Διαγώνισμα Λατινικῶν Δ’ (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2017)


Λατινικά Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
3ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ
(ΚΕΦ. 15-20)


της
Λάμπρης-Μπατσούλης Αγγελικής
-Φιλολόγου


 

Α. Να μεταφράσετε τα παρακάτω αποσπάσματα:

Germani non student agriculturae; lacte, caseo et carne nutriuntur. Locis frigidissimis pelles solum habent et in fluminibus lavantur. Cum civitas bellum gerit, magistratus creantur cum vitae necisque potestate. Equestribus proeliis saepe ex equis desiliunt ac pedibus proeliantur: ephippiorum usus res turpis et iners habetur. Vinum a mercatoribus ad se importari non sinunt quod ea re, ut arbitrantur, remollescunt homines atque effeminantur.
………………………………………………………………………………………………………………………………………
Paulo post rumore caedis exterritus prorepsit ad solarium proximum et inter vela praetenta foribus se abdidit. Discurrens miles pedes eius animadvertit; eum latentem adgnovit; extractum imperatorem eum salutavit. Hinc ad commilitones suos eum adduxit. Ab his in castra delatus est tristis et trepidus, dum obvia turba quasi moriturum eum miseratur. Postero die Claudius imperator factus est.
Μονάδες 40



ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Β.1α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις:
  • lacte : αιτιατική ενικού
  • Locis frigidissimis : αιτιατική πληθυντικού
  • pelles : γενική πληθυντικού
  • fluminibus : αιτιατική ενικού
  • Equestribus proeliis : αφαιρετική ενικού
  • caedis : ονομαστική ενικού
  • praetenta : δοτική πληθυντικού στο ίδιο γένος
  • latentem : γενική πληθυντικού στο ουδέτερο γένος
  • tristis : αιτιατική πληθυντικού στο ουδέτερο γένος
  • Claudius : κλητική ενικού
Μονάδες 10

Β.1β. Να μεταφερθούν οι κλιτοί τύποι της παρακάτω πρότασης στον άλλο αριθμό (όπου είναι δυνατόν). Η νέα πρόταση να είναι νοηματικά αποδεκτή:
«Discurrens miles pedes eius animadvertit»

Μονάδες 4

Β.2α. Να ξαναγράψετε την πρόταση δυο φορές χρησιμοποιώντας ως υποκείμενο την πρώτη φορά το ego και την δεύτερη το tu. « inter vela praetenta foribus se abdidit»

Μονάδες 2

Β.2β. Να γράψετε τους παρακάτω ρηματικούς όρους στον τύπο που ζητείται για τον καθένα:

  • student: απαρέμφατο Παρακειμένου στην ίδια φωνή
  • nutriuntur: ο ίδιος τύπος στον Παρατατικό
  • lavantur: η μετοχή του Μέλλοντα ( να ληφθεί υπ’ όψιν το υποκείμενο)
  • desiliunt: το β΄ ενικό της οριστικής του Συντελεσμένου Μέλλοντα στην ίδια φωνή
  • proeliantur: η μετοχή του Ενεστώτα στην αιτιατική ενικού του αρσενικού
  • prorepsit: το γ΄ πληθυντικό της οριστικής του Συντελεσμένου Μέλλοντα στην άλλη φωνή (να ληφθεί υπ’ όψιν το γένος του υποκειμένου)
  • discurrens: το απαρέμφατο του Παρακειμένου στην άλλη φωνή (να ληφθεί υπ’ όψιν το υποκείμενο)
  • latentem: το γ΄ ενικό της οριστικής του Μέλλοντα στην ίδια φωνή
  • adgnovit: το γ΄ πληθυντικό οριστικής Μέλλοντα στην ίδια φωνή
  • moriturum: το β΄ ενικό οριστικής Ενεστώτα
  • factus est: ο ίδιος τύπος στον Ενεστώτα και το απαρέμφατο του Ενεστώτα στην ίδια φωνή.

Μονάδες 12

Β. 2γ. Να ξαναγραφεί η παρακάτω πρόταση μεταφέροντας το ρήμα στην ενεργητική περιφραστική συζυγία, στην οριστική του Παρατατικού και Υπερσυντελίκου: «miles pedes animadvertit»

Μονάδες 2

Γ.1α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω λέξεων: Agriculturae, carne, vitae, pedibus, re, se, extractum, tristis, obvia, imperator.

Μονάδες 10

Γ.1β. Να μετατρέψετε τη σύνταξη από ενεργητική σε παθητική: Cum civitas bellum gerit
Μονάδες 3

Γ.1γ. Να μετατρέψετε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική στις παρακάτω προτάσεις:
  • ephippiorum usus res turpis et iners habetur (a Germanis). (Μον.3)
  • Ab his in castra delatus est tristis (is). (Μον. 2)
  • Postero die Claudius imperator factus est (a militibus). (Μον. 2)

Μονάδες 7

Γ.2α. Να αναγνωρίσετε το είδος και τον συντακτικό ρόλο των δευτερευουσών προτάσεων (Μον. 2), να δικαιολογήσετε τον τρόπο εισαγωγής (μον. 2) καθώς και τον τρόπο εκφοράς (Μον. 2)
  • Cum civitas bellum gerit
  • dum obvia turba quasi moriturum eum miseratur

Μονάδες 6

Γ.2β. «rumore»: Να αναγνωρίσετε συντακτικά τον όρο (Μον. 1) και να δικαιολογήσετε τον τρόπο της εκφοράς του. (Μον. 1)
Μονάδες 2

Γ. 2γ. «pedes eius»: το «eius» να αντικατασταθεί με τον σωστό τύπο της αντωνυμίας suus, sua, suum. Ποια είναι η σημασιολογική διαφορά;
Μονάδες 2




 Λατινικά Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
3ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
(ΚΕΦ. 15-20)


Α. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Οι Γερμανοί δεν ασχολούνται με τη γεωργία‧ τρέφονται με γάλα, τυρί και κρέας. Αν και ζουν σε περιοχές πάρα πολύ παγωμένες, φορούν μόνο δέρματα και πλένονται στα ποτάμια. Κάθε φορά που η πολιτεία διεξάγει πόλεμο, εκλέγουν άρχοντες με εξουσία ζωής και θανάτου. Στις ιππομαχίες συχνά πηδούν από τα άλογά (τους) και πολεμούν πεζοί: η χρήση της σέλας θεωρείται πράγμα αισχρό και μαλθακό. Δεν επιτρέπουν στους εμπόρους να φέρουν κρασί στη χώρα τους (ή δεν επιτρέπουν να εισάγεται σ’ αυτούς κρασί από τους εμπόρους), γιατί, εξαιτίας αυτού του πράγματος, όπως πιστεύουν, οι άντρες γίνονται μαλθακοί κι εκθηλύνονται.
......................................................................................................
Λίγο αργότερα, τρομοκρατημένος (ή επειδή τρομοκρατήθηκε) από τα νέα της σφαγής, σύρθηκε προς το πιο κοντινό λιακωτό και κρύφτηκε ανάμεσα στα παραπετάσματα που κρέμονταν μπροστά στην πόρτα. Ένας στρατιώτης, καθώς έτρεχε εδώ κι εκεί, παρατήρησε τα πόδια του· τον αναγνώρισε που κρυβόταν· αφού τον τράβηξε έξω, τον προσαγόρευσε αυτοκράτορα. Από εκεί τον οδήγησε στους συντρόφους του. Από αυτούς μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο λυπημένος κι έντρομος, ενώ το πλήθος που τον συναντούσε τον λυπόταν σαν να επρόκειτο να πεθάνει. Την επόμενη μέρα ο Κλαύδιος ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας.
(Μονάδες 40)

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Β.1α.

  • lacte : lac
  • Locis frigidissimis : loca frigidissima
  • pelles : pellium
  • fluminibus : flumen
  • Equestribus proeliis : equestri proelio
  • caedis : caedes
  • praetenta : praetentis
  • latentem : latent ium
  • tristis : tristia
  • Claudius : Claudi

  • (Μονάδες 10)

    Β.1β.
    «Discurrentes milites pedes eorum animadverterunt/animadvertere»
    (Μονάδες 4)

    Β.2α.
    • (Ego) « inter vela praetenta foribus me abdidi»
    • (Tu) «inter vela praetenta foribus te abdidisti»
    (Μονάδες 2)

    Β.2β.

  • student : studuisse
  • nutriuntur : nutriebantur
  • lavantur : lauturi/lavaturi
  • desiliunt : desilueris
  • proeliantur : proeliantem
  • prorepsit : prorepti erunt
  • discurrens : discursum esse
  • latentem : latebit
  • adgnovit : adgnoscent
  • moriturum : moreris /-re
  • factus est : fit , fieri

  • (Μονάδες 12)

    Β.2γ.

    • Οριστική Παρατατικού: miles pedes animadversurus erat
    • Οριστική Υπερσυντελίκου: miles pedes animadversurus fuerat

    (Μονάδες 2)

    Γ.1α.

    • Agriculturae : (δοτική) αντικείμενο στο non student
    • carne : απρόθετη αφαιρετική οργανική του μέσου στο nutriuntur
    • vitae : γενική αντικειμενική στο potestate
    • pedibus: αφαιρετική οργανική του τρόπου στο proeliantur
    • re : απλή οργανική αφαιρετική του εξωτερικού αναγκαστικού αιτίου στο remollescunt
    • se : αντικείμενο του ρήματος abdidit , άμεση αυτοπάθεια
    • extractum: επιρρηματική χρονική μετοχή , συνημμένη στο αντικείμενο (eum) του ρήματος (salutavit) , εκφράζει πράξη προγενέστερη της πράξης του ρήματος (προτερόχρονο) καθώς είναι μετοχή παθητικού παρακειμένου.
    • tristis: επιρρηματικό κατηγορούμενο του τρόπου στο ρήμα delatus est και αναφέρεται στο εννοούμενο υποκείμενο Claudius.
    • οbvia : ομοιόπτωτος , επιθετικός προσδιορισμός στο turba.
    • imperator: κατηγορούμενο του υποκειμένου Claudius μέσω του ρήματος factus est.

    (Μονάδες 10)

    Γ.1β.
    Cum bellum civitate geritur

    (Μονάδες 3)

    Γ.1γ.

    • Germani usum ephippiorum rem turpem et inertem habent.
    • Hi in castra detulerunt/detulere eum tristem.
    • Postero die milites Claudium imperatorem fecerunt/fecere.

    (Μονάδες 7)

    Γ.2α.
    Cum civitas bellum gerit : Δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση, που λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στην κύρια που ακολουθεί, με ρήμα το creantur. Εισάγεται με τον χρονικό επαναληπτικό σύνδεσμο cum και εκφέρεται με οριστική, γιατί η πράξη μας ενδιαφέρει από καθαρά χρονική άποψη, και χρόνου ενεστώτα γιατί δηλώνει την αόριστη επανάληψη στο παρόν και στο μέλλον.
    dum obvia turba quasi moriturum eum miseratur : δευτερεύουσα χρονική πρόταση, ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο περιεχόμενο της κύριας «Ab his in castra delatus est tristis et trepidus». Εισάγεται με τον χρονικό σύνδεσμο dum, εκφέρεται με οριστική γιατί εκφράζει μόνο τον χρόνο και μάλιστα χρόνου ενεστώτα αντί του αναμενόμενου παρατατικού (λατινισμός) γιατί δηλώνει το σύγχρονο και μάλιστα μια συνεχιζόμενη πράξη στη διάρκεια της οποίας συμβαίνει η πράξη του ρήματος της κύριας πρότασης (delatus est).

    (Μονάδες 6)

    Γ.2β.
    rumore: αφαιρετική του ποιητικού αιτίου στο exterritus (μετχ. Παθ. Παρακειμένου).
    Δικαιολόγηση του τρόπου εκφοράς : Το ποιητικό αίτιο των παθητικών ρημάτων, προκειμένου για τα άψυχα τίθεται σε απλή αφαιρετική.

    (Μονάδες 2)

    Γ.2γ.

    pedes eius : pedes suos
    «pedes eius» σημασιολογικά υπάρχει κτήση χωρίς αυτοπάθεια, η κτήση δηλαδή δεν αναφέρεται στο υποκείμενο του ρήματος της πρότασης και συντακτικά το eius λειτουργεί ως γενική κτητική στο pedes.
    pedes suos : σημασιολογικά υπάρχει κτήση με αυτοπάθεια, η κτήση δηλαδή αναφέρεται στο υποκείμενο του ρήματος της πρότασης και συντακτικά το suos λειτουργεί ως επιθετικός προσδιορισμός στο pedes .

    (Μονάδες 2)



     
    DMCA.com Protection Status


    author image

    About the Author

    This article is written by: Φιλόλογος Ερμής - He has already written over 2.200 articles for Φιλόλογος Ερμής. He has Graduate Diploma in Classical Philology, Postgraduate Diploma in Applied Pedagogic, and is Candidate Doctor(Dph) of Classical Philology. Stay touch with him or email him