74 Παράλληλα Κείμενα της Έκφρασης – Έκθεσης Γ´ Λυκείου

Κατανόηση ενός κειμένου δεν είναι απλώς η απόκτηση των γνώσεων (σκέψεων, ιδεών κτλ.) που περιέχονται σ' αυτό και η δυνατότητα να τις αποδώσουμε, όπως τις έχουμε διαβάσει - η ενέργεια αυτή μένει στο τι λέει το κείμενο. Κατανόηση σημαίνει ανακάλυψη του βαθύτερου νοήματος μιας γνώσης, τι θέλει να πει, επανατοποθέτησή της ως προβλήματος και απόδοσή της με δικά μας λόγια.

 

Διαβάστε Περισσότερα

Επανάληψις στα "Πολιτικά" του Αριστοτέλους μετά Σχολίων

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ  

ΣΤΟ  ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ    ΚΕΙΜΕΝΟ  

ΤΩΝ  ΑΡΧΑΙΩΝ  ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ   ΤΗΣ  Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ  //   ΣΧΟΛΙΑ

της Ζωής Παπαϊωάννου

 

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 11η

Κοινότητα ονομάζεται μια ομάδα ανθρώπων που συνυπάρχουν , συνεργάζονται σε ενέργειες ή διαδικασίες , έχοντας ένα κοινό συμφέρον , επιδιώκοντας έναν κοινό σκοπό ( π.χ. αυτοί που πολεμούν επιδιώκουν τη νίκη ή τη κατάκτηση μιας πόλης ή τον πλούτο , κλπ. ) . Η «πόλις» ( = πόλη – κράτος ) , η πολιτική κοινότητα , δηλαδή η πολιτειακά οργανωμένη κοινότητα , ορίζεται ως η τελειότερη μορφή κοινωνικής συνύπαρξης που στοχεύει σε ένα υπέρτατο αγαθό ( = ευδαιμονία των πολιτών ). Ο Αριστοτέλης θεωρεί ότι όλες οι επιμέρους κοινότητες είναι μόρια της πολιτικής κοινότητας και υποδεέστερες από αυτήν. Η πόλη – κράτος στοχεύει στο ανώτερο από όλα τα αγαθά , την ευδαιμονία των πολιτών .

Διαβάστε Περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΕΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΥΠΙΔΗ (Β΄ Επεισόδιο, 4η Σκηνή)

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ (από μετάφραση)
Α΄: Κείμενο: Ευριπίδη Ελένη, Β΄ Επεισόδιο, 4η Σκηνή (στ.979, 987-1021)

ΘΕΟΝΟΗ: Η τύχη σου όμως κρέμεται από μένα 979

…………………………………………………....................................

ΕΛΕΝΗ: Ικέτισσα, ω! παρθένα, σου προσπέφτω
και σε παρακαλώ απ’ της δυστυχίας
τη θέση αυτή, για μένα και για κείνον,
να μην τον χάσω, τώρα που τον βρήκα. 990
Στον αδελφό σου μην το μαρτυρήσεις
πως ήρθε ο άντρας μου. έλα, γλίτωσέ τον,
σε ικετεύω, την παλιά σου ευσέβεια
για χάρη του αδελφού σου μην προδώσεις
κερδίζοντάς του την ευγνωμοσύνη 995
με ταπεινές κι άδικες πράξεις. Πάντα
μισεί ο θεός τη βία και προστάζει
ν’ αποκτούν όλοι δίκαια τ’ αγαθά τους. 

Διαβάστε Περισσότερα

ΙΛΙΑΔΑ: Σημειώσεις Και Σχόλια Στη Ραψωδία Α

Βαρβάρα Αληγιάννη

Πηλεύς και Θέτις, του Ν. Εγγονόπουλου, 1976. Συλλογή Ε. Εγγονοπούλου.

Δέκα χρόνια οι Αχαιοί πολιορκούν την Τροία και στα βάσανά τους έρχεται να προστεθεί ο θυμός του Αχιλλέα με τις ολέθριες συνέπειές του, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με την απόφαση του Δία. Όλα ξεκίνησαν από την άρνηση του Αγαμέμνονα να επιστρέψει στον ιερέα του Απόλλωνα, Χρύση, την κόρη του, την οποία κρατούσε στη σκηνή του ως πολεμικό γέρας (=τιμητικό βραβείο). Αυτό προκάλεσε την οργή του Φοίβου, που έστειλε φοβερό λοιμό στο αχαϊκό στρατόπεδο. Τότε ο Αχιλλέας συγκάλεσε συνέλευση του στρατού, όπου ο μάντης Κάλχας αποκάλυψε την αιτία του κακού· προέβλεψε μάλιστα κι άλλες συμφορές αν ο Αγαμέμνονας δεν ικανοποιήσει το αίτημα του Χρύση.

Διαβάστε Περισσότερα

Ιλιάδα Β Γυμνασίου - Ερωτήσεις Εισαγωγής

 
Η Ιλιάδα, ακολουθώντας το κύριο γνώρισμα της επικής ποίησης, που είναι ο ηρωικός χαρακτήρας στο περιεχόμενό της, αναφέρεται σε ένα ένδοξο παρελθόν γεμάτο ηρωικές πράξεις. Έτσι, αν και το έπος συντέθηκε τον 8ο αιώνα, αναφέρεται σε αναμνήσεις μιας άλλης εποχής, της μυκηναϊκής, στο τέλος της οποίας έγινε ο Τρωικός πόλεμος (12ος αιώνας π.Χ.). Επειδή, λοιπόν, ο ποιητής αναπαριστά μιαν εποχή πολύ πιο μακρινή από τη δική του και αγνοεί πολλές λεπτομέρειες της καθημερινότητάς της, απεικονίζει μέσα στο έργο του έναν κόσμο που του είναι πιο πρόσφατος και οικείος. 

 

Διαβάστε Περισσότερα

Αρχαία Α΄ Γυμνασίου - Κριτήρια Αξιολόγησης με Απαντήσεις

Χριστίνας Σμαραγδάκη

- Φιλολόγου

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΕΝΟΤΗΤΑ 1

Το ταξίδι των λέξεων στον χρόνο...

Οι Έλληνες και η ελληνική γλώσσα

Η καταγωγή του ελληνικού αλφαβήτου

Οι διάλεκτοι της Αρχαίας Ελληνικής – Από τις αρχαίες ελληνικές διαλέκτους στη Νέα Ελληνική

ΕΝΟΤΗΤΑ 2

Η εκπαίδευση των παιδιών στην αρχαία Αθήνα (Πλάτων, Πρωταγόρας 325c-326c, ελεύθερη διασκευή)

Α. Κείμενο

Β. Πώς έγραφαν οι αρχαίοι Έλληνες;

Γ. Φθόγγοι και γράμματα

ΕΝΟΤΗΤΑ 3

Επαγγέλματα των αρχαίων Αθηναίων (Ξενοφῶν, Ἀπομνημονεύματα 2.7.6, ελεύθερη διασκευή)

Α. Κείμενο

Β. Ετυμολογικά: Η ετυμολογία των λέξεων – Παραγωγή και Σύνθεση

Γ. Γραμματική: 1. Τόνοι και πνεύματα 2. Μέρη του λόγου 3. Τα παρεπόμενα των πτωτικών 4. Τα παρεπόμενα του ρήματος

ΕΝΟΤΗΤΑ 4

Ένα ταξίδι επιστημονικής φαντασίας (Λουκιανός, Ἀληθὴς Ἱστορία 2.3-4, διασκευή)

Α. Κείμενο

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ἡ φωνή

Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή ουσιαστικών από ουσιαστικά (α΄ μέρος): – υποκοριστικά – περιεκτικά – τοπικά

Γ. Γραμματική: 1. Το άρθρο 2. Β΄ κλίση ουσιαστικών 3. Προσωπικές αντωνυμίες

ΕΝΟΤΗΤΑ 5

Ο πλούτος της αττικής γης (Ξενοφῶν, Πόροι 1.1-5, διασκευή)

Α. Κείμενο

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ἡ γῆ

Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή ουσιαστικών από ουσιαστικά (β΄ μέρος): παρώνυμα – εθνικά – πατρωνυμικά – γονεωνυμικά

Γ. Γραμματική: 1. Οριστική ενεστώτα ρ. εἰμί 2. Οριστική ενεστώτα και μέλλοντα ε.φ. βαρύτονων ρημάτων 3. Oριστική μέλλοντα ε.φ. αφωνόληκτων βαρύτονων ρημάτων

ΕΝΟΤΗΤΑ 6

Η ομορφιά δεν είναι το παν (Μύθος του Αισώπου, διασκευή)

Α. Κείμενο

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: πίνω

Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή ουσιαστικών από ρήματα (α΄ μέρος): ουσιαστικά που δηλώνουν το πρόσωπο που ενεργεί, ενέργεια, πάθος, κατάσταση, το αποτέλεσμα ενέργειας

Γ. Γραμματική: Α΄ κλίση ουσιαστικών

ΕΝΟΤΗΤΑ 7

Η λύση του γόρδιου δεσμού (Ἀρριανός, Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις 2.3.1-8, διασκευή)

Α. Κείμενο

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ζευγνύω (και ζεύγνυμι)

Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή ουσιαστικών από ρήματα (β΄ μέρος): ουσιαστικά που δηλώνουν όργανο ή μέσο, τόπο

Γ. Γραμματική: 1. Η αύξηση 2. Οριστική παρατατικού ρ. εἰμί 3. Οριστική παρατατικού και αορίστου ε.φ. βαρύτονων ρημάτων 4. Οριστική αορίστου ε.φ. αφωνόληκτων βαρύτονων ρημάτων

ΕΝΟΤΗΤΑ 8

Ένα μοιραίο λάθος (Λουκιανός, Νεκρικοὶ Διάλογοι 17, διασκευή)

Α. Κείμενο

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ἐλεύθερος

Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή ουσιαστικών από επίθετα

Γ. Γραμματική: 1. Δευτερόκλιτα επίθετα 2. Η δεικτική αντωνυμία οὗτος, αὕτη, τοῦτο

ΕΝΟΤΗΤΑ 9

Ανυπέρβλητα πρότυπα (Ἰσοκράτης, Εὐαγόρας 1-6, διασκευή)

Α. Κείμενο

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ὁ πατήρ

Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή ρημάτων (α΄ μέρος): παραγωγή ρημάτων από ονόματα

Γ. Γραμματική: 1. Ο αναδιπλασιασμός 2. Οριστική παρακειμένου και υπερσυντελίκου ε.φ. βαρύτονων ρημάτων 3. Οριστική παρακειμένου και υπερσυντελίκου ε.φ. αφωνόληκτων βαρύτονων ρημάτων

ΕΝΟΤΗΤΑ 10

Ο Σωκράτης για τη φιλία (Ξενοφῶν, Ἀπομνημονεύματα 2.4.1-7, διασκευή)

Α. Κείμενο

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: κτάομαι, κτῶμαι

Β2. Ετυμολογικά: Επαναληπτικές ασκήσεις

Γ. Γραμματική: Επαναληπτικές ασκήσεις

ΕΝΟΤΗΤΑ 11

Η αγάπη του Αλεξάνδρου για τον Βουκεφάλα (Ἀρριανός, Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις 5.19.4-6, διασκευή)

Α. Κείμενο

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ἡ πόλις

Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή ρημάτων (β΄ μέρος): παραγωγή ρημάτων από άλλα ρήματα, επιρρήματα και επιφωνήματα

Γ. Σύνταξη: Οι βασικοί όροι μιας απλής πρότασης: υποκείμενο και κατηγόρημα

ΕΝΟΤΗΤΑ 12

Αθήνα και Ατλαντίδα (Πλάτων, Τίμαιος 25a-d, διασκευή)

Α. Κείμενο

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: κρατέω, κρατῶ

Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή επιθέτων από ουσιαστικά (α΄ μέρος): επίθετα τα οποία σημαίνουν αυτόν που ανήκει σε εκείνο που δηλώνει η πρωτότυπη λέξη ή έχει σχέση με αυτό, ύλη ή (σπάνια) χρώμα, τον κατάλληλο για εκείνο που δηλώνει η πρωτότυπη λέξη

Γ1. Γραμματική: Γ΄ κλίση ουσιαστικών: α. καταληκτικά διπλόθεμα φωνηεντόληκτα σε -ις (γεν. -εως) β. καταληκτικά μονόθεμα φωνηεντόληκτα σε -εύς (γεν. -έως) – ουδέτερα ακατάληκτα μονόθεμα οδοντικόληκτα σε -α (γεν. -ατος)

Γ2. Σύνταξη: Τα είδη των προτάσεων ως προς τους όρους τους: απλές, σύνθετες, ελλειπτικές, επαυξημένες

ΕΝΟΤΗΤΑ 13

Δάμων και Φιντίας (Διόδωρος Σικελιώτης, Βιβλιοθήκη 10.4.3-6, διασκευή)

Α. Κείμενο

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ὁ τύραννος

Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή επιθέτων από ουσιαστικά (β΄ μέρος): επίθετα τα οποία σημαίνουν πλησμονή, χρόνο ή μέτρο

Γ1. Γραμματική: Απαρέμφατα και μετοχές ε.φ. βαρύτονων ρημάτων

Γ2. Σύνταξη: 1. Το απαρέμφατο 2. Η μετοχή

ΕΝΟΤΗΤΑ 14

Ένα άδικο παράπονο (Μύθος του Αισώπου, διασκευή)

Α. Κείμενο

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ἄρχω

Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή επιθέτων από ρήματα (α΄ μέρος): κυρίως ρηματικά επίθετα με καταλήξεις -τέος, -τος

Γ. Γραμματική: 1. Γ΄ κλίση ουσιαστικών: α. ακατάληκτα διπλόθεμα οδοντικόληκτα σε -ων (γεν. -οντος) β. καταληκτικά μονόθεμα οδοντικόληκτα σε -ας (γεν. -αντος) 2. Οριστική ενεστώτα και μέλλοντα μ.φ. βαρύτονων ρημάτων 3. Οριστική μέλλοντα ρ. εἰμί

ΕΝΟΤΗΤΑ 15

Η μεταμόρφωση του Λευκίππου (Ἀντωνῖνος Λιβεράλις, Μεταμορφώσεων Συναγωγή 17, διασκευή)

Α. Κείμενο

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: φύω

Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή επιθέτων από ρήματα (β΄ μέρος)

Γ. Γραμματική: Οριστική παρατατικού και αορίστου μ.φ. βαρύτονων ρημάτων

ΕΝΟΤΗΤΑ 16

Το θλιβερό τέλος ενός τυράννου (Αἰλιανός, Ποικίλη Ἱστορία 6.12, διασκευή)

Α. Κείμενο

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ἡ θάλαττα / θάλασσα

Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή επιθέτων από επιρρήματα

Γ. Γραμματική: Οριστική παρακειμένου και υπερσυντελίκου μ.φ. βαρύτονων ρημάτων

ΕΝΟΤΗΤΑ 17

Ένα διδακτικό παράδειγμα από τη φύση (Μέγας Βασίλειος, Ὁμιλίαι εἰς τὴν Ἑξαήμερον 7.3)

Α. Κείμενο

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ἡ σάρξ

Β2. Ετυμολογικά: Παραγωγή επιρρημάτων: τοπικά, τροπικά, ποσοτικά, χρονικά

Γ1. Γραμματική: Απαρέμφατα και μετοχές μ.φ. βαρύτονων ρημάτων

Γ2. Σύνταξη: 1. Το υποκείμενο του απαρεμφάτου: ταυτοπροσωπία – ετεροπροσωπία 2. Το υποκείμενο της μετοχής: συνημμένη – απόλυτη

ΕΝΟΤΗΤΑ 18

Η ειλικρίνεια ανταμείβεται (Μύθος του Αισώπου, διασκευή)

Α. Κείμενο

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας: ἡ δίκη

Β2. Ετυμολογικά: Επαναληπτικές ασκήσεις

Γ. Γραμματική – Σύνταξη: Επαναληπτικές ασκήσεις

ΕΠΙΜΕΤΡΟ

I. Παράλληλα κείμενα

ΙΙ. Το λεξιλόγιο των κειμένων

ΙΙΙ. Αρχικοί χρόνοι ρημάτων

ΙV. Συγκεντρωτικοί πίνακες φαινομένων (Γραμματική – Σύνταξη – Ετυμολογία)

Διαβάστε Περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΡΧΑΙΩΝ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (9η ενότητα)

της Θεοδώρας Ανδρέσα

- Φιλολόγου

Ο θάνατος του Σωκράτη, Cignaroli, Giambettino, 1706-1770

Στο έργο του Κρίτων ο Πλάτων παρουσιάζει τα επιχειρήματα που προέβαλε ο Σωκράτης αποκρούοντας τις προτάσεις των φίλων του να δραπετεύσει πριν από την εκτέλεση της θανατικής ποινής που του επιβλήθηκε από το δικαστήριο της Ηλιαίας (399 π.Χ.). Η κατηγορία που οδήγησε τον Σωκράτη στην καταδίκη ήταν ότι πίστευε σε άλλους θεούς από εκείνους που τιμούσε η πόλη του και ότι διέφθειρε τους νέους. Η δικαιολόγηση της άρνησής του να δραπετεύσει ήταν δύσκολη, καθώς οι φίλοι του υποστήριζαν ότι η δραπέτευσή του δε θα αποτελούσε αδικία αλλά θεραπεία μιας αδικίας. Στο απόσπασμα που ακολουθεί ο Σωκράτης παρουσιάζει τους νόμους προσωποποιημένους να του υποβάλλουν ερωτήματα σχετικά με τις συνέπειες μιας ενδεχόμενης δραπέτευσής του.

Διαβάστε Περισσότερα