“Τι να προσέξω στην επανάληψη; Πόσες ώρες πρέπει να διαβάζω; Μήπως να πάρω κάποιο τονωτικό για να ενισχύσω τη μνήμη μου; Νομίζω ότι θα πάθω κρίση πανικού και θα τα ξεχάσω την ώρα των εξετάσεων!!”
Μην πελαγώνεις.... Σου έχουμε 10 συμβουλές για την περίοδο των πανελληνίων:
1) Να τρως καλά
Μην κατηγορείς τη μάνα σου που σε κυνηγάει με ένα πιάτο όλη μέρα. Είναι αλήθεια! Την περίοδο των εξετάσεων πρέπει να βρίσκονται όλα τα συστήματα στον οργανισμό σου σε καλή κατάσταση, για να αντεπεξέλθεις στο άγχος και την πίεση. Ξεκίνα τη μέρα σου με ένα καλό πρωινό. Ο εγκέφαλος χρειάζεται άμεσα τροφή για να αποκτήσει ενέργεια. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που τρώνε ένα πλήρες και θρεπτικό πρωινό, βελτιώνουν την ικανότητα μάθησης κι έχουν καλύτερα αποτελέσματα σε πνευματικό επίπεδο που μπορεί να διατηρηθεί μέχρι και το μεσημέρι. Παράλληλα, η συστηματική πρόσληψη πρωινού γεύματος μειώνει τις πιθανότητες να παρουσιάσεις κατάθλιψη.
Την υπόλοιπη μέρα καλό είναι να μοιράσεις τα γεύματα, θα πρέπει να τρως ένα γεύμα ή σνακ κάθε 3-4 ώρες, αποφεύγοντας τα μεγάλα γεύματα που επιφέρουν υπνηλία και αδυναμία συγκέντρωσης. Μην παραλείπεις να τρως φυλλώδη λαχανικά, θαλασσινά, κρέας, συκώτι, όσπρια, μέλι, ξηρούς καρπούς που εξασφαλίζουν τον απαραίτητο σίδηρο στον οργανισμό για δυνατότερη μνήμη, λιπαρά οξέα ω-3 και ω-6 και αντιοξειδωτικά στοιχεία για αποτελεσματικότερη γνωστική λειτουργία. Ακόμα, σωστό είναι, για να αποφύγεις το πρόβλημα του άγχους και των διαταραχών ύπνου, να αντικαταστήσεις τον καφέ ή το τσάι που πίνεις με πολλά φρέσκα φρούτα -καλύτερο από το να τα στύβεις σε χυμό- που θωρακίζουν τον εγκέφαλο με μια σειρά από νευροπροστατευτικές ιδιότητες. Παρ’όλ’αυτά, αν έχεις συνηθίσει να πίνεις καφέ, δεν θα πρέπει να καταναλώνεις υπερβολικές ποσότητες. Δύο με τρία φλιτζάνια τη μέρα θα διατηρήσουν τον σώμα σου σε εγρήγορση, χωρίς να σου προκαλέσουν νευρικότητα και διαταραχές συγκέντρωσης ή ύπνου.
![]()
Θα έχεις ακούσει ότι πρέπει λίγη ώρα πριν την εξέταση να τρως σοκολάτα, γιατί ενισχύει τη μνήμη. Αυτό συμβαίνει, γιατί η κατανάλωση σοκολάτας αυξάνει την παραγωγή ενδορφινών που ενισχύουν την νοητικές λειτουργίες, καθώς περιορίζει το στρες. Ξεκίνα τη μέρα σου με ένα καλό πρωινό και μια μικρή ποσότητα μαύρης σοκολάτας (περίπου 30 γρ.), θα σου φτιάξει και τη διάθεση εκτός των άλλων.
2) Πιες πολλά υγρά
....Κυρίως νερό που περιέχει οξυγόνο, ( Ξέρω τι έκανες στο μάθημα της Χημείας;!!!), απαραίτητο στοιχείο με το οποίο τροφοδοτείται ο εγκέφαλος όπως και η γλυκόζη. Να θυμάσαι ότι ακόμα και πολύ μικρό ποσοστό αφυδάτωσης του οργανισμού μπορεί να επιδράσει αρνητικά στην εγκεφαλική λειτουργία, αφού το 73% του εγκεφάλου μας αποτελείται από νερό. Μάθε πώς από τη στιγμή που αρχίζει το συναίσθημα της δίψας έχεις ήδη αφυδατωθεί!!!
Επειδή διανύουμε την εποχή του καλοκαιριού, κατά μέσο όρο 6-8 ποτήρια νερό τη μέρα είναι αρκετά, ώστε να μη νιώθεις δίψα αλλά και να μη σε καλεί η φύση κάθε τρεις και λίγο....Στο πρωινό σου μπορείς να προσθέσεις και χυμούς. Και εννοείται ότι αποφεύγεις το αλκοόλ και τα ενεργειακά ποτά, γιατί προκαλούν γρήγορη αφυδάτωση, καρδιακή αρρυθμία και νευρικότητα.
3) Κοιμήσου καλά
Δεν εννοώ πάνω στο βιβλίο! Πολλοί ερευνητές, μετά από μια σειρά πειραμάτων, συμπέραναν, ότι ένα σημαντικό όφελος του ύπνου είναι η υποστήριξη του εγκεφάλου μας στη μαθησιακή διαδικασία. Κατά τη διάρκεια του ύπνου ενεργοποιούνται ξανά οι πληροφορίες της ημέρας και επεξεργάζονται, ώστε να συνδεθεί η νέα γνώση με τη μακροπρόθεσμη μνήμη. Αυτό δε σημαίνει πως θα ξεχάσεις όσα έμαθες το προηγούμενο βράδυ της εξέτασης αν δεν κοιμηθείς, καθώς αυτό θα συμβεί μετά τις 30 ώρες αϋπνίας. Γενικά, όμως οι μαθητές πρέπει να κοιμούνται καλά, γιατί έτσι δίνουν την ευκαιρία στον εγκέφαλο να σταθεροποιήσει τη μνήμη.
Και μην ξεχνάς ότι, επειδή η έντονη εργασία προκαλεί υπερένταση πριν τον ύπνο, το σωστό είναι να σταματήσεις τη μελέτη σου αρκετή ώρα, πριν πεις για ύπνο.
4) Αποσυνδέσου από τα social media
Αυτές τις μέρες των Πανελληνίων φρόντισε να μηδενίσεις το χρόνο που περνάς μπροστά από οθόνες (laptop, tablet, κινητό), γιατί θα σε κάνουν να χάσεις χρόνο χωρίς να το καταλάβεις. Δεν έγινε και τίποτα να μη μάθεις κάποια νέα, ούτε χάνεις τους φίλους σου με αυτόν τον τρόπο. Κάνε ένα διάλειμμα από το Wi-Fi, για να δώσεις στις εξετάσεις και επιστρέφεις στο διαδικτυακό κόσμο σε 20 μέρες περίπου. Αν και το μόνο που θα σε ενδιαφέρει μετά, θα είναι οι διακοπές και οι παραλίες!!
5) Φτιάξε ένα πρόγραμμα
Την ατάκα “είχε πρόγραμμα και γι’αυτό πέρασε” την έχεις ακούσει λογικά... Ισχύει! Μπορείς να διαβάζεις, αλλά να συνεχίζεις να εξασκείς το χόμπι σου, που ξέρεις ότι θα σε χαλαρώσει κιόλας από το συνεχόμενο βαρετό διάβασμα. Παράλληλα, βρες τη δική σου ιεροτελεστία στην επανάληψη που θα κάνεις. Αν δυσκολεύεσαι, μπορείς να χωρίσεις την ύλη σε δίωρα ή να βάλεις χρονόμετρο για να ελέγχεις καλύτερα το ρυθμό της μελέτης σου. Για παράδειγμα, υπάρχουν μαθητές που δυσκολεύονται να μελετήσουν με μουσική, ενώ άλλοι δεν μπορούν να μελετήσουν χωρίς μουσική...Άλλοι πάλι, θέλουν να διαβάζουν τη νύχτα που επικρατεί απόλυτη ησυχία, ενώ άλλοι προτιμούν τη μέρα.
Για να αποδώσεις όσα έμαθες όλη τη χρονιά οι ειδικοί συνιστούν η επανάληψη που θα κάνεις να μην υπερβαίνει τις 5 ώρες την ημέρα. Βέβαια, αυτό εξαρτάται από το μαθητή, γιατί υπάρχουν και αυτοί που προτιμούν να κοιμούνται όλη μέρα και να διαβάζουν από τη νύχτα μέχρι το πρωί της εξέτασης. Πάντως, ωφέλιμο θα είναι να μην αυξάνονται οι ώρες μελέτης στην εξεταστική περίοδο, γιατί ο εγκέφαλος “κουράζεται” και δεν μπορεί να συγκρατήσει την ύλη. Όμως, η μεταμεσονύκτια μελέτη δεν φέρνει καλά αποτελέσματα. Είναι προτιμότερο για τους περισσότερους μαθητές να διαβάζουν πρωινές ώρες και να κοιμούνται 8 ώρες. Μην παραλείψεις τον ύπνο! Η αϋπνία μειώνει την κρίση και τη σωστή σκέψη και γενικά φέρνει αντίθετα αποτελέσματα από τα επιθυμητά.
6) Μείνε συγκεντρωμένος
Όση ώρα διαρκεί η μελέτη σου, φρόντισε να μην αποσπάσαι από εξωτερικούς ήχους ή άλλους παράγοντες. Συγκεντρώσου πάνω από το βιβλίο! Έχεις καιρό για τα υπόλοιπα! Βρες το δικό σου τρόπο που θα σε βοηθήσει να συγκεντρωθείς στο αντικείμενο που διαβάζεις. Μάθε και το άλλο: έρευνες έχουν δείξει ότι, όταν κατά τη διάρκεια της μελέτης χρησιμοποιούμε περισσότερες από μία αισθήσεις, κατανοούμε και αποτυπώνουμε γρηγορότερα αυτό που διαβάζουμε. Χρησιμοποίησε, λοιπόν, χαρτί για να ξεκαθαρίσεις τις σημειώσεις που θες να βάλεις σε μια σειρά και ταυτόχρονα διάβαζε δυνατά αυτά που γράφεις. Με αυτόν τον τρόπο συμμετέχει και η όραση και η ακοή στη διαδικασία της μάθησης. Αν υπάρχει κάποια απορία, μη διστάσεις να τηλεφωνήσεις στους καθηγητές σου! Σίγουρα είναι πάντα πρόθυμοι να σε βοηθήσουν αυτήν την περίοδο, οποιαδήποτε ώρα!
7) Κάνε διάλειμμα
Η σωστή μελέτη δεν πρέπει να είναι συνεχής. Το μυαλό κουράζεσαι και δεν αποστηθίζει με την ίδια ποιότητα μετά τις 2 ώρες περίπου συνεχόμενης μελέτης. Γι’αυτό κάνε reload, κάνε μικρά διαλείμματα του 10λεπτου ή 15λεπτου. Επίσης, ύλη που δεν έβγαλες όλη τη χρονιά, μην περιμένεις να τη βγάλεις τελευταία στιγμή. Τώρα ό,τι έμαθες, έμαθες!! Αν προσπαθήσεις να μάθεις πολλά νέα πράγματα μαζί, θα αποτύχεις και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μπερδέψεις αυτά που ήδη ξέρεις.
8) Βγες από το σπίτι!
Επίσης, μετά την εξέταση, μη γυρίσεις σπίτι απευθείας για το διάβασμα του επόμενου μαθήματος. Είναι σημαντικό να κάνεις διάλειμμα, κάνοντας μια άλλη δραστηριότητα που θα σε ωφελήσει και θα σε ηρεμήσει. Να δώσεις χρόνο στον εαυτό σου, γιατί και η εξέταση αποτελεί πνευματική διεργασία, που- σε συνδυασμό με το άγχος- καταπονεί τον οργανισμό μας. Μπορείς να πας στο γυμναστήριο, στην καφετέρια, στη θάλασσα...μόνο σπίτι σου μην πας αμέσως μετά! Μην βιάζεσαι να πέσεις επάνω στους γονείς σου που θα σε ρωτήσουν διάφορες λεπτομέρειες για την εξέταση...Θα τις δουν στα αποτελέσματα!
9) Μην αγχώνεσαι
![]()
......πριν, κατά τη διάρκεια, μετά την εξέταση! Είναι αργά για να αγχώνεσαι, είχες τόσους μήνες μπροστά σου για να διαβάσεις. Κατεβαίνεις στις Πανελλήνιες με ό,τι ξέρεις και πάντα σκέφτεσαι θετικά. Ξέρουμε!! Τα έχουμε περάσει- οι περισσότεροι...είναι μια πολύ ψυχοφθόρα διαδικασία και ντε και καλά, σε βάζει να αποφασίσεις για το μέλλον σου στην περίοδο της εφηβείας, περίοδο τα βάζεις μέχρι και με τον εαυτό σου! Αν έχεις άγχος μέρες πριν από την εξέταση, δοκίμασε να κάνεις ασκήσεις χαλάρωσης για 15 λεπτά καθημερινά. Ανάπνευσε από το διάφραγμα και ταυτόχρονα σκέψου κάτι θετικό. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, αν παίρνοντας στα χέρια σου τα θέματα, νιώθεις ότι δεν ξέρεις τίποτα, είναι επειδή είσαι αγχωμένος. Το παθαίνει το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών, αλλά η μνήμη επανέρχεται όταν χαλαρώσεις! Εκείνη την ώρα, αρχίζεις να γράφεις οτιδήποτε σου φαίνεται πιο οικείο και αν πιστεύεις ότι θα πάθεις κρίση πανικού οποιαδήποτε στιγμή, πάρε γρήγορα βαθιές ανάσες και έπειτα σκέψου κάτι καθησυχαστικό, όπως το παρακάτω............
10) Οι Πανελλήνιες δεν καθορίζουν τη ζωή σου
Μπορείς να ασχοληθείς με πολλά πράγματα στη ζωή σου, χωρίς να έχεις πετύχει στις Πανελλήνιες. Άσε που ακόμα κι αν πετύχεις στις Πανελλαδικές εξετάσεις, το πιο πιθανό είναι να μείνεις για πολλά χρόνια άνεργος πτυχιούχος. Αλλά αν θες τόσο πολύ να περάσεις σε κάποια σχολή, μπορείς να ξαναδώσεις ή να περάσεις κάπου με το 10% του χρόνου...
Σκέψου όμως, πόσο αστεία θα είναι στα 30 σου, όλα αυτά που τώρα σου φαίνονται βουνό! Και πόσο αστείο θα μοιάζει αυτό το άρθρο σε 2 χρόνια από τώρα, όταν θα έχουν καταργηθεί οι Πανελλήνιες!! Σκέψου τις παραλίες, τα καλοκαιρινά μπάνια, τις πρώτες διακοπές χωρίς γονείς...όλα αυτά που σαν ενήλικος πια θα μπορείς να απολαύσεις, χωρίς να σε περιορίζει το σχολείο ή το διάβασμα!!! Κάνε ό,τι καλύτερο μπορείς στις εξετάσεις, όμως μην ξεχνάς ότι έχεις μια ζωή μπροστά σου που είσαι ελεύθερος/η να φτιάχνεις όπως θες εσύ!!
Εμείς σου ευχόμαστε...
Καλή επιτυχία!!
