Μάτια λαίμαργα, ψυχή χαμένη


Καλλιόπη Ζιώγου, θεολόγος

ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ

« Μάτια λαίμαργα, ψυχή χαμένη », λέει μια παροιμία.. Μα και αυτιά λαίμαργα, ψυχή χαμένη, σίγουρα μπορούμε να πούμε..Θέλεις να αρέσεις στους άλλους, αγωνιάς τι γνώμη έχουν για σένα..εντάξει, δεν είναι κακό ως ένα σημείο..κάποια στιγμή όμως γίνεται αυτή η σκέψη, εμμονή και διαρκής, καθημερινός στόχος. Όλα περιστρέφονται γύρω από την άκρατη επιθυμία να μιλούν όλοι για σένα πάντα θετικά, κάνεις όμως πολύ θόρυβο..σαν τον άδειο τενεκέ που κάνει πολύ ενοχλητικό θόρυβο, όταν τον χτυπάς, επειδή είναι άδειος..μήπως συμβαίνει το ίδιο και με σένα; Πολύς σαματάς για ένα τίποτα; 
Τίποτα; Ε όχι και τίποτα, σε ιντριγκάρω τώρα..ε; Μόλις κάποιος τολμήσει να σε αμφισβητήσει, κάνεις απανωτά άλλο ένα φάουλ..- κατάκριση - σε όποιον αμφέβαλε για την αξία σου. Να σου πω τότε, μιαν ιστορία : 

« Κάποιος πήγε στον Σωκράτη, λέγοντάς του: 

- Δάσκαλε, έχω να σου διηγηθώ πως ένας φίλος σου… 

- Στάσου, τον διακόπτει ο Σωκράτης. Πέρασες από τα τρία κόσκινα εκείνο που έχεις να μου πεις; 

- Ποια είναι αυτά τα κόσκινα; 

- Το πρώτο είναι το κόσκινο της αλήθειας. Εξακρίβωσες αν εκείνο που θα μου πεις είναι αλήθεια ; 

- Όχι, γιατί, μα την αλήθεια, άκουσα να το λένε. 

- Τότε ας δούμε αν το πέρασες από το δεύτερο κόσκινο : Το κόσκινο της καλοσύνης. Ό, τι έχεις να μου διηγηθείς, αν δεν είναι αληθινό, τουλάχιστον είναι καλό ; 

- Μα την αλήθεια, όχι και τόσο.. 

- Τότε ας δούμε αν το περάσεις από το τρίτο κόσκινο : Το κόσκινο της ανάγκης. Ό, τι έχεις να μου διηγηθείς είναι αναγκαίο και πρέπει εξάπαντος να το μάθω ; 

- Μα την αλήθεια, αναγκαίο δεν είναι. 

- Τότε, αφού δεν είναι αληθινό, καλό και αναγκαίο, άστο να ξεχαστεί και ας ασχοληθούμε με κάτι άλλο ».. 

Κατάλαβες; Μη φοβάσαι λοιπόν την αμαρτία, πολλές φορές την « πτώση », την παραχωρεί ο Θεός για να « σπάσεις τα μούτρα » σου και να πατήσεις το κουμπί της Επανεκκίνησης στη ζωή σου, μαζί Του πλέον. Μη φοβάσαι να πέσεις, να φοβάσαι μήπως δεν θέλεις να σηκωθείς, εκεί είναι το επικίνδυνο. Και η κενοδοξία που καραδοκεί και είναι έτοιμη να αλώσει την ψυχή σου είναι επικίνδυνη και δεν σε αφήνει να σηκωθείς, επειδή έχεις κολακευτεί τόσο πολύ από τους ανθρώπινους επαίνους και αρνείσαι επίμονα να ξεκαβαλήσεις από το καλάμι σου. Όποιος προσπαθήσει να σε αμφισβητήσει ή να σε συνεφέρει, αλίμονο του, επειδή τότε ακολουθεί και ο φθόνος..αυτά τα δύο πάνε πακέτο, κενοδοξία και φθόνος είναι συγκοινωνούντα δοχεία. 

Το κακό είναι πως βλέπεις και νεαρά άτομα ακόμη κι εφήβους να συμπεριφέρονται κενόδοξα. Εδώ τώρα θα μιλήσει ο πολυγραφότατος των Πατέρων της Εκκλησίας, ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Τι να σου πρωτοπώ και πρωτογράψω για τον Ιερό Χρυσόστομο..Θα μπορούσαμε να γράφουμε ασταμάτητα για τον Άγιο Ιωάννη και τις συμβουλές του για την ανατροφή και διαπαιδαγώγηση των παιδιών μας. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός πόσο διαχρονικά είναι αυτά που μας συμβουλεύει. Μιλά για την τεράστια σημασία του οικογενειακού περιβάλλοντος και του κοινωνικού περίγυρου στην ανατροφή των παιδιών, με τόση ακρίβεια που εντυπωσιάζει και νιώθεις πως ζει στην εποχή μας. « Χτυπά καμπανάκι » στους γονείς πως αν δεν προσέξουν, όταν τα παιδιά είναι μικρά υποβόσκουν σε αυτά, τα πάθη της κενοδοξίας, του εγωισμού, της φιλαργυρίας, της αργίας κτλ. Δυστυχώς γίνεται, χωρίς να το καταλαβαίνουμε κι ενώ πιστεύουμε πως είναι για το καλό τους, εν τούτοις, μακροπρόθεσμα γίνεται πνευματική ζημιά. 

Για παράδειγμα τονίζει ο Άγιος Χρυσόστομος: « Ουδαμόθεν την διαστροφήν γίνεσθαι των παίδων, αλλ’ εκ της περί τα βιωτικά μανίας ». Τι σημαίνει αυτό; Πως ενώ νομίζουμε πως αγωνιζόμενοι να τους προσφέρουμε τα πάντα, υλικά αγαθά, ταξίδια, ανέσεις, δεν μεριμνούμε για την πνευματική τους καλλιέργεια. Ο Άγιος τονίζει πως η κοινωνία έχει ανάγκη από υγιή κύτταρα ενάρετων νέων και όχι μόνον μορφωμένων. Όταν ανατρέφονται σε τέτοιο περιβάλλον τα παιδιά, μεγαλώνοντας κι εκείνα με τη σειρά τους θα έχουν ως κέντρο της ζωής τους, την απόκτηση υλικών αγαθών και μόνο, οπότε μοιραία η κενοδοξία, η φιλαργυρία δεν θα αργήσουν να εκδηλωθούν, νοσηρές καταστάσεις δηλαδή που έχουν τις ρίζες τους στην τρυφερή παιδική ηλικία, κρυμμένες εκεί, καλά. 

Ο Άγιος Χρυσόστομος εφιστά την προσοχή στους γονείς, να μην είναι αμελείς, όταν τα παιδιά τους είναι μικρά: « Οι ψυχές των παιδιών, λέγει, είναι μαλακές και τρυφερές· όταν εντυπωθούν επάνω τους τα καλά διδάγματα από την αρχή, κανείς δεν ημπορεί να τα εξαλείψει, όταν στη συνέχεια γίνουν σκληρές σαν σφραγίδα, όπως συμβαίνει με το κερί. Το μαλακό πράγμα παίρνει οποιοδήποτε σχήμα, γιατί δεν έχει αποκτήσει ακόμη σταθερή δική του μορφή. Μοιάζουν ακόμη οι ψυχές των παιδιών με πίνακες ζωγραφικής ή με αγάλματα. Χρειάζεται πολλή προσοχή εκ μέρους των ζωγράφων και πολλή επιμέλεια για να φιλοτεχνήσουν ένα πίνακα ωραίο. Οι γλύπτες πάλι με πολλή υπομονή αφαιρούν τα περιττά και προσθέτουν ό, τι πρέπει, για να παρουσιάσουν το έργο που επιθυμούν. Δεν υπάρχει θαυμασιότερο υλικό για φιλοτέχνηση από τις παιδικές ψυχές, αρκεί αυτό να γίνει εγκαίρως. Κατασκευάζουν οι γονείς έμψυχες εικόνες του Θεού, ζωντανά αγάλματα ». 

Οπότε, τί κάνουμε; Σαφώς ο Ιερός Χρυσόστομος δεν εννοεί να στερούμε από τα παιδιά μας αλλά να τους προσφέρουμε με σύνεση, μέτρο. Τα παιδιά δεν ακολουθούν τα λόγια μας αλλά τα έργα μας, το παράδειγμά μας. Άμα τα ταΐζουμε εγωισμό και καλοπέραση, ως ενήλικες τα παιδιά μας θα ταλαιπωρούνται πνευματικά και εμείς ως γονείς έχουμε τεράστια ευθύνη. Τι διαλέγουμε λοιπόν; Ας αποστασιοποιηθούμε λιγάκι από όλα και ας μείνουμε μόνοι με τον εαυτό μας, να τα βρούμε μαζί του, να μπει στη θέση του, όχι στο κέντρο της ζωής μας. Ας διδάξουμε στα παιδιά μας την υπομονή, ταπείνωση, όντας οι ίδιοι υπομονετικοί και ταπεινοί. Εάν πιστεύουμε πως είμαστε το κέντρο του κόσμου, τα παιδιά μας θα βλέπουν τα πάντα και τους πάντες, κενόδοξα και εγωιστικά. Όπως τονίζει και ο Ιερός Χρυσόστομος : « Η νεότητα που ζει με σύντροφο την αργία και ανατρέφεται με τόσο μεγάλα κακά, γίνεται αγριότερη από όλα τα θηρία ». ( ΕΠΕ 10, 592 ) 

Πηγή: Αποστάγματα Φωτός, https://ziogoukalliopi.blogspot.com/







DMCA.com Protection Status


author image

About the Author

This article is written by: Καλλιόπη Ζιώγου - She has finished the theological Athens school and she is serving as a teacher in a public school. She is writing for Φιλόλογος Ερμής since the July of 2016. Read More