Η ΚΛΙΣΙΣ ΤΩΝ ΑΟΡΙΣΤΩΝ Β΄: ἔβην, ἔγνων, ἔδραν, ἔφυν, ἐρρύην




 του
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ





Ορισμένα βαρύτονα ρήματα της α΄ συζυγίας (ρήματα σε -ω) σχηματίζουν τον αόριστο β΄ κατά τα ρήματα σε -μι και κλίνονται όπως ο αόριστος ἔστην.


Παραδείγματα:

ρ. βαίνω (θ.ισχυρό βη-, θ.αδύνατο βα-)
Οριστική
Υποτακτική
Ευκτική
Προστακτική
Απαρέμφατο
Μετοχή
ἔβην
ἔβης
ἔβη
ἔβημεν
ἔβητε
ἔβησαν
βῶ
βῇς
βῇ
βῶμεν
βῆτε
βῶσι(ν)
βαίην
βαίης
βαίη
βαίημεν / βαῖμεν
βαίητε / βαῖτε
βαίησαν / βαῖεν
βῆθι
βήτω
-
βῆτε
βάντων / βήτωσαν
βῆναι
βὰς
βᾶσα
βὰν


ρ. γιγνώσκω (θ. ισχυρό γνω-, θ.αδύνατο γνο-)
Οριστική
Υποτακτική
Ευκτική
Προστακτική
Απαρέμφατο
Μετοχή
ἔγνων
ἔγνως
ἔγνω
ἔγνωμεν
ἔγνωτε
ἔγνωσαν
γνῶ
γνῷς
γνῷ
γνῶμεν
γνῶτε
γνῶσι(ν)
γνοίην
γνοίης
γνοίη
γνοίημεν / γνοῖμεν
γνοίητε / γνοῖτε
γνοίησαν / γνοῖεν
-
γνῶθι
γνώτω
-
γνῶτε
γνόντων / γνώτωσαν
γνῶναι
γνοὺς
γνοῦσα
γνὸν


ρ. (ἀπο) διδράσκω (θ.ισχυρό δρᾱ-, θ.αδύνατο δρᾰ-)
Οριστική
Υποτακτική
Ευκτική
Προστακτική
(ἀπ)έδραν
(ἀπ)έδρας
(ἀπ)έδρα
(ἀπ)έδραμεν
(ἀπ)έδρατε
(ἀπ)έδρασαν
(ἀπο)δρῶ
(ἀπο)δρᾷς
(ἀπο)δρᾷ
(ἀπο)δρῶμεν
(ἀπο)δρᾶτε
(ἀπο)δρῶσι(ν)
(ἀπο)δραίην
(ἀπο)δραίης
(ἀπο)δραίη
(ἀπο)δραίημεν / (ἀπο)δραῖμεν
(ἀπο)δραίητε / (ἀπο)δραῖτε
(ἀπο)δραίησαν/ (ἀπο)δραῖεν
-
(ἀπό)δραθι
(ἀπο)δράτω
-
(ἀπό)δρατε
(ἀπο)δράντων / (ἀπο)δράτωσαν

Απαρέμφατο
Μετοχή
(ἀπο)δρᾶναι
(ἀπο)δρὰς
(ἀπο)δρᾶσα
(ἀπο)δρὰν


ρ. φύομαι (θ.ισχυρό φῡ-, θ.αδύνατο φῠ-)
Οριστική
Υποτακτική
Ευκτική (σπάνια χρησιμοποιείται)
Προστακτική
Απαρέμφατο
Μετοχή
ἔφυν
ἔφυς
ἔφυ
ἔφυμεν
ἔφυτε
ἔφυσαν
φύω
φύῃς
φύῃ
φύωμεν
φύητε
φύωσι(ν)
φύοιμι
φύοις
φύοι (φύη / φυίη)
φύοιμεν
φύοιτε
φύοιεν
-
φῦναι
φὺς
φῦσα
φὺν


ρ. ῥέω (θ.ισχυρό ῥυη-, θ.αδύνατο ῥυε-)
Οριστική
Υποτακτική
Ευκτική (σπάνια χρησιμοποιείται)
Προστακτική
Απαρέμφατο
Μετοχή
ἐρρύην
ἐρρύης
ἐρρύη
ἐρρύημεν
ἐρρύητε
ἐρρύησαν
ῥυῶ
ῥυῇς
ῥυῇ
ῥυῶμεν
ῥυῆτε
ῥυῶσι(ν)
ῥυείην
ῥυείης
ῥυείη
ῥυείημεν / ῥυεῖμεν
ῥυείητε / ῥυεῖτε
ῥυείησαν / ῥυεῖεν
-
ῥυῆναι
ῥυεὶς
ῥυεῖσα
ῥυὲν


Ενδεικτικός σχηματισμός των σύνθετων ρημάτων:
ρ.διαβαίνω

Οριστική
Υποτακτική
Ευκτική
Προστακτική
Απαρέμφατο
Μετοχή
α΄εν.
β΄εν.
διέβην
διέβης
διαβῶ
διαβῇς
διαβαίην
διαβαίης
-
διάβηθι
διαβῆναι
διαβὰς
διαβᾶσα
διαβὰν


ρ. καταγιγνώσκω

Οριστική
Υποτακτική
Ευκτική
Προστακτική
Απαρέμφατο
Μετοχή
α΄εν.
β΄εν.
κατέγνων
κατέγνως
καταγνῶ
καταγνῷς
καταγνοίην
καταγνοίης
-
κατάγνωθι
καταγνῶναι
καταγνοὺς
καταγνοῦσα
καταγνὸν

Παρατηρήσεις σχετικές με τον τονισμό:
1.     Όταν τα ρήματα αυτά είναι σύνθετα, στην προστακτική ενεργητικής και μέσης φωνής ανεβάζουν τον τόνο εάν το επιτρέπει η λήγουσα.
π.χ.: ρ. ἀποδιδράσκω → ἀπόδραθι, ἀποδράτω, ἀπόδρατε, ἀποδράντων.
ρ. ἀποβαίνω → ἀπόβηθι, ἀποβήτω, ἀπόβητε, ἀποβάντων.
2.     Οι ονοματικοί τύποι, όπου τονίζονται απλοί, εκεί τονίζονται και σύνθετοι.

π.χ.: ρ. φύομαι → φῦναι, φὺς  ρ. ἀναφύομαι → ἀναφῦναι, ἀναφὺς


Κατάλογος των ρημάτων που σχηματίζουν αόριστο β΄ κατά τα ρήματα σε -μι:
Ενεστώτας
Αόριστος β΄
ἁλίσκομαι
βαίνω
γηράσκω
γιγνώσκω
(ἀπο)διδράσκω
δύομαι
ζήω,-ῶ
ῥέω
φθάνω
φύομαι
ἑάλων / ἥλων
ἔβην
ἐγήραν
ἔγνων
(ἀπ)έδραν
ἔδυν
ἐβίων
ἐρρύην
ἔφθην
ἔφυν

Παρατηρήσεις:
1.     Μόνο τα ρήματα βαίνω, γιγνώσκω και διδράσκω σχηματίζουν αόριστο β΄ σε όλες τις εγκλίσεις.
2.     Οι αόριστοι β΄ ἔφθην, ἐρρύην, ἑάλων, ἐβίων και ἔφυν δεν σχηματίζουν προστακτική.
3.     Ο αόριστος ἔδυν δεν σχηματίζει ευκτική.
4.     Ο αόριστος ἐγήραν σχηματίζει μόνο οριστική και ονοματικούς τύπους.


DMCA.com Protection Status Copyrighted.com Registered & Protected


author image

About the Author

This article is written by: Φιλόλογος Ερμής - He has already written over 2.200 articles for Φιλόλογος Ερμής. He has Graduate Diploma in Classical Philology, Postgraduate Diploma in Applied Pedagogic, and is Candidate Doctor(Dph) of Classical Philology. Stay touch with him or email him