Επιμέλεια θεμάτων: Σόνια Σιούτη
Α. ΚΕΙΜΕΝΟ
i. Neptūnus irātus ad oram Aethiopiae urget beluam marīnam, quae incolis nocet. Oraculum incolis respondet: «regia hostia deo placet!» Tum Cēpheus Andromedam ad scopulum adligat; belua ad Andromedam se movet. Repente Perseus calceis pennātis advolat; puellam videt et stupet formā puellae. Perseus hastā beluam delet et Andromedam liberat.
ii. Gloriae Vergili studēbat ingeniumque eius fovēbat. Eum ut puer magistrum honorābat. Monumentum eius, quod Neapoli iacēbat, pro templo habēbat.
iii. Lex enim est fundamentum libertātis, fons aequitātis. Mens et animus et consilium et sententia civitātis posita est in legibus. Ut corpora nostra sine mente, sic civitas sine lege non stat. Legum ministri sunt magistrātus, legum interpretes iudices, legum denique omnes servi sumus.
iv. Caesar propter frumenti inopiam legiōnes in hibernis multis conlocat. Ex quibus quattuor in Nerviis hiemāre iubet et tribus imperat in Belgis remanēre......hostes enim de collibus advolāre solent et caedem militum perpetrāre possunt.
v. Hannibal, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superāvit et Saguntum vi expugnāvit. Postea Alpes, quae Italiam ab Galliā seiungunt, cum elephantis transiit. Ubi in Italiā fuit, apud Ticīnum, Trebiam, Trasumēnum et Cannas copias Rōmanōrum profligāvit et delēvit. Populus Rōmānus cladem Cannensem pavidus audīvit. In agro Falerno Hannibal ex insidiis Fabii Maximi se expedīvit. Postquam XIV annos in Italiā complēvit, Carthaginienses eum in Africam revocavērunt. Ibi Hannibal bellum cum Rōmānis componere frustra cupīvit. Denique cum P. Scipiōne apud Zamam dimicāvit, sed Rōmāni victoriam reportavērunt.
Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφράσετε τα παραπάνω αποσπάσματα στα νέα ελληνικά.
Μονάδες 40
2. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις:
§ quae (απόσπασμα i): τη δοτική πτώση του ενικού και του πληθυντικού αριθμού στο ίδιο γένος
§ Andromedam: τη γενική πτώση
§ calceis pennātis: το ουσιαστικό στην ονομαστική πτώση στον ίδιο αριθμό
§ Vergili: την ονομαστική και την κλητική πτώση.
§ eius (απόσπασμα ii, το πρώτο του κειμένου): την ονομαστική πτώση του πληθυντικού αριθμού στο ίδιο γένος
§ aequitātis: την ονομαστική πτώση
§ fons: τη γενική πτώση του ενικού και του πληθυντικού αριθμού
§ hostes: την ονομαστική και τη γενική πτώση του ενικού αριθμού
§ elephantis: την ονομαστική πτώση του ενικού αριθμού και τη γενική πτώση του πληθυντικού αριθμού.
§ Carthaginienses: τη γενική και την αφαιρετική πτώση.
Μονάδες 10
3. Lex enim est fundamentum libertātis, fons aequitātis: Να μεταφέρετε τις λέξεις της παραπάνω πρότασης στον άλλον αριθμό. Ποιες ιδιαιτερότητες παρατηρείτε;
Μονάδες 10
4. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους:
§ urget: τον αντίστοιχο τύπο στην οριστική του παρακειμένου
§ respondet: το β’ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του παρατατικού
§ placet: το απαρέμφατο του ενεστώτα και του παρακειμένου
§ honorābat: το γ’ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του υπερσυντελίκου και το α’ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του συντελεσμένου μέλλοντα
§ stat: το β’ ενικό πρόσωπο της οριστικής του μέλλοντα και το γ’ πληθυντικό της οριστικής του παρακειμένου
§ sumus: τα απαρέμφατα όλων των χρόνων
§ remanēre: τον αντίστοιχο τύπο στον παρακείμενο
§ possunt: το β ενικό πρόσωπο της υποτακτικής του ίδιου χρόνου
§ expugnāvit: το α’ πληθυντικό πρόσωπο όλων των χρόνων της οριστικής
§ revocavērunt: το β’ πληθυντικό πρόσωπο στον ίδιο χρόνο και στην ίδια φωνή.
Μονάδες 10
5. Να χαρακτηρίσετε συντακτικά όλους τους υπογραμμισμένους τύπους του κειμένου.
Μονάδες 10
6. quod Neapoli iacēbat, ut puer magistrum, quae Italiam ab Galliā seiungunt, ubi in Italiā fuit: Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τις δευτερεύουσες προτάσεις (είδος, εισαγωγή, εκφορά, συντακτικός ρόλος).
Μονάδες 8
7. Στα παραπάνω αποσπάσματα να εντοπίσετε το φαινόμενο της αυτοπάθειας και να το εξηγήσετε.
Μονάδες 2
8. Hannibal, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superāvit: Να γράψετε τους ονοματικούς ομοιόπτωτους προσδιορισμούς και να τους χαρακτηρίσετε, επισημαίνοντας τους όρους στους οποίους αποδίδονται.
Μονάδες 10
