Ἡ θεωρία τῆς Νέας Ἑλληνικῆς Γλώσσας (Γ' Γυμνασίου) (Γ' ΜΕΡΟΣ) (ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΝ)




- ἐρανισμένον -

ἐπιμελεία τοῦ
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ
-πτυχιούχου κλασσικῆς φιλολογίας
πανεπιστημίου Ἀθηνῶν
-μεταπτυχιακοῦ ἐφηρμοσμένης παιδαγωγικῆς
πανεπιστημίου Ἀθηνῶν





7Η ΕΝΟΤΗΤΑ
Β

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ: Δευτερεύουσες προτάσεις που δηλώνουν τις συνέπειες ή τα αποτελέσματα ενός γεγονότος.
- Εισάγονται με τους συνδέσμους ώστε, που, και ώστε να.
- Είναι επιρρηματικές.
ΕΝΑΝΤΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ: Δευτερεύουσες προτάσεις που εκφράζουν αντίθεση ή εναντίωση προς ένα γεγονός ή ενδεχόμενο.
- Εισάγονται με τους συνδέσμους: ενώ, μολονότι, αν και, και ας, παρόλο που κλπ.
- Είναι επιρρηματικές.


Γ

ΜΕΤΩΝΥΜΙΑ: Το σχήμα του λόγου κατά το οποίο χρησιμοποιούμε:
1) Το όνομα του δημιουργού, για να δηλώσουμε το δημιούργημα,  π.χ.: Στην Εθνική Πινακοθήκη εκτίθεται ένας Θεοτοκόπουλος = Ένας πίνακας του Θεοτοκόπουλου.
2) Αυτό που περιέχει κάτι, για να δηλώσουμε το περιεχόμενο, π.χ.: Έλα να πιούμε ένα ποτηράκι = κρασί.
3) Το αφηρημένο, αντί για το συγκεκριμένο, π.χ. Τόπο στα νιάτα = στους νέους.

***
8Η ΕΝΟΤΗΤΑ
Β

ΜΟΡΙΑ: Οι λέξεις να και θα που χρησιμοποιούμε για να σχηματίσουμε την υποτακτική έγκλιση και τους μελλοντικούς χρόνους.
- Όλες γενικά οι άκλιτες λέξεις, όταν τις χρησιμοποιούμε με σημασίες που δε μας επιτρέπουν να τις κατατάξουμε σε κάποιο από
τα άλλα άκλιτα μέρη του λόγου.
-         Τα μόρια χρωματίζουν συναισθηματικά το λόγο και δίνουν εκφραστικότητα.

Γ

Στον ΠΡΟΦΟΡΙΚΟ ΛΟΓΟ αποδίδουμε το νόημα όσων θέλουμε να πούμε ή και τα συναισθήματά μας χρησιμοποιώντας μικρές ή μεγαλύτερες παύσεις, ανεβοκατεβάσματα και χρωματισμούς της φωνής μας.
Στο ΓΡΑΠΤΟ ΛΟΓΟ χρησιμοποιούμε τα ΣΗΜΕΙΑ ΣΤΙΞΗΣ.
Στη μοντέρνα ποίηση παραλείπονται ολότελα ή χρησιμοποιούνται ελάχιστα σημεία στίξης.

Δ

Κάθε λέξη δημιουργείται με μία μόνο σημασία που λέγεται ΑΡΧΙΚΗ ή ΚΥΡΙΑ.
Με τον καιρό η λέξη αποκτά διάφορες άλλες σημασίες, οι οποίες ονομάζονται ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ή ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΕΣ ΣΗΜΑΣΙΕΣ.
ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ: Οι αποκλίσεις από την κύρια σημασία και οι διάφορες ιδιόρρυθμες χρήσεις των λέξεων ή φράσεων μέσα σε ένα ορισμένο περιβάλλον επικοινωνίας.
ΠΑΡΟΜΟΙΩΣΗ: Για να τονίσουμε μια ιδιότητα ενός προσώπου ή πράγματος ή ιδέας, το συσχετίζουμε με κάτι άλλο πολύ γνωστό, που έχει αυτή τη σημασία σε μεγάλο βαθμό.
- Στην παρομοίωση χρησιμοποιούμε υποχρεωτικά το σαν ή το όπως.
ΥΠΕΡΒΟΛΗ: Όταν για να προκαλέσουμε ισχυρή εντύπωση λέμε κάτι που ξεπερνά το πραγματικό ή το συνηθισμένο.
ΣΧΗΜΑ ΛΙΤΟΤΗΤΑΣ: Όταν αντί για μια λέξη ή φράση χρησιμοποιούμε την αντίθετή της μαζί με άρνηση.
ΕΙΡΩΝΕΙΑ: Όταν χρησιμοποιούμε με προσποίηση λέξεις ή φράσεις για να δείξουμε το εντελώς αντίθετο από αυτό που λέμε.
ΣΥΝΕΚΔΟΧΗ: Όταν χρησιμοποιούμε το μέρος ενός συνόλου αντί για το σύνολο και αντίστροφα, την ύλη αντί για το πράγμα που γίνεται από αυτήν ή εκείνο που παράγει αντί για εκείνο που παράγεται από αυτό.

Ε

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ: Σύντομα κείμενα που προκύπτουν από άλλα εκτενέστερα, διατηρώντας μόνο τα βασικά τους στοιχεία και παραλείποντας τις λεπτομέρειες.
- Οι περιλήψεις είναι εξαιρετικά χρήσιμες και έχουν πολλές εφαρμογές στην καθημερινή ζωή. Για να κάνω την περίληψη ενός κειμένου πρέπει:
1) Να κατανοήσω το αρχικό κείμενο.
2) Να μελετήσω τη δομή του.
3) Να εντοπίσω και να υπογραμμίσω τα βασικά στοιχεία κάθε ενότητας.
4) Να σημειώσω πλαγιότιτλους.
5) Να τα αποδώσω σε ένα νέο κείμενο που να εξυπηρετεί το σκοπό για τον οποίο παράγεται.
- Καλό θα ήταν να αποφεύγεται η χρήση αυτούσιων λέξεων ή φράσεων του αρχικού κειμένου.
- Πρέπει οπωσδήποτε να τηρούμε το όριο των λέξεων που έχει δοθεί.






DMCA.com Protection Status


author image

About the Author

This article is written by: Φιλόλογος Ερμής - He has already written over 2.200 articles for Φιλόλογος Ερμής. He has Graduate Diploma in Classical Philology, Postgraduate Diploma in Applied Pedagogic, and is Candidate Doctor(Dph) of Classical Philology. Stay touch with him or email him