Σαρπηδών και Ιησούς Χριστός

ἐπιμελεία τοῦ
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ

Πτυχιούχου Κλασσικῆς Φιλολογίας Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν
MSc Ἐφηρμοσμένης Παιδαγωγικῆς Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν
Ὑπ. Δρος(Dph) Κλασσικῆς Φιλολογίας Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

Death_Sarpedon_MNA_Policoro_detail

Ο Πάτροκλος ήταν γιος του Αργοναύτου Μενοίτιου και θυγατέρας του Ακάστου, Σθενέλης ή της κόρης του Πηλέα Πολυμήλης. Όταν ήταν ακόμη μικρό παιδί και ζούσε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Οπούντα της Λοκρίδας, σκότωσε πάνω στο παιχνίδι ένα συνομήλικό του αρχοντόπουλο, τον Κλησώνυμο. Ο Πάτροκλος συμμετείχε στον Τρωικό Πόλεμο είτε ως φίλος του Αχιλλέα, είτε και ως πρώην μνηστήρας της Ωραίας Ελένης. Όταν οι Αχαιοί πιέζονταν δεινά από τους Τρώες, ο Πάτροκλος ζήτησε από τον Αχιλλέα να περιβληθεί αυτός την πανοπλία εκείνου. Ο Πάτροκλος προσδοκούσε ότι θα εκφόβιζε τους Τρώες φορώντας την πανοπλία του Αχιλλέα. Αυτό ήταν το αίτημα του Πατρόκλου προς τον Αχιλλέα. Φορώντας την πανοπλία του Αχιλλέα και με θυελλώδη ορμή απέκρουσε μαζί με τους Μυρμιδόνες τους Τρώες, που είχαν φθάσει στα πλοία των Αχαιών και ήταν έτοιμοι να τα πυρπολήσουν.

Κατά τη διάρκεια της τρίτης εφόδου, που επιχείρησε ο Πάτροκλος για την άλωση της Τροίας, ξαφνικά χτυπήθηκε από τον Απόλλωνα στην πλάτη και του διέλυσε την πανοπλία. Στην κατάσταση αυτή πρώτος τον έπληξε ο Εύφορβος, ο γιος του Πάνθοου, εκ των όπισθεν και δεύτερος που επιχείρησε και το θανατηφόρο κτύπημα ήταν ο Έκτορας. Ο Έκτορας ήθελε να σύρει το πτώμα του Πατρόκλου προς το μέρος των Τρώων αλλά αποκρούσθηκε από τον Μενέλαο και τον Αίαντα.

Πρίν πεθάνει ο Πάτροκλος όμως είχε συμβεί η συνάντηση μεταξύ του Πάτροκλου και του Σαρπηδόνα ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα του Τρωικού Πολέμου. Ο Σαρπηδόνας, βασιλιάς της Λυκίας και γιος του Δία, ήταν ένας από τους πιο ισχυρούς υπερασπιστές της Τροίας. Όταν ο Σαρπηδόνας είδε τον Πάτροκλο να σκοτώνει πολλούς γενναίους Τρώες, αποφάσισε να μονομαχήσει μαζί του. Κατά τη διάρκεια της μάχης, ο Πάτροκλος πρώτος έριξε το ακόντιό του και κάρφωσε τον υπασπιστή του Σαρπηδόνα. Στη συνέχεια, ο Σαρπηδόνας αστόχησε, ενώ ο Πάτροκλος τον κτύπησε στο στήθος. Πριν ξεψυχήσει, ο Σαρπηδόνας παρακάλεσε τον εξάδελφο και φίλο του Γλαύκο να πάρει τη θέση του στη μάχη. Μετά το θάνατο του Σαρπηδόνα, ξεκίνησε μια μάχη για το πτώμα του. Ο Δίας, πατέρας του Σαρπηδόνα, το τύλιξε στο σκοτάδι. Τελικά, οι Έλληνες κατάφεραν να αποσπάσουν την πανοπλία του Σαρπηδόνα και ο Πάτροκλος διέταξε να τη μεταφέρουν στο πλοίο. Στη συνέχεια, ο Δίας έδωσε εντολή στον Απόλλωνα να πάρει το σώμα του Σαρπηδόνα, να το πλύνει από τη σκόνη και το αίμα, να το αλείψει με μυρωμένο λάδι και να το ντύσει με πολύτιμα υφάσματα.

Κατά τη διάρκεια της μάχης μεταξύ του Πάτροκλου και του Σαρπηδόνα, ο Δίας, πατέρας του Σαρπηδόνα, βρισκόταν σε δίλημμα. Βλέποντας τον γιο του να πολεμά, ο Δίας καρδιοχτύπησε και σκεφτόταν πώς να τον γλιτώσει. Η σύζυγός του, η Ήρα, τον άκουσε να κλαίγεται, αλλά δεν τον παρότρυνε να σώσει τον γιο του. Αντιθέτως, του θύμισε ότι πολλών θεών οι γιοι πολεμούσαν στην Τροία και ορισμένοι από αυτούς είχαν ήδη σκοτωθεί. Αν ο Δίας γλίτωνε τον Σαρπηδόνα, τότε και άλλοι θεοί θα ήθελαν να σώσουν τους δικούς τους γιους. Για τον λόγο αυτό, έπρεπε να αφήσει τον Πάτροκλο να τον σκοτώσει, αν αυτή ήταν η μοίρα του. Ο Δίας με βαριά καρδιά συμφώνησε και έβρεξε ματωμένες σταγόνες βροχής στον κάμπο της Τροίας για να τιμήσει τον θάνατο του γιου του.

Στην Ιλιάδα, οι θεοί παίζουν έναν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη των γεγονότων, αλλά δεν επεμβαίνουν συνήθως στη μοίρα των ανθρώπων. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν επηρεάζουν τις ενέργειες των ανθρώπων. Στην πραγματικότητα, πολλές φορές οι θεοί παρεμβαίνουν στις μάχες και στις διαμάχες, αλλά τελικά οι άνθρωποι είναι υπεύθυνοι για τις πράξεις τους. Οι θεοί στην Ιλιάδα θεωρούνται υπεύθυνοι για τις ενέργειες των ανθρώπων και κάνουν τελικά αυτό που θέλουν, αλλά αυτό δε μειώνει την ευθύνη που έχουν οι ήρωες για τις πράξεις τους. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, παρά την παρουσία των θεών, οι άνθρωποι στην Ιλιάδα δεν είναι απλά μαριονέτες στα χέρια των θεών. Έχουν τη δυνατότητα να κάνουν επιλογές και να αντιμετωπίζουν τις συνέπειες. Επομένως, αν και οι θεοί μπορούν να επηρεάσουν τα γεγονότα, δεν επεμβαίνουν συνήθως για να αλλάξουν τη μοίρα των ανθρώπων. Αυτό είναι ένα κεντρικό θέμα στην Ιλιάδα και αντανακλά την αρχαία ελληνική θεώρηση για τη σχέση μεταξύ θεών και ανθρώπων.

Και ο Απόλλωνας θα πείτε, δεν είχε έναν σημαντικό ρόλο στον θάνατο του Πάτροκλου; Όταν ο  Πάτροκλος, φορώντας την πανοπλία του Αχιλλέα, επιτέθηκε στους Τρώες και κατάφερε να τους απωθήσει μέχρι τα τείχη της Τροίας κατά τη διάρκεια της τρίτης επίθεσης, ο Απόλλωνας δεν ήταν αυτός που χτύπησε τον Πάτροκλο πισώπλατα; Αυτό δεν τον έκανε ευάλωτο, και στη συνέχεια ο Έκτορας τον σκότωσε; Αν και ο Απόλλωνας δεν ήταν αυτός που έδωσε το θανατηφόρο χτύπημα, η επέμβασή του ήταν καθοριστική για την τελική μοίρα του Πάτροκλου. Οι θεοί μπορούν να επηρεάσουν, αλλά όχι να αλλάξουν, τη μοίρα των ανθρώπων. Το θάνατος του Πάτροκλου ήταν ένα κρίσιμο γεγονός στον Τρωικό Πόλεμο, καθώς οδήγησε στην επανεμφάνιση του Αχιλλέα στη μάχη.

Ο Ιησούς Χριστός, κατά τη διάρκεια της σταύρωσής του, επέλεξε να μην καλέσει αγγέλους για να τον υπερασπιστούν, παρά το γεγονός ότι, ως Θεός, είχε τη δυνατότητα να το κάνει. Αυτό έγινε για διάφορους λόγους:

1. Αποδοχή της θείας βούλησης: Ο Ιησούς αποδέχθηκε τη θέληση του Θεού, η οποία ήταν η σωτηρία της ανθρωπότητας μέσω της θυσίας του.

2. Αγάπη για την ανθρωπότητα: Ο Ιησούς επέδειξε απεριόριστη αγάπη για την ανθρωπότητα, αποδεχόμενος τον πόνο και τον θάνατο για τη σωτηρία των ανθρώπων.

3. Διδασκαλία της αυτοθυσίας: Με την πράξη του, ο Ιησούς δίδαξε την αξία της αυτοθυσίας, της υπομονής και της ανεκτικότητας.

Επομένως, η απόφαση του Ιησού να μην καλέσει αγγέλους για να τον υπερασπιστούν στον σταυρό ήταν μέρος της θείας του αποστολής και της αγάπης του για την ανθρωπότητα. Ο Πόντιος Πιλάτος δε που ήταν ο πέμπτος επίτροπος (de facto έπαρχος) της ρωμαϊκής επαρχίας της Ιουδαίας, υπηρετώντας υπό τον αυτοκράτορα Τιβέριο από το 26 έως το 36 είχε εξουσία, αλλά αυτή του είχε δοθεί από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Ο Πιλάτος "υπακούει" στη μοίρα του, καθώς οι πράξεις και οι αποφάσεις του οδήγησαν σε συγκεκριμένα γεγονότα, όπως η δίκη και η σταύρωση του Χριστού. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι ο Πιλάτος δεν είχε ελεύθερη βούληση ή ότι οι πράξεις του ήταν προκαθορισμένες από κάποια υπερφυσική δύναμη.

ΠΗΓΕΣ:

1. Πόντιος Πιλάτος - Βικιπαίδεια.
2. Πόντιος Πιλάτος: Η ζωή και το άδοξο τέλος του Ρωμαίου που σταύρωσε τον Χριστό
3. Σταύρωση Ιησού Χριστού: Η διδασκαλία και τα λόγια γεμάτα αγάπη
4. Οι 7 λόγοι του Κυρίου Ιησού Χριστού πάνω στον Σταυρό
5. Το κύκνειο άσμα και ο θάνατος του Πατρόκλου
6. Πάτροκλος - Βικιπαίδεια.
7. Ο θάνατος του Πάτροκλου - sch.gr.
8. Ο θάνατος του Πάτροκλου - Δασκαλέματα
9. Ο θάνατος του Πάτροκλου – η τάξη του κ. ΑΝΤΩΝΗ
10. Ιλιάδα - Βικιπαίδεια
11. ΘΕΟΙ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΣΤΗΝ ΙΛΙΑΔΑ
12. Η ευθύνη του Διός στην Ιλιάδα
13. Σαρπηδόνας - Βικιπαίδεια
14. Σαρπηδών - Εγκυκλοπαίδεια Παγκόσμιας Ιστορίας
15. Σαρπηδόνας - Hellenica World
16. Αχιλλέας - Βικιπαίδεια.
17. Η σχέση Αχιλλέα και Πατρόκλου - ΤΑ ΝΕΑ
18. ΠΑΤΡΟΚΛΟΣ - sch.gr
19. Πάτροκλος - Ancient Greek (LSJ)