επιμέλεια
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ
-φιλόλογος
 |
| Θεία Κρίση |
Το απόσπασμα που παρατίθεται προέρχεται από το 13ο κεφάλαιο του βιβλίου του προφήτη Ησαΐα της Παλαιάς Διαθήκης. Συγκεκριμένα, πρόκειται για μια προφητεία που αναφέρεται στην Ημέρα του Κυρίου και στην επερχόμενη κρίση, η οποία συνδέεται ιστορικά με την καταστροφή της Βαβυλώνας.
Ας δούμε αναλυτικά τι σημαίνει κάθε στίχος:
Στίχος 13.9:
ἰδοὺ γὰρ ἡμέρα κυρίου ἔρχεται ἀνίατος θυμοῦ καὶ ὀργῆς, τοῦ θεῖναι τὴν οἰκουμένην ἔρημον καὶ τοὺς ἁμαρτωλοὺς ἀπολέσαι ἐξ αὐτῆς.
Μετάφραση: "Ιδού, έρχεται η ημέρα του Κυρίου, ανίατη από οργή και θυμό, για να καταστήσει την οικουμένη έρημη και να αφανίσει τους αμαρτωλούς από αυτήν."
Ανάλυση: Εδώ περιγράφεται η έλευση μιας τρομερής και ανεπανόρθωτης ημέρας κρίσης από τον Θεό. Ο σκοπός της είναι να επιφέρει ερήμωση στη γη και να εξολοθρεύσει τους ανθρώπους που ζουν με αμαρτία. Η φράση "ανίατος θυμοῦ καὶ ὀργῆς" υπογραμμίζει την αδυναμία αποφυγής ή καταπράυνσης αυτής της θεϊκής οργής.
Στίχος 13.10:
οἱ γὰρ ἀστέρες τοῦ οὐρανοῦ καὶ ᾩρίων καὶ πᾶς κόσμος οὐρανοῦ τὸ φῶς αὐτῶν οὐ δώσουσιν, καὶ σκοτασθήσεται ὁ ἥλιος ἀνατέλλων, καὶ σελήνη οὐ δώσει τὸ φῶς αὐτῆς.
Μετάφραση: "Διότι τα αστέρια του ουρανού και ο Ωρίων και όλος ο κόσμος του ουρανού δεν θα δώσουν το φως τους, και ο ήλιος θα σκοτεινιάσει όταν ανατέλλει, και η σελήνη δεν θα δώσει το φως της."
Ανάλυση: Αυτός ο στίχος χρησιμοποιεί ισχυρές αποκαλυπτικές εικόνες. Η φύση και τα ουράνια σώματα (αστέρια, Ωρίων, ήλιος, σελήνη) φαίνεται να χάνουν το φως τους. Αυτό δεν πρέπει να ερμηνευτεί κυριολεκτικά ως μια κοσμολογική καταστροφή, αλλά ως μια μεταφορική περιγραφή του χάους και της αναστάτωσης που θα επικρατήσει. Το σκοτάδι συμβολίζει την πλήρη αποτυχία των ανθρώπινων δυνάμεων και την απόλυτη επικράτηση της θεϊκής κρίσης.
Στίχος 13.11:
καὶ ἀπολῶ τὴν οἰκουμένην ὅλην, πονηροὺς καὶ ἀσεβεῖς, καὶ τὴν ὕβριν ἀσεβῶν ταπεινώσω, καὶ τὴν ὕβριν ὑπερηφάνων καθελῶ.
Μετάφραση: "Και θα καταστρέψω όλη την οικουμένη, τους πονηρούς και τους ασεβείς, και θα ταπεινώσω την έπαρση των ασεβών, και θα καταρρίψω την υπεροψία των υπερήφανων."
Ανάλυση: Εδώ αναφέρεται ξεκάθαρα ο σκοπός της κρίσης. Ο Θεός θα αφανίσει τους ασεβείς, δηλαδή αυτούς που στράφηκαν ενάντια στο θέλημά Του. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην τιμωρία της ύβρεως και της υπερηφάνειας, των δύο χαρακτηριστικών που συνήθως οδηγούν στην πτώση. Η προφητεία στοχεύει να δείξει ότι καμία δύναμη, όσο μεγάλη κι αν είναι, δεν μπορεί να σταθεί απέναντι στην κρίση του Θεού, ειδικά όταν αυτή η δύναμη στηρίζεται στην αλαζονεία.
Συνολικά, το απόσπασμα αυτό αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης προφητείας για την καταστροφή της Βαβυλώνας. Ωστόσο, οι έννοιές του (ημέρα Κυρίου, κρίση, καταστροφή της ύβρεως) έχουν διαχρονικό χαρακτήρα και βρίσκουν εφαρμογή σε διάφορες ιστορικές και θεολογικές ερμηνείες.
***
Η προφητεία του Ησαΐα, ένα κείμενο ηλικίας σχεδόν τριών χιλιετιών, μιλά για μια μέρα που «ο ήλιος θα σκοτεινιάσει και η σελήνη δεν θα δώσει το φως της». Στις μέρες μας, όπου η Σελήνη απομακρύνεται αργά αλλά σταθερά από τον πλανήτη μας, με έναν ρυθμό που μετράται με λέιζερ, γεννάται το ερώτημα: μήπως η αρχαία αυτή προφητεία κρύβει μέσα της μια αστρονομική αλήθεια; Μια πιο βαθιά ανάλυση, όμως, αποκαλύπτει ότι η απάντηση βρίσκεται όχι στην επιστήμη, αλλά στη σημειολογία και την εσχατολογία.
Το κείμενο του Ησαΐα δεν είναι ένα επιστημονικό σύγγραμμα ή μια πρόβλεψη φυσικών νόμων. Είναι μια αποκαλυπτική προφητεία, μια προειδοποίηση που χρησιμοποιεί την εικόνα του κόσμου για να εκφράσει την πνευματική του κατάσταση. Η «Ημέρα του Κυρίου», που εισάγεται στον στίχο 13.9, δεν είναι απλώς ένα χρονικό σημείο, αλλά ένα εσχατολογικό γεγονός: η στιγμή που ο Θεός επεμβαίνει για να αποκαταστήσει τη Δικαιοσύνη. Η κρίση αυτή χαρακτηρίζεται ως «ανίατος», δηλαδή αδύνατον να θεραπευτεί ή να αποφευχθεί από τον άνθρωπο.
Όταν η προφητεία αναφέρεται στους αστέρες, στον ήλιο και στη σελήνη που χάνουν το φως τους, δεν περιγράφει ένα φυσικό φαινόμενο. Η εικόνα αυτή είναι μια μεταφορά, μια δυναμική αναπαράσταση της πτώσης των κοσμικών δυνάμεων. Η Βαβυλώνα, το σύμβολο της ανθρώπινης υπεροψίας και δύναμης, θα βιώσει μια κοσμική ανατροπή που θα είναι τόσο απόλυτη, όσο και η εξαφάνιση του φωτός από τον ουρανό. Το φως, άλλωστε, είναι στη Βίβλο σύμβολο της ζωής, της τάξης και της Θείας παρουσίας.
Η σύγχρονη επιστήμη, με τις μετρήσεις της, μας λέει ότι η Σελήνη απομακρύνεται από τη Γη με ρυθμό 3.8 εκατοστά το χρόνο, ένα φαινόμενο που εξηγείται πλήρως από την παλιρροιακή τριβή. Αυτή η γνώση δεν έρχεται σε σύγκρουση με την προφητεία. Αντίθετα, αναδεικνύει την διαφορετική φύση της αλήθειας που εκφράζει το κάθε κείμενο. Η επιστήμη μας λέει το «πώς» και το «πόσο», εξηγώντας τους φυσικούς νόμους. Η προφητεία, όμως, μας δίνει το «γιατί» και το «προς τι».
Ο Ησαΐας καταλήγει στον στίχο 13.11 αποκαλύπτοντας τον πραγματικό λόγο αυτής της κοσμικής αναταραχής: την «ὕβριν ἀσεβῶν» και την «ὕβριν ὑπερηφάνων». Το τέλος του κόσμου, στην εσχατολογική αυτή θεώρηση, δεν είναι μια τυχαία καταστροφή, αλλά μια ηθική δικαίωση. Η κρίση έρχεται ως συνέπεια της ανθρώπινης αλαζονείας, της έπαρσης που πιστεύει ότι μπορεί να ζήσει χωρίς τον Θεό.
Συνοψίζοντας, η προφητεία του Ησαΐα δεν είναι μια αστρονομική πρόβλεψη. Είναι μια διαχρονική εσχατολογική δήλωση που χρησιμοποιεί την εικόνα μιας αποδιοργανωμένης φυσικής τάξης για να τονίσει την πνευματική και ηθική κατάρρευση του ανθρώπου. Μας υπενθυμίζει ότι η πραγματική απειλή δεν κρύβεται στους φυσικούς νόμους που μετράμε, αλλά στην αλαζονεία της καρδιάς μας, μια απειλή που τελικά, σύμφωνα με το κείμενο, θα οδηγήσει σε μια «σκιά πάνω στον κόσμο», όχι από φυσική έκλειψη, αλλά από την ίδια τη θεία Κρίση.
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου