Ἡ τοῦ Βασιλέως Γέννησις Ἰησοῦ Χριστοῦ




Ευγενίου Βουλγάρεως*

ἐπιμελεία τοῦ
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ
-πτυχιούχου κλασσικῆς φιλολογίας
πανεπιστημίου Ἀθηνῶν
-μεταπτυχιακοῦ ἐφηρμοσμένης παιδαγωγικῆς
πανεπιστημίου Ἀθηνῶν







Ο Ευγένιος Βούλγαρης ή Βούλγαρις (1716 - 1806) ήταν Έλληνας κληρικός, παιδαγωγός, μεταφραστής του Βολταίρου και διαπρεπής στοχαστής του Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Με τη διδασκαλία του και τα συγγράμματά του εγκαινίασε μια νέα εποχή στην ιστορία της ελληνικής παιδείας. Οι φιλελεύθερες ιδέες του προετοίμασαν το έδαφος για τον ελληνικό διαφωτισμό. Μαθητές του υπήρξαν ο ιατροφιλόσοφος Θωμάς Μανδακάσης που δίδαξε για μια χρονική περίοδο στο Ανώτερον Σχολείον Κυρίτζη της Καστοριάς, ο Θεόφιλος ο εξ Ιωαννίνων μετέπειτα επίσκοπος Καμπανίας, ο Ιώσηπος Μοισιόδαξ σχολάρχης στο Ιάσιο κ.α. Καταπληκτική είναι η συγγραφική παραγωγή του τόσο για τον όγκο όσο και για την ποικιλία της. Έγραψε πραγματείες επί παντός επιστητού: νομικές, ιστορικές, θεολογικές, γραμματικές, γλωσσικές, αστρονομικές, πολιτικές, μαθηματικές, αρχαιολογικές, περί μουσικής, περί ανεξιθρησκίας, περί ευθανασίας, περί παλιρροιών. Ποιήματα, λόγους, εκκλήσεις προς την Αικατερίνη Β΄ για την απελευθέρωση της Ελλάδος και εκατοντάδες επιστολές. Επιμελήθηκε πολύτιμες εκδόσεις βυζαντινών συγγραφέων και κλασικών συγγραμμάτων και μετέφρασε πλήθος κειμένων από τα λατινικά στα γαλλικά.

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια



100 σημαντικές γυναίκες του 20ου αιώνα


Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων



Το παρόν αποτελείται από τέσσερα κείμενα αφιερωμάτων σε περιοδικό ποικίλης ύλης, τα οποία αναφέρονται σε γυναίκες που διέπρεψαν στο χώρο της τέχνης (Κινηματογράφο, μουσική, χορό, ζωγραφική κλπ). Συγκεκριμένα πρόκειται για τα αφιερώματα:



Ο τρόπος με τον οποίο η εικόνα λειτουργεί στην εκπαιδευτική διαδικασία


Μαρίας Σφυρόερα


Στο κείμενο μελετάται ο τρόπος με τον οποίο η εικόνα λειτουργεί στην εκπαιδευτική διαδικασία: η εικόνα ως κίνητρο, η εικόνα ως διαμεσολαβητής ανάμεσα στο γνωστό και στο άγνωστο, η εικόνα ως εργαλείο κατανόησης. Πώς από την εικόνα μπορούμε να φτάσουμε σε κείμενο; Πόσες διαφορετικές δραστηριότητες μπορούμε να κάνουμε με αφορμή μια εικόνα; Οι εικόνες είναι ένα άνοιγμα στον κόσμο αλλά και μια σύνδεση με το βίωμα των παιδιών. Πώς βρίσκουμε την ισορροπία μέσα στην τάξη; Γιατί οι εικόνες είναι πολύ σημαντικές για τα παιδιά που η μητρική τους γλώσσα είναι διαφορετική από τη γλώσσα του σχολείου;



Σύνταξις τῆς Γενικῆς τῆς Λατινικῆς



ἐπιμελεία τοῦ
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ
-πτυχιούχου κλασσικῆς φιλολογίας
πανεπιστημίου Ἀθηνῶν
-μεταπτυχιακοῦ ἐφηρμοσμένης παιδαγωγικῆς
πανεπιστημίου Ἀθηνῶν



ΣΥΝΤΑΞΙΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΤΗΣ ΛΑΤΙΝΙΚΗΣ ΙΙ by ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ



Ανδρέας Κάλβος (Video)






Ο Ανδρέας Κάλβος (Απρίλιος 1792 – 3 Νοεμβρίου 1869) αποτελεί έναν από τους σπουδαιότερους Έλληνες ποιητές, του οποίου παραδόξως δεν υπάρχει γνωστό σωζόμενο πορτραίτο. Η νεοκλασικιστική του παιδεία και η ρομαντική του ψυχοσύνθεση συμπλέκουν στην ποίηση του το δραματικό με το ειδυλλιακό, το παγανιστικό με το χριστιανικό, τα αρχαιοελληνικά πρότυπα με την σύγχρονη επαναστατική επικαιρότητα, τον πουριτανισμό με τον λανθάνοντα ερωτισμό, την αυστηρότητα, τη μελαγχολία, την κλασικιστική φόρμα με το ρομαντικό περιεχόμενο, σύζευξη που είναι ορατή ακόμη και στη γλώσσα (αρχαΐζουσα με βάση δημοτική) και στη μετρική (αρχαϊκή στροφή και μέτρο που συχνά δημιουργεί, σε δεύτερο επίπεδο, δεκαπεντασύλλαβους).



Ἡ ρητορική του Περικλέους - Ἡ προσωνυμία «Ολύμπιος»




ἐπιμελεία τοῦ
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ
-πτυχιούχου κλασσικῆς φιλολογίας
πανεπιστημίου Ἀθηνῶν
-μεταπτυχιακοῦ ἐφηρμοσμένης παιδαγωγικῆς
πανεπιστημίου Ἀθηνῶν


ΚΕΦ. 8

1 Τῆ μέντοι περὶ τὸν βίον κατασκευῇ καὶ τῷ μεγέθει τοῦ φρονήματος ἁρμόζοντα λόγον ὥσπερ ὄργανον ἐξαρτυόμενος, παρενέτεινε πολλαχοῦ τὸν Ἀναξαγόραν, οἷον βαφὴν τῆ ῥητορικῇ τὴν φυσιολογίαν ὑποχεόμενος. 2 Τὸ γὰρ «ὑψηλόνουν τοῦτο καὶ πάντῃ τελεσιουργόν», ὡς ὁ θεῖος Πλάτων φησί, «πρὸς τῷ εὐφυὴς εἶναι κτησάμενος» ἐκ φυσιολογίας, καὶ «τὸ πρόσφορον ἑλκύσας ἐπὶ τὴν τῶν λόγων τέχνην», πολὺ πάντων διήνεγκε. 3 Διὸ καὶ τὴν ἐπίκλησιν αὐτῷ γενέσθαι λέγουσι καίτοι τινὲς ἀπὸ τῶν ἀναθημάτων οἷς ἐκόσμησε τὴν πόλιν, οἱ δ’ ἀπὸ τῆς ἐν τῆ πολιτείᾳ καὶ ταῖς στρατηγίαις δυνάμεως Ὀλύμπιον αὐτὸν οἴονται προσαγορευθῆναι· καὶ συνδραμεῖν οὐδὲν ἀπέοικεν ἀπὸ πολλῶν προσόντων τῷ ἀνδρὶ τὴν δόξαν. 4 Αἱ μέντοι κωμῳδίαι τῶν τότε διδασκάλων, σπουδῇ τε πολλὰς καὶ μετὰ γέλωτος ἀφεικότων φωνὰς εἰς αὐτόν, ἐπὶ τῷ λόγῳ μάλιστα τὴν προσωνυμίαν γενέσθαι δηλοῦσι, «βροντᾶν» μὲν αὐτὸν καὶ «ἀστράπτειν» ὅτε δημηγοροίη, «δεινὸν δὲ κεραυνὸν ἐν γλώσσῃ φέρειν» λεγόντων.



Ἡ Μητέρα καί ἡ Γιαγιά ὡς παιδαγωγοί





Γράφει ἡ
κ. Βαρβάρα Καλογεροπούλου
― Μεταλληνοῦ
Δρ.Θεολογίας - πτυχ. Φιλολογίας



ΠΟΙΟΣ εἶναι ὁ βασικός σκοπός τῆς ἀγωγῆς; Γιά μᾶς τους Ὀρθοδόξους Χριστιανούς εἶναι ἡ γνώση καί μετάδοση στά νεαρά μέλη τῆς οἰκογένειάς μας τοῦ «τί εἶναι καλό», ὣστε καλλιεργώντας το νά «φθάσουν στήν τελειότητα», πού μέτρο της εἶναι ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς Χριστός. Περιεχόμενο τοῦ «καλοῦ» εἶναι κυρίως ἡ ἐσωτερική κατάσταση τῆς χαρᾶς, τῆς εἰρήνης καί τῆς ἀγάπης προς ὃλα τά δημιουργήματα τοῦ Θεοῦ καί ἰδιαιτέρως στόν συνάνθρωπο.


ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝIΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

GILBERT MURRAY

ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ ΤΗΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΝ ΤΩ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩ ΤΗΣ ΟΞΦΟΡΔΗΣ
ΚΑΙ ΕΤΑΙΡΟΥ ΤΗΣ ΒΡΕΤΤΑΝΙΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΕΙΑΣ
 
 
Ιστορίας των αρχαίων ελληνικών γραμμάτων έχομεν ελληνιστί αρκετάς. Πλην των πρωτοτύπων έργων των καθηγητών του Πανεπιστημίου Κ. Ασωπίου Σπ. Σακελλαροπούλου και Γ. Μιστριώτου, έχομεν και μεταφράσεις των σπουδαιοτάτων ξένων συγγραφών. Δηλαδή (πλην των παλαιοτέρων) την του Κ. Οδ. Μυλλέρου, την συνέχειαν αυτής υπό Ι. Γ. Δοναλσώνος, και την υπό Emil Heitz, το Εγχειρίδιον του Β. Κοππίου, και τέλος την Ιστορίαν της ελληνικής λογοτεχνίας του W. Christ. Ιδίως δε το τελευταίον τούτο έργον το πληρέστατον των σήμερον υπαρχόντων, δύναται να χρησιμεύση ως ασφαλής οδηγός εις τας μελέτας των φιλολόγων.




Τὰ ἑπτά Μυστήρια τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας


ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Χ. ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ




·        ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ ΓΕΝΙΚΩΣ

Ἄρθρον ι΄ τοῦ Συμβόλου τῆς Πίστεως: Ὁμολογῶ ἕν βάπτισμα εἰς ἄφεσιν ἀμαρτιῶν.


Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ, συνεχίζει τὸ ἀπολυτρωτικὸν ἔργον τοῦ Σωτῆρος, διδάσκουσα καὶ ποιμαίνουσα, τὴν κοινωνίαν τῶν πιστῶν καὶ χορηγοῦσα εἰς αὐτοὺς τὴν θείαν χάριν διὰ τῶν Μυστηρίων της.



Κάποιοι Δήμαρχοι της Αριστεράς μας δουλεύουν


τοῦ
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ
-πτυχιούχου κλασσικῆς φιλολογίας
πανεπιστημίου Ἀθηνῶν
-μεταπτυχιακοῦ ἐφηρμοσμένης παιδαγωγικῆς
πανεπιστημίου Ἀθηνῶν




Σε συνέχεια άρθρου μου που έγραψα για την εκζήτηση από ωρισμένους δημάρχους εθελοντών εκπαιδευτικών προκειμένου να στελεχώσουν αμισθί αυτοί και μόνον τα κοινωνικά των φροντιστήρια και να επιδείξουν έτσι κοινωνική πολιτική και μέριμνα με τις πλάτες των εκπαιδευτικών, ενώ την ίδιαν ώρα διορίζουν πλουσίως τουλάχιστον γυμναστές για την άθλησιν των δημοτών των, προχθές ο ο κ. Παναγιωτόπουλος Χρήστος Πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων Δήμου Βύρωνα και Μέλος του Γενικού Συμβουλίου της ΠΟΕ ΟΤΑ, είπε τα εξής λογικά και δίκαια για την κοινωφελή εργασία του ΟΑΕΔ, ενώ παράλληλα καυτηρίασε την αναλγησία τουλάχιστον των δημάρχων της αριστεράς για την συγκατάνευσή τους στην ομηρία των ανέργων… Ιδού το δημοσίευμα.


Η «ΝΕΑ ΤΑΞΙΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ» - O ΑΠΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ (ΜΕΡΟΣ Γ’) (ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΝ)



Τοῦ Σεβ. Πειραιῶς
κ. Σεραφείμ



Ὅπως γίνεται κατανοητό, με ὅλο τόν παραπάνω σχεδιασμό γίνεται ἐφικτός καί ἤδη συντελεῖται ὁ ἀποχριστιανισμός τῆς Εὐρώπης. Πρίν, ὅμως, προχωρήσουμε στην ἐξέταση αὐτοῦ τοῦ τελευταίου σκέλους τοῦ θέματός μας, ὀφείλουμε πρῶτα νά ρωτήσουμε : «Ἀπό ποιούς ἀποτελεῖται ὁ δυτικός κόσμος; Τί εἶναι ἡ Εὐρώπη»; Ἡ Εὐρώπη εἶναι ὁ Πάπας καί ὁ Λούθηρος.


Η «ΝΕΑ ΤΑΞΙΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ» - Ο ΙΣΛΑΜΙΚΟΣ ΦΟΝΤΑΜΕΝΤΑΛΙΣΜΟΣ (ΜΕΡΟΣ Β’)


Τοῦ Σεβ. Πειραιῶς
κ. Σεραφείμ



Νεοταξική ὁδηγία εἶναι καί ἡ σχεδιαζομένη καί ἐν πολλοῖς ἐφαρμοσμένη Ἰσλαμοποίηση τῆς Εὐρώπης καί ἰδιαίτερα τῆς Ἑλλάδος. Ἄς ἐξετάσουμε, ὅμως, πρῶτα τό φαινόμενο τοῦ Ἰσλαμικοῦ Φονταμενταλισμοῦ. «Φονταμενταλισμός» γενικά εἶναι ἡ ἔντονη ἀντίδραση προς τούς νεωτερισμούς τοῦ συγχρόνου ἐκκοσμικευμένου κόσμου –ἰδίως τούς θρησκευτικούς – καί ἡ στροφή πρός τά θεμέλια (fundamenta) τῶν ἀρχῶν τῆς πίστεως ἤ τῆς πρεσβευομένης ἰδεολογίας, πού σημαίνει ὅτι ὁ φονταμενταλισμός δέν εἶναι φαινόμενο θρησκευτικό μόνο, ἀλλά καί ἰδεολογικό, δηλ. τυφλῆς καί ἀδιάλλακτης προσκολλήσεως σέ κάποια ἰδεολογία (πολιτική, κοινωνική, κ.λπ.). Σήμερα, ὅμως, ὁ ὅρος «φονταμενταλισμός» ἔγινε γνωστός καί ἐπικράτησε ὡς μία ἄκρως φανατική μορφή προσηλώσεως στούς τύπους τῆς θρησκείας διαφόρων μισαλλοδόξων καί ἐπαναστατικῶν ὁμάδων τοῦ Ἰσλαμικοῦ κόσμου, πού ἀγωνίζονται γιά τήν ἀποκατάσταση τῶν παλαιῶν ἰδεωδῶν καί ἀρχῶν τῆς ἰσλαμικῆς θεοκρατίας ἐφαρμόζοντας τόν πυλώνα τοῦ Ἰσλάμ, τον ἱερό πόλεμο, (τζιχάντ) καί στην σύγχρονη ἐποχή, μέ ἰδεολόγημα ὅτι ἡ διά τῆς βίας ἐπικράτησι ἀποδεικνύει τήν θεϊκή εὔνοια, χωρίζοντας τόν κόσμο στόν οἶκο τοῦ Ἰσλάμ καί στόν οἶκο τοῦ πολέμου.


Η «ΝΕΑ ΤΑΞΙΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ» (ΜΕΡΟΣ Α’)


Τοῦ Σεβ. Πειραιῶς
κ. Σεραφείμ



Τίς τελευταῖες δεκαετίες ὅλο καί περισσότερο γίνεται λόγος γιά «ΝέαἘποχή», γιά «Νέα Τάξη Πραγμάτων» καί για «Παγκοσμιοποίηση». Ὁ ὅρος «Νέα Ἐποχή» χρησιμοποιεῖται πλέον εὐρέως σέ κάθε φάσμα τῆς κοινωνικῆς ζωῆς, ἀκόμη καί τῆς θρησκείας. Ὅλοι μας ἔχουμε ἀκούσει, μέσῳ τῶν Μ.Μ.Ε., συνθήματα, ὅπως «ΝέαἘποχή» στήν πολιτική, «ΝέαἘποχή» στην παιδεία, «ΝέαἘποχή» στήν ὑγεία, «ΝέαἘποχή» στά φάρμακα, «ΝέαἘποχή» στά τρόφιμα, «Νέα Ἐποχή» στήν ἱστορία, «Νέα Ἐποχή» στίς σχέσεις μεταξύ τῶν κρατῶν, «Νέα Ἐποχή» στις σχέσεις μεταξύ τῶν «Ἐκκλησιῶν» καί τῶν θρησκειῶν κ.ο.κ. Ἔχουμε, ὅμως, ἀναρωτηθεῖ ποτέ τί εἶναι αὐτή ἡ «ΝέαἘποχή» ἤ δεχόμαστε ἀκρίτως ὅ,τι μᾶς πλασάρουν οἱ νεοεποχίτες καί νεοταξίτες διατάκτες τῶν Μ.Μ.Ε.;



Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ και Ἰησοῦς


ΠΟΙΑ ΗΤΑΝ, ΣΤ’ΑΛΗΘΕΙΑ, Η ΜΑΡΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΑΓΔΑΛΑ;




ΕΝΩ προετοιμαζόμεθα πνευματικῶς διά τὴν μεγάλην ἑορτὴν τῶν Χριστουγέννων, αἱ γνωσταὶ δυνάμεις τῶν «ὑπογείων ρευμάτων» τῆς Ἀμερικῆς, ἤρχισαν, ὅπως τὸ πράττουν παραμονὰς μεγάλων Χριστιανικῶν Ἑορτῶν, τὸν σκανδαλισμὸν τῶν πιστῶν μὲ θεωρίας τοῦ τύπου ὅτι ὁ Ἀρχηγὸς τῆς Πίστεώς μας Ἰησοῦς Χριστὸς ἦτο νυμφευμένος μὲ τὴν Ἁγίαν Μαρίαν τὴν Μαγδαληνήν. Εἰς τὴν νέαν ἐπίθεσιν ἐναντίον τῆς Πίστεώς μας ἀπήντησεν ἡ Ἱερὰ Μητρόπολις Ἐδέσσης μὲ εἰδικὸν ἄρθρον εἰς τὸ ἱστολόγιόν της. Τοῦτο ἔχει ὡς ἀκολούθως:


«Ὅπως γίνεται πλέον συστηματικὰ πρὶν τὰ Χριστούγεννα καὶ τὸ Πάσχα, πολλὰ «ἀνεξάρτητα» διεθνῆ καὶ δικά μας ΜΜΕ ἀναπαράγουν μὲ ζῆλο ἕνα ἀκόμη φαιδρὸ μύθευμα γνωστῶν (ἤ κάποιων ποὺ ἐλπίζουν νὰ γίνουν γνωστοὶ) μυθιστοριογράφων ἢ νεοφανῶν «ἐρευνητῶν». Αὐτὴ τὴ φορά ἡ «ἀνακάλυψη» ἔχει νὰ κάνει -καὶ πάλι- μὲ τὸ πρόσωπο τῆς Ἁγίας Μαρίας τῆς Μαγδαληνῆς.

·        ἉγίαΜαρία ἡ Μαγδαληνή, ἡ Ἰσαπόστολος

Ἀνῆκε στὸν κύκλο τῶν γυναικῶν ἐκείνων ποὺ ἀκολουθοῦσαν τὸν Χριστὸ καὶ τοὺς ἀποστόλους Του, βοηθώντας μὲ πολλοὺς τρόπους τὴν σωτηριολογικὴ τους ἀποστολή. Ὁ εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς διασώζει τὴν πληροφορία ὅτι πολλὲς ἀπὸ ἐκεῖνες τὶς μαθήτριες τοῦ Κυρίου συντηροῦσαν οἰκονομικὰ μεγάλο μέρος τοῦ ἱεραποστολικοῦ του ἔργου καὶ συνεισέφεραν στὴ συντήρηση, μετακίνηση καὶ διαμονὴ τῆς συνοδείας τοῦ Ἰησοῦ (Λκ. 8,3) (1).Ἡ συγκεκριμένη Μαρία καταγόταν ἀπὸ τὰ Μάγδαλα, παραλιακὴ πόλη τῆς Γαλιλαίας. Γι’ αὐτὸ καὶ ὀνομάζεται Μαγδαληνή. Ἡ ἐπισήμανση τῆς καταγωγῆς της μᾶς ἐνημερώνει ἀφενὸς γιὰ τὸ ὅτι δὲν ταυτίζεται μὲ τὶς ὑπόλοιπες Μαρίες ποὺ ἀκολουθοῦσαν τὸν Ἰησοῦ, ἀλλὰ καὶ ἀφετέρου μᾶς πληροφορεῖ ὅτι δὲν εἶχε σύζυγο, ἀφοῦ διαφορετικὰ θὰ ἀναφερόταν μὲ τὸ ὄνομα τοῦ συζύγου της (π.χ. ἡ Μαρία τοῦ Κλωπᾶ).

Α. Στὴ Δύση, ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ ταυτίστηκε μὲ τὴν μετανοημένη ἱερόδουλη τοῦ Εὐαγγελίου ποὺ ἄλειψε μὲ ἀκριβὸ μύρο τὰ πόδια τοῦ Ἰησοῦ καὶ τὰ σκούπισε μὲ τὰ μαλλιὰ της (Λουκ. 7, 36-50 & Ματθ. 26,6-16), στὸ σπίτι τοῦ Σίμωνα τοῦ φαρισαίου.

Β. Στὴ σύγχρονη ἐποχή, ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ ἔγινε πρωταγωνίστρια σὲ εὐφάνταστα κινηματογραφικὰ ἔργα καὶ ἀνιστόρητα μυθιστορήματα, ποὺ τὴν συνδέουν μὲ τὴν δῆθεν ἐρωτικὴ ζωή τοῦ Ἰησοῦ, ἐνῶ τὴν παρουσιάζουν νεότατη καὶ προκλητικὴ (7).

Γ.Στὸν Κώδικα Da Vinci παρουσιάζονται οἱ ὑποτιθέμενες ἀλήθειες: (α)πὼς ὁ Χριστὸς καὶ ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ δὲν ἦσαν μόνο παντρεμένοι, ἀλλὰ ὅτι εἶχαν ἀποκτήσει καὶ παιδιά, (β) ὅτι ἡ «ἀλήθεια» αὐτὴ ἐκδιώχθηκε ἀπὸ τὰ εὐαγγέλια, ἀργότερα, ἀπὸ τὸν Μ. Κωνσταντῖνο, καὶ (γ) ὅτι οἱ «ἀλήθειες» αὐτὲς τοῦ Dan Brown διασώζονται στὰ «γνωστικὰ εὐαγγέλια» καὶ στὰ χειρόγραφα τῆς Νεκρᾶς Θάλασσας(3).

Τί ἰσχύει ὅμως ἱστορικὰ καὶ θεολογικὰ ἀπὸ τὰ ἀμέσως προηγούμενα; Τίποτε ἀπολύτως!

Α. Ἡ παρεξήγηση ὅτι ἡ Μαγδαληνὴ ὑπῆρξε ἱερόδουλη, προέκυψε γιατί συνδέθηκαν ὁρισμένα παρόμοια περιστατικὰ μὲ διαφορετικοὺς ὅμως πρωταγωνιστές ὅπως φαίνεται καθαρὰ στὰ Εὐαγγέλια: Εἶναι γεγονὸς ὅτι ὄχι μόνο ἡ προαναφερθεῖσα μετανοημένη ἱερόδουλη, ἀλλὰ καὶ ἡ Μαρία, ἀδελφή τοῦ Λαζάρου, μετὰ τὴν ἀνάστασή του ἀπὸ τὸν Ἰησοῦ, ἄλειψε ἀπὸ τὴ χαρά της καὶ αἰσθανόμενη μεγάλη εὐγνωμοσύνη, τὰ πόδια τοῦ Ἰησοῦ μὲ μύρο (Ἰωάννης 12,1-11). Οἱ δύο αὐτὲς Μαρίες τῆς Καινῆς Διαθήκης θεωρήθηκε ἐσφαλμένα ὅτι εἶναι τὸ ἴδιο πρόσωπο μὲ τὴ Μαρία τὴ Μαγδαληνή, ἐπειδή:

(α) ἀπὸ τὴν τελευταία ἔβγαλε ὁ Χριστὸς «ἑπτὰ δαιμόνια» (ποὺ λανθασμένα θεωρήθηκε ὅτι προέρχονταν ἀπὸ πορνεία, ἐνῶ ἡ Ἁγία Γραφὴ καὶ οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἐννοοῦν ἔτσι τὰ πάθη τῆς ψυχῆς, ποὺ ἀντιτίθενται στὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ),
(β) πέφτει καὶ ἡ Μαγδαληνὴ ὡς Μυροφόρος στὰ πόδια τοῦ Ἰησοῦ, ἀμέσως μετὰ τὴν ἀνάστασή Του,
(γ) ἐπειδὴ μύρωσε μὲ τὶς ἄλλες μυροφόρες τὸ ἄπνουν σῶμα τοῦ Ἰησοῦ, ταυτίστηκε μὲ τὴν ἀνώνυμη πόρνη, ποὺ μύρωσε τὸ κεφάλι καὶ τὰ πόδια τοῦ Ἰησοῦ,
(δ) ὁ κοινὸς γιὰ πρώτη φορά ἑορτασμὸς ἀπὸ τὴ Δυτικὴ Ἐκκλησία, στὶς 4 Μαΐου, τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἁγίων λειψάνων τοῦ ἁγίου Λαζάρου ἀπὸ τὴν Κύπρο καὶ τῆς ἁγίας Μαρίας τῆς Μαγδαληνῆς ἀπὸ τὴν Ἔφεσο, εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα στὴ Δύση νὰ θεωρηθεῖ ἡ Μαγδαληνὴ τὸ ἴδιο πρόσωπο μὲ τὴν ἀδελφή τοῦ Λαζάρου, τὴ Μαρία (1,2,5,6)


Β. Πόσο νέα ἦταν στὴν πραγματικότητα ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ τὴν
ἐποχὴ τῆς δράσης τοῦ Χριστοῦ, γιὰ νὰ ὑποθέσουμε ὅτι θὰ μποροῦσε νὰ διακατέχεται ἀπὸ ἐρωτικὰ συναισθήματα γιὰ τὸ πρόσωπό Του; Ἂν καὶ στὰ Εὐαγγέλια δὲν ἀναφέρεται κάτι γιὰ τὴν ἡλικία της, οἱ εἰδικοὶ ἐρευνητὲς συμπεραίνουν ὅτι πρέπει νὰ ἦταν τότε 50-60 ἐτῶν. Αὐτὸ ἐξάγεται ἀπὸ τὸ ὅτι οἱ μαθήτριες τοῦ Χριστοῦ (ἀνάμεσα στὶς ὁποῖες τὴν πρώτη θέση κατεῖχε ἡ Μαγδαληνὴ) εἶχαν ἡλικία ὡς μητέρες ποὺ ἦσαν γύρω στὰ 50 μὲ 60 χρόνια, ἀφοῦ ἦσαν μητέρες τῶν μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ, ποὺ καὶ ἐκεῖνοι θὰ ἦσαν περίπου στὰ 30-35 τους χρόνια. Ἑπομένως, ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ ἦταν ἡ ὥριμη καὶ συνετὴ μαθήτρια τοῦ Κυρίου, ποὺ μονάχα ἀπὸ εὐσέβεια καὶ εὐεργετημένη καθὼς ἦταν ἀπὸ τὸν Θεῖο Διδάσκαλο, παρέμεινε δίπλα του καὶ ἀφοσιώθηκε στὴ διακονία τοῦ ἔργου Του, μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες μαθήτριες(7).


Γ. Ὁ Χριστὸς εἶχε συνάψει οἰκογένεια μὲ τὴν Μαρία τὴν Μαγδαληνή; Ἀρχικὰ λέμε ὅτι καμμία πηγὴ τῶν χρόνων τοῦ Ἰησοῦ, βιβλικὴ ἢ ἐξωβιβλική, δὲν προσφέρει ἔστω καὶ μία ἐμπεριστατωμένη ἀπόδειξη γιὰ τὴ ὑπόθεση ὅτι ἦταν παντρεμένος. Ἐὰν κάτι τέτοιο συνέβαινε δὲν ὑπῆρχε λόγος νὰ τὸ ἀποκρύψουν οἱ εὐαγγελιστὲς καὶ ὁ ἀπ. Παῦλος, διότι ἁπλούστατα δὲν ἀπαγορευόταν νὰ παντρεύονται οἱ ἱερεῖς, οἱ προφῆτες καὶ οἱ διδάσκαλοι. Ἄλλωστε καὶ ὁ Πέτρος εἶχε οἰκογένεια καὶ ἀρκετοὶ ἄλλοι ἀπόστολοι. Ἐξάλλου, λίγο πρὶν νὰ παραδώσει τὸ πνεῦμα του ὁ Θεάνθρωπος, ἀνέθεσε τὴν φροντίδα τῆς μητέρας του στὸν εὐαγγελιστὴ Ἰωάννη. Δὲν θὰ ἀνέθετε τὴν προστασία της, σύμφωνα μὲ τοὺς νόμους τῆς ἐποχῆς, στὴν Μαγδαληνή, ἂν ἦταν παντρεμένος; Ἀκόμη, ἐνῶ σὲ διάφορα ἀποσπάσματα τῆς Καινῆς Διαθήκης ἀναφέρονται τὰ μέλη τῆς οἰκογένειας τοῦ Ἰησοῦ (ἡ μητέρα του, οἱ ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές του), πουθενὰ δὲν ἀναφέρεται σύζυγος, οὔτε φυσικὰ ἀναφέρεται πιθανὴ κατάσταση χηρείας Του. Τέλος, τὸ ὅτι ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς κηρύττει ὡς ἰδεώδη τρόπο χριστιανικῆς ζωῆς ἕνα ἠθελημένο καὶ καρδιακὸ ἀσκητισμὸ (χωρὶς φυσικὰ νὰ μειώνει τὸ γάμο) γιὰ τὴν εἴσοδο στὴν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν (Ματθ. 19,10-12), ὁδηγεῖ στὸ συμπέρασμα πὼς ὁ ἴδιος ὑπῆρξε ἄγαμος. Κάτι ἐπίσης πολὺ σημαντικό: Ὁ Χριστὸς ὑπῆρξε ἐπὶ
γῆς ὁ ἐνσαρκωμένος Θεός. Ἡ σύντομη ἀποστολή Του δὲν ἦταν νὰ παντρευτεῖ καὶ νὰ κάνει οἰκογένεια, ἀλλὰ ἀπὸ ἀγάπη καὶ διά τοῦ σταυροῦ Του νὰ σώσει ὅλο τὸν κόσμο.


Οἱ ἀλήθειες ποὺ περιγράφουν καὶ διδάσκουν τὰ εὐαγγέλια εἶναι ἐφεύρεση τοῦ Μ. Κωνσταντίνου; Ὄχι βέβαια! Στὴν ἐποχὴ τοῦ Μ. Κωνσταντίνου ἡ Ἐκκλησία γνώριζε τί πίστευε ἀναφορικὰ μὲ τὸν Τριαδικὸ Θεό, τὸ πρόσωπο καὶ τὴν θεανθρώπινη φύση τοῦ Κυρίου κ.λπ. Καὶ ἑκατομμύρια ἄνθρωποι εἶχαν ἤδη πεθάνει, βασανιζόμενοι στὰ ἀμφιθέατρα καὶ τὶς ρωμαϊκὲς ἀρένες, γιατί πίστευαν στὸν Χριστὸ ὡς Θεό.


Καὶ ἐρχόμαστε νὰ ἐξακριβώσουμε τί εἴδους ‘ἀλήθειες’ διδάσκουν τὰ
χειρόγραφα τῆς Νεκρᾶς Θάλασσας καὶ τὰ Γνωστικὰ Εὐαγγέλια, σύμφωνα μὲ τὸν Dan Brown. Ἆραγε ἀνατρέπουν τὶς αὐθεντικὲς ἀλήθειες τῆς Ἁγίας Γραφῆς; Σαφῶς ὄχι! Τὰ Χειρόγραφα τῆς Νεκρᾶς Θάλασσας δὲν περιέχουν τίποτε τὸ χριστιανικό, παρὰ μόνο τμήματα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καὶ ἄλλα ἀποσπασματικὰ κείμενα, χωρὶς ἀναφορὰ στὸν Χριστό, οὔτε φυσικὰ στὸ ὑποτιθέμενο ‘ἅγιο δισκοπότηρο’. Τὰ γνωστικὰ τώρα «εὐαγγέλια» (τοῦ Θωμᾶ, τοῦ Φιλίππου, τῆς Μαρίας, τῶν Αἰγυπτίων καὶ τῆς Ἀληθείας) χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸν 3ο αἰώνα κ.ἑ., δὲν γράφτηκαν ἀπὸ τοὺς ἀποστόλους (ἂν καὶ δανείζονται τὰ ὀνόματά τους, γιὰ νὰ προσδώσουν κῦρος στὰ γραφόμενά τους), εἶναι γεμᾶτα φανταστικὲς ἐπινοήσεις γιὰ τὸν κόσμο τοῦ Θεοῦ καὶ γιὰ τὸν Χριστό, ἐνῶ παραποιοῦν τὴν Καινὴ Διαθήκη καὶ διαστρέφουν τὸ νόημά της (4) .


·        Ποιὰ ὑπῆρξε ὅμως πραγματικὰ ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή;

Ἐνῶ κάθε λουλούδι τρέφεται ἀπὸ τὴ γῆ καὶ τὸν ἥλιο(8), ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή, τὸ ζωντανὸ λουλούδι τοῦ πνεύματος, ἀξιώθηκε νὰ χαριτωθεῖ καὶ νὰ ἁγιάσει ἀπὸ τὴν ἴδια τὴν πηγὴ τῆς ζωῆς, τὸν Θεάνθρωπο Ἰησοῦ.
Ἀξιώθηκε ἀκόμη νὰ συναντηθεῖ πρώτη μὲ τὸν ἀναστημένο Χριστό, καὶ στὴ συνέχεια τιμήθηκε ἀπὸ τὸν Κύριο μὲ τὸ νὰ γίνει ἀπόστολος
στοὺς ἀποστόλους Του, κήρυκας στοὺς μαθητές Του, εὐαγγελίστρια στοὺς Εὐαγγελιστές. Γνωστοποίησε πρώτη δηλαδὴ στὸν κύκλο τῶν μαθητῶν Του τὴν ζωηφόρα ἔγερσή Του ἀπὸ τὸν τάφο (Ἰ. Χρυσοστόμου, Ἑρμηνεία στὸ κατὰ Ἰωάννη Εὐαγγέλιο, Ὁμιλία Πστ'). Αὐτὸ ὅμως παραχωρήθηκε ὕστερα ἀπὸ θεία Οἰκονομία. Διό τι, ἀφοῦ ἀπὸ μία γυναίκα (τὴν Εὔα) ἦλθε ἡ λύπη στὸν κόσμο, ἀπὸ μία γυ ναίκα (τὴν Παναγία) κυοφορήθηκε ὡς ἄνθρωπος ὁ ἴδιος ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, καὶ ἀπὸ μία γυναίκα καὶ πάλι (τὴν Μαρία τὴν Μαγδαληνὴ) διακηρύχθηκε τὸ μέγιστο καὶ λυτρωτικὸ μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως (βλ. Κοντάκιον, Κυριακῆς Μυροφόρων, ἦχος β') (6) .


Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία κληρονόμησε μία ἐντελῶς διαφορετικὴ παράδοση γιὰ τὸ βίο καὶ τὴν πολιτεία τῆς Μαρίας τῆς Μαγδαληνῆς. Ἡ ἴδια ὑπῆρξε διά βίου παρθένος. Καὶ ἡ καθαρότητα τῆς ψυχῆς της φαινόταν, ὅπως μέσα ἀπὸ καθαρὸ κρύσταλλο (Μοδέστου, ἀρχιεπισκ. Ἱεροσολύμων «Εἰς τὰς Μυροφόρους» ἐκ τῆς Βιβλιοθήκης Φωτίου, ἀρχιεπισκόπου Κων/πόλεως καὶ Ρ.G. 104, 244). Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ἀρχῆς γενομένης ἀπὸ τὸν Ἰωάννη τὸ Χρυσόστομο, τὴν ἐκτιμοῦν βαθύτατα (αὐτὸ βέβαια ἰσχύει τόσο στὴν Ὀρθόδοξη ὅσο καὶ στὴν Ρωμαιοκαθολικὴ Ἐκκλησία) καὶ ἀναφέρουν ὅτι ταξίδεψε στὴ Ρώμη, ὁμολόγησε τὴν θεότητα τοῦ Χριστοῦ στὸν ἴδιο τὸν αὐτοκράτορα Τιβέριο, ἐπέστρεψε στὴν Παλαιστίνη, συντρόφευσε τὴν Θεοτόκο μέχρι τὴν Κοίμησή της, συνεργάστηκε μὲ τὸν ἀπόστολο Πέτρο, ἐξορίστηκε καὶ κήρυξε τὸ εὐαγγέλιο στὴ Μασσαλία, ἔδρασε ὡς ἀπόστολος στὴν Αἴγυπτο, Συρία καὶ Φοινίκη, καὶ κατέληξε στὴν Ἔφεσο, μαζὶ μὲ τὸν Θεολόγο καὶ Εὐαγγελιστὴ Ἰωάννη, ὅπου καὶ κοιμήθηκε καὶ ἀπ’ ὅπου μεταφέρθηκε ἄφθαρτο τὸ λείψανό της στὴν Κωνσταντινούπολη, τὸ 890, ἀπὸ τὸν αὐτοκράτορα Λέοντα τὸν Σοφὸ(7) .


Στὴ μονὴ τῆς Σιμωνόπετρας στὸ Ἅγιο Ὄρος φυλάσσεται ἄφθαρτο τὸ χέρι της, ποὺ διατηρεῖται γιὰ αἰῶνες σὲ φυσικὴ κατάσταση, ἐλαστικό, καὶ σὲ θερμοκρασία ζωντανοῦ σώματος(8) . Ἡ ἐκκλησία μας τὴν τιμᾶ ὡς ἰσαπόστολο καὶ Μυροφόρο καὶ γιορτάζει τὴ μνήμη της στὶς 22 Ἰουλίου καὶ στὶς 4 Μαΐου ἡμέρα ἀνακομιδῆς (δηλ. μεταφορᾶς) τῶν λειψάνων της. Ἐπίσης τὴν συνεορτάζει μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες Μυροφόρες Ἅγιες Γυναῖκες, τὴν τρίτη Κυριακὴ μετὰ τὸ Πάσχα, τὴν Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων.


Βοηθήματα:

1. Βικιπαίδεια, ‘Μαρία Μαγδαληνή’.
2. Θεόδωρου Ρηγινιώτη, «Τὰ ἀπόκρυφα εὐαγγέλια καὶ ὁ σχηματισμὸς τῆς Κ.Δ.», Ἔκδ. Πύρρα.
3. Μιχαὴλ Χούλη, «Ἰησοῦς, ὁ Χριστός», Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σύρου, ἔκδ. Πανελληνίου Ἱεροῦ Ἱδρύματος Εὐαγγελιστρίας Τήνου, 2006.
4. Μιχαὴλ Χούλη, ‘Ἡ ἀλήθεια γιὰ τὸν Κώδικα ντὰ Βίντσι’, περιοδικὸ Διάλογος, τ. 42, Ἄθ. 2005.
5. antiairetikos.blogspot.com/2008/04/blog-post_29.html, ‘Μαρία ἡ Μαγδαληνή: Μία παρεξηγημένη ἁγία’.
6. www.impantokratoros.gr/C92EE7A9.el.aspx ‘Βίος τῆς Ἁγίας ἐνδόξου Μυροφόρου καὶ Ἰσαποστόλου Μαρίας τῆς Μαγδαληνῆς’.
7. aktines.blogspot.com/2010/04/blogpost_8541.html ‘Στέργιος Σάκκος,Μαρία Μαγδαληνή, Τὸ ἀληθινό της πρόσωπο’.
8. Γιώργη Κρόκου, ‘Τὸ ἡμερολόγιο τῆς αἰωνιότητας’, Ἄθ. 1992».

ΠΗΓΗ




Γενική και Τοπική Ιστορία


Σπυρίδων Ασωνίτης 
-Θεόδωρος Παππάς




Με τον όρο Ιστορία δηλώνεται είτε ένα σύνολο γεγονότων του παρελθόντος είτε η συστηματική έρευνα και γνώση των γεγονότων αυτών, αλλά και η παρουσίαση των πορισμάτων της έρευνας γι’ αυτά. Κατά καιρούς έχουν δοθεί πολλοί και διαφορετικοί ορισμοί της ιστορίας, ορισμένοι απ’ αυτούς μη επιτυχείς, οι οποίοι συχνά προκαλούν σύγχυση. Η σύγχυση αυτή είναι δυνατόν να αποφευχθεί, αν γίνει σαφής διαχωρισμός μεταξύ του αντικειμένου της ιστορίας, δηλ. του ανθρώπινου παρελθόντος, και της προσπάθειας του ιστορικού να το ελέγξει γνωστικά, δηλ. να το κατανοήσει. Yπό αυτήν τη διάκριση, η ιστορία μπορεί να οριστεί ως η συστηματική διαδικασία κατανόησης της κατά το παρελθόν ανθρώπινης δραστηριότητας.

Ένα ερώτημα που απασχολεί τους ιστορικούς είναι ο προσδιορισμός του αντικειμένου τους. Κατά το παρελθόν, ιδιαίτερα το 19o αι., υπήρχε κάποια ομοφωνία, καθώς οι ιστορικοί, άνθρωποι με λίγο πολύ ομοιογενές εκπαιδευτικό και κοινωνικό υπόβαθρο, παρά τις διαχωριστικές γραμμές και τις αντιθέσεις που χαρακτήριζαν τις εργασίες τους, έδιναν έμφαση στην κρατική ή την εθνική ιστορία. Σήμερα, αυτή η ομοφωνία έχει εκλείψει και, παρά το γεγονός ότι και οι παραδοσιακές ιστοριογραφικές εστιάσεις εξακολουθούν να υφίστανται, είναι πλέον έντονη η διαφοροποίηση των ιστορικών ως προς τις στοχεύσεις και τις εφαρμοζόμενες μεθόδους. Εντούτοις, ένα minimum κοινής αντιμετώπισης του αντικειμένου της ιστορίας είναι δυνατόν να εντοπιστεί στη συναντίληψη ότι κάθε ανθρώπινη εκδήλωση και κάθε ανθρώπινο δημιούργημα παρουσιάζουν ιστορικό ενδιαφέρον.

Η ιστορία που μελετά όλες τις όψεις μιας κοινωνίας σε ορισμένο τόπο και χρόνο ονομάζεται συνολική. Άλλες διακρίσεις της, όπως γενική, εθνική ή τοπική ιστορία, απορρέουν από την οπτική γωνία θεώρησης του γνωστικού αντικειμένου και της ιστορικής πραγματικότητας.

Ιδιαίτερα γόνιμη αποδείχτηκε, από το β' μισό του 20ού αιώνα, η νέα ή συνολική ιστορία, που οφείλει πολλά στην ανάπτυξη των κοινωνικών επιστημών το 19o αιώνα ή, πιο συγκεκριμένα, σε θεωρητικούς όπως ο Karl Marx, ο Emile Durkheim και ο Max Weber. Η νέα ιστορία βρήκε κατάλληλο έδαφος και αναπτύχθηκε στο περιβάλλον του επιστημονικού περιοδικού Annales, που ίδρυσαν οι Lucien Febvre και Marc Bloch το 1929, και συνέχισαν, μεταπολεμικά, ο Fernand Braudel, αργότερα ο Jacques Le Goff και πολλοί άλλοι. Κεντρικός στόχος της «σχολής» είναι η εξέταση φαινομένων μακράς διάρκειας, αυτών δηλαδή που παρουσιάζουν αντοχή μέσα στο χρόνο και ασκούν μεγάλη επίδραση στην εξέλιξη της ιστορίας.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η τοπική ιστορία αποτελεί ιδιαίτερο τρόπο προσέγγισης του ανθρώπινου παρελθόντος από την άποψη της κλίμακας, καθώς ο χώρος αναφοράς της τοποθετείται μεταξύ της γενικής ιστορίας και της οικογενειακής, ή της βιογραφίας. Ως προς την επιλογή και την επεξεργασία των θεμάτων της, πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η τοπική ιστορία δεν ταυτίζεται με τη λαογραφία, επιστήμη που παρέχει σημαντική υποστήριξη στον ιστορικό, αλλά έχει διαφορετικές εστιάσεις, μεθοδολογία και στόχους από την ιστορία.

Τα αντικείμενά της είναι δυνατόν να χαρακτηριστούν ως «οργανικές μονάδες τοπικής ιστορίας», μονάδες που προσδιορίζονται βάσει συγκεκριμένων κάθε φορά κριτηρίων, σχετικών με τους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι του παρελθόντος οργάνωναν τη ζωή τους σε ένα επίπεδο κάτω από το εθνικό αλλά πάνω από το ατομικό. Τα κριτήρια αυτά αποφασίζονται εκάστοτε από τον ερευνητή, έναν άνθρωπο του παρόντος με ιδιαίτερα ενδιαφέροντα για γεγονότα του παρελθόντος, ακόμα και φαινομενικά ασήμαντα˙ γεγονότα και έργα που έχουν σχέση με τον τόπο και τους ανθρώπους μιας περιοχής.

Το ενδιαφέρον της τοπικής ιστορίας εστιάζεται λοιπόν σε ένα μάλλον περιορισμένο χώρο αναφοράς και η προσοχή της στρέφεται κυρίως σε μικρές κοινωνικές ομάδες. Είναι μια μικροϊστορία, που επιχειρεί να κατανοήσει γεγονότα και καταστάσεις, των οποίων η αντιμετώπιση, μέχρι τώρα, ήταν γενική, αόριστη και ελλιπής. Είναι όμως προφανές ότι, για να αξιοποιηθούν τα πορίσματά της, χρειάζεται να ενταχθούν στη μακροϊστορία, τη γενική ιστορία.

Όπως έχει επισημανθεί από πολλές πλευρές, η γενική ιστορία αποτελεί ουσιαστικά το συνθετικό αποτέλεσμα της επεξεργασίας των δεδομένων τοπικών ιστοριών. Στο πλαίσιο της νέας ιστορίας6 έχει αναπτυχθεί έντονος προβληματισμός αναφορικά με το ζήτημα των σχέσεων της τοπικής και της γενικής ιστορίας, ζήτημα που τροφοδοτεί έναν ενδιαφέροντα επιστημολογικό διάλογο. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, η ευρύτητα του πεδίου αναφοράς της ιστορικής μελέτης δεν έχει σημασία. Σύμφωνα με τον Braudel, εκείνο που έχει σημασία δεν είναι η περιοχή αναφοράς αλλά το πρόβλημα. Εντούτοις, ο σημαντικός αυτός ιστορικός θεωρούσε εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και την ενασχόληση με το γεγονός, τη λεπτομέρεια και τη μοναδικότητα. Τα μέχρι τώρα συμπεράσματα του διαλόγου αυτού επισημαίνουν ότι η τοπική ιστορία δεν αποτελεί αντίθεση της γενικής, αλλά ότι απαιτείται να προσδιοριστούν με σαφήνεια οι σχέσεις τους και οι δυνατότητες συμβολής τους στην κατανόηση του ανθρώπινου παρελθόντος. Στο πλαίσιο του προσδιορισμού των αμοιβαίων σχέσεων, ο ερευνητής της τοπικής ιστορίας είναι απαραίτητο να είναι ενημερωμένος για τις θέσεις που παρουσιάζει η γενική ιστορία στον τομέα που τον απασχολεί, τουλάχιστον σε επίπεδο περιφερειακό και εθνικό˙ αυτή η ενημέρωση είναι δυνατόν να του προσφέρει τα κλειδιά για την ερμηνεία των δεδομένων της τοπικής ιστορίας, χωρίς όμως να συνεπάγεται οπωσδήποτε την προσαρμογή και την ισοπέδωση των ερμηνευτικών του προσεγγίσεων.

H χρησιμότητα της Tοπικής Iστορίας

Οπωσδήποτε ο ερευνητής, προκειμένου να κατανοήσει την τοπική ιστορία, χρειάζεται να την εξετάσει στο ευρύτερο πλαίσιο στο οποίο αυτή εντάσσεται: ευρύτερη πολιτισμική περιοχή, εθνική ιστορία, ξένος πολιτισμικός χώρος˙ μεσογειακή, ευρωπαϊκή ή παγκόσμια οικονομία˙ πολεμικά γεγονότα εθνικής, ευρωπαϊκής ή παγκόσμιας εμβέλειας˙ πολιτικές επιδράσεις και πολιτικοί θεσμοί, τοπικοί – κρατικοί θεσμοί που διαδίδονται και ενδεχομένως φτάνουν στο παρόν. Αλλά και η τοπική ιστορία είναι δυνατόν να αξιοποιηθεί αντίστοιχα για την κατανόηση της γενικής ιστορίας. Από τη μελέτη της συχνότατα εντοπίζονται και οι αποκλίσεις του τοπικού από το γενικό˙ οι αποκλίσεις αυτές αποτελούν τις συμβολές της τοπικής ιστορίας στη γενική, η οποία με τη σειρά της διδάσκεται να είναι συγκρατημένη ως προς τις απλουστευτικές γενικεύσεις και τις ισοπεδωτικές σχηματοποιήσεις.





ΣΟΥΛΕΫΜΑΝ Β’ (1520 - 1566)


ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ




‘Ο Σουλευμὰν Β’ (1520 - 1566) εἶναι ὁ ὁνομαστότερος ἐκ τῶν τούρκων σουλτάνων, σύγχρονος τοῦ Καρόλου Ε’, τοῦ Φραγκίσκου Α’, τοῦ πάπα Λέοντος Ι’ καὶ τοῦ Λουθήρου. Εὐρωπαῖοι συγγραφεῖς ἔγραψαν ἐκτενῶς περὶ αὐτοῦ, εὐρωπαῖοι ζωγράφοι ἀπεικόνισαν αὐτὸν καὶ σῴζονται μακραὶ ἐκθέσεις τῶν βενετῶν πρεσβευτῶν περὶ αὐτοῦ. Οἱ Εὐρωπαῖοι ὠνόμασαν αὐτὸν Μεγαλοπρεπῆ (Μagnifique) καὶ οἱ Τοῦρκοι Γιαβοὺς (ἄξιον) καὶ Κανουνὶ (νομοθέτην). ῾Ο Σουλεϋμὰν διεκρίθη ὡς πολεμιστής, ὡς προστάτης τῶν γραμμάτων καὶ ὡς νομοθέτης.



ΟΙ ΑΝΤΩΝΙΝΟΙ (96μ.Χ-192μ.Χ)


η μακροβιότερη δυναστεία της Ρώμης






Μετὰ τὸν θάνατον τοῦ Δομιτιανοῦ ἡ Σύγκλητος ἔδωσε τὸ αὐτοκρατορικὸν ἀξίωμα εἰς τὸν γέροντα συγκλητικὸν Νέρβαν. Ἀπ’ αὐτὸν ἀρχίζει ἡ Δυναστεία τῶν Ἀντωνίνων (96-192), σειρὰ δηλαδὴ αὐτοκρατόρων ἡ ὁποία κυβερνᾷ ἐπὶ 100 περίπου ἔτη. Ἐνῷ οἱ πρῶτοι αὐτοκράτορες ἦσαν Ρωμαῖοι καὶ οἱ Φλάβιοι, καθὼς εἴδομεν, Ἰταλοί, ἡ νέα δυναστεία προέρχεται ἀπὸ τὴν μεσημβρινὴν Ἱσπανίαν καὶ Γαλατίαν, αἱ ὁποῖαι περισσότερον ἀπὸ τὰς ἄλλας ἐπαρχίας εἶχον ἐκλατινισθῆ. Οἱ αὐτοκράτορες αὐτοὶ ἦσαν ὁ Τραϊανός , ὁ Ἀδριανός , ὁ Ἀντωνῖνος , ὁ Μάρκος Αὐρήλιος καὶ ὁ Κόμμοδος . Οἱ νέοι αὐτοκράτορες ἐξησφάλισαν τὴν εἰρηνικὴν διαδοχὴν τῆς βασιλείας, διότι υἱοθέτουν ἀνθρώπους ἱκανοὺς εἰς τοὺς ὁποίους μετεβίβαζον τὴν ἀρχήν. Ὅλοι ἦσαν μεγάλοι κυβερνῆται, πολλοὶ ἐξ αὐτῶν ἐξαίρετοι στρατηγοὶ καὶ ἐκτὸς τοῦ Κομμόδου ἐφρόντισαν διὰ τὴν εὐημερίαν τοῦ λαοῦ. Διὰ τοῦτο ὁ 2ος αἰὼν δικαίως θεωρεῖται ὁ λαμπρότερος, ὁ χρυσοῦς αἰὼν τῆς ρωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας.



Τὸ δόγμα Τρούμαν και αἱ μεταβολαὶ εἰς τὴν Ἑλλάδα


ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΔΑΦΝΗ



Τὴν 21ην Φεβρουαρίου, ἡ βρεταννικὴ κυβέρνησις ἀνεκοίνωσεν εἰς τὴν ἀμερικανικὴν ὅτι ἀπὸ 1ης Ἀπριλίου 1947, θὰ ἦτο ὑποχρεωμένη νὰ διακόψη κάθε βοήθειαν πρὸς τὴν Ἑλλάδα καὶ νὰ ἀποσύρῃ διὰ λόγους οἰκονομιῶν, τὰ στρατεύματά της. Τρεῖς ἡμέρας προηγουμένως ὁ ἀρχηγὸς τῆς ἀμερικανικῆς ἀποστολῆς εἰς τὴν Εἰδικὴν ᾽Επιτροπὴν Μάρκ ῎Εθριτζ εἶχεν εἰδοποιήσει ὅτι ὅλαι αἱ ἐνδείξεις φέρουν ὡς ἐπικειμένην τὴν κομμουνιστικὴν ἐπίθεσιν διὰ τὴν κατάληψιν τῆς ῾Ελλάδος. Συγχρόνως, ὁ εἰς Μόσχαν Ἀμερικανὸς πρεσβευτὴς Μπέντελ Σμὶθ ἐτηλεγράφει ὅτι μόνη ἡ παρουσία τῶν βρεταννικῶν στρατευμάτων εἶχε μέχρι ἐκείνης τῆς στιγμῆς ἀποτρέψει τὴν κατάκτησιν τῆς ῾Ελλάδος ὑπὸ τοῦ σοβιετικοῦ συνασπισμοῦ.



Η ΠΑΛΗ ΤΗΣ ΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΡΧΗΔΟΝΟΣ


Α. ΛΑΖΑΡΟΥ - Δ. ΧΑΤΖΗ


 

1.   ΤΑ ΑΙΤΙΑ

Μὲ τὴν κατάκτησιν τῆς Ἰταλίας Ρώμη ἔγινε μεγάλη δύναμις καὶ ἤρχισε νὰ ἔχῃ βλέψεις εἰς τὴν θάλασσαν. Αὐτὸ τὴν ἔφερεν εἰς σύγκρουσιν μὲ τὸν πλησιέστερον γείτονά της, τὴν Καρχηδόνα . Ἀφορμὴν εἰς τὴν σύγκρουσιν ἔδωσεν Σικελία, τὴν ὁποίαν οἱ Ρωμαῖοι ἐθεώρουν ὡς φυσικὴν προέκτασιν τῆς ἰταλικῆς χερσονήσου, ἐνῷ διὰ τοὺς Καρχηδονίους ἦτο σπουδαία βάσις τοῦ ἀποικιακοῦ των κράτους. Πύρρος εἶχε διακρίνει τὴν μεγάλην σημασίαν, τὴν ὁποίαν εἶχεν μεγαλόνησος διὰ τοὺς δύο λαούς, καὶ διὰ τοῦτο, ὅταν ἔφευγε ἀπὸ αὐτήν, εἶπε: «Τί ὡραῖον πεδίον ἀγώνων ἀφήνομεν εἰς τοὺς Ρωμαίους καὶ τοὺ ς ΚαρχηδονίουςΑἱ ἀντίζηλοι πόλεις ἐπάλαισαν πράγματι περισσότερον ἀπὸ ἕνα αἰῶνα (264-146) καὶ ἔγιναν τρεῖς μεγάλοι πόλεμοι, οἱ ὁποῖοι εἰς τὴν ἱστορίαν ὀνομάζονται Καρχηδονικοὶ πόλεμοι .



ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ ΑΦΟΡΜΑΙ ΤΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ


ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΑΛΛΙΑΡΟΥ




Τὸ σπουδαιότερον αἴτιον τοῦ Πελοποννησιακοῦ πολέμου ἦτο παλαιὰ ἀντίθεσις μεταξὺ τῶν δημοκρατικῶν Ἀθηνῶν καὶ τῆς ὀλιγαρχικῆς Σπάρτης. ἀντίθεσις αὕτη ηὐξήθη εἰς μέγαν βαθμὸν μὲ τὴν δημιουργίαν τοῦ ἐκτεταμένου καὶ ἰσχυροῦ κράτους τῶν Ἀθηνῶν καὶ τὴν καταπληκτικὴν ἀνάπτυξιν τοῦ ἐμπορίου των. Οἱ Ἀθηναῖοι εἶχον κυριαρχήσει εἰς τὴν ἀνατολικὴν Μεσόγειον μέχρι τοῦ Εὐξείνου πόντου καὶ τῆς Αἰγύπτου. Τὰ προϊόντα τῆς βιομηχανίας των ἦσαν περιζήτητα παντοῦ. Τοῦτο ἐγέννησε τὴν ἀντιζηλίαν καὶ τὸν φθόνον τῶν Σπαρτιατῶν καὶ πρὸ πάντων τῶν ἰσχυρῶν συμμάχων των Κορινθίων. Αὐτοὶ ἦσαν οἱ κυριώτεροι ἀνταγωνισταὶ τῶν Ἀθηναίων εἰς τὴν βιομηχανίαν καὶ τὸ ἐμπόριον.