ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΝΘΡ/ΚΩΝ ΣΠΟΥΔ. - ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ V (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2017)



ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ
ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
5ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ
 

Διδαγμένο κείμενο
Ἀριστοτέλους Ἠθικὰ Νικομάχεια Β6, 1-8

Δεῖ δὲ μὴ μόνον οὕτως εἰπεῖν, ὅτι ἕξις, ἀλλὰ καὶ ποία τις. Ῥητέον οὖν ὅτι πᾶσα ἀρετή, οὗ ἂν ᾖ ἀρετή, αὐτό τε εὖ ἔχον ἀποτελεῖ καὶ τὸ ἔργον αὐτοῦ εὖ ἀποδίδωσιν, οἷον ἡ τοῦ ὀφθαλμοῦ ἀρετὴ τόν τε ὀφθαλμὸν σπουδαῖον ποιεῖ καὶ τὸ ἔργον αὐτοῦ· τῇ γὰρ τοῦ ὀφθαλμοῦ ἀρετῇ εὖ ὁρῶμεν. Ὁμοίως ἡ τοῦ ἵππου ἀρετὴ ἵππον τε σπουδαῖον ποιεῖ καὶ ἀγαθὸν δραμεῖν καὶ ἐνεγκεῖν τὸν ἐπιβάτην καὶ μεῖναι τοὺς πολεμίους. Εἰ δὴ τοῦτ᾽ ἐπὶ πάντων οὕτως ἔχει, καὶ ἡ τοῦ ἀνθρώπου ἀρετὴ εἴη ἂν ἡ ἕξις ἀφ᾽ ἧς ἀγαθὸς ἄνθρωπος γίνεται καὶ ἀφ᾽ ἧς εὖ τὸ ἑαυτοῦ ἔργον ἀποδώσει. Πῶς δὲ τοῦτ᾽ ἔσται,… ὧδ᾽ ἔσται φανερόν, ἐὰν θεωρήσωμεν ποία τίς ἐστιν ἡ φύσις αὐτῆς.
Ἐν παντὶ δὴ συνεχεῖ καὶ διαιρετῷ ἔστι λαβεῖν τὸ μὲν πλεῖον τὸ δ᾽ ἔλαττον τὸ δ᾽ ἴσον, καὶ ταῦτα ἢ κατ᾽ αὐτὸ τὸ πρᾶγμα ἢ πρὸς ἡμᾶς.... Λέγω δὲ τοῦ μὲν πράγματος μέσον τὸ ἴσον ἀπέχον ἀφ᾽ ἑκατέρου τῶν ἄκρων, ὅπερ ἐστὶν ἓν καὶ τὸ αὐτὸ πᾶσιν, πρὸς ἡμᾶς δὲ ὃ μήτε πλεονάζει μήτε ἐλλείπει· τοῦτο δ᾽ οὐχ ἕν, οὐδὲ ταὐτὸν πᾶσιν. 


Μετοχές - συντακτικό αρχαίων ελληνικών




της  
Χριστίνας Σμαραγδάκη

ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ


ΜΕΤΟΧΕΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ:

Πρόκειται για ρηματικούς τύπους, δηλαδή προέρχονται από ρήματα, και συγκεκριμένα για ρηματικά επίθετα. Αυτό σημαίνει πως οι μετοχές έχουν τα χαρακτηριστικά τόσο των ρημάτων όσο και των επιθέτων. Κάθε μετοχή έχει, όπως ακριβώς και τα ρήματα, χρόνους, διαθέσεις και συντακτικό (παίρνει υποκείμενο, αντικείμενο κτλ.). Συγχρόνως, κάθε μετοχή, όπως ακριβώς και ένα επίθετο, έχει τρία γένη, μπορεί με τη χρήση ενός άρθρου να γίνει ουσιαστικό (πχ. ο λέγων) και μπορεί να λειτουργεί ως επιθετικός, κατηγορηματικός ή επιρρηματικός προσδιορισμός.



Πώς να διαβάζουμε αποτελεσματικά για τις εξετάσεις;




Δρ Αριστονίκη Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου
Ψυχολόγος Σχολικής-Εξελικτικής κατεύθυνσης


ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ


Κοντεύουν οι εξετάσεις και ο μαθητόκοσμος πέρα από το διάβασμα έχει να αντιμετωπίσει και το άγχος των εξετάσεων. Για να αντιμετωπιστεί το άγχος των εξετάσεων θα πρέπει να δοθεί βάρος στην οργάνωση της μελέτης. Πριν αρχίσει το διάβασμα είναι καλό να ξεκαθαριστεί πόσο χρόνο θα διαθέσει ο μαθητής για το διάβασμα, πόση ύλη θα καλύψει, τι γνωρίζει ήδη για το μάθημα, ποιοι είναι οι στόχοι του για το σημερινό σου διάβασμα (να πάρει μια ιδέα για το θέμα ή αν θέλει να το μάθει καλά με λεπτομέρειες) και τέλος ποιες ερωτήσεις του κεφαλαίου θέλει να μπορεί να απαντά.


Η FORTUNA στα Carmina Burana (ΜΕΡΟΣ Α΄)

του Στεφάνου Αλιφιεράκη


ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ

Μοίρα, τύχη, πεπρωμένο ή αλλιώς Fortuna. Για να δηλώσουν τόσο την παντοδυναμία της όσο και το ρόλο που διαδραματίζει στις ζωές των ανθρώπων οι Λατίνοι την εισήγαγαν στο ρωμαϊκό πάνθεον. Επίσης χαρακτηριστικό είναι πως η παρουσία της είναι διάχυτη τόσο στα κείμενα της Αυγούστειας εποχής (Βλ. Οράτιος ωδή 1.35 ) όσο και στα κείμενα του Μεσαίωνα όπως φαίνεται από το γεγονός ότι μνημονεύεται 4 φορές επίκληση στη θεότητα στα Carmina Burana.


Όταν το ψυχολογικό παραμύθι συναντάει την Εικαστική θεραπεία



Δρ Αριστονίκη Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου
Ψυχολόγος Σχολικής-Εξελικτικής κατεύθυνσης
Εικαστική ψυχοθεραπεύτρια


ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ
"Κι αν σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές, είναι γιατί τ'ακούς γλυκύτερα και η φρίκη δεν κουβεντιάζεται γιατί είναι ζωντανή γιατί είναι αμίλητη και προχωράει" Σεφέρης

Διαβάζοντας ένα παραμύθι με το παιδί μας και κοιτώντας τις εικόνες δεν διαισθανόμαστε πολλές φορές πόσες εικόνες και μηνύματα -συμβολικά, μεταφορικά- μεταφέρονται στο παιδί. Η εικόνα του κακού και του καλού, του αθώου και του ένοχου, η ταύτιση συγκεκριμένων ζώων με το κακό ή το καλό, το καλό τέλος. Όλα αυτά συνθέτουν αντιλήψεις, στερεότυπα, εικόνες για πράγματα και καταστάσεις. Τα τελευταία χρόνια γίνεται μια πολύ καλή προσπάθεια να εκσυγχρονιστούν τα παραμύθια. Τα παραμύθια είναι διαδραστικά και πολλές φορές πιο ρεαλιστικά. Σε κάθε περίπτωση όμως, είναι καλό να έχουμε όλοι υπόψη μας ότι πίσω από ένα παραμύθι, μια εικόνα, μια σειρά στην τηλεόραση κρύβονται πολλαπλά μηνύματα που ανάλογα με την αντιληπτική δεινότητα των παιδιών μας συμβάλουν στο σχηματισμό αντιδράσεων και εντυπώσεων.


Οδύσσεια: Πηνελόπη και μνηστήρες.



της Ιωάννας Φάφκα
- φιλολόγου



ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ
"Οι μνηστήρες παρακολουθούν την Πηνελόπη"-John William Waterhouse, 1912

Η ΠΗΝΕΛΟΠΗ

Η Πηνελόπη καταλαμβάνει έναν από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους στην εξέλιξη του έπους. Χαρακτηριστικό είναι το αρχικό αδιέξοδο, και κατόπιν δίλημμα, με το οποίο έρχεται αντιμέτωπη και από το οποίο η θεϊκή παρέμβαση δεν εκλείπει.

Όσον αφορά τη θεϊκή παρέμβαση, αυτή δεν εντοπίζεται μόνο στο επίπεδο του αδιεξόδου και του διλήμματος της Πηνελόπης. Ο χαρακτήρας της τελευταίας βρίσκεται σε στενή σχέση με τη δράση της Αθηνάς, η οποία ως Μέδοντας την πληροφορεί για το ταξίδι του Τηλέμαχου και για τα σχέδια δολοφονίας του από τους μνηστήρες (δ 696-714), γεγονός που ήδη από τις πρώτες ραψωδίες αποκαλύπτει την ευμένεια της θεάς απέναντι στην ηρωίδα. Η Πηνελόπη καταλογίζει στους θεούς τα βάσανα του οίκου της (δ 722-723) και παρακαλά την Αθηνά να προστατέψει τον Τηλέμαχο ως ανταπόδοση της ευσέβειας που ο Οδυσσέας πάντοτε επιδείκνυε (δ 762-766). Μάλιστα, ιδιαίτερα έντονη για τον ψυχισμό της Πηνελόπης είναι η παρέμβαση της Αθηνάς με την μορφή της αδερφής της ηρωίδας, Ιφθίμης, η οποία εμφανίζεται στον ύπνο της για να της δώσει κουράγιο για τη λύπη της τόσο για τον Οδυσσέα όσο και για τον Τηλέμαχο (δ 795-847).


Υπάρχουν, άραγε, κουρασμένες μητέρες;




Δρ Αριστονίκη Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου
Διδάκτορας Σχολικής-Εξελικτικής κατεύθυνσης



ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ



Για σένα που ονειρεύεσαι μια ζωή σαν παραμύθι...

Αρκετές γυναίκες μεγάλωσαν σαν <πριγκίπισσες> ωστόσο το παραμύθι τους αρχισε να ξεθωριάζει μετά το χορό του Ησαια. Κάποιες άλλες μεγάλωσαν σαν <υπηρέτριες> ωστόσο μέσα τους γνωρίζουν το πόσο δύσκολο είναι η δουλειά του νοικοκυριού ίσως όμως ενδόμυχα να ελπίζουν πως τα πράγματα μπορεί να είναι καλύτερα απ'όσο νομίζουν.