Κατά τη διάρκεια του 5ου αι. π.Χ. η αθηναϊκή δημοκρατία
μετατράπηκε σε μια ιμπεριαλιστική δύναμη, που είχε έναν και μόνο σκοπό: την
κυριαρχία σε άλλες πόλεις. Αυτός ο σκοπός κατέληξε σε αναγκαιότητα, την οποία
μπορούμε να αντιληφθούμε φέρνοντας στον νου μας όλα τα μεγαλεπήβολα σχέδια, που
οι Αθηναίοι έφεραν σε πέρας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου αλλά, επίσης,
και τις νέες οικονομικές απαιτήσεις, που προέκυψαν από την νέα θεσμική
πραγματικότητα. Ο Πελοποννησιακός πόλεμος και ο εσωτερικός αναβρασμός έρχονται
ως αποτέλεσμα της πολιτικής αυτού του είδους εμπνέοντας την μετέπειτα κριτική
σκέψη. Στην ακόλουθη ανάλυση θα εξεταστούν τρία διαφορετικά γραμματειακά είδη:
η τραγωδία Φοίνισσαι τού Ευριπίδη και συγκεκριμένα ο τρόπος με τον οποίο
παρουσιάζεται ο Ετεοκλής σε αντίστιξη με τον αδερφό του Πολυνείκη, ο διάλογος
των Μηλίων, απόσπασμα από την ιστορία του Θουκυδίδη, και η τοποθέτηση του
Θρασύμαχου στην πλατωνική Πολιτεία, έργα, που όπως θα επισημανθεί,
τοποθετούνται στην ίδια περίπου χρονική περίοδο. Ο συσχετισμός τους αναφέρεται
συχνά στην βιβλιογραφία ως προς το δόγμα της ισχύος, που και στα τρία
εμφανίζεται. Σκοπός της παρουσίασης είναι να δειχθεί αφενός ότι το δόγμα αυτό
εμφανίζεται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε έργο ξεχωριστά, μολονότι η βάση τους παραμένει
κοινή, και αφετέρου ότι και στις τρεις περιπτώσεις αποτελεί αντανάκλαση της ίδιας
της πραγματικότητας.
