ΑΒΔΗΡΑ: Επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο (Β΄)

της
Ιωάννας Αρβανιτίδου

Ο αρχαιολογικός χώρος των Αβδήρων, που απέχει μόλις 25χλμ. από την πόλη της Ξάνθης, είναι ένας ιδιαίτερα εντυπωσιακός χώρος, ο οποίος απλώνεται σε μια έκταση περίπου 3.000 στρεμμάτων. Ο επισκέπτης του χώρου έχει την ευκαιρία να περπατήσει και να γνωρίσει την αρχαϊκή, κλασική, ελληνιστική και ρωμαϊκή θρακική πόλη.

Διαβάστε Περισσότερα

ΑΒΔΗΡΑ: Ιστορία μιας θρακικής πόλης (Α΄)

της
Ιωάννας Αρβανιτίδου

Τα Άβδηρα είναι μια από τις σημαντικότερες πόλεις της αρχαιότητας, με ζωή από τα αρχαϊκά χρόνια. Πληροφορίες για την πόλη μας δίνουν ο Ηρόδοτος, ο Στράβωνας, ο Απολλόδωρος, ο Διόδωρος, ο Κικέρωνας και πολλοί άλλοι. Ήταν η πατρίδα του περίφημου σοφιστή Πρωταγόρα (485- 411 π.Χ.) και του κορυφαίου, πατέρα της ατομικής θεωρίας, Δημόκριτου.

Διαβάστε Περισσότερα

Ιεροί Πανελλήνιοι Αγώνες: Τα Νέμεα (Μέρος Β’)

της
Ιωάννας Αρβανιτίδου


Οι Ιεροί Πανελλήνιοι Αγώνες ξεκίνησαν για να τιμήσουν κάποιον ήρωα ή κάποιον θεό και σώζονται και οι αντίστοιχοι μύθοι που συνδέονται με αυτούς. Συγκεκριμένα, η ίδρυση των Νεμέων, που άρχισαν επίσημα το 573π.Χ., συνδέεται δύο μύθους εκ των οποίων ο πρώτος αποδίδει την καθιέρωση των αγώνων στον μεγάλο ήρωα Ηρακλή, ενώ ο δεύτερος, που ίσως είναι ο εγκυρότερος, συνδέει τη δημιουργία των αγώνων με την αποστολή των Επτά επί Θήβας (Παυσανίας, VIII, XLVIII, 2).

Οι Νέμεοι Αγώνες, όμως, όπως όλα τα λαοφιλή δρώμενα από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, θεωρήθηκαν ιδανική ευκαιρία προκειμένου να εξυπηρετηθούν διάφορα πολιτικά συμφέροντα, με αποτέλεσμα η πολιτική να επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τον τόπο διεξαγωγής των αγώνων.

Η Νεμέα βρισκόταν σε γεωπολιτικό σημείο και ήταν διεθνές πολιτιστικό κέντρο στην αρχαιότητα, αλλά μόνο κατά τη διάρκεια των αγώνων. Η θέση της πόλης ανάμεσα στους λόγους των αρκαδικών βουνών και σε υψόμετρο περί τα 350μ. ήταν μια πολύ καλή θέση για ένα αθλητικό θρησκευτικό κέντρο.

Αρχικά, η προεδρία των αγώνων ανήκε στην γειτονική κωμόπολη Κλεωνές, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τον Πίνδαρο, ο οποίος αναφερόμενος στις νίκες των αθλητών στα Νέμεα χρησιμοποιεί τη φράση «Κλεωναίου τ’ ἀπ’ ἀγῶνος». Η ανάθεση των αγώνων στις Κλεωνές αποκαλύπτει τις καλές σχέσεις των Κλεωνών με το Άργος, οι οποίες φαίνεται πως κλονίστηκαν όταν οι Αργείοι πήραν στα χέρια τους την προεδρία των αγώνων, το 460 π.Χ. Ωστόσο, οι αγώνες συνέχισαν να διεξάγονται κανονικά στην Νεμέα μέχρι τα μέσα του 3ου αι. π.Χ., όταν θεωρήθηκε καλύτερο η οργάνωση τους να γίνεται στο Άργος.

Την ίδια περίοδο, οι αγώνες πραγματοποιήθηκαν μια φορά στις Κλεωνές από τον Άρατο, ο οποίος βρισκόταν σε πόλεμο με το Άργος (Πλούταρχος, Ἄρατος XXVIII). Ταυτόχρονα, όμως, οι αγώνες τελούνταν και στο Άργος. Ο Άρατος και οι σύμμαχοι της Αχαϊκής Συμπολιτείας, χωρίς να σεβαστούν την εκεχειρία, συνέλαβαν όσους αθλητές πήραν μέρος στους αγώνες του Άργους και τους πούλησαν ως δούλους.

Το γεγονός αυτό δείχνει με σαφήνεια την ισχύ που είχε μια πόλη, η οποία τελούσε Ιερούς Πανελλήνιους Αγώνες. Ο Άρατος θέλοντας να αποδείξει την κυριαρχία του, μετέφερε τους αγώνες στις Κλεωνές και όταν οι Αργείοι τόλμησαν να τελέσουν ξεχωριστούς αγώνες στο Άργος τιμωρήθηκαν με τη βαρύτατη ποινή της δουλείας.

Η εκεχειρία κατά τη διάρκεια των Πανελλήνιων Αγώνων ήταν ιερή. Ωστόσο, ενίοτε χρησιμοποιούσαν την εκεχειρία για να εξυπηρετηθούν πολιτικά συμφέροντα, όπως φάνηκε στο παραπάνω επεισόδιο στο οποίο οι Αργείοι προσπάθησαν να “κρυφτούν” πίσω από την εκεχειρία που επέβαλε η διεξαγωγή των αγώνων και να εναντιωθούν στον Άρατο. Και δεν ήταν η πρώτη φορά! Οι Αργείοι προσπάθησαν και παλαιότερα να χρησιμοποιήσουν την ιερή εκεχειρία για να εξυπηρετήσουν τα δικά τους πολιτικά συμφέροντα. Το 390 π.Χ., προκειμένου να αποφύγουν εισβολή των Σπαρτιατών, κατά τη διάρκεια εχθροπραξιών, έστειλαν κήρυκες να αναγγείλουν την έναρξη της ιερής εκεχειρίας των αγώνων. Οι Σπαρτιάτες, ωστόσο, αντιλήφθηκαν την τακτική αυτή και παίρνοντας τη συγκατάθεση των μαντείων του Απόλλωνα και του Διός εισέβαλλαν στο Άργος και τιμώρησαν σκληρά τους Αργείους.



Επιλεγμένη Βιβλιογραφία
1. S. G. Miller, Excavations at Nemea 1973 – 1974, Hesperia XLIV, 2 (1975), 143 – 172.
2. S. G. Miller (ed.), Nemea. A Guide to the Side and Museum, Berkeley, Los Angeles and London 1990.
3. Ι. Μουρτίδης, Ιστορία Φυσικής Αγωγής (με στοιχεία φιλοσοφίας), Θεσσαλονίκη 2000.
4. Οι Νέμεοι Αγώνες

Διαβάστε Περισσότερα

Ιεροί Πανελλήνιοι Αγώνες: Τα Νέμεα (Μέρος Α')

της

Ιωάννας Αρβανιτίδου

Άραγε πόσοι ξέρουν σήμερα ότι στην Αρχαία Ελλάδα εκτός από τους Ολυμπιακούς Αγώνες υπήρχαν ακόμη τρεις ιεροί πανελλήνιοι αγώνες και όλοι μαζί αποτελούσαν τον λεγόμενο Κύκλο των Ιερών Πανελληνίων Αγώνων; Πιθανότατα ελάχιστοι.

Διαβάστε Περισσότερα

Ένα Ειδώλιο ή Παράλληλοι Βίοι

Ένα Ειδώλιο ή Παράλληλοι Βίοι

Μια ιστοριούλα

Γράφει η
Βασιλική Χριστοπούλου

Ειδώλιο παιδιού με σκύλο, ελληνιστικής περιόδου, από την Κω

 

«Πωπω! Βρε θηρία τι βρήκατε;» αναφώνησε από ξέχειλο ενθουσιασμό η αρχαιολόγος, απευθυνόμενη στους εργατοτεχνίτες της ανασκαφής.

«Για να το δω καλύτερα. Ααα! Ένα ελληνιστικό ειδώλιο! Υπέροχο είναι! Μάλλον του 3ου ή 2ου αι. π.Χ. Θα δούμε στη μελέτη (1). Γυμνούλικο το αγοράκι, με το ιμάτιο τυλιγμένο στο χέρι, κρατάει σφιχτά στην αγκαλιά το σκύλο του. Έχει και επίθετο (2) άσπρο χρώμα! Αχ, θέλει πολλή προσοχή. Είναι μαλακή η λάσπη πάνω του και κάθε άγγιγμα μπορεί να φθείρει το χρώμα του. Τι ωραία! Δείξτε μου πού βρέθηκε ακριβώς να πάρουμε μετρήσεις. Ίσως υπάρχουν κι άλλα», είπε και πλησίασε το σκάμμα με ένα πλατύ χαμόγελο.

Διαβάστε Περισσότερα

Θερμοπώλια, τα Ρωμαϊκά Ταχυφαγεία

Θερμοπώλια, τα Ρωμαϊκά Ταχυφαγεία (φαστφουντάδικα)

Γράφει η

Βασιλική Χριστοπούλου

Το θερμοπώλιο του Vetutius Placidus στην Πομπηία

Τα ρωμαϊκά θερμοπώλια είναι μια μείξη κουτουκιού και "fast food" της εποχής μας: μεγάλες ισόγειες ταβέρνες στις οποίες πήγαιναν κυρίως οι έμποροι που έφταναν από μακριά στην πόλη. Έτρωγαν σε ένα μαρμάρινο τραπέζι, αφού διάλεγαν το φαγητό από μεγάλα δοχεία που εβλεπαν σε παράταξη μπροστά τους στον πάγκο, ενώ το καλοκαίρι κάθονταν και στην αυλή.

Διαβάστε Περισσότερα