Ο ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ Φ. ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ


Καλλιόπη Ζιώγου
ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ


Στον μονόλογο του μέθυσου Μαρμελάντωφ, στο βιβλίο του Φ. Ντοστογιέφσκι «Έγκλημα και τιμωρία» ( τόμος Α΄) υπάρχει το ακόλουθο απόσπασμα:

«Και τότε ο Χριστός θα μας πει: Ελάτε και σεις. Όλοι εσείς, εσείς οι μέθυσοι, εσείς οι αδύνατοι, εσείς οι ακόλαστοι. [...] Και θα μας πει: Όντα άθλια, γίνατε σύμμορφοι με την εικόνα του θηρίου και έχετε τη σφραγίδα του στο μέτωπο σας. [...] Ελάτε όμως και σεις.

Και τότε οι δίκαιοι θα διαμαρτυρηθούν και οι φρόνιμοι θα απορήσουν: Μα Κύριε, πώς τους δέχεσαι; 

Και ο Χριστός θα πει: Αν τους δέχομαι, κύριοι δίκαιοι, αν τους δέχομαι, κύριοι σώφρονες, το κάνω γιατί κανένας από αυτούς δεν έκρινε ποτέ τον εαυτό του άξιο.

Και θα μας απλώσει τα χέρια Του, θα μας ανοίξει την αγκαλιά Του, και εμείς θα πέσουμε στα πόδια Του και θα τα καταλάβουμε όλα.

Ναι, τότε θα τα καταλάβουμε όλα. [...] Θεέ μου, ελθέτω η Βασιλεία Σου [...]».

Είναι φανερό πως στα έργα του Φ.Ντοστογιέφσκι υπάρχει μια βασική κεντρική έννοια γύρω από την οποία περιστρέφονται οι ζωές και οι περιπέτειες των ηρώων του. Είναι αυτή η έννοια που ο ίδιος ο Ντοστογιέφσκι αναφέρει χαρακτηριστικά: Iskanie Βoga ( αναζήτηση Θεού ). Για τον Ντοστογιέφσκι, ο Θεάνθρωπος είναι το νόημα και ο σκοπός της ζωής του ανθρώπου.

Η αναζήτηση του Θεού για τον συγγραφέα είναι ο κοινός παρονομαστής της ζωής, όχι μόνο του κάθε ανθρώπου αλλά και όλης της ανθρωπότητας. Και αυτό φαίνεται από τους προβληματισμούς των ηρώων του γύρω από τα βασανιστικά υπαρξιακά ερωτήματα του κάθε ανθρώπου, όπως ο θάνατος, ο πόνος, η ύπαρξη του Θεού και το γνωστό θέμα της θεοδικίας. ( Στο έργο του, Αδελφοί Καραμαζώφ τον απασχολεί πολύ έντονα το εξής ερώτημα: πώς γίνεται μικρά, αθώα παιδιά να υποφέρουν και να βασανίζονται...).

Ο συγγραφέας πιστεύει στην Ανάσταση των νεκρών και στη λυτρωτική δύναμή της, ειδικά στον πόνο των μικρών παιδιών σε αυτόν τον μάταιο κόσμο, με την έννοια της απαλλαγής από τον πόνο στην άλλη ζωή, μαζί Του, όχι μόνο για τα μικρά παιδιά αλλά και για όλους τους ανθρώπους.

Ο Ντοστογιέφσκι φανερώνει μέσα από τους ήρωες του και τη δική του αγωνία για την τραγικότητα της ζωής και την αναζήτηση της Ελπίδας, ψάχνει όμως σε αυτήν την πορεία του μια λύση όχι ανθρώπινη αλλά αιώνια και θεϊκή. Γι’ αυτό και όποιος διαβάζει τα έργα του δεν υπάρχει περίπτωση να μην ταυτιστεί μαζί του, αν βεβαίως έχει τις ίδιες αναζητήσεις με εκείνον. Ο Ντοστογιέφσκι μιλά στην καρδιά και την ψυχή του καθενός. Γκρεμίζει τοίχους, συμφιλιώνει ανθρώπους, μαλακώνει ψυχές, αμβλύνει διαφορές.

Ακόμη και όταν πονάει, αναφερόταν στον Θεό ευγνωμονώντας τον και συνάμα λυτρώνοντας τον ίδιο από βασανιστικά ερωτήματα του τύπου: Γιατί να υποφέρω; Αναφέρει χαρακτηριστικά σε μία προσωπική του σημείωση: «Σ’ ευχαριστώ Κύριε, για την ανθρώπινη εικόνα, την οποία μου έδωσες» .

Είναι χαρακτηριστική η Ομολογία Πίστης του Φιοντόρ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι:

« Εάν μπορούσε κάποιος να μου αποδείξει, ότι ο Χριστός βρίσκεται έξω από την αλήθεια και αν όντως η αλήθεια ήθελε να αποκλείσει τον Χριστό, εγώ θα προτιμούσα να μείνω με τον Χριστό και όχι με την αλήθεια.. ».
DMCA.com Protection Status Copyrighted.com Registered & Protected


author image

About the Author

This article is written by: Καλλιόπη Ζιώγου - She has finished the theological Athens school and she is serving as a teacher in a public school. She is writing for Φιλόλογος Ερμής since the July of 2016. Read More