Σ’ ΑΓΑΠΑΕΙ ΚΑΙ ΔΕΝ ΤΟ ΞΕΡΕΙΣ



Καλλιόπη Ζιώγου
Θεολόγος


ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ

Ο Χριστός μας αγαπάει και αυτούς που δεν τον θέλουν.. 

Ποιους αγαπάει; Τους πάντες, τους πάντες, τους πονεμένους, τους ταλαιπωρημένους, τους αδύναμους και τους δυνατούς, όλους αρκεί να Τον φωνάξεις, να Τον ζητήσεις. Ναι, να τον φωνάξεις δυνατά, επειδή η αμαρτία, η α – στοχία σου σε κρατά σε απόσταση από Εκείνον. Κι αν νομίζεις πως φωνάζεις αλλά δεν σε ακούει, κάνεις λάθος, εκεί είναι στη σιωπή σου, απλά θέλει να του δοθείς ολοκληρωτικά, να αφήσεις τα πάντα στα χέρια Του για να σε καθοδηγήσει εκεί που είναι καλό για σένα. Συχώρα με, πες του, δυο λέξεις και θα βρεις τη χαρά και την ειρήνη που λαχταρούσες. 


"Σωκρατικά Έργα" και Πολιτική.






Προτού ξεκινήσουμε τη συγκριτική προσέγγιση των σωκρατικών έργων του Πλάτωνα και του Ξενοφώντα και ειδικότερα των σχετικών με την πολιτική ιδεών, που αποτυπώνονται σε αυτά, κρίνεται σκόπιμο να γίνουν κάποιες διευκρινήσεις. Το λεγόμενο «σωκρατικό πρόβλημα» με την αδυναμία ακριβούς εντοπισμού των σωκρατικών θέσεων είναι η πρώτη από αυτές.[1] Το εγχείρημα διακρίβωσης των σωκρατικών θέσεων υπερβαίνει τους στόχους της παρούσας προσπάθειας. Κύριος σκοπός της έκθεσης των πολιτικών θέσεων των σωκρατικών έργων είναι η συγκριτική τους ανάγνωση, προκειμένου να εντοπιστεί ο τρόπος απόδοσης των σωκρατικών θέσεων για ζητήματα πολιτικής φύσεως από τους δύο μαθητές του, τον Πλάτωνα και τον Ξενοφώντα. Ανεξάρτητα, λοιπόν, από το αν οι απόψεις που παρατίθενται στα συγκεκριμένα έργα αποτελούν πραγματικά απόψεις του Σωκράτη, θα επικεντρωθούμε σε αυτές αντιμετωπίζοντάς τες ως τη βάση της πολιτικής σκέψης των συγγραφέων τους.



Η ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΩΝ "ΣΩΚΡΑΤΙΚΩΝ" ΕΡΓΩΝ




1.ΠΡΩΙΜΟΙ ΠΛΑΤΩΝΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ


Οι πρώιμοι πλατωνικοί διάλογοι, επονομαζόμενοι και ως σωκρατικοί, όπως μαρτυρεί και η ίδια η ονομασία τους, επικεντρώνονται στην προσωπικότητα του Σωκράτη και στη δράση του στην Αθηναϊκή κοινωνία. Με αυτόν τον τρόπο αποκαλύπτεται η προσπάθεια του Πλάτωνα να παρουσιάσει την άδικη καταδίκη του δασκάλου του, η οποία -αντίθετα με τις κατηγορίες που διατυπώθηκαν- είχε κυρίως πολιτικά αίτια. Οι κατήγοροι του Σωκράτη, Μέλητος, Άνυτος και Λύκων, εμφανίζονται να εκπροσωπούν τους παλαιότερους και πιο επικίνδυνους κατηγόρους του, τους ποιητές, τους τεχνίτες και τους ρήτορες, στους οποίους ο Σωκράτης άσκησε έλεγχο δεικνύοντας τη θεϊκή έμπνευση, την επίφαση γνώσης πέραν της τέχνης τους και την εν γένει επίφαση γνώσης αντίστοιχα (Απολ. 21b-22e, 23e-24a).



Για τη φιλολογία που αγαπώ...


Του Γαβριήλ Μπομπέτση

Άγαλμα θεάς Αθηνάς

«Μια αστραπή η ζωή μας, μα προλαβαίνουμε», γράφει ο Ν.Καζαντζάκης. Προλαβαίνουμε τι; Να ζήσουμε με αξιοπρέπεια, με δύναμη και με όσο περισσότερο φως και βάθος μπορούμε να βρούμε. Τα όσα θα ακολουθήσουν δεν είναι παρά μία προσωπική κατάθεση στο ταμιευτήριου του λόγου περί φιλολογίας. Μπορεί, άραγε, η φιλολογία και ο διάκονός της, ο φιλόλογος, να δώσει φως και βάθος στον άνθρωπο του 21ου αιώνα;

Συχνά θεωρούμε τις επιστήμες των ιδεών και του πνεύματος λιγότερο σημαντικές και χρηστικές από τις θετικές επιστήμες ή τις πρακτικές τέχνες. Αυτό το στερεότυπο θα ήθελα να ανατρέψω σε μία πρώτη φάση, αναδεικνύοντας τη σημασία της φιλολογίας.

Ναι, ένα πληντύριο, ένα τραπέζι, ένα φωτιστικό ευκολύνει και ομορφαίνει τη ζωή - αλλά σε οριζόντια προοπτική. Εχουμε ασφαλώς ανάγκη και το πλυντήριο και το τραπέζι και το φωτιστικό• δεν υπάρχει αμφιβολία περί αυτού. Αυτό που βρίσκω, μολαταύτα, στις ανθρωπιστικές επιστήμες, και μιλώντας ειδικότερα για τη φιλολογία, είναι η κάθετη προοπτική. Οι ιδέες, η λεπτή ομορφιά, η γνώση, οι αξίες που ακροβατούν πάνω σ' ένα σχοινί, που στην αρχή λέει ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα, στη μέση βυζαντινός ελληνισμός και στην άκρη, σύχρονος. Το βάθος που μπορεί να δώσει η φιλολογία, θα τολμούσα να πω, ίσως είναι ανώτερο από τη χρηστικότητα ενός πληντυρίου. Μια ζωή χωρίς αισθητική συγκίνηση, χωρίς γνώση είναι μια μισή ζωή. Δεν λέω ότι δεν είναι ζωή, σίγουρα κάποιος μπορεί να ζήσει και χωρίς αυτά• είναι, όμως, μισή ζωή, χάνεις αρκετή ομορφιά, αρκετά εφόδια, αρκετή ουσία.

Η φιλολογία είναι, ακόμη, εισπνοή παρελθόντος (πρόσφατου ή μακρινού) και εκπνοή μελλοντος. Αυτές οι δύο παράμετροι είναι αναγκαίοι στο πολιτισμικό γίγνεσθαι. Η γνώση τού παρελθόντος σού προσπορίζει «νέα μάτια – ή και ματιά» να δεις το τώρα αλλά και έμπνευση. Αξίζει να παραθέσουμε μια συναφή θέση του Φ. Νίτσε στους σπαραγματικούς στοχασμούς του από το Εμείς οι φιλόλογοι. «Η φιλολογία ως επιστήμη για την αρχαιότητα δεν έχει, φυσικά, αιώνια διάρκεια – το υλικό της θα εξαντληθεί. Αυτό που δεν θα εξαντληθεί είναι η διαρκώς νέα προσαρμογή κάθε εποχής στην αρχαιότητα, η αναμέτρηση της με αυτήν. Αν ανατεθεί στο φιλόλογο ως έργο του να κατανοήσει καλύτερα, διαμέσου της αρχαιότητας, τη δική του εποχή, τότε το έργο του είναι αιώνιο».

Η άποψη αυτή του Γερμανού φιλοσόφου μάς δίνει την πάσα για να περάσουμε στον φιλόλογο. Με τι καταπιάνεται ο φιλόλογος; Έχουμε μιλήσει παλιότερα για τις παιδαγωγικές πρακτικές που μπορεί να ακολουθήσει ο φιλόλογος, έτσι εδώ δεν θα κάνουμε άμεση σύνδεση του φιλολόγου με το σχολείο.

Ο φιλόλογος  γνωρίζει, σε όσο μεγαλύτερο εύρος και βάθος μπορεί, κείμενα, για να τα «γνωρίσει» στη συνέχεια στο όποιο κοινό του. Ο Λέο Μπουσκάλια μιλώντας κάπου για τον εαυτό του αλλά, μέσα από τον εαυτό του, και για κάθε άνθρωπο, λέει: «Γιατί διαβάζω; γιατί ταξιδεύω; γιατί ακούω; Για να παίρνω όσο γίνεται περισσότερα και να τα μοιράζομαι μαζί σας - ο μόνος λόγος να τα έχω». Αυτός είναι και ο ρόλος που επωμίζεται ο φιλόλογος, να κοινωνήσει σε όσους περισσότερους γίνεται τη γνώση που κουβαλά, τη γνώση που διαρκώς «βαραίνει» με άλλη γνώση αλλά ενδεχομένως και τη γνώση που παράγει ο ίδιος.

Τα κείμενα κουβαλούν πλούτο - πολλές φορές - υπόρρητο. Για να τον κοινωνήσει στον αποδέκτη ο φιλόλογος, αφού πρώτα ο ίδιος τον «ανασύρει», χρειάζεται ως αρωγό το λόγο. Πρέπει, με άλλα λογια, να είναι μαέστρος του λέγειν.

Ο φιλόλογος βασανίζει το λόγο λιγάκι. Αγαπά τον λόγο, πασχίζει να τον γνωρίσει αλλά και να του δώσει χάρη στο στάδιο της παραγωγής και της εκφοράς. Πασχίζει δε να του δώσει και μεταδοτικότητα, να φεύγει από νου και καρδιά και να ριζώνει στον νου και στην καρδιά του άλλου.

Βέβαια, ας βάλουμε και κάποια αποσιωπητικά ή ερωτηματικά. Μόνο με καλούς επιστήμονες - που είναι μεν κάτι πολύ σημαντικό - , νομίζω, δεν πάμε μπροστά. Τι σημασία έχει να είσαι καλός και επιτυχημένος επιστήμονας, αν δεν είσαι παράλληλα και πρώτα καλός και ισορροπημένος άνθρωπος; Πολύ δε περισσότερο καθίσταται αναγκαίο να είσαι καλός και ισορροπημένος άνθρωπος, όταν καλείσαι στην εκπαιδευτική παλαίστρα, να μορφοποιήσεις χαρακτήρες, να τους δώσεις συν τοις άλλοις και εφόδια ηθικά.

Ας θέσουμε τώρα ένα ακόμη ζήτημα. Πολλοί είναι εκείνοι που αποστρέφονται την τέχνη. Περιμένουμε ένα έργο τέχνης, ένας πίνακας, ένα ποίημα να μας μιλήσει αμέσως. Δεν συμβαίνει παντα αυτό, γι’ αυτό απογοητευόμαστε και τους γυρίζουμε το κεφάλι. Χρειάζεται γνώση και αισθητική συγκίνηση, για να εκτιμήσουμε και να απολαύσουμε την τέχνη ή ορθότερα ένα μέρος της τέχνης (δεν μας αρέσουν πάντα όλα). Η αισθητική συγκίνηση, όμως, και η γνώση απαιτεί τον κόπο μας, απαιτεί υπομονή και επιμονή. Βάζεις εσύ το συντελεστή, για να έχεις αποτέλεσμα. Όσο περισσότερο, επί παραδείγματι, έρχεσαι σε τριβή με την ποίηση, τόσο περισσότερο το ποίημα θα έχει κάτι να σου διαμηνύσει.

Φιλολογία και κρίση: ποιος θα κάτσει να ασχοληθεί με ποιήματα και ιδέες, με τέχνη και ιστορία, όταν δεν μπορεί να βγάλει τα προς το ζην; Κι όμως, νομίζω, ειδικότερα όταν πληθαίνουν τα προβλήματα, νιώθει κανείς μεγαλύτερη ανάγκη να ανατρέξει εκεί, για να αναπνεύσει λίγο οξυγόνο και να αισθανθεί λίγο φως, και να συνεχίσει να περπατά στο στάδιο της ζωής. Το βιβλίο, ο πολιτισμός δεν κουραζει, ξεκουράζει.

Δεν χρειάζεται να αρνηθούμε, εντούτοις, πως η φιλολογία προσφερει αφενός ποιότητα αναγκαία αλλά και ποιότητα «πολυτελείας». Ας πούμε, ένα λαθος στο λόγο μπορεί να είναι περισσότερο αμελητέο από την άγνοια των ιδεών, της ιστορίας, της εικαστικής τέχνης κλπ. Το πρώτο δίνει μια ποιότητα στην επικοινωνία μεν αλλά το δεύτερο όχι μόνο δίνει ποιότητα αλλά διαμορφώνει σε μεγάλο βαθμό την οπτική μας επι του κόσμου και των πραγμάτων, μας πλουτίζει, μας διδάσκει, μας εμπνέει.

Είναι μήπως λίγο ρομαντικά όλ’ αυτά, απέχοντας από την πραγματικότητα; Σε μεγάλο βαθμό, ναι. Αλλά επιμένω σ' έναν κόσμο, που παρά τα σκοτεινα στίγματα, είναι ωραίος και ρομαντικός. Γράφει σ’ ένα του λόγο ο Μ. Βασίλειος πως «οὐ τὸ ὁρώμενόν ἐστιν ὁ ἄνθρωπος», δεν είναι μόνο αυτό που φαίνεται και οράται ο άνθρωπος. Πίσω από τη σάρκα, έχει και νου και καρδιά και ψυχή. Αυτά προσπαθεί να «φτερώσει» η φιλολογία, αυτά προσπαθεί να «θρέψει» ο φιλόλογος.




ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΜΑΣ




Παπά Γιώργης Προμπονάς

Εξ αιτίας της αδυναμίας της φίλης μας Μυρτώς να κατανοήσει τι εννοώ όταν χαρακτηρίζω Τον Χριστό Επαναστάτη ,φταίγοντας ίσως εγώ με το να μη προθέσω το επίθετο αξιακός, επειδή προφανώς εκείνη έχει κατά νου τον εθνικο- απελευθερωτικό επαναστάτη όπως τον ήθελε ο Ιούδας, μου δίνει την αφορμή απευθυνόμενος μέσω αυτής προς όλους τους φίλους να εξηγήσω ότι, επαναστάτης δεν είναι μόνο αυτός, αλλά και εκείνος που θυσιάζει τη ζωή του για να επικρατήσουν στην ανθρωπότητα οι θεμελιώδεις, αιώνιες, πανανθρώπινες, ηθικές, κοινωνικές και άλλες αξίες, που χωρίς αυτές δε μπορεί να επιβιώσει το ανθρώπινο είδος κατά τον Einstein. Επαναστάτης είναι και αυτός που αγωνίζεται να πείθει τους ανθρώπους να αναθεωρούν τις λανθασμένες απόψεις τους, αποδεχόμενοι κάποιες άλλες σαν πιο σωστές .Επαναστάτης είναι αυτός που βοηθά τους ανθρώπους να σκέπτονται ελεύθερα, γιατί τότε θα σκέπτονται σωστά κατά το Καβάφη .Επαναστάτης είναι αυτός ο μπροστάρης που ενθαρρύνει τους ανθρώπους να αντιστέκονται σε εκείνους που μέσω του φόβου της οικονομικής η άλλης εξάρτησης και υποτέλειας προσπαθούν να τους ποδηγετούν και να τους χειραγωγούν . 



Καλοκαιρινές επισκέψεις και μουσεία!!



Της Καπατσούλια Χρυσαυγής


Καλοκαιρινές επισκέψεις σε μουσεία!!

Το καλοκαίρι μας προσφέρει απλόχερα την πολυτέλεια του ελεύθερου χρόνου που τόσο πολύ στερούμαστε τις άλλες εποχές λόγω των αυξημένων υποχρεώσεων. Τα σχολεία παραμένουν κλειστά, οι περισσότεροι γονείς λαμβάνουν ολιγοήμερες άδειες και όλα ευνοούν προς την αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου μας κατά βούληση. Φυσικά η θάλασσα βρίσκεται υψηλά στις προτιμήσεις μεγάλων και μικρών με ευεργετικά οφέλη για όλους. Ωστόσο όσο πιο πολλά ερεθίσματα και εμπειρίες συλλέξουμε τόσο πιο δυναμική και αναζωογονητική θα είναι η επιστροφή μας στα καθήκοντα της καθημερινότητας.


Πόσο εκτιμάς τον εαυτό σου;


της Δρος Αριστονίκης Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου



Η αυτοεκτίμηση έχει δυο μέρη: ένα αίσθημα προσωπικής ικανότητας και ένα αίσθημα προσωπικής αξίας. Αν η αυτοεκτίμηση ήταν μαθηματική εξίσωση τότε η αυτοπεποίθηση σύν τον αυτοσεβασμό θα ισούτο με την θετική αυτοεκτίμηση. Η αυτοεκτίμηση αντανακλά το πως αντιλαμβανόμαστε το δικαίωμα μας στην ευτυχία. Όσο πιο υψηλή αυτοεκτίμηση έχουμε τόσο πιθανότερο είναι να δημιουργούμε υγιείς σχέσεις. Όταν έχουμε χαμηλή αυτοεκτίμηση, νιώθουμε ότι είμαστε λάθος και κατά κάποιο τρόπο ελαττωματικοί. Μαστιζόμαστε από συναισθήματα ανεπάρκειας, ανασφάλειας, δυσπιστίας και ενοχής.