Ἡ Παλινόρθωσις τοῦ Μεσοπολέμου (1935) (ΙΣΤΟΡ. ΓΕΝ. ΠΑΙΔ.)






ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΔΑΦΝΗ
 
ἐπιμελεία τοῦ
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ
-πτυχιούχου κλασσικῆς φιλολογίας
πανεπιστημίου Ἀθηνῶν
-μεταπτυχιακοῦ ἐφηρμοσμένης παιδαγωγικῆς
πανεπιστημίου Ἀθηνῶν


῾Η περίοδος 1932 - 36 ὑπῆρξεν, ἐξ ἴσου, τεταραγμένη ὅσον καὶ ἡ περίοδος 1922 - 1926. ῾Η οἰκονομικἡ κρίσις ἐμείωσε τὴν δημοτικότητα τοῦ ᾽Ελ. Βενιζέλου καὶ ηὔξησε τὰς πιθανότητας ἐπανόδου τοῦ Λαϊκοῦ Κόμματος εἰς τὴν ἐξουσίαν, ὕστερα ἀπὸ δεκαετῆ παραμονήν του εἰς τὴν ἀντιπολίτευσιν. Τὸ κόμμα τῶν Φιλελευθέρων, στερούμενον τῆς ὑποστηρίξεως καὶ τῶν συνεργασθέντων μετ’ αὐτοῦ εἰς τὰς ἐκλογὰς τοῦ 1928, Παπαναστασίου, Κονδύλη, Ζαβιτζιάνου, ἀπεφάσισε νὰ ἀμυνθῇ. Διὰ νόμου ἐπανέφερε ὡς ἐκλογικὸν σύστημα τήν ἀναλογικήν. ᾽Εξ ἄλλου, ὑπεβοήθησε τὴν συγκρότησιν στρατιωτικοῦ συνδέσμου, ἐπὶ κεφαλῆς τοῦ ὁποίου ἡ ἡγεσία τοῦ στρατεύματος, τοῦ ὁποίου σκοπὸς ἦτο νὰ παρεμποδίσῃ τὴν ἄνοδον τοῦ Λαϊκοῦ Κόμματος εἰς τήν ἐξουσίαν, ἐφ’ ὅσον δὲν θὰ ἀνεγνώριζεν ἀνεπιφυλάκτως ὡς νὸμιμον πολίτευμα τῆς χώρας τὴν ἀβασίλευτον δημοκρατίαν.


Ὑπὸ αὐτὰς τὰς συνθήκας διεξήχθησαν αἱ ἐκλογαὶ τῆς 25ης Σεπτεμβρίου 1932. Τὸ ἀποτέλεσμά των ἦτο σαφῶς εἰς βάρος τῆς κυβερνήσεως, ἡ ὁποία ἐξέλεξεν 100 μόνον βουλευτὰς ἐπὶ συνὸλου 250. Ἐκ τῶν ὑπολοίπων, 95 ἦσαν λαϊκοί, ἐνῶ 45 ἕδρας ἐλάμβανον οἱ Καφαντάρης, Παπαναστασίου, Κονδύλης, Μεταξᾶς καὶ τὸ Ἀγροτικὸν Κόμμα καὶ 10 οἱ κομμουνισταί. Κυβέρνησις ἐξ ἑνὸς κόμματος δέν ἠμποροῦσε νὰ σχηματισθῇ. Ἦτο ἀπαραίτητος ὁ συνασπισμός. Ἔπρεπεν ὅμως νὰ προηγηθῇ ἡ ἐκ μέρους τοῦ Λαϊκοῦ Κόμματος ἀναγνώρισις τοῦ πολιτεύματος, ὥστε νὰ ἐξουδετερωθῇ ἡ ἀπειλὴ τοῦ στρατιωτικοῦ συνδέσμου. Τὴν 3ην Ὀκτωβρίου, ὁ ἀρχηγὸς τοῦ Λαϊκοῦ Κόμματος Π. Τσαλδάρης ἀπέστειλεν ἐπιστολὴν πρὸς τὸν Πρόεδρον τῆς Δημοκρατίας, διὰ τῆς ὁποίας ἀνεγνώριζεν ἀνεπιφυλάκτως τὴν ἀβασίλευτον καὶ ἐδήλου σεβασμὸν πρὸς τὸ ὑφιστάμενον πολίτευμα. ῾Η ἐπιστολή, μετὰ διαγγέλματος τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας, διὰ τοῦ ὁποίου οὗτος ὡς «Φύλαξ τοῦ Πολιτεύματος» παρεῖχε τήν βεβαίωσιν ὅτι οὐδεὶς φόβος ἀνακινήσεως καθεστωτικοῦ ζητήματος ὑφίστατο, ἐδημοσιεύθη, αὐθημερόν, εἰς τὴν ᾽Εφημερίδα τῆς Κυβερνήσεως. Τὴν μεθεπομένην οἱ ἀντιστράτηγοι Α. Ὀθωναῖος καὶ Κ. Μανέττας ἀνεκοίνωσαν τὴν διάλυσιν τοῦ Συνδέσμου.

Κατόπιν τούτου καὶ ἀφοῦ ἀπέτυχεν προσπάθεια σχηματισμοῦ οἰκουμενικῆς κυβερνήσεως, ὡρκίσθη, τήν 4ην Νοεμβρίου, κυβέρνησις Π. Τσαλδάρη μέ συνεργασίαν τῶν Ι. Μεταξᾶ, Γ. Κονδύλη καὶ Ἀλ. Χατζηκυριάκου. Οἱ φιλελεύθεροι, ὁ Καφαντάρης καὶ ὁ Παπαναστασίου ἔδωσαν ψῆφον ἀνοχῆς. Μετὰ δίμηνον ὅμως τὰς ἀρχὰς ᾽Ιανουαρίου 1933, τὰ ἐν λὸγῳ κόμματα ἀπέσυραν τὴν ὑποστήριξίν των καὶ ὁ Τσαλδάρης ἠναγκάσθη νὰ παραιτηθῇ ὡς στερούμενος ἰδίας πλειονοψηφίας. Ἀνέλαβεν ἐκ νέου τήν κυβέρνησιν ὁ Ἐλ. Βενιζέλος, έν συνεργασίᾳ μέ τούς Καφαντάρην, Παπαναστασίου καὶ μερίδα τῶν ἀγροτικῶν. Παρ’ ὅλον ὅτι διέθετε πλειονοψηφίαν εἰς τὴν Βουλὴν, ἀπεφάσισε νὰ προκηρύξῃ νέας ἐκλογάς, μέ τήν ἐλπίδα ὅτι θὰ ἐπετύγχανεν ἀποτέλεσμα ἀνάλογον τοῦ 1928, ἀφοῦ θὰ ἴσχυε τό πλειονοψηφικόν, τοῦ ὁποίου ἡ ἰσχὺς μόνον διὰ τὰς ἐκλογὰς τοῦ Σεπτεμβρίου εἶχεν ἀνασταλῆ. Διενηργήθησαν τὴν 5ην Μαρτίου καὶ τὸ ἀποτέλεσμά των ὑπῆρξεν εὐνοϊκὸν διὰ τὸν συνασπισμὸν Λαϊκῶν - Μεταξᾶ - Κονδύλη, ὁ ὁποῖος ἐκέρδισεν 136 ἕδρας ἐπὶ συνὸλου 248.Θὰ ἔπρεπε νὰ σχηματίσῃ κυβέρνησιν ὁ Π. Τσαλδάρης. Δυστυχῶς, πρὶν γίνῃ αυτό, παρενεβλήθη ἕνα δυσάρεστον ἐπεισόδιον.

Τὰς πρωινὰς ὥρας τῆς 6ης Μαρτίου, ὁ Ν. Πλαστήρας ἐγκατεστάθη εἰς τὸ ὑπουργεῖον Στρατιωτικῶν καὶ ἤρχισε νὰ δίδῃ διαταγὰς πρός διαφόρους στρατιωτικὰς μονάδας, ὅπως κηρύξουν τὸν στρατιωτικόν νόμον. ᾽Εν συνεχείᾳ, ἀπηύθυνε προκήρυξίν πρός τὸν λαὸν, διὰ τῆς ὁποίας ἀνεκοίνωσεν ἀπόφασίν του, ὅπως κυβερνήσῃ τήν χώραν δικτατορικῶς. Ὅταν δέ ἐσημειώθησαν λαϊκαὶ ἐναντίον του ἐκδηλώσεις εἰς Ἀθήνας, ἐκίνησε στρατιωτικὰς δυνάμεις πρὸς βιαίαν διάλυσιν τῶν διαδηλωτῶν. Ἡ διάλυσις ἐπετεύχθη, ἀλλὰ μέ ἀρκετὰ θύματα.

Ὁ ᾽Ελ. Βενιζέλος, ἔχων ἀκόμη τὰς κυβερνητικὰς εὐθύνας, δέν ἠθέλησε νὰ συγκρουσθῇ μὲ τὸν Πλαστήραν. ᾽Επεδίωξε καὶ ἐπέτυχε τήν ἐξεύρεσιν συμβιβαστικῆς λύσεως. Τὴν ἐσπέραν τῆς 6ης Μαρτίου ἐσχηματίσθη στρατιωτικὴ κυβέρνησις ὑπὸ τὴν προεδρίαν τοῦ ἀντιστρατήγου Ἀλεξ. Ὀθωναίου, ἡ ὁποία τήν 10ην Μαρτίου, ἀφοῦ ἀποκατέστησε τήν τάξιν, παρέδωσε τήν ἐξουσίαν εἰς τὸν Π. Τσαλδάρην, σχηματὶσαντα κυβέρνησιν μέ τήν συμμετοχἡν τῶν Γ. Κονδύλη, ὡς ὑπουργοῦ Στρατιωτικῶν καὶ Ἀλεξ. Χατζηκυριάκου, ὡς ὑπουργοῦ Ναυτικῶν. Ὁ Ι. Μεταξᾶς δέν μετεῖχε προσωπικῶς τῆς κυβερνήσεως, ἀλλὰ διὰ φίλων του.

Τὸ ἐπεισόδιον τῆς 6ης Μαρτίου ἐπηρέασε δυσμενῶς τὰς μετέπειτα πολιτικὰς ἐξελίξεις. ῎Ηρχισε δίωξις κατὰ τοῦ Πλαστήρα, ὁ ὁποῖος διέφυγεν εἰς τὸ ἐξωτερικόν, καὶ τῶν ἀξιωματικῶν, ποὺ ἐξετέλεσαν τάς διαταγάς του. ᾽Εν συνεχείᾳ, κατηγορήθη ὁ Ἐλ. Βενιζέλος ὑπὸ τοῦ Ι. Μεταξᾶ, ὡς ἠθικὸς αὐτουργὸς τοῦ πραξικοπήματος. Ὅταν ὁ ἀρχηγὸς τῶν Φιλελευθέρων ὡμίλησεν εἰς τὴν Βουλήν, διὰ νὰ ἀντικρούσῃ τὴν κατηγορίαν, προεκλήθησαν ἐπεισόδια, τὰ ὁποῖα τόν ἠνάγκασαν νὰ διακόψη τήν ἀγόρευσίν του. Ἔκτοτε, δέν ἐνεφανίσθη πλέον εἰς τὴν ᾽Εθνικήν Ἀντιπροσωπείαν, ἰσχυριζόμενος ὅτι δέν ἐπροστατεύετο ἡ ἐλευθερία τοῦ λόγου.

Ἀποκορύφωμα τῆς δημιουργηθείσης ὀξύτητος ὑπῆρξεν ἡ κατὰ τὴν νύκτα τῆς 6ης Ἰουνίου 1933 ἀπόπειρα κατὰ τῆς ζωῆς τοῦ ᾽Ελ. Βενιζέλου καὶ τῆς συζύγου του, μέ ἀποτέλεσμα νὰ τραυματισθῇ ἡ τελευταία καὶ ὁ ὁδηγός τοῦ αὐτοκινήτου πού μετέφερε τό ζεῦγος καὶ νὰ φονευθῇ ἕν ἐκ τῶν μελῶν τῆς ἀκολουθίας του. Ἡ ἀπόπειρα ἔγινεν εἰς τήν λεωφόρον Κηφισίας. Τό αὐτοκίνητον τοῦ ᾽Ελ. Βενιζέλου, κατερχόμενον ἐκ Κηφισίας, ἐβλήθη διὰ σφαιρῶν αὐτομάτων ὅπλων ὑπό ἐπιβαινόντων αὐτοκινήτου κρυπτομένου εἰς πάροδον πλησίον τῆς τοποθεσίας Παράδεισος. Ὅταν τὸ αὐτοκίνητον τοῦ ζεύγους Βενιζέλου ἀνέπτυξε ταχύτητα κατεδιώχθη ὑπό τοῦ ἄλλου αὐτοκινήτου, οἱ ἐπιβαίνοντες τοῦ ὁποίου συνεχῶς ἐπυροβόλουν, μέχρι τοῦ ὕψους τοῦ νοσοκομείου τοῦ Ἐρυθροῦ Σταυροῦ. Διὰ τήν ἀπόπειραν κατηγορήθησαν καὶ ἀνώτεροι ἀξιωματικοὶ τῶν Σωμάτων Ἀσφαλείας. Φυσικὴ συνέπεια ὑπῆρξεν ἡ περαιτέρω ὄξυνσις τῶν σχέσεων μεταξὺ κυβερνήσεως καὶ ἀντιπολιτεύσεως. Ἡ τελευταία ἤρχισεν ἀπὸ τῆς στιγμῆς ἐκείνης νὰ ἀποβλέπῃ εἰς βιαίαν κυβερνητικὴν μεταβολήν.

῾Η εἰς Ἀθήνας ὑπογραφὴ τοῦ Βαλκανικοῦ Συμφώνου, 9 Φεβρουαρίου 1934, μεταξὺ ῾Ελλάδος, Τουρκίας, Νοτιοσλαβίας καὶ Ρουμανίας, διὰ τοῦ ὁποίου τά τέσσαρα κράτη ἠγγυῶντο ἀμοιβαίως τὰ σύνορά των, ἔδωσεν ἀφορμήν εἰς νέαν σύγκρουσιν μεταξὺ κυβερνήσεως καὶ ἀντιπολιτεύσεως. Διότι ἀπεκαλύφθη ὅτι περιεῖχε καὶ μυστικοὺς ὅρους, βάσει τῶν ὁποίων ἡ Ἑλλάς ἠδύνατο νὰ ἐμπλακῇ εἰς πόλεμον μέ τὴν Ἰταλίαν, ἐνῷ τὸ σύμφωνον θὰ ἔπρεπε νὰ στρέφεται ἀποκλειστικῶς κατὰ τῆς Βουλγαρίας. Οἱ ἀρχηγοὶ τῆς ἀντιπολιτεύσεως, ἀπό συμφώνου αὐτὴν τήν φοράν μέ τόν Ι. Μεταξᾶν, ἠξίωσαν νὰ γίνῃ δήλωσις περιέχουσα τὴν διευκρίνησιν ὅτι ἡ ἐφαρμογὴ τοῦ συμφώνου οὐδέποτε θὰ ἐξέθετε τήν ῾Ελλάδα εἰς κίνδυνον πολέμου μέ Μεγάλην Δύναμιν.

Κάποιος κατευνασμὸς ἐπῆλθε τά τέλη τοῦ 1934, ὅταν, ληγούσης τῆς θητείας τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας, ἡ ἀντιπολίτευσις συνεφώνησεν εἰς τὴν ἐπανεκλογὴν τοῦ Ἀλεξ. Ζαΐμη. Δεδομένου ὅτι εἰς τὴν Γερουσίαν διέθετε τά 2/3 σχεδὸν τῶν ἑδρῶν, ἠδύνατο, κατὰ τήν κοινὴν συνεδρίασιν τῶν δύο κοινοβουλευτικῶν σωμάτων, νὰ ἐπιβάλῃ ἰδικὸν της ὑποψήφιον. Ἀπέφυγε νὰ τὸ πράξῃ, ὅταν ἡ κυβέρνησις συγκατέθη νά ἀποσύρῃ νομοσχέδιον, διὰ τοῦ ὁποίου καθιεροῦτο ἐκλογικὸν σύστημα ἀσύμφορον διὰ τοὺς Φιλελευθέρους. ᾽Εν τῷ μεταξύ, ἄλλωστε, ἡ κυβέρνησις εἶχε χορηγήσει ἀμνηστίαν εἰς τοὺς ἀναμιχθέντας εἰς τὸ πραξικόπημα τῆς 6ης Μαρτίου 1933.

Τὸ κίνημα 1ης Μαρτίου 1935

Ἐλάχιστα διήρκεσεν ὁ κατευνασμὸς. Τήν 1ην Μαρτίου 1935 ἐξεδηλώθη εὐρυτάτη στασιαστική ἐνέργεια. Ἀξιωματικοὶ τῆς ἀντιπολιτεύσεως ἐπέτυχον νὰ γίνουν κύριοι τοῦ μεγαλυτέρου μέρους τοῦ στόλου καί νά πλεύσουν εἰς Κρήτην, ὅπου ἐτέθησαν ὑπὸ τὰς διαταγὰς τοῦ ᾽Ελ. Βενιζέλου, ἐγκατεστημένου ἀπὸ ἔτους μονίμως εἰς Χανιά. Ἡ μεγαλόνησος, αἱ νῆσοι τοῦ Αἰγαίου, τό Δ΄ Σῶμα Στρατοῦ, ἐλέγχον τὴν Ἀνατ. Μακεδονίαν καὶ Θράκην, ἐπανεστάτησαν. Στασιαστικὰ κρούσματα ὑπῆρξαν καὶ εἰς Ἀθὴνας. ῾Η κυβέρνησις, ἀφοῦ ἐπεβλήθη εἰς τὴν πρωτεύουσαν, κατώρθωσεν, ἐντὸς δεκαημέρου, νά ἐξουδετερώσῃ καί τό Δ΄ Σῶμα Στρατοῦ. Κατόπιν τούτου, ὁ Ἑλ. Βενιζέλος ἐγκατέλειψε τὸν ἀγῶνα καὶ διέφυγεν εἰς Δωδεκάνησον καὶ ἐκεῖθεν εἰς ᾽Ιταλίαν. ῾Η ἡγεσία τοῦ Δ΄ Σώματος καὶ τῶν εἰς αὐτὸ ὑπαγομένων μεραρχιῶν διέφυγεν εἰς Βουλγαρίαν καὶ Τουρκίαν. Ὁ πρωθυπουργός καὶ ἡ πλειονοψηφία τῶν ὑπουργῶν ἠθέλησαν νά ἀποφύγουν τὰς εἰς θάνατον καταδίκας καὶ ἐκτελέσεις. Οἱ στασιασταὶ τῶν Ἀθηνῶν (συνταγματάρχης Στ. Σαράφης, ἀντισυνταγματάρχαι Χριστόδουλος Τσιγάντες καὶ Στεφανάκος, λοχαγὸς ᾽Ι. Τσιγάντες, Μ. Κλαδάκης, Σκαναβὴς κ. ἄ.) κατεδικάσθησαν εἰς ἰσόβια δεσμά. Οἱ ἀδιάλλακτοι τῆς κυβερνητικῆς παρατάξεως ἐξωργίσθησαν. ᾽Εφ’ ὅσον δὲ οἱ ἡγέται τῆς ᾽Επαναστάσεως εὑρίσκοντο εἰς τό ἐξωτερικόν, δευτερεύοντες παράγοντες ἔγιναν θύματα. Κατεδικάσθησαν εἰς θάνατον καὶ ἐξετελέσθησαν οἱ στρατηγοὶ Ἀναστ. Παπούλας καὶ Κοιμήσης, ὡς ἀρχηγοὶ τῆς ὀργανώσεως «Δημοκρστικὴ Ἄμυνα», ἡ ὁποία εἶχεν ἱδρυθῆ ἐπὶ τῷ σκοπῷ νὰ ἀντιδράσῃ ἐναντίον πραξικοπήματος ἀποκαταστάσεως τῆς βασιλευομένης δημοκρατίας, καὶ ὁ ἐπίλαρχος Βολανάκης, ὁ ὁποῖος ἦτο ἐπὶ κεφαλῆς ἀποσπάσματος τοῦ Δ΄ Σώματος, κινηθέντος κατὰ τῆς Θεσσαλονίκης. Οἱ συνεργαζόμενοι μὲ τὸν ᾽Ελ. Βενιζέλον πολιτικοὶ ἀρχηγοὶ ἐδικάσθησαν, ἀλλ’ ἀπηλλάγησαν, πλήν τοῦ Στυλ. Γονατᾶ, καταδικασθέντος εἰς πενταετῆ φυλάκισιν. ᾽Ερήμην εἰς θάνατον κατεδικάσθησαν οἱ διαφυγόντες εἰς τό ἐξωτερικόν.

Ἡ κυβέρνησις, ἐπὶ πλέον, προέβη εἰς εὐρυτάτην ἐκκαθάρισιν τῶν ἐνόπλων δυνάμεων, τῶν σωμάτων ἀσφαλείας, τῶν δημοσίων ὑπηρεσιῶν καὶ τοῦ δικαστικοῦ σώματος. Τέλος, κατήργησε τὴν Γερουσίαν καὶ προεκήρυξεν ἐκλογάς διὰ τὴν ἀνάδειξιν Συντακτικῆς Συνελεύσεως. ᾽Εν τῷ μεταξύ, ὁ Ἰ. Μεταξᾶς καὶ σημαντική μερὶς τοῦ Λαϊκοῦ Κόμματος εἶχον κηρυχθῆ ὑπὲρ τῆς ἀποκαταστάσεως τῆς βασιλευομένης δημοκρατίας. Ἡ διαδικασία ἡ ὁποία ὡδήγησεν εἰς ἐγκαθίδρυσιν τῆς ἀβασιλεύτου, ἠκολουθεῖτο διὰ τὴν παλινόρθωσιν.

Αἱ ἐκλογαὶ τῆς 9ης ᾽Ιουνίου 1935, ἐκ τῶν ὁποίων ἀπέσχεν ἡ βενιζελικὴ παράταξις, ἔδοσαν συντριπτικὴν πλειονοψηφίαν εἰς τὸ Λαϊκὸν Κόμμα, μετὰ τοῦ ὁποίου συνειργάζετο καὶ ὁ Γ. Κονδύλης. ῾Η ῞Ενωσις Βασιλοφρόνων ὑπὸ τὸν Ι. Μεταξᾶ εἶχε κερδίσει μὸνον 7 ἕδρας ἐπὶ συνόλου 300. ῾Η Ε΄ Συντακτική Συνέλευσις συνελθοῦσα τὸν ᾽Ιούλιον, ἔλαβεν ἀπόφασιν περὶ διενεργείας δημοψηφίσματος, ὥστε νὰ δοθῇ ἡ εὐκαιρία εἰς τὸν λαὸν νά ἐκφράσῃ τὰς πολιτειακάς του προτιμήσεις. Ὁ Π. Τσαλδάρης ἠκολούθει τὴν τακτικὴν τοῦ ᾽Ελ. Βενιζέλου, τὸ 1924, εἰς τὴν ἀντιμετώπισιν τοῦ καθεστωτικοῦ θέματος. Θὰ ἀπεδεικνύετο, ἐξ ἴσου, ἀνεπιτυχής. ῾Ο Γ. Κονδύλης ἐκηρύχθη ὑπέρ τῆς ἐπανόδου τῆς βασιλείας. Ἀριθμὸς ὑπουργῶν, ὑπό τὸν Ι. Θεοτόκην, ἐγκατέλειψε τὴν κυβέρνησιν καὶ ἐτάχθη ὑπέρ τῆς ἀμέσου παλινορθώσεως.

Παρ’ ὅλα ταῦτα ὁ Π. Τσαλδάρης διετήρει τὸν ἔλεγχον τῆς καταστάσεως. Ἀπεφασίσθη ἡ ἀνατροπή του. Τὴν 10ην ᾽Οκτωβρίου 1935, οἱ ὑποστράτηγος Ἀλεξ. Παπάγος, ὑποναύαρχος Δημ. Οἰκονόμου καὶ ὑποπτέραρχος Γ. Ρέππας, ἡξίωσαν νὰ παραιτηθῇ. Ὑπέκυψεν. ᾽Εσχηματίσθη ἀμέσως κυβέρνησις ὑπὸ τὸν Γεωρ. Κονδύλην, μέ ἀντιπρόεδρον τόν Ι. Θεοτόκην καὶ ὑπουργὸν Στρατιωτικῶν τὸν Ἀλεξ. Παπάγον, ἡ ὁποία ἐνεφανίσθη αὐθημερὸν εἰς τὴν Συνέλευσιν. Τὸ Λαϊκὸν Κόμμα, ἀφοῦ διεμαρτυρήθη διὰ τὰ γενὸμενα, ἀπεχώρησε τῆς συνεδριάσεως. Ἀπεχώρησε καί ὁ Πρόεδρος τῆς Συνελεύσεως Χαράλ. Βοζίκης. Οἱ ἀπομείναντες ἐψήφισαν ψήφισμα διὰ τοῦ ὁποίου κατηργεῖτο ἡ ἀβασίλευτος δημοκρατία ὡς καὶ τὸ Σύνταγμα τοῦ 1927, ἀνεκηρύσσετο ἡ βασιλευομένη, ἐπανεφερομένου ἐν ἰσχύϊ τοῦ Συντάγματος τοῦ 1911, καὶ ὡρίζετο ὡς Ἀντιβασιλεὺς ὁ Γ. Κονδύλης. ᾽Επικυρωτικὸν τοῦ ἐν λόγῳ ψηφίσματος δημοψήφισμα διενεργήθη τήν 3ην Νοεμβρίου, μέ ἀποχήν τῶν δημοκρατικῶν. Τὸ ἀποτέλεσμά του ἦτο 97% ὑπέρ τῆς βασιλευομένης. ῾Ως ἔπρεπε νὰ ἀναμένεται, οἱ ὑπέρ τῆς ἀβασιλεύτου ἐδήλωσαν ὅτι δέν ἀπέδιδε τὸ πραγματικόν φρὸνημα τοῦ λαοῦ.

Μυστικαὶ διαπραγματεύσεις διεξαχθεῖσαι μεταξὺ Ἐλ. Βενιζέλου, ἐγκατεστημὲνου εἰς Παρισίους, καὶ βασιλέως Γεωργίου Β΄, εὑρισκομένου εἰς Λονδίνον, εἶχον πείσει τόν Βασιλέα ὅτι το κόμμα τῶν Φιλελευθέρων ἦτο ἔτοιμον νὰ ἀναγνωρίσῃ τήν παλινόρθωσιν, ἐφ᾽ ὅσον θὰ ἐχορηγεῖτο ἀμνηστία καί θὰ ἐπραγματοποιεῖτο ἀναθεώρησις τῶν ἐκκαθαρίσεων.

῾Ο Βασιλεύς Γεώργιος Β΄, συνοδευὸμενος ὑπὸ τοῦ ἀδελφοῦ του διαδόχου Παύλου, ἔφθασεν εἰς Ἀθήνας, τήν 25ην Νοεμβρίου. Τοῦ ἐπεφυλάχθη θερμοτάτη ὑποδοχὴ. Πρῶτον μέλημά του ἦτο ἡ χορήγησις ἀμνηστίας. Ἡ κυβέρνησις Κονδύλη διεφώνησε καὶ παρητήθη. ᾽Εσχηματίσθη κυβέρνησις ἐξωπολιτικὴ ὑπὸ τὸν καθηγητὴν τοῦ Πανεπισιημίου Ἀθηνῶν Κ. Δεμερτζῆν, ἡ ὁποία ἡ ἠμνήστευσεν ὅλους τοὺς πολιτικοὺς καὶ ἔδωσε χάριν εἰς ὅλους τοὺς στρατιωτικοὺς τοὺς ἀναμιχθέντας εἰς τὸ Κίνημα τῆς 1ης Μαρτίου 1935. ᾽Εν συνεχείᾳ πρός ὁριστικὴν ἐκκαθάρισιν τῆς καταστάσεως, διέλυσε τήν Ε΄ Συντακτικἡν Συνέλευσιν καὶ προεκήρυξεν ἐκλογὰς Ἀναθεωρητικῆς Βουλῆς διὰ τὴν 26ην ᾽Ιανουαρίου 1936.



DMCA.com Protection Status


author image

About the Author

This article is written by: Φιλόλογος Ερμής - He has already written over 2.200 articles for Φιλόλογος Ερμής. He has Graduate Diploma in Classical Philology, Postgraduate Diploma in Applied Pedagogic, and is Candidate Doctor(Dph) of Classical Philology. Stay touch with him or email him