας, χρησιμοποιώντας την τέχνην των, αυτήν της πολιτικής, όχι προς κοινόν όφελος αλλά προς ευχαρίστησιν των, απέκτησαν πλούτη, που δεν τους άνηκαν.Στο βασίλειόν των, εκείνοι και οι αυλικοί των ένοιωθαν ευχάριστα, αλλά έξω απ’ τα παλάτια των, το μεγάλο πλήθος δυστυχούσε.Η απληστία των ήταν τόσο μεγάλη, που ολοένα και ζητούσαν περισσότερα, ώσπου ήρθε καιρός την ύβριν των αυτήν να την πληρώσουν.Αυτοί που ηγάπησαν μόνον τον εαυτόν των και ηγνόησαν τον διπλανόν των, αυτοί που παρέβηκαν το χρέος των και επεζήτησαν μόνον την ευχαρίστησίν, με τον έναν ή τον άλλον τρόπον, αργά ή γρήγορα θα δώσουν λόγον στο ιερόν, θείο βήμα, που θα κληθούν.

Το δυστύχημα είναι, ότι πλησίον αυτων κι εκείνοι, οι πολλοί, που δεν έπραξαν αυτά τα ανοσιουργήματα, δεινοπαθούν.Γιατι απλούστατα, ηνέχθησαν την ύπαρξιν εκείνων των μιαρών.Και όχι μόνον τους ηνέχθησαν δια πολύ καιρόν αλλά και ηθικώς τους παρότρυναν να πράττουν τα εγκλήματα των, γιατί και οι ίδιοι κοντά σε εκείνους έπρατταν τα ίδια.

Τι να κάνωμεν λοιπόν;Τώρα που ξέσπασεν η θεία οργή πάνω μας, ποια τιμωρία να επιβάλωμεν στους ενόχους, ώστε να μας αφήση η τρικυμία;Διότι η θάλασσα, αντί σιγά σιγά να γαληνεύη, σηκώνει όλο και περισσότερη φουρτούνα.Η απάντησις είναι μία:΄΄σηκώσατε τους και ρίψατέ τους στην θάλασσα και η φουρτούνα θα μας αφήση ήσυχους΄΄.Φτάνει όμως μόνον αυτό;Ασφαλώς τούτη η πράξις, αν δεν συνοδευθή με την επίγνωσιν των σφαλμάτων, που διεπράξαμε όλοι, ως έθνος και την μετανοία μας, δεν θα επιφέρη το ανάλογον αντίκρυσμα.Η επίγνωσις των λαθών με τον έναν ή τον άλλον τρόπον πάλι έχει επέλθει, τόσον καιρόν τώρα.Απομένει η ουσιαστική μετανοία, αλλά κυρίως εκείνη η πράξις της ρίψεως των υπαιτίων στην θάλασσαν, προκειμένου άμεσα να κοπάση η θαλασσοταραχή, που μας έχει τσακίσει.Όσον οι παραβάτες παραμένουν ατιμώρητοι, είναι βέβαιον, ότι ο κλυδωνισμός και τα άγρια κύματα θα συνεχίσουν να συνταράζουν το ήδη ρημαγμένο σκάφος μας.

Διαβάστε Περισσότερα

Όσοι εμεγάλυναν την πατρίδα

επιμελεία του

ΝΙΚΟΛΆΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΎΛΗ

-φιλολόγου-

Sed quo sis,africane,alacrior ad tutandam rem publicam,sic habeto:Esse in caelo locum certum definitum omnibus qui conservarerint, adiuverint, auxerint patriam, ubi fruantur

beati aevo sempiterno;Nihil enim, quod quidem in terries fiat,

est acceptius illi principi deo, qui omnem mundum regit,

quam concilia coetusque hominum iure sociati quae appelantur civitates[1]; Harum rectores et conservatores

hinc profecti huc[2] revertuntur.

 Αλλά δια να είσαι,ω Αφρικανέ,θαρραλεώτερος προς διαφύλαξιν της πολιτείας τούτο νόμιζε ως βέβαιον:

Ότι δηλ. υπάρχει εις τον ουρανόν τόπος μόνιμος

προωρισμένος δι’όλους εκείνους οι οποίοι διεφύλαξαν,

εβοήθησαν, εμεγάλυναν την πατρίδαν, όπου δύνανται

ν’απολαύσουν ευδαίμονες ζωής αιώνίας.

Διότι ουδέν, οπερ τουλάχιστον εν τη γή ενεργείται

είναι μάλλον ευπροσδεκτον εις εκείνον τον άρχοντα θεόν,

οστις όλον τον κόσμον κυβερνά, παρα αι συναθροίσεις

και αι ανεπίσημοι συγκεντρώσεις των ανθρώπων

αι δια νόμων συνδεδεμέναι, αιτινες καλούνται πολιτείαι.

Τούτων οι κυβερνήται και οι σωτήρες ενθένδε προελθόντες

δεύρο επιστρέφουν.

εκ του ενυπνίου του Σκιπίωνος του Κικέρωνος

---

[1]  Κατά τον Σκιπίωνα εν τη πολιτεία εγκειται ο σκοπός του ανθρώπου διότι δεν έχει πλέον θέσιν προς εκτέλεσιν του καθήκοντός του έναντι εαυτού,απέναντι του πλησίον και απέναντι του θεού.Εν άλλοις λόγοις,η θέσις του ανθρώπου είναι εν τη πολιτεία και εν τη κοινωνία,διότι ο ζων εκτός αυτής ή θεός είναι ή θηρίον

[2] Την Πυθαγόρειον θεωρείαν,καθ’ήν  αι ψυχαί απορρέουν εξ αυτής της ουσίας του θεού,εκ του καθολικού,του παγκοσμίου πνεύματος όπερ κυβερνά και εμψυχώνει τον κόσμον,παραδέχεται και ο Πλάτων.Την δράσιν δε τούτου εδέχθη κι ο Κικέρων.Εξ άλλου κατά λαικήν δοξασίαν κοινήν εις τας ιταλοελληνικάς θρησκείας,αι ψυχαί των καλώς κυβερνώντων τα δημόσια επανέρχονται μετα θάνατον εις τους αιωνίους χώρους ως εις την πραγματικήν πατρίδαν των,εξ ής και προήλθον.Οι κακώς κυβερνώντες;

Διαβάστε Περισσότερα

Η αρετή και η δικαιοσύνη

επιμελεία του

ΝΙΚΟΛΆΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΎΛΗ

-φιλολόγου-

Αφ’ενός ουν εκ φύσεως εστί η ορμή

εν πάσιν τοις ανθρώποις επί τινος τοιαύτης κοινωνίας,αφ’ετέρου δε εκείνος ο πρώτος *1 ,όστις

συνέστησεν ταύτην,εγένετο αίτιος μεγίστων αγαθών.

Ώσπερ γαρ ακριβώς ο άνθρωπος,εάν τελειοποιηθή,

εστί το βέλτιον των ζώων,ούτως και αν αποχωρισθή του νόμου και της δίκης*2 καθίσταται χείριστον πάντων.

Διότι η αδικία,η έχουσα όπλα,εστί χαλεπωτάτη,ο δε άνθρωπος φύεται έχων όπλα,άτινα δει επι τη φρονήσει

και τη αρετή χρήσθαι,ή επι τ’αναντία μάλιστα.

Διο και ο άνευ αρετής άνθρωπος εστίν το ανοσιώτατον και το αγριώτατον των όντων και ως προς τα αφροδίσια και την αδηφαγία το χείριστον.

Αντιθέτως η δικαιοσύνη εστί στοιχείον πολιτικόν-της πολιτειακώς ωργανωμένης κοινωνίας-.Γιατί

΄΄η δίκη΄΄ εστίν τάξις της πολιτικής κοινωνίας και του δικαίου διακρίβωσις.

Απόσπασμα εκ των πολιτικών του Αριστοτέλους

Σημειώσεις:

1.Άλλοι παρερμηνεύοντες αποδίδουν…΄΄ο εμβαλών πρώτος την ορμήν αυτήν εις τον άνθρωπον΄΄.Είναι όμως φανερόν,ότι πρόκειται περι του συστήσαντος την πολιτικήν κοινωνίαν.Παρέστη δε ανάγκη της ενεργείας του πρώτου συστήσαντος,καθότι η τυφλή,ούτως ειπείν,εν τω ανθρώπω τάσις προς κοινωνίαν δεν θα κατέληγεν μόνη και καθ’εαυτή εις την πραγμάτωσιν της πολιτικής κοινωνίας,άνευ τινός ενσυνειδήτου ενεργείας του ανθρώπου.Τούτο δε δεν πρέπει να θεωρηθή ασυνέπεια,διότι η διανοητικότης του ανθρώπου εν τελεολογικώ συστήματι φιλοσοφίας λογίζεται ως έν των μέσων δια τους απωτέρους σκοπούς της φύσεως.Άρα προς πραγμάτωσιν κοινωνικής μορφής ανωτέρας εκείνης εις την οποίαν,ως πέρας τι,έφθασαν τα στερουμένα διανοήσεως αγελαία ζώα,ανάγκη να επενέβαινεν η ενσυνείδητος πρόθεσις του ανθρώπου.

2.΄΄Νόμος΄΄ σημαίνει ενταύθα την επιβαλλομένην τάξιν της πολιτικής κοινωνίας,δι’ής επιτυγχάνεται ο αμοιβαίος σεβασμός και η αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων,΄΄δίκη΄΄ δε το σύνολον των γραπτών και αγράφων νόμων,εφ’ών σταθμίζεται και διακριβούται ο χαρακτήρ πράξεως τινός,σχετικώς προς την κρατούσαν περι δικαίου ιδέα.

Διαβάστε Περισσότερα

Ποιές εδόξασαν την Ελλάδα μάχες

επιμελεία του

ΝΙΚΟΛΆΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΎΛΗ

-φιλολόγου-

Μόν’οι Μαραθωνομάχοι

Δεν σ’εδόξασαν,πατρίδα,

Δεν σ’εδόξασαν μονάχοι

Οι τριακόσιοι του Λεωνίδα

Εβάσταξαν τα παιδιά σου,

Παλληκάρια διαλεμμένα,

Πάντα σαν τα ιδρυά του δάσου,

Σαν τους βράχους,ένα κ’ένα.

Όμοι’ακλόνιστοι κι’αγνάντια

Σ των οχτρών την άγρια φόρα

Κι όμοια στέρεοι ‘ς τη γιγάντια

Και κακή της τύχη μπόρα.

Αλλ’ακόμα πλειό μεγάλη

Των παιδιών σου η δόξα εφάνη

Εις μίαν άλλην άγια πάλη,

Για ένα πλει’ώμορφο στεφάνι.

Εις την πάλη,όπου το πνέμα

Τα’ουρανού νικά τον Άδη,

Της Αλήθειας με το ψέμμα,

Του φωτός με το σκοτάδι.

ΛΟΡΕΝΤΖΟΥ ΜΑΒΙΛΗ

Σημειώσεις:

Δεν είναι μόνον αι πολεμικαί θυσίαι του έθνους που εδόξασαν την πατρίδα.Είναι και οι πνευματικοί αγώνες ΄΄της Αλήθειας με το ψέμμα,/του φωτός με το σκοτάδι΄΄.Εις ταύτα και σήμερον ουδεις αγών επιχειρειται.Και ότι δεν αγωνίζεται παντοιοτρόπως να κρατηθή στην ζωήν,απλώς πεθαίνει…

Το τραγούδι:

http://www.youtube.com/watch?v=n93iMrYl8qo

Διαβάστε Περισσότερα

Ρεαλισμός (ή Πραγματοκρατία)

Τη επιμελεία του

ΝΙΚΟΛΆΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ

-φιλολόγου-

Ποια είναι η πραγματικότης την οποίαν γνωρίζομεν;Τι είναι αυτό,το οποίον γνωρίζομεν;Μήπως αύτη η πραγματικότης ευρίσκεται εντός της συνειδήσεως ημών;Μήπως δηλαδή εις τον εξωτερικόν κόσμον επιχαράσσομεν την μορφήν της ιδικής μας πνευματικής οργανώσεως;Ή είναι άρα γε,ο εμπειρικός κόσμος πραγματικός και ανεξάρτητος εκ της ημών συνειδήσεως και εκ του πνεύματός μας;Γνώρίζομεν,τάχα,μόνον φαινόμενα,εν ώ η εσχάτη ουσία και πραγματικότης μένει αδιάγνωστη;Η Πραγματοκρατία,με τις ποικίλες αποχρώσεις αυτής έρχεται ν’απαντήση στα προβλήματα ταύτα.

Διαβάστε Περισσότερα

Η ΣΧΕΣΙΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΑΣ ΤΩΝ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ(ΜΕΡΟΣ Γ')(τελευταίον)

Τῆς
κ. Μαρίας Μαντουβάλου,

Ἀν. Καθηγητρίας Φιλοσοφικῆς Σχολῆς Πανεπιστημίου
Αθηνών

Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Δροσίνης, Πολέμης, Νίκος Καροῦζος, Μακρυγιάννης, Κολοκοτρώνης καὶ πλῆθος ἄλλοι στὰ λογοτεχνικά τους ἔργα, καὶ στὰ Ἀπομνημονεύματα, καταθέτουν τὴν πίστη τους στὸ Χριστὸ καὶ μὲ αὐτὰ τὰ ἔργα τους φωτίζουν τὶς σχέσεις Φιλολογίας καὶ Ὀρθοδοξίας. 

 

Πρυτανεύει σʼαὐτὲς τὶς σχέσεις ὁ ποιητὴς τῆς Νεοελληνικῆς Χριστιανικῆς Ποίησης,ὁΓ.Βερίτης.

 

Παραθέτω λίγους στίχους του ἀπὸ τὸ ποίημα «Κουράγιο, Ἀδέρφια»:«Δὲ ζοῦμ’ ἐμεῖς μέσα στὸ ψέμα καὶ στὴν ἀπάτη τῶν ὀνείρων.Μέσα μας τρέχει ἡρώων αἷμα,Εἴμαστε ἀπόγονοι μαρτύρων!Μέσα στοὺς τάφους των ἀνθίζει Ἡ πίστη αὐτὴ ποὺ μᾶς φλογίζει»13 

 

Διαβάστε Περισσότερα

Ειδωλόθυτα

Άρθρον του

ΝΙΚΟΛΆΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΎΛΗ

-φιλολόγου-

΄΄ει βρώμα σκανδαλίζει τον

Αδερφόν μου,ου μη φάγω

Κρέα εις τον αιώνα,ίνα

Μη σκανδαλίσω τούτον.΄΄

(Α’ προς Κορινθίους,Παύλος)

Τι είναι τα είδωλα;Ο Παύλος δίδει σαφήν την απάντησιν,΄΄οι άνθρωποι εν ώ ισχυρίζονται,ότι είναι σοφοί,έγιναν μωροί και ανόητοι.Αντήλλαξαν το ένδοξον μεγαλείον του θεού,ο οποίος δεν έχει καμμίαν σχέσιν προς την φθοράν,με υλικά αγάλματα,που έχουν την εικόνα φθαρτού ανθρώπου και πετεινών και τετραπόδων και ερπετών.΄΄(προς Ρωμαίους,κεφ.α,22-23).Είδωλα είναι αυτό το οποίον έχει μορφήν ανθρώπου,ας αφήσωμεν τα άλλα ζώντα όντα.Η μορφή όμως περικλείει και όλα τα χαρακτηριστικά και γνωρίσματα του προσώπου.Έτσι οι ειδωλολάτρες με το να λατρεύουν ανθρώπινα χαρακτηριστικά,τι  άλλο πράττουν απ’το να λατρεύουν ως θεόν,τον ίδιον τον άνθρωπον,στην ουσίαν τον ίδιον των τον εαυτόν;Η περιβόητος ανθρωπομορφία των θεών,όπως και στα ομηρικά έπη εμφανίζεται είναι χαρακτηριστική.Οι θεοί ζηλεύουν,αγαπούν και ερωτεύονται ως άνθρωποι,πολεμούν μεταξύ των,εξαπατούν ο ένας τον άλλον,μοιχεύουν και γενικώς διαπράττουν πάν τι που και η ανθρώπινη φύσις πράττει.

Τι παθαίνει όμως ο άνθρωπος,όταν λατρεύη τα ίδια του τα πάθη,τα ίδια του τα γνωρίσματα;Ο Νάρκισσος,ένα; Όμορφος νέος κυνηγός της αρχαίας μυθολογίας,ήταν τόσον όμορφος,που ο ίδιος,όταν είδε μια φορά τον εαυτόν του να καθρεπτίζηται στα κρυστάλλινα ήρεμα νερά μιας λίμνης,ένοιωσε να τον κυριεύη έν παράξενον αίσθημα αυτοθαυμασμού.Απέμεινεν λοιπόν εκεί δια παντός να θαυμάζη τον εαυτόν του και δεν ενοιάζετο δια τίποτα άλλο,ώστε και δεν έδωκεν σημασία ούτε στην πεντάμορφη νεράιδα Ηχώ,που θέλησεν κάποτε να τον κάνη να την προσέξη.Αφοσιωμένος αυτός να αυτοθαυμάζεται,έλυωσε σιγά σιγά και λυπώντας τον οι θεοί,πριν πεθάνη,τον μεταμόρφωσαν σε λουλούδι.

Αδικείται και καταπιέζεται ο σύγχρονος άνθρωπος κάνωντας τα ίδια,δίδοντας ήτοι μεγαλυτέρα σημασίαν στα φθαρτά και τα δημιουργήματά του και στις αισθήσεις και λησμονώντας την διανοία του,την σκέψιν του ότι η πέριξ αυτού τελειότης δεν είναι παρά δημιούργημα και άρα δεν πρέπει να λατρεύη το κτίσμα,αλλά τον κτίστη.Λάτρευσε νέα είδωλα ο νέος άνθρωπος.Στον βωμόν του χρήματος θυσίασεν τα πάντα και δικαιοσύνη και ηθική και αρετή.Και απ’αυτές τις θυσίες τρώει τα ειδωλόθυτα και νομίζει ότι ωφελείται και από θεούς που δεν υπάρχουν,ότι θα μείνη αδέκαστος δια πάντα από τον αληθινόν θεό.Ας φάνε και ας πιούνε,απ’τα ανοσιουργήματά των όλοι αυτοί,οι σύγχρονοι ειδωλολάτρες.Το τέλος του Ναρκίσσου τους περιμένει.

Αλλά κι ο θεός λέγει ο Παύλος,ο ένας και αληθινός ΄΄επήρεν απ’αυτούς την χάριν Του και τους άφηκε να παραδοθούν με τας αισχράς επιθυμίας των καρδιών των εις ακαθαρσίαν…δι’αυτό επέτρεψεν ο θεός να παραδοθούν εις ατιμωτικά πάθη….και έλαβον τον μισθόν που τους ήξιζεν δια την πλάνην της ειδωλολατρείας.Και όπως ακριβώς δεν έκριναν καλόν και δεν ηθέλησαν να κατέχουν τηνπλήρην και αληθήν γνώσιν του θεού,τους εγκατέλιπεν ο θεός και παρεδόθησαν εις νούν ανίκανον να διακρίνη το αληθές και το ορθόν και αποτέλεσμα αυτού υπήρξεν το να πράττουν απρεπή και ανήθικα έργα΄΄(προς Ρωμαίους,α,24-28).

Και ύστερα εμείς αναρωτιόμαστε,πώς φθάσαμε στο σημείον που φθάσαμε.Όλοι μας αντικαταστήσαμε τον αληθινόν θεόν με τους ψευδείς των ειδώλων θεούς και απεδώσαμεν τον σεβασμόν της καρδίας μας εις την λατρείαν της κτίσεως και εφάγαμεν από ειδωλόθυτα.Αλλοίμονον!!!

Διαβάστε Περισσότερα