ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2019 / ΙΣΤΟΡΙΑ (ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ) - ΘΕΜΑΤΑ – ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ – ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ



ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2019 / ΙΣΤΟΡΙΑ (ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ) 
- ΘΕΜΑΤΑ – ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ – ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ



ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους)
1. Στο εξώφυλλο να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά σας στοιχεία. Στην αρχή των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω - πάνω την ημερομηνία και το εξεταζόμενο μάθημα. Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά σας.
2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων, αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας, να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα.
3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή μόνο με μαύρο στυλό με μελάνι που δεν σβήνει.
4. Κάθε απάντηση επιστημονικά τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή.
5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων.
6.Χρόνος δυνατής αποχώρησης: 10.00 π.μ. 

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ
KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ 


ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2019 / ΑΡΧ. ΕΛΛΗΝΙΚΑ - ΘΕΜΑΤΑ - ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ



ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 
Γ ́ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ Δ ́ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ 
ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 
ΔΕΥΤΕΡΑ 10 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019
ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 




Α. ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Πλάτων, Πρωταγόρας 321b-322a

Ἅτε δὴ οὖν οὐπάνυ τι σοφὸς ὢν ὁ Ἐπιμηθεὺς ἔλαθεν αὑτὸν καταναλώσας τὰς δυνάμεις εἰς τὰ ἄλογα·λοιπὸν δὴ ἀκόσμητον ἔτι αὐτῷ ἦν τὸ ἀνθρώπων γένος, καὶ ἠπόρει ὅτι χρήσαιτο. Ἀποροῦντι δὲ αὐτῷ ἔρχεται Προμηθεὺς ἐπισκεψόμενος τὴν νομήν, καὶ ὁρᾷ τὰ μὲν ἄλλα ζῷα ἐμμελῶςπάντων ἔχοντα, τὸν δὲ ἄνθρωπον γυμνόν τε καὶ ἀνυπόδητον καὶ ἄστρωτον καὶ ἄοπλον·ἤδηδὲ καὶ ἡ εἱμαρμένη ἡμέρα παρῆν, ἐν ᾗ ἔδει καὶ ἄνθρωπον ἐξιέναι ἐκ γῆς εἰς φῶς. Ἀπορίᾳ οὖν σχόμενος ὁ Προμηθεὺς ἥντινα σωτηρίαν τῷ ἀνθρώπῳ εὕροι, κλέπτει Ἡφαίστου καὶ Ἀθηνᾶς τὴν ἔντεχνον σοφίαν σὺν πυρί –ἀμήχανον γὰρ ἦν ἄνευ πυρὸς αὐτὴν κτητήν τῳ ἢ χρησίμην γενέσθαι–καὶ οὕτω δὴ δωρεῖται ἀνθρώπῳ. Τὴν μὲν οὖν περὶ τὸν βίον σοφίαν ἄνθρωπος ταύτῃ ἔσχεν, τὴν δὲ πολιτικὴν οὐκ εἶχεν·ἦν γὰρ παρὰ τῷ Διί. Τῷ δὲ Προμηθεῖ εἰς μὲν τὴνἀκρόπολιν τὴν τοῦ Διὸς οἴκησιν οὐκέτι ἐνεχώρει εἰσελθεῖν –πρὸς δὲ καὶ αἱ Διὸς φυλακαὶ φοβεραὶ ἦσαν–εἰς δὲ τὸ τῆς Ἀθηνᾶς καὶ Ἡφαίστου οἴκημα τὸ κοινόν, ἐν ᾧ ἐφιλοτεχνείτην, λαθὼν εἰσέρχεται, καὶ κλέψας τήν τε ἔμπυρον τέχνην τὴν τοῦ Ἡφαίστου καὶ τὴν ἄλλην τὴν τῆς Ἀθηνᾶς δίδωσιν ἀνθρώπῳ, καὶ ἐκ τούτου εὐπορία μὲν ἀνθρώπῳ τοῦ βίου γίγνεται, Προμηθέα δὲ δι’ Ἐπιμηθέα ὕστερον, ᾗπερ λέγεται, κλοπῆς δίκη μετῆλθεν.



ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2019 / ΝΕΟΕΛ. ΓΛΩΣΣΑ (ΓΠ) – ΘΕΜΑΤΑ – ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ




Οι εξεταζόμενοι στις Πανελληνίες 2019 από τα ΓΕΛ, κλήθηκαν να απαντήσουν σε ερωτήσεις βασισμένες στο κείμενο «Επίκληση των αξιών της δημοκρατίας», ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Norberto Bobbio, Το μέλλον της δημοκρατίας, ενώ στην Εκθεση κλήθηκαν να αναπτύξουν θέμα που αφορούσε τη ενότητα «Δημοκρατία και νέοι». Σύμφωνα με τους καθηγητές το θέμα θεωρούνταν αναμενόμενο...



Αντιγόνη Πρόλογος Ερμηνευτικά


Ήθος Αντιγόνης

Το ήθος της Αντιγόνης διαγράφεται από την αρχή ως ανήσυχης προσωπικότητας που γνωρίζει κάτι παραπάνω από όσα έχουν μόλις συμβεί και αντιδρά αμέσως. Η περίφραση «ὦ κοινὸν αὐτάδελφον Ἰσμήνης κάρα» (στ. 1) , που χρησιμοποιεί απευθυνόμενη στην αδελφή της, δείχνει την τιμή της προς την αδελφική αγάπη αλλά και την επίγνωση της ηθικής απόστασης του χαρακτήρα τους. Η αναφορά του Κρέοντα ως στρατηγού υπενθυμίζει τη συμμετοχή του στον  εμφύλιο πόλεμο της Θήβας ως  στρατηγού δίπλα στον Ετεοκλή αλλά και δείχνει πως η Αντιγόνη δεν αναγνωρίζει την πολιτική του εξουσία.


Η Εξομολόγηση Ενός Πτυχιούχου του Φ.Π.Ψ




Το Φ.Π.Ψ. ιδρύθηκε το 1984 και ανταποκρίνεται στο πάντα επίκαιρο αίτημα για διεπιστημονική και διαθεματική οργάνωση των σπουδών. Το διδακτικό προσωπικό και οι λειτουργικές μονάδες του Τμήματος (Τομείς, προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, ερευνητικά κέντρα, εργαστήρια, σπουδαστήρια, διοικητικές υπηρεσίες) υπηρετούν την έρευνα και τη διδασκαλία της Φιλοσοφίας, της Παιδαγωγικής και της Ψυχολογίας. Από αυτούς τους επιστημονικούς κλάδους διαμορφώθηκαν οι τρεις Κατευθύνσεις σπουδών που οδηγούν σε αντίστοιχη ειδίκευση, με αφετηρία την επιλογή των φοιτητών στο δεύτερο έτος σπουδών.

Η διάρθωση και το περιεχόμενο του Προγράμματος Σπουδών του Φ.Π.Ψ. προήλθε από την ανάγκη κάθε φοιτήτριας/ή να έχει τη συνείδηση ότι σπουδάζει Φιλοσοφία, Παιδαγωγική, Ψυχολογία και παράλληλα ότι εξειδικεύεται διαμορφώνοντας το επιστημονικό του πρόσωπο, όπως αυτό καθίσταται ευκρινές από την κατεύθυνση σπουδών που επέλεξε. Η δυνατότητα για επιλογή κατεύθυνσης σπουδών κατοχυρώνει και διευρύνει την ακαδημαϊκή ελευθερία, αφού οι φοιτητές καλούνται - πέραν των υποχρεωτικών μαθημάτων - να επιλέξουν έναν αριθμό μαθημάτων ανάμεσα από πολλαπλάσιο αριθμό προσφερόμενων γνωστικών αντικειμένων μετά το δεύτερο εξάμηνο της φοίτησής τους. Δείτε σχετικές πληροφορίες στην ενότητα Προπτυχιακές Σπουδές του παρόντος ιστοτόπου. 

Το Φ.Π.Ψ., από τη φύση της επιστημονικής-επαγγελματικής αποστολής του, συνδέεται με όλα τα Τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής, ιδιαιτέρως με τα Τμήματα Φιλολογίας και Ιστορίας-Αρχαιολογίας. Οι φοιτητές του Φ.Π.Ψ. καλούνται να παρακολουθήσουν ικανό αριθμό μαθημάτων που διδάσκονται από τα μέλη Δ.Ε.Π. των Τμημάτων αυτών. Έτσι μυούνται στη φιλολογική και ιστορική-αρχαιολογική γνώση και έρευνα, ώστε να εξασφαλίσουν τη γνωστική βάση του φιλολογικού ρόλου. Αντίστοιχα, οι φοιτητές των παραπάνω Τμημάτων παρακολουθούν μαθήματα που διδάσκονται από μέλη Δ.Ε.Π. του Φ.Π.Ψ., ώστε να οργανώσουν τη φιλοσοφική, παιδαγωγική και ψυχολογική βάση του ρόλου τους ως εκπαιδευτικοί.

Σε μεταπτυχιακό επίπεδο, το Φ.Π.Ψ. υλοποιεί 5 Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών, ενώ επίσης συμπράττει στην υλοποίηση μεταπτυχιακών προγραμμάτων, σε συνεργασία με άλλα Τμήματα. Δείτε περισσότερες πληροφορίες στην ενότητα μεταπτυχιακές Σπουδές του παρόντος ιστοτόπου.

Αναπόσπαστο μέρος της φυσιογνωμίας του Τμήματος αποτελούν οι ακαδημαϊκές μονάδες(σπουδαστήρια, εργαστήρια, ερευνητικά κέντρα) και οι διοικητικές δομές (γραμματεία Τμήματος, γραμματείες Τομέων), οι οποίες υποστηρίζουν το ερευνητικό και εκπαιδευτικό έργο των μελών Δ.Ε.Π.



*
(απόσπασμα από το διαδικτυακό τόπο του Φ.Π.Ψ του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών)


Το να Είσαι Φιλόλογος στις Μέρες μας






Έμπρακτα, απλώς, θα θέσω κάποια ερωτήματα: πώς δεν έχει μέλλον ένας φιλόλογος που γεμίζει μια αίθουσα ενός φροντιστηρίου και μεταδίδει τις γνώσεις του σε νέα παιδιά που διψάνε να ακούσουν και να πάρουν ερεθίσματα; Πώς «πέθανε» ένας φιλόλογος, όταν σε κάθε εφημερίδα μεγάλο μέρος του δυναμικού είναι καταρτισμένο από φιλολόγους; Πώς λειτουργούν περιοδικά, εκδοτικοί οίκοι, μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα σε όλη τη γη, αν ζούμε το παρόν χωρίς να διαθέτουμε μέλλον ως επιστήμονες; Είναι πολύ εύκολο ένας φιλόλογος που ανήκει σε διαφορετική γενιά να βλέπει από διαφορετικό πρίσμα το «τώρα» και το «μετά» από τα παιδιά που μόλις βγήκαν στην αγορά εργασίας ως νέοι επιστήμονες, όμως αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να τα εξοβελίσουμε όλα.


Η Ύβρις, ο Οδυσσέας, ο Προμηθέας και ο Ιησούς Χριστός



Χρυσα Κουτρουμάνου

Πτυχιούχος Τμήματος Φιλοσοφικών & Κοινωνικών σπουδών, 
Φιλοσοφική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης
– Κατεύθυνση Θεωρίας και Μεθοδολογίας Κοινωνικών Σπουδών



Η ύβρις στην αρχαία Ελλάδα ήταν μια έννοια που σχετιζόταν με την ασέβεια ή την ανυπακοή προς έναν θεό.

Η αντίθεση αυτή με το θεό είχε δύο μορφές. Στη μία περίπτωση είχε να κάνει με την ηθική, όπως την εγκράτεια, και γενικότερα το όριο στον εγωκεντρισμό του ανθρώπου για να του υπενθυμίζει ότι δεν είναι το κέντρο του κόσμου και ότι υπάρχει κάτι πέρα από αυτόν. Στην άλλη περίπτωση είχε να κάνει με την αντίσταση των ανθρώπων στον εγωισμό των ανθρωπόμορφων θεών που ήθελαν να επιβάλουν την εξουσία τους. Σε αυτή την περίπτωση ανήκει και ο Οδυσσέας όταν περηφανεύεται ως πορθητής της Τροίας, καθώς ο Ποσειδώνας θύμωσε με την άλωση της Τροίας απλώς επειδή ήταν δικό του το κάστρο της Τροίας και δε θα θύμωνε σε περίπτωση που ανήκε σε άλλο θεό. Ο Οδυσσέας επίσης υπενθυμίζει στον Πολύφημο, ο οποίος επειδή ήταν γιος του Ποσειδώνα νόμιζε ότι μπορούσε να κάνει ό,τι θέλει, πως το τυφλωμένο μάτι του δεν μπορεί να το φτιάξει ούτε ο «μπαμπάς» του, ο Ποσειδώνας. Ο Οδυσσέας άλωσε την Τροία αντιστεκομενος σ’ ένα θεό, ενώ ο πιο πρόσφατος και γνωστός Μωάμεθ ο πορθητής της Κωνσταντινούπολης το 1453 μ.Χ. το έκανε στο όνομα του Θεού. Μετά την μνηστηροφονία ο Οδυσσέας δεν επιτρέπει στην Ευρύκλεια να πανηγυρίσει καθώς δεν συμμερίζεται τη χαιρεκακία του Ποσειδώνα και εξαγνίζει το παλάτι από το φονικό. Στη ραψωδία όμως Ω, όταν ο Οδυσσέας συνεχίζει να είναι εγωκεντρικά επιθετικός, η Αθηνά παρεμβαίνει και του υπενθυμίζει την ύβριν έτσι ώστε να υπάρξει επιτέλους Ειρήνη στον τόπο.