Η FORTUNA στα Carmina Burana (ΜΕΡΟΣ Α΄)

του Στεφάνου Αλιφιεράκη

Μοίρα, τύχη, πεπρωμένο ή αλλιώς Fortuna. Για να δηλώσουν τόσο την παντοδυναμία της όσο και το ρόλο που διαδραματίζει στις ζωές των ανθρώπων οι Λατίνοι την εισήγαγαν στο ρωμαϊκό πάνθεον. Επίσης χαρακτηριστικό είναι πως η παρουσία της είναι διάχυτη τόσο στα κείμενα της Αυγούστειας εποχής (Βλ. Οράτιος ωδή 1.35 ) όσο και στα κείμενα του Μεσαίωνα όπως φαίνεται από το γεγονός ότι μνημονεύεται 4 φορές επίκληση στη θεότητα στα Carmina Burana.

Διαβάστε Περισσότερα

Όταν το ψυχολογικό παραμύθι συναντάει την Εικαστική θεραπεία

Δρ Αριστονίκη Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου
Ψυχολόγος Σχολικής-Εξελικτικής κατεύθυνσης
Εικαστική ψυχοθεραπεύτρια

"Κι αν σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές, είναι γιατί τ'ακούς γλυκύτερα και η φρίκη δεν κουβεντιάζεται γιατί είναι ζωντανή γιατί είναι αμίλητη και προχωράει" Σεφέρης

Διαβάζοντας ένα παραμύθι με το παιδί μας και κοιτώντας τις εικόνες δεν διαισθανόμαστε πολλές φορές πόσες εικόνες και μηνύματα -συμβολικά, μεταφορικά- μεταφέρονται στο παιδί. Η εικόνα του κακού και του καλού, του αθώου και του ένοχου, η ταύτιση συγκεκριμένων ζώων με το κακό ή το καλό, το καλό τέλος. Όλα αυτά συνθέτουν αντιλήψεις, στερεότυπα, εικόνες για πράγματα και καταστάσεις. Τα τελευταία χρόνια γίνεται μια πολύ καλή προσπάθεια να εκσυγχρονιστούν τα παραμύθια. Τα παραμύθια είναι διαδραστικά και πολλές φορές πιο ρεαλιστικά. Σε κάθε περίπτωση όμως, είναι καλό να έχουμε όλοι υπόψη μας ότι πίσω από ένα παραμύθι, μια εικόνα, μια σειρά στην τηλεόραση κρύβονται πολλαπλά μηνύματα που ανάλογα με την αντιληπτική δεινότητα των παιδιών μας συμβάλουν στο σχηματισμό αντιδράσεων και εντυπώσεων.

Διαβάστε Περισσότερα

Οδύσσεια: Πηνελόπη και μνηστήρες.

της Ιωάννας Φάφκα

- φιλολόγου

"Οι μνηστήρες παρακολουθούν την Πηνελόπη"-John William Waterhouse, 1912

Η ΠΗΝΕΛΟΠΗ

Η Πηνελόπη καταλαμβάνει έναν από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους στην εξέλιξη του έπους. Χαρακτηριστικό είναι το αρχικό αδιέξοδο, και κατόπιν δίλημμα, με το οποίο έρχεται αντιμέτωπη και από το οποίο η θεϊκή παρέμβαση δεν εκλείπει.

Όσον αφορά τη θεϊκή παρέμβαση, αυτή δεν εντοπίζεται μόνο στο επίπεδο του αδιεξόδου και του διλήμματος της Πηνελόπης. Ο χαρακτήρας της τελευταίας βρίσκεται σε στενή σχέση με τη δράση της Αθηνάς, η οποία ως Μέδοντας την πληροφορεί για το ταξίδι του Τηλέμαχου και για τα σχέδια δολοφονίας του από τους μνηστήρες (δ 696-714), γεγονός που ήδη από τις πρώτες ραψωδίες αποκαλύπτει την ευμένεια της θεάς απέναντι στην ηρωίδα. Η Πηνελόπη καταλογίζει στους θεούς τα βάσανα του οίκου της (δ 722-723) και παρακαλά την Αθηνά να προστατέψει τον Τηλέμαχο ως ανταπόδοση της ευσέβειας που ο Οδυσσέας πάντοτε επιδείκνυε (δ 762-766). Μάλιστα, ιδιαίτερα έντονη για τον ψυχισμό της Πηνελόπης είναι η παρέμβαση της Αθηνάς με την μορφή της αδερφής της ηρωίδας, Ιφθίμης, η οποία εμφανίζεται στον ύπνο της για να της δώσει κουράγιο για τη λύπη της τόσο για τον Οδυσσέα όσο και για τον Τηλέμαχο (δ 795-847).

Διαβάστε Περισσότερα

Υπάρχουν, άραγε, κουρασμένες μητέρες;

Δρ Αριστονίκη Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου

Διδάκτορας Σχολικής-Εξελικτικής κατεύθυνσης

Για σένα που ονειρεύεσαι μια ζωή σαν παραμύθι...

Αρκετές γυναίκες μεγάλωσαν σαν <πριγκίπισσες> ωστόσο το παραμύθι τους αρχισε να ξεθωριάζει μετά το χορό του Ησαια. Κάποιες άλλες μεγάλωσαν σαν <υπηρέτριες> ωστόσο μέσα τους γνωρίζουν το πόσο δύσκολο είναι η δουλειά του νοικοκυριού ίσως όμως ενδόμυχα να ελπίζουν πως τα πράγματα μπορεί να είναι καλύτερα απ'όσο νομίζουν.

Διαβάστε Περισσότερα

"PLACE-BASED EDUCATION:ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ;"

ΤΗΣ ΒΙΚΥΣ ΣΙΑΜΑΝΤΑ

      Όλοι έχουμε βιώσει τη δύναμη ενός τόπου, μιας περιοχής. Είναι εκείνες οι στιγμές που βυθιζόμαστε βαθιά μέσα στην εμπειρία της εξερεύνησης του κόσμου γύρω μας και αυτό που πραγματικά μας συμβαίνει είναι αυθεντικό και ουσιαστικό. Και εκείνη την ώρα η μάθηση φυσικά λαμβάνει χώρα ποικιλοτρόπως, οργανικά συνδεδεμένη με τα φυσικά ερεθίσματα που δίνονται σε ανεξάντλητες ποσότητες και ποιότητες.

      Υπάρχουν πολλά να μάθουμε από τα μέρη που κατοικούμε. Ωστόσο, τυπικές εμπειρίες μάθησης που να βασίζονται και να δημιουργούνται έχοντας ως πηγή έμπνευσης τον τόπο μας ακόμα αποτελούν εξαίρεση και όχι τον τυπικό κανόνα για τα περισσότερα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα.

   

    Η Εκπαίδευση που βασίζεται στη Φυσική Τοποθεσία (Place-Based Education) είναι μια προσέγγιση της μάθησης που εκμεταλλεύεται τη γεωγραφία για να δημιουργήσει αυθεντική, ουσιαστική και προσωποποιημένη μάθηση για τους μαθητές. Πιο συγκεκριμένα, η Εκπαίδευση αυτή ορίζεται από το Center for Place-Based Learning and Community Engagement ως μια καταπληκτική μαθησιακή εμπειρία που «τοποθετεί τους μαθητευόμενους στην τοπική κληρονομιά, τους πολιτισμούς, τα τοπία, τις ευκαιρίες και τις εμπειρίες και τις χρησιμοποιεί ως βάση για τη μελέτη των γλωσσικών τεχνών, των μαθηματικών, των κοινωνικών σπουδών, των επιστημών και άλλων θεμάτων σε όλο το πρόγραμμα σπουδών».

     Ο νέος αυτός ορισμός τοποθετεί την Εκπαίδευση βάσει Τοποθεσίας μέσα σε παγκόσμιες συζητήσεις σχετικά με καινοτόμες εκπαιδευτικές προσεγγίσεις που στοχεύουν στην ενίσχυση της πρόσβασης σε νέες εμπειρίες, τη βαθύτερη μάθηση και την προσωποποίηση αυτής.

Και πώς γίνεται αυτό; 

• Δίνοντας στους μαθητές "φωνή και επιλογή" για να καθορίσουν τι, πότε, και πού μαθαίνουν. 
• Προσαρμόζοντας τη μάθηση στις δυνατότητες, τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα κάθε μαθητή. 
• Εξασφαλίζοντας τη γνώση υψηλών ακαδημαϊκών προτύπων, αλλά και προωθώντας τις μαθητικές δράσεις.

     Η Εκπαίδευση που βασίζεται στη Φυσική Τοποθεσία μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε στιγμή, οπουδήποτε αρκεί να αξιοποιηθεί η δύναμη του τόπου που βρισκόμαστε κάθε φορά. Είναι μια προσέγγιση που συνδέει τη μάθηση με τις τοπικές κοινότητες έχοντας πρωταρχικούς στόχους την αύξηση της εμπλοκής των μαθητών στη μαθησιακή διαδικασία, την ενίσχυση των ακαδημαϊκών αποτελεσμάτων και την προώθηση της κατανόηση του κόσμου γύρω μας. Εκτός από αυτά υπάρχουν πολλά πρόσθετα οφέλη για τις εμπειρίες μάθησης βάσει τόπου. Αυτά τα οφέλη μπορούν να επηρεάσουν τους μαθητές, τους δασκάλους, κοινότητες αλλά και την κοινωνία ολόκληρη.

     Είναι ανάγκη οι μαθητές μας να αποφοιτούν από τα σχολεία μας έχοντας λάβει βαθύτερες και περισσότερο ουσιώδεις μαθησιακές εμπειρίες που να περιλαμβάνουν και να επεκτείνονται πέρα ​​από τις γνώσεις τις τυποποιημένες. Η ανάγκη για την παροχή αυθεντικών εμπειριών που προωθούν την ανάπτυξη κριτικής σκέψης, της συνεργασίας, της επίλυσης προβλημάτων είναι έκδηλη λοιπόν. Εκπαιδεύουμε τους μαθητές μας και εκπαιδευόμαστε μαζί τους και εμείς οι ίδιοι ώστε να μπορέσουν να αλλάζουν τον κόσμο και να προσφέρουν ένα καλύτερο μέλλον.

      

       Όπως αναφέρει και ο Nate McClennen, ένας από τους υπεύθυνους Εκπαίδευσης και Καινοτομίας που συμμετέχει στα προγράμματα Place-Based Education: Communities As Learning Environments: 

"Αντί να ζητάς από τους μαθητές να περιμένουν για 20 χρόνια για να καταλάβουν πραγματικά το «γιατί» που κρύβεται πίσω από το σχολείο, φανταστείτε έναν κόσμο με την Εκπαίδευση βάσει τόπου για κάθε παιδί. Έτσι αυτό συνδέεται με την τοπική, περιφερειακή και τελικά παγκόσμια μάθηση, ενώ του προσφέρονται πολλαπλές ευκαιρίες αλληλεπίδρασης με επαγγελματίες, με προβλήματα που αναζητούν λύσεις, με πραγματικές προκλήσεις, αναπτύσσοντας δεξιότητες μέσω των οποίων θα μπορέσει να κατανοήσει τον κόσμο. Αυτοί είναι οι πολίτες που χρειάζεται ο κόσμος για το αύριο"

Διαβάστε Περισσότερα

ΕΣΕΙΣ ΕΧΕΤΕ ΠΑΕΙ ΠΟΤΕ ΣΤΟΥΣ..ΕΜΜΑΟΥΣ;;

Καλλιόπη Ζιώγου

Είναι γνωστό σε όλους θαρρώ, πως ο Χριστός μετά την Ανάστασή Του εμφανιζόταν στους μαθητές του για σαράντα (40) μέρες προκειμένου να τους βοηθήσει να καταλάβουν το θαυμαστό γεγονός της Ανάστασης και να τους ενθαρρύνει, να τους προετοιμάσει και να τους ενδυναμώσει στην πίστη τους για τις δύσκολες μέρες που έρχονταν για κείνους, εφ’ όσον πλέον δεν θα ήταν μαζί τους σωματικά. Είναι επίσης γνωστό πως οι μαθητές του Χριστού αμφισβητούσαν την αξιοπιστία της μαρτυρίας της Μαρίας της Μαγδαληνής πως είδε, προσκύνησε και μίλησε με τον Αναστημένο Δάσκαλό τους.

Διαβάστε Περισσότερα

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΝΘΡ/ΚΩΝ ΣΠΟΥΔ. - ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ IV (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2017)

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
4ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ

των φιλολόγων
Αθανασίας Σιούτη,
Φωτεινής Σιταρά.

Διδαγμένο κείμενο

α) Ἀριστοτέλους Πολιτικὰ Γ 1, 1-2

Τῷ περὶ πολιτείας ἐπισκοποῦντι, καὶ τίς ἑκάστη καὶ ποία τις, σχεδὸν πρώτη σκέψις περὶ πόλεως ἰδεῖν, τί ποτέ ἐστιν ἡ πόλις. Νῦν γὰρ ἀμφισβητοῦσιν, οἱ μὲν φάσκοντες τὴν πόλιν πεπραχέναι τὴν πρᾶξιν, οἱ δ’ οὐ τὴν πόλιν ἀλλὰ τὴν ὀλιγαρχίαν ἢ τὸν τύραννον· τοῦ δὲ πολιτικοῦ καὶ τοῦ νομοθέτου πᾶσαν ὁρῶμεν τὴν πραγματείαν οὖσαν περὶ πόλιν, ἡ δὲ πολιτεία τῶν τὴν πόλιν οἰκούντων ἐστὶ τάξις τις. Ἐπεὶ δ’ ἡ πόλις τῶν συγκειμένων, καθάπερ ἄλλο τι τῶν ὅλων μὲν συνεστώτων δ’ ἐκ πολλῶν μορίων, δῆλον ὅτι πρότερον ὁ πολίτης ζητητέος· ἡ γὰρ πόλις πολιτῶν τι πλῆθός ἐστιν. Ὥστε τίνα χρὴ καλεῖν πολίτην καὶ τίς ὁ πολίτης ἐστὶ σκεπτέον. Καὶ γὰρ ὁ πολίτης ἀμφισβητεῖται πολλάκις· οὐ γὰρ τὸν αὐτὸν ὁμολογοῦσι πάντες εἶναι πολίτην· ἔστι γάρ τις ὃς ἐν δημοκρατίᾳ πολίτης ὢν ἐν ὀλιγαρχίᾳ πολλάκις οὐκ ἔστι πολίτης.

β) Ἀριστοτέλους Πολιτικὰ Γ 7, 1-3/5

Ύστερα από όσα είπαμε δίνοντας όλες τις απαραίτητες εξηγήσεις για τα θέματα που μας απασχόλησαν, σειρά στη διερεύνησή μας έχει τώρα το θέμα των πολιτευμάτων, να δούμε πόσα είναι και ποια η φύση του καθενός τους. Και πρώτα, βέβαια, τα ορθά· γιατί οι παρεκκλίσεις και οι διαστρεβλώσεις θα γίνουν φανερές μόλις θα έχουν καθοριστεί τα ορθά πολιτεύματα. Επειδή όταν λέμε "πολίτευμα" εννοούμε "αρχή, το σώμα δηλαδή που ασκεί τη διακυβέρνηση στην πόλη", και η "κυβέρνηση" είναι η ύψιστη αρχή στις πόλεις, αναγκαστικά η ύψιστη αρχή θα είναι ή ένα μόνο άτομο ή λίγα άτομα ή το σύνολο των πολιτών. Όταν λοιπόν ο ένας ή οι λίγοι ή το πλήθος ολόκληρο ασκούν την εξουσία για την εξυπηρέτηση του κοινού συμφέροντος, αυτά τα πολιτεύματα δεν μπορεί παρά να είναι ορθά· όταν, αντίθετα, η εξουσία ασκείται για την εξυπηρέτηση του ιδιαίτερου συμφέροντος είτε του ενός είτε των λίγων είτε του πλήθους, τα πολιτεύματα αυτά είναι παρεκκλίσεις και διαστρεβλώσεις των ορθών. Γιατί ή το όνομα του πολίτη δεν πρέπει να δίνεται σε ανθρώπους που είναι κατά το πολίτευμα μέλη της πόλης (ενν. μια και δεν λαμβάνονται υπόψη τα δικαιώματά τους), ή (ενν. αν τους δίνεται το όνομα του πολίτη) πρέπει να έχουν το μερτικό τους στα πλεονεκτήματα που ανήκουν στα μέλη της πόλης. Συνηθίζουμε λοιπόν να ονομάζουμε: "βασιλεία" τη μοναρχία που αποβλέπει στο κοινό συμφέρον και "αριστοκρατία" το πολίτευμα στο οποίο τη διακυβέρνηση ασκούν λίγα (περισσότερα του ενός) άτομα (το όνομα οφείλεται είτε στο ότι κυβερνούν οι άριστοι είτε στο ότι ασκούν την εξουσία αποβλέποντας σε ό,τι είναι άριστο για την πόλη και για τα μέλη της)· όταν, τέλος, κυβερνά ο λαός αποβλέποντας στο κοινό συμφέρον, αυτό το πολίτευμα (στα αρχαία ελληνικά: αυτή η πολιτεία) πήρε το όνομα "πολιτεία", μια λέξη που είναι κοινή για όλα τα πολιτεύματα (στα αρχαία ελληνικά: για όλες τις πολιτείες). ... Παρεκκλίσεις και διαστρεβλώσεις των πολιτευμάτων που αναφέραμε είναι: της βασιλείας η "τυραννία", της αριστοκρατίας η "ολιγαρχία", της πολιτείας η "δημοκρατία". Η τυραννία είναι, πράγματι, μια μοναρχία που υπηρετεί το συμφέρον του μονάρχη, η ολιγαρχία υπηρετεί το συμφέρον των πλουσίων και η δημοκρατία το συμφέρον των απόρων, κανένα όμως από τα πολιτεύματα αυτά δεν υπηρετεί το συμφέρον του συνόλου των πολιτών.

Διαβάστε Περισσότερα