Τι μπορεί να περιμένει κανείς από ένα παιδί της πρώτης γυμνασίου;

 της Δρος Αριστονίκης Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου
Φιλόλογος Ερμής


Για τα περισσότερα παιδιά, το γυμνάσιο είναι η πρώτη φορά που θα έχουν περισσότερους καθηγητές, από τους οποίους ο καθένας θα έχει τις δικές του απαιτήσεις για τον τρόπο αξιολόγησης, για την οργάνωση των τετραδίων και πως θα παραδίδονται οι εργασίες. Στο γυμνάσιο οι απαιτήσεις στη μνήμη εργασίας, στον σχεδιασμό, στην οργανωτικότητα και στην διαχείριση του χρόνου αυξάνεται.


Μάτια λαίμαργα, ψυχή χαμένη


Καλλιόπη Ζιώγου, θεολόγος

ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ

« Μάτια λαίμαργα, ψυχή χαμένη », λέει μια παροιμία.. Μα και αυτιά λαίμαργα, ψυχή χαμένη, σίγουρα μπορούμε να πούμε..Θέλεις να αρέσεις στους άλλους, αγωνιάς τι γνώμη έχουν για σένα..εντάξει, δεν είναι κακό ως ένα σημείο..κάποια στιγμή όμως γίνεται αυτή η σκέψη, εμμονή και διαρκής, καθημερινός στόχος. Όλα περιστρέφονται γύρω από την άκρατη επιθυμία να μιλούν όλοι για σένα πάντα θετικά, κάνεις όμως πολύ θόρυβο..σαν τον άδειο τενεκέ που κάνει πολύ ενοχλητικό θόρυβο, όταν τον χτυπάς, επειδή είναι άδειος..μήπως συμβαίνει το ίδιο και με σένα; Πολύς σαματάς για ένα τίποτα; 


"ΕΓΩ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ..."- ΑΥΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ


ΤΗΣ ΒΙΚΥΣ ΣΙΑΜΑΝΤΑ


ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ

       
        Εδώ και καιρό ήθελα να γράψω ένα άρθρο που να αναφέρεται στα πλεονεκτήματα της τέχνης στα παιδιά με αναπηρία. Αλλά καλύτερος τρόπος δε θα υπήρχε παρά να μιλήσει για αυτό κάποιος που έχει δει στην πράξη το πώς η τέχνη επηρεάζει τη ζωή και την καθημερινότητα ατόμων με αναπηρία.


ΠΑΡΑΓΩΓΗ Ή ΕΠΑΓΩΓΗ;


ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ
Προσθήκη λεζάντας
Παρακολουθώ τις δύο βασικές συλλογιστικές οδούς : την παραγωγή και την επαγωγή. Ο παραγωγικός συλλογισμός μας μεταφέρει απ'το γενικό στο ειδικό. Είναι σημαντικός ,καθώς η εξειδίκευση είναι απαραίτητη πλέον στο χώρο της επιστήμης.  Δίχως εστίαση στη λεπτομέρεια , η γνώση δεν είναι το ίδιο διαφωτιστική.  Ωστόσο, δεν είναι όλοι οι άνθρωποι το ίδιο επιδέξιοι  ,ώστε να σκεφτούν και να αναλύσουν μ'αυτόν τον τρόπο  .Κάποιοι πάντως εκστασιάζονται με την δυνατότητα της εξονυχιστικής ανάλυσης  και  τους καθηλώνει η περιέργειά τους . Η ερευνητική διάθεση κυριαρχεί στο έργο τους. Μετέρχονται και τα πιο δύσβατα μονοπάτια για ν'αγγίξουν το ζητούμενό τους. Η επιστήμη χρωστά πολλά στην υπομονή και την επιμονή τους. Το πιθανότερο είναι βέβαια πως αυτή η νοοτροπία τους ακολουθεί και στην καθημερινή τους πράξη και σκέψη. Αναζητούν συγκεκριμένες αιτίες κι εξηγήσεις για όλα όσα τους συμβαίνουν ή τους αφορούν . Δεν αφήνουν τίποτα να πέσει κάτω δίχως να το φιλτράρουν. Τα μεγάλα μεγέθη τους κεντρίζουν ακριβώς επειδή αποτελούνται από πολλά επιμέρους κομμάτια. Κινούνται μέσα σε δοσμένα ή αποδεκτά πλαίσια με στόχο να τους αποδώσουν εγκυρότητα  ,να τ' αμφισβητήσουν ή να τα επαναπροσδιορίσουν. Μερικές φορές μοιάζουν δύστροποι,αλλά η πρσφορά τους στον κόσμο της σκέψης είναι σημαντική.
Στην αντίπερα όχθη βρίσκεται ο επαγωγικός συλλογισμός,ο ρηξικέλευθος. Τ'άτομα που προτιμούν τον ενστερνίζονται είναι ασυμβίβαστα και προτιμούν ν'ανασαίνουν εκτός πλαισίων. Συνήθως δεν τους γοητεύουν τα μεγάλα και τα βροντερά του κόσμου. Και μάλλον δεν τους συγκινεί καθόλου η ιδέα να τ'ανατάμουν ,να τα διυλίσουν και να τα ερμηνεύσουν. Ασχολούνται με τα πιο μικρά,εκείνα που για τους προηγούμενους φαντάζουν μάλλον υποδεέστερα και ανάξια της προσοχής τους. Και προσθέτουν οι επαγωγικοί μεγάλες ιδέες κι αλήθειες σ΄αυτά τα μικρά. Αναλαμβάνουν οι ίδιοι να τους φτιάξουν το πλαίσια που δεν είχαν εξαρχής,για να μπορούν να υπάρξουν, να ζήσουν, να γίνουν τρόποι σκέψης και ζωής .Είναι στ'αλήθεια δημιουργικοί. Ίσως να μη έχουν πολλά για να προσάψουν στον κόσμο της επιστήμης, αλλά αν έχει ο κόσμος ιδέες και οράματα ,σ'αυτούς το χρωστά. Κι είναι δύσκολο να μπορεί κανείς απ'το λίγο και το ειδικό να οδηγεί τον νου στο πολύ και σε γενικές αλήθειες. Θέλει ελευθερία και κότσια.
Είμαι φιλόλογος από επιλογή ή από τύχη .Παρατηρώ,χρόνια τώρα,μαθητές ν'αναλύουν το αρχαίο ελληνικό ή το λατινικό κείμενο. Άλλοι μπορούν να απομνημονεύσουν ή ν'αναγνωρίζου την κάθε λεπτομέρεια του συντακτικού και της γραμματικής. Φύλλο και φτερό μου κάνουν την εκάστοτε πρόταση.Είναιμάλλον  οι θιασώτες της παραγωγικής σκέψης.  Άλλοι πάλι κρατιούνται από μια λέξη,μια ετυμολογία,μια νέα πληροφορία κι ανοίγουν πανιά ιδεών -λάτρεις της επαγωγής- το ξέρω καλά που δεν θα μπορέσω ποτέ να τους εγκλωβίσω στα περιορισμένα και συγκεκριμένα ζητούμενα της διδακτέας ύλης.Τους αγαπώ όλους πολύ,το ίδιο πολύ και θέλω να  καταφέρνουν τ'όνειρό τους . Για τους πρώτους είμαι πο σίγουρη. Γνωρίζω πως έχουν χαρακτήρα,είναι πειθαρχημένοι κι οργανωτικοί -κι είναι αυτό όπλο ισχυρό. Για τους δεύτερους συνήθως ανησυχώ κάπως ,γιατί έχουν το χάρισμα της δημιουργικότητας-και τό'χω προσέξει πως όπου η φύση δίνει χάρισμα, η ζωή γίνεται πιο απαιτητική. Έχω λοιπόν παραπάνω χτυποκάρδι γι'αυτούς. Και δεν μπορώ να το κρύψω-ή μάλλον... δεν θέλω.






Eνίσχυσα την συνεργασία στην τάξη μου σήμερα;

της Χρυσαυγής Καπατσούλια


ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ




Πολλές φορές αναρωτιέμαι κατά πόσο προάγω την δυναμική της ομάδας και κατά πόσο καλλιεργείται ένα αίσθημα συνεργασίας μεταξύ των μαθητών . Το μωσαϊκό των μαθητών στις  μέρες  μας είναι τόσο διαφορετικό που από μόνο του αποτελεί ένα περιβάλλον πλούσιο σε ερεθίσματα πιο πολύ από ποτέ άλλοτε. Οι ευκαιρίες για συνεργασία προσφέρονται απλόχερα αρκεί να είμαστε παρόντες και έτοιμοι να αφουγκραστούμε την επιτακτική ανάγκη για εποικοδομητική συνύπαρξη και μοίρασμα γνώσεων, εμπειριών και συναισθημάτων .
Στα προγράμματα σπουδών αναφέρεται  ως όρος «συνεργατική μάθηση». Μια ομάδα ατόμων που εργάζεται μαζί δεν σημαίνει όμως πως εργάζεται και συνεργατικά. Η έννοια της συνεργατικής μάθησης παραπέμπει στο εξής σχήμα: τα άτομα δουλεύουν μαζί προκειμένου να πετύχουν ένα κοινό σκοπό. Είναι δηλαδή κάτι περισσότερο από το να «ρίχνεις» τους μαθητές σε μια ομάδα και να τους λες να μιλούν μεταξύ τους.
Συγκεκριμένα η συνεργατική μάθηση είναι στενά συνυφασμένη με την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων .Οι Johnson και Johnson (2009) έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων των μαθητών προκειμένου να είναι πετυχημένη η συνεργατική μάθηση. Ανάμεσα στις κοινωνικές δεξιότητες που αναφέρθηκαν σημαντική θέση κατέχουν , οι δεξιότητες επικοινωνίας , συνεργασίας, λήψη αποφάσεων, αμοιβαίου σεβασμού, ανάπτυξη φιλίας ,εμπιστοσύνης, διαχείρισης και επίλυσης συγκρούσεων.
Η ικανότητα συνεργασίας θεωρείται μια δεξιότητα ιδιαίτερα σημαντική τόσο για τους μαθητές όσο και για τους εκπαιδευτικούς και γενικά για τον σύγχρονο άνθρωπο σε όλους τους τομείς της ζωής του. Γι αυτό άλλωστε αποτελεί μια από τις οχτώ δεξιότητες του 21ου αιώνα (Kearny C. 2017) . Με την κατάλληλη ενθάρρυνση των μαθητών μας να εξαλειφθούν φόβοι και στερεότυπα ,η δεξιότητα της συνεργασίας, μπορεί να βοηθήσει τους μαθητές αλλά κ εμάς να εξελιχθούμε πιο ευέλικτα στην καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας και κατ επέκταση να βάλουμε ένα μικρό λιθαράκι σε μια καλύτερη εκδοχή του κόσμου που ζούμε.

Βιβλιογραφία:

Johnson , D.W & Johnson , R.T. (2009) An educational Psycology  Success Story: Social Interdependence Theory and Cooperative Learning. Journal of Educational researcher, 38(5), pp 365-379.
Kearny C. (2017), “The Importance and Definition of Key Competences”, Competences for 21st Century Schools-Rerun, Teacher Academy





Σταυροφορίες: Η Προδοσία του 1204


Eugène Ferdinand Victor Delacroix

Την άνοιξη του 1203, όταν οι σταυροφόροι μετά την κατάκτηση της Ζάρας (σημερινό Ζαντάρ) βρεθήκαν σε παρόμοια κατάσταση με εκείνην της Βενετίας περίπου ένα χρόνο πριν, ότι δηλαδή δεν μπορούσαν να εξοφλήσουν τα χρέη τους προς τους Ενετούς, η λύση που δόθηκε φάνηκε σαν από μηχανής θεός. Στην πραγματικότητα όμως ήταν πολύ καλά προετοιμασμένη. Όταν ο Ενρίκο Ντάντολο πρότεινε την πλεύση προς την Κων/πολη με την προϋπόθεση να υπάρχει ουσιαστικός λόγος, τον λόγο αυτό προσέφερε αμέσως ο Βονιφάτιος του Μονφερράτ. Ήδη από την επίσκεψή του το χειμώνα του 1201-1202 στον Φίλιππο της Σουαβίας, όπου έγιναν κοινά σχέδια με τον Αλέξιο Δ΄, ήταν προετοιμασμένος για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Το σχέδιο ήταν απλό, η αποκατάσταση του Αλεξίου Δ΄, του υιού του Ισαακίου Β΄, ο οποίος είχε εκθρονιστεί και τυφλωθεί από τον αδελφό του Αλέξιο Γ΄, στον αυτοκρατορικό θρόνο της Κων/πόλεως. Αυτός ήταν ο ουσιαστικός λόγος, τον οποίο αναζητούσε ο Ντάντολο. Για να γίνει πιο ελκυστικό ακόμα το εγχείρημα, ο Αλἐξιος Δ΄ υποσχέθηκε αρχικά για την εξυπηρέτηση αυτή να υπάγει όλη την αυτοκρατορία του στην πνευματική κυριαρχία της Ρώμης. Επίσης υποσχέθηκε την καταβολή 200.000 Κολωνικών Μάρκων Αργύρου (1 μάρκο = 234 γραμμάρια), και την παροχή 10.000 στρατιωτών για τη συνέχιση της σταυροφορίας.[1]


Γιατί κάνουν «γκράφιτι»;


Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλος
Ὅταν βλέπεις τὸ κομμάτι σου νὰ ταξιδεύει στὴν πόλη, τρελαίνεσαι

Ἀπὸ ἀρχαιοτάτων χρόνων οἱ ἄνθρωποι ἔγραφαν στοὺς τοίχους. Ἐκεῖ στὶς σπηλιὲς οἱ πρωτόγονοι προσπαθοῦσαν νὰ ἐκφραστοῦν, νὰ μεταδώσουν τὶς γνώσεις τους στοὺς ἄλλους, νὰ συνεννοηθοῦν ἔστω! Ἆραγε γιατί αὐτὸ συμβαίνει ἀκόμη καὶ σήμερα, ποὺ τὰ μέσα ἔκφρασης πλήθυναν σὲ ἀριθμὸ καὶ πολλαπλασιάστηκαν ἀπείρως σὲ δυνατότητες; Στ’ ἀλήθεια γιατί τὸ κάνουν αὐτὸ οἱ «γκραφιτάδες»;