ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΣ
Συνέπειες για το άτομο• Η έλλειψη παιδείας και πνευματικής καλλιέργειας
• Το άτομο αδυνατεί να αναπτύξει πνευματική, κοινωνική δραστηριότητα
• διαμόρφωση ανεύθυνης προσωπικότητας, την κυριαρχία των ταπεινών παθών, την επικράτηση συμφεροντολογικών υπολογισμών, εγωισμών, μικροψυχίας, με συνέπεια την έλλειψη αγάπης και αλτρουισμού προς το συνάνθρωπο και τελικά το σταμάτημα κάθε μορφής ζωής.
• Η έλλειψη προσόντων και εφοδίων κάνει το άτομο αντιπαραγωγικό.
• Δεν καλλιεργούνται οι αρετές του, όπως κριτική ικανότητα, αντίληψη, μνήμη και το άτομο δεν είναι πάντα αντικειμενικό.
• Γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης και έρμαιο των περιστάσεων.
• Είναι δέσμιος των προλήψεων και των δεισιδαιμονιών.
• Ο αναλφάβητος έχει περιορισμένη αντίληψη για τον κόσμο που τον περιτριγυρίζει. Μπορεί να ξέρει μόνο όσα ξέρει κι ακούει και στερείται τη δυνατότητα να αποκομίσει πλήθος γνώσεων.
• Δεν μπορεί να αξιοποιήσει το πνεύμα του, γιατί είναι ακαλλιέργητο. Έτσι είναι αναγκασμένος να λύνει τα προβλήματά του μόνο με τη βοήθεια της εμπειρίας του, χωρίς να μπορεί να συμβουλευτεί ένα βιβλίο.
• Αισθάνεται μειονεκτικά απέναντι στους άλλους ανθρώπους, ειδικά απέναντι σ’ όσους είναι καλλιεργημένοι, και δεν έχει το θάρρος να δημιουργήσει σχέσεις μαζί τους.
• Ο αναλφαβητισμός τον εμποδίζει να συμμετέχει ενεργητικά στην πολιτική ζωή και ακρωτηριάζει τη δυνατότητα για άσκηση κριτικής.
Συνέπειες για την κοινωνία• Ο αναλφαβητισμός επιδρά αρνητικά στην οικονομική ζωή του τόπου. Είναι αδύνατο να προωθηθεί η οικονομία ενός τόπου (να σημειωθεί π.χ. τεχνολογική ανάπτυξη), όταν υπάρχουν αναλφάβητοι.
• Η πνευματική καθυστέρηση είναι συνέπεια του αναλφαβητισμού. Η αποτελμάτωση και η στασιμότητα της πνευματικής ζωής είναι δεδομένες όταν οι άνθρωποι δεν μπορούν να γράψουν και να διαβάσουν.
• Όταν οι άνθρωποι είναι αναλφάβητοι, παρατηρείται πολιτιστική καθίζηση, οι αναλφάβητοι δεν είναι σε θέση να εκτιμήσουν τον πολιτισμό και δεν ενδιαφέρονται για τη διατήρησή του.
• Και από πολιτική άποψη ο αναλφαβητισμός είναι επικίνδυνος για την κοινωνία. Οι αναλφάβητοι μπορούν εύκολα να γίνουν θύματα ολοκληρωτικών καθεστώτων, γιατί δεν έχουν τη δυνατότητα ν’ασκήσουν κριτική.
Αίτια οργανικού αναλφαβητισμού• Η γενιά που έζησε και μεγάλωσε μέσα στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και στη συνέχεια στην εμφυλοπολεμική περίοδο δε φοίτησε στο σχολείο.
• Η έλλειψη και στη συνέχεια οποιασδήποτε μέριμνας από την πολιτεία για τη γενιά αυτή στο θέμα της καταπολέμησης του αναλφαβητισμού.
• Η ανεπάρκεια ευκαιριών για μόρφωση που χαρακτηρίζει την επαρχία.
• Το γενικότερο αντιπνευματικό κλίμα των προγενέστερων χρόνων.
• Και στις περιόδους ειρήνης, ο κοινωνικός, πολιτικός και οικονομικός μαρασμός, ο ανύπαρκτος προγραμματισμός ήταν τροχοπέδη στην ανάπτυξη της παιδείας.
• Το διαιρετικό «γλωσσικό ζήτημα», η διαμάχη δηλαδή των δημοτικιστών και των καθαρευουσιάνων κράτησε για πολλά χρόνια μεγάλες μάζες του λαού μακριά από την εκπαίδευση.
• Το κακό εκπαιδευτικό σύστημα και η έλλειψη οργανωμένης κρατικής φροντίδας ήταν σημαντικός παράγοντας για το πνευματικό τεμπέλιασμα του λαού.
• Η αύξηση του πληθυσμού από το προσφυγικό στοιχείο και την απελευθέρωση ελληνικών εδαφών περιόρισαν τη μόρφωση.
• Κάποια κατεστημένα ή και ξένα συμφέροντα που θέλουν το λαό μας αναλφάβητο.
• Το πνευματικό τεμπέλιασμα του λαού μας.
• Η ανισότητα των δύο φύλων κρατούσε τη γυναίκα κλεισμένη στο σπίτι και αγράμματη. Θεωρούνταν μάλιστα ορισμένες φορές και προτέρημα.
• Η ύπαρξη ενός μεγάλου αριθμού κοινωνικών ομάδων που κινούνται στο περιθώριο π.χ. τσιγγάνοι.
Αίτια λειτουργικού αναλφαβητισμού• Το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα με τη μηχανιστική και εξειδικευμένη γνώση.
• Η αγωνία του δασκάλου να τελειώσει την υποχρεωτική για τις εξετάσεις ύλη.
• Η μάθηση δεν είναι διαλογική και βασίζεται κυρίως στην αποστήθιση.
• Είναι δύσκολο να παρακολουθήσει και να ερμηνεύσει κανείς τη σημερινή πολυπλοκότητα της ζωής, με τις συχνές αλλαγές, τόσο στον κοινωνικό όσο και στον τεχνολογικό και επιστημονικό τομέα.
• Η εξειδίκευση περιορίζει το ενδιαφέρον και την ενασχόληση των ανθρώπων με γενικότερα θέματα.
• Η οικονομική και γενικότερα κοινωνική ανισότητα δεν επιτρέπει σε όλα τα παιδιά να ολοκληρώσουν ή να συμπληρώσουν τις σπουδές τους.
Μέτρα αντιμετώπισης
• Η έλλειψη προσόντων και εφοδίων κάνει το άτομο αντιπαραγωγικό.
• Δεν καλλιεργούνται οι αρετές του, όπως κριτική ικανότητα, αντίληψη, μνήμη και το άτομο δεν είναι πάντα αντικειμενικό.
• Γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης και έρμαιο των περιστάσεων.
• Είναι δέσμιος των προλήψεων και των δεισιδαιμονιών.
• Ο αναλφάβητος έχει περιορισμένη αντίληψη για τον κόσμο που τον περιτριγυρίζει. Μπορεί να ξέρει μόνο όσα ξέρει κι ακούει και στερείται τη δυνατότητα να αποκομίσει πλήθος γνώσεων.
• Δεν μπορεί να αξιοποιήσει το πνεύμα του, γιατί είναι ακαλλιέργητο. Έτσι είναι αναγκασμένος να λύνει τα προβλήματά του μόνο με τη βοήθεια της εμπειρίας του, χωρίς να μπορεί να συμβουλευτεί ένα βιβλίο.
• Αισθάνεται μειονεκτικά απέναντι στους άλλους ανθρώπους, ειδικά απέναντι σ’ όσους είναι καλλιεργημένοι, και δεν έχει το θάρρος να δημιουργήσει σχέσεις μαζί τους.
• Ο αναλφαβητισμός τον εμποδίζει να συμμετέχει ενεργητικά στην πολιτική ζωή και ακρωτηριάζει τη δυνατότητα για άσκηση κριτικής.
Συνέπειες για την κοινωνία• Ο αναλφαβητισμός επιδρά αρνητικά στην οικονομική ζωή του τόπου. Είναι αδύνατο να προωθηθεί η οικονομία ενός τόπου (να σημειωθεί π.χ. τεχνολογική ανάπτυξη), όταν υπάρχουν αναλφάβητοι.
• Η πνευματική καθυστέρηση είναι συνέπεια του αναλφαβητισμού. Η αποτελμάτωση και η στασιμότητα της πνευματικής ζωής είναι δεδομένες όταν οι άνθρωποι δεν μπορούν να γράψουν και να διαβάσουν.
• Όταν οι άνθρωποι είναι αναλφάβητοι, παρατηρείται πολιτιστική καθίζηση, οι αναλφάβητοι δεν είναι σε θέση να εκτιμήσουν τον πολιτισμό και δεν ενδιαφέρονται για τη διατήρησή του.
• Και από πολιτική άποψη ο αναλφαβητισμός είναι επικίνδυνος για την κοινωνία. Οι αναλφάβητοι μπορούν εύκολα να γίνουν θύματα ολοκληρωτικών καθεστώτων, γιατί δεν έχουν τη δυνατότητα ν’ασκήσουν κριτική.
Αίτια οργανικού αναλφαβητισμού• Η γενιά που έζησε και μεγάλωσε μέσα στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και στη συνέχεια στην εμφυλοπολεμική περίοδο δε φοίτησε στο σχολείο.
• Η έλλειψη και στη συνέχεια οποιασδήποτε μέριμνας από την πολιτεία για τη γενιά αυτή στο θέμα της καταπολέμησης του αναλφαβητισμού.
• Η ανεπάρκεια ευκαιριών για μόρφωση που χαρακτηρίζει την επαρχία.
• Το γενικότερο αντιπνευματικό κλίμα των προγενέστερων χρόνων.
• Και στις περιόδους ειρήνης, ο κοινωνικός, πολιτικός και οικονομικός μαρασμός, ο ανύπαρκτος προγραμματισμός ήταν τροχοπέδη στην ανάπτυξη της παιδείας.
• Το διαιρετικό «γλωσσικό ζήτημα», η διαμάχη δηλαδή των δημοτικιστών και των καθαρευουσιάνων κράτησε για πολλά χρόνια μεγάλες μάζες του λαού μακριά από την εκπαίδευση.
• Το κακό εκπαιδευτικό σύστημα και η έλλειψη οργανωμένης κρατικής φροντίδας ήταν σημαντικός παράγοντας για το πνευματικό τεμπέλιασμα του λαού.
• Η αύξηση του πληθυσμού από το προσφυγικό στοιχείο και την απελευθέρωση ελληνικών εδαφών περιόρισαν τη μόρφωση.
• Κάποια κατεστημένα ή και ξένα συμφέροντα που θέλουν το λαό μας αναλφάβητο.
• Το πνευματικό τεμπέλιασμα του λαού μας.
• Η ανισότητα των δύο φύλων κρατούσε τη γυναίκα κλεισμένη στο σπίτι και αγράμματη. Θεωρούνταν μάλιστα ορισμένες φορές και προτέρημα.
• Η ύπαρξη ενός μεγάλου αριθμού κοινωνικών ομάδων που κινούνται στο περιθώριο π.χ. τσιγγάνοι.
Αίτια λειτουργικού αναλφαβητισμού• Το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα με τη μηχανιστική και εξειδικευμένη γνώση.
• Η αγωνία του δασκάλου να τελειώσει την υποχρεωτική για τις εξετάσεις ύλη.
• Η μάθηση δεν είναι διαλογική και βασίζεται κυρίως στην αποστήθιση.
• Είναι δύσκολο να παρακολουθήσει και να ερμηνεύσει κανείς τη σημερινή πολυπλοκότητα της ζωής, με τις συχνές αλλαγές, τόσο στον κοινωνικό όσο και στον τεχνολογικό και επιστημονικό τομέα.
• Η εξειδίκευση περιορίζει το ενδιαφέρον και την ενασχόληση των ανθρώπων με γενικότερα θέματα.
• Η οικονομική και γενικότερα κοινωνική ανισότητα δεν επιτρέπει σε όλα τα παιδιά να ολοκληρώσουν ή να συμπληρώσουν τις σπουδές τους.
Μέτρα αντιμετώπισης
• Οργάνωση προγραμμάτων για αναλφάβητους με τη συμβολή της Πολιτείας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
• Προγράμματα για αναλφάβητους από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση.
• Ατομική προσπάθεια κάθε αναλφάβητου, ώστε να ξεπεράσει το πρόβλημα.
• Παροχή ουσιαστικής παιδείας.
• Προγράμματα για αναλφάβητους από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση.
• Ατομική προσπάθεια κάθε αναλφάβητου, ώστε να ξεπεράσει το πρόβλημα.
• Παροχή ουσιαστικής παιδείας.
• Κατοχύρωση του δικαιώματος στη μόρφωση για όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από φυλή, φύλο, θρήσκευμα, κοινωνική ή οικονομική κατάσταση (να παρέχεται υποχρεωτικά η στοιχειώδης τουλάχιστον μόρφωση)
• απαγόρευση της παιδικής εργασίας.
Α. ΚΕΙΜΕΝΟ:
Σε κρίση η ελληνική γλώσσα;
Βρίσκεται η ελληνική γλώσσα σήμερα πράγματι σε κρίση; Έχει γίνει κοινός τόπος να λέγεται και να γράφεται ότι η ελληνική γλώσσα κινδυνεύει α. από την αδυναμία της να ανταγωνιστεί την αγγλική, β. από την εισβολή αναφομοίωτων ξένων λέξεων που σφηνώθηκαν στο σώμα της χωρίς να προσαρμοστούν φωνολογικά και μορφολογικά στους κανόνες της ( ασανσέρ, νάιλον, πάρκινγκ, κομπιούτερ κ.τλ. ) και γ. από τους ίδιους τους χρήστες της, ιδίως τους νέους.
Είναι φανερό ότι στο μέλλον, εφόσον η αγγλική συνεχίσει να είναι παγκοσμίως η κυρίαρχη γλώσσα, όλο και περισσότεροι Έλληνες ( και όχι μόνο ) θα υποχρεώνονται να γίνουν δίγλωσσοι, χρησιμοποιώντας την αγγλική για την επικοινωνία με τον ξένο κόσμο ( είτε διαπροσωπικά είτε διαμέσου του Διαδικτύου και των ηλεκτρονικών υπολογιστών ) και τη μητρική τους γλώσσα για την επικοινωνία με τους ομογλώσσους τους. Είναι εξίσου αναπόφευκτο η ελληνική γλώσσα να δεχτεί στους κόλπους της πλήθος ξένες λέξεις, όπως έχει ήδη συμβεί από την απώτερη αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Όσο για τη χρήση της από τη νέα γενιά, έχω την εντύπωση ότι οι περισσότεροι νέοι είναι δίγλωσσοι, με την έννοια ότι χειρίζονται δύο διαλέκτους της ελληνικής. Τη μια τη χρησιμοποιούν στις παρέες τους με άλλα παιδιά της ηλικίας τους, ενώ την άλλη την φυλάσσουν για τις κατάλληλες περιστάσεις ( όταν συνομιλούν με μεγάλους και ιδίως όταν γράφουν ).
Είναι, ωστόσο, αλήθεια ότι ιδίως οι βομβαρδίζονται από διάφορα μηνύματα προερχόμενα από τηλεοπτικά κανάλια ( ελληνικά και ξένα ), το βίντεο, τη ροκ μουσική και γενικά την πολυεθνική βιομηχανία μαζικής κουλτούρας, η οποία παράγει ένα διεθνές πλέγμα από πολιτιστικά προϊόντα προορισμένα για τους νέους, στην προσπάθειά της να τους καταστήσει αιχμαλώτους διαφόρων εμπορικών και ιδεολογικών συμφερόντων. Οι εκτυφλωτικές και εναλλασσόμενες με αστραπιαία ταχύτητα εικόνες που προβάλλονται στη μικρή οθόνη ( Τ/V και Η/Υ ) και οι αμείλικτα επαναλαμβανόμενοι εκκωφαντικοί ήχοι της σύγχρονης μουσικής όχι μόνο απειλούν την ελληνική γλώσσα, αλλά και όλες τις γλώσσες – ίσως και την ελευθερία της ανθρώπινης σκέψης.
Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. α. Από τι συνήθως λέγεται ότι κινδυνεύει η ελληνική γλώσσα;
( 2,5 μονάδες)
β. Ποιες απόψεις / κρίσεις του διατυπώνει ο συγγραφέας στη δεύτερη και τρίτη παράγραφο του κειμένου;
( 2,5μονάδες )
2. α. Να αναγνωρίσετε το είδος των δευτερευουσών προτάσεων .
i. Το αστείο ήταν τόσο άνοστο, ώστε δε γέλασε κανένας.
ii. Όταν βρισκόταν σε νεαρή ηλικία, ξενιτεύτηκε χωρίς να αφήσει ίχνη πίσω του.
iii. Θύμωσε, επειδή του μίλησαν άσχημα.
iv. Οι πόλεμοι γίνονται, για να αποκτήσουν κάποιοι μεγάλη δύναμη και πλούτο.
( 1,25 μονάδες)
β. Να αντικαταστήσετε με δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις τα αντικείμενα των ρημάτων στα παρακάτω παραδείγματα, κάνοντας και οποιαδήποτε άλλη μεταβολή :
i. Αναγνωρίζω το σφάλμα μου
ii. Εύχομαι τη γρήγορη ανάρρωσή σου
iii. Κανένας δεν ήξερε το όνομα του χωριού
iv. Ο επιτηρητής ανακοίνωσε τη λήξη του χρόνου
( 1,25 μονάδες)
3. α. Με καθεμία από τις παρακάτω λέξεις να γράψετε δύο προτάσεις, όπου σε κάθε πρόταση να φαίνεται μια διαφορετική σημασία κάθε λέξης: γλώσσα, μήνυμα, κρίση
( 1,25 μονάδες)
β. Γράψτε τα αντίθετα των παρακάτω λέξεων και σημειώστε σε κάθε περίπτωση αν πρόκειται για κλιμακωτά, δυαδικά ή αντίστροφα αντίθετα :άπειρες , πλεονέκτημα, ευθέως, πουλώ, ζεστός, παιδιά
( 1,25 μονάδες)
Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ
Τι ρόλο παίζει ή μπορεί να παίξει η εκμάθηση ξένων γλωσσών στην εκπαίδευση της χώρας μας;
( 10 μονάδες)
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου