Ἡ Μετοχή κατηγορηματικῶς



Κ. ΑΣΩΠΙΟΥ
καθηγητοῦ τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων


ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ


Η μετοχή είναι ένα ρηματικό επίθετο. Αυτό σημαίνει ότι έχει ταυτόχρονα και τα χαρακτηριστικά του ρήματος και τα χαρακτηριστικά του επιθέτου.

Η μετοχή είναι και ρήμα, γιατί:

α) έχει χρόνους (ενεστώτας > λύων, μέλλοντας > λύσων, αόριστος > λύσας, παρακείμενος > λελυκώς)

β) έχει διαθέσεις (ενεργητική: λύων, μέση: λυόμενος, παθητική: λυθείς)

γ) συντάσσεται (δηλαδή παίρνει υποκείμενο, αντικείμενο κ.τ.λ.), π.χ.

    οἱ μετέχοντες τοῦ πολέμου

δ) Δεν προσδιορίζεται από επίθετο αλλά από επίρρημα, π.χ.

    Οἱ δανειζόμενοι ῥᾳδίως

ε) Συνοδεύεται από το δυνητικό ἄν, για να δηλώσει το δυνατό ή απραγματοποίητο και ισοδυναμεί με δυνητική ευκτική ή δυνητική οριστική, π.χ.

    οἶδα ταῦτα οὐκ ἄν ὄντα ἀληθῆ > οἶδα ὅτι οὐκ ἄν εἴη ἀληθῆ ταῦτα > δηλώνει το δυνατό.

    ἴσμεν Σωκράτη ῥᾳδίως ἄν ἀφεθέντα ὑπὸ τῶν δικαστῶν, εἰ ἐκολάκευεν αὐτούς > ἴσμεν Σωκράτη ῥᾳδίως ἄν ἀφείθη ὑπὸ τῶν δικαστῶν, εἰ ἐκολάκευεν αὐτούς > δηλώνει το μη απραγματοποίητο.

Η μετοχή είναι και επίθετο, γιατί:

α) έχει τρία γένη: ὁ λύων, ἡ λύουσα, τὸ λῦον

β) χρησιμοποιείται ως επιθετικός προσδιορισμός και κατηγορούμενο, π.χ.

    Τὰ παρόντα πράγματα > επιθετικός προσδιορισμός

    Ἦν Περικλέους γνώμη νενικηκυῖα > κατηγορούμενο

γ) με το άρθρο γίνεται ουσιαστικό, π.χ. ὁ λέγων, οἱ κατέχοντες

Η μετοχή χρησιμοποιείται ως:

α) επιθετικός προσδιορισμός

β) κατηγορούμενο ή κατηγορηματικός προσδιορισμός

γ) επιρρηματικός προσδιορισμός

Ανάλογα με τη χρήση της η μετοχή χαρακτηρίζεται ως:

α) επιθετικός προσδιορισμός > επιθετική μετοχή

β) κατηγορούμενο ή κατηγορηματικός προσδιορισμός > κατηγορηματική μετοχή

γ) επιρρηματικός προσδιορισμός > επιρρηματική μετοχή









DMCA.com Protection Status


author image

About the Author

This article is written by: Φιλόλογος Ερμής - He has already written over 2.200 articles for Φιλόλογος Ερμής. He has Graduate Diploma in Classical Philology, Postgraduate Diploma in Applied Pedagogic, and is Candidate Doctor(Dph) of Classical Philology. Stay touch with him or email him