του
Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλου
Εἶναι βέβαια πολλοὶ οἱ τρόποι, γιὰ νὰ καταλάβει κανεὶς, ἂν ἕνα παιδὶ βρίσκεται στὴν ἐφηβεία. Ἕνας ἀπʼ αὐτοὺς εἶναι ἀσφαλῶς καὶ τὸ πῶς διακοσμεῖ τὸ δωμάτιό του. Αὐτὸ τὸ δωμάτιο, ποὺ ἀπὸ παιδικὸ ξαφνικὰ ἀρχίζει νὰ παίρνει μία ἄλλη μορφή. Γιατί δὲν παρατηρεῖ κανεὶς σʼ αὐτὸ τόσο τὴν ἀποκάλυψη τοῦ ἀτομικοῦ του γούστου, ὅσο τὶς ἀξίες, τοὺς στόχους καὶ τὰ ἰδανικὰ, ποὺ ἔχει, τὶς ἐπιρροὲς, ποὺ δέχεται, τὶς τάσεις ποὺ ἐμφανίζει γιὰ κάτι. Εἶναι ἡ ἀποκάλυψη τῶν προτεραιοτήτων καὶ τῶν ἐπιδιώξεών του, ἀλλὰ κι αὐτῆς ἀκόμη τῆς ἴδιας τῆς ἰδιοσυγκρασίας του! Ὁ καθρέπτης ποὺ δείχνει σαφῶς τὴν κουλτούρα καὶ τὴ «φάση», στὴν ὁποία βρίσκεται ἕνας ἔφηβος.
Ἀλλʼ ἀξίζει νὰ τὸ δοῦμε...
Πῶς προέκυψε τὸ ἐφηβικὸ δωμάτιο;
Ὅπως καὶ τὸ κάνουμε, σήμερα ἕνα σπίτι ἔχει τοὺς ἀτομικοὺς καὶ τοὺς κοινόχρηστους χώρους του. Ἡ οἰκονομικὴ ἄνεση δημιουργεῖ καὶ τὶς ἀνέσεις μέσα στὴν ἴδια τὴν κατοικία μιᾶς οἰκογένειας. Νὰ γιατί στὸ παρελθόν, αὐτὸ δὲν ὑπῆρχε, ὅλοι δὲ οἱ χῶροι τοῦ οἰκογενειακοῦ σπιτιοῦ, ἦταν λίγο ὡς πολὺ κοινόχρηστοι.
Ὡς τάση ἐμφανίζεται στοὺς ἀστοὺς τῆς Δύσης καὶ μάλιστα στὶς
εὔπορες οἰκογένειες. Ἐκεῖνοι διαμόρφωσαν ἀνάλογα μὲ τὸ φύλο, τὶς ἡλικίες καὶ τὶς ἀνάγκες τὴν κατοικία σὲ ὑπνοδωμάτια, σαλόνι, γραφεῖο κ.λπ. Ἀπʼ τὶς εὔπορες οἰκογένειες μεταδόθηκε καὶ στὶς φτωχές, κατὰ τὸ δυνατόν.
Τὸ παιδικὸ δωμάτιο ὡς ἰδιαίτερος χῶρος ἐμφανίζεται περισσότερο τὸν 20ό αἰώνα, ἔλαβε δὲ τὴν σημερινή του μορφὴ κατὰ τὴν δεκαετία τοῦ ʼ60. Γιὰ τὴν καθιέρωση τῶν παιδικῶν δωματίων ὡς ἰδιαίτερο χῶρο, συνέβαλε ἡ ἄνοδος τοῦ βιοτικοῦ ἐπιπέδου, ἡ ἀστικοποίηση, τὰ λιγότερα ἀνὰ οἰκογένεια παιδιά, ἡ ὑποχρεωτικὴ ἐκπαίδευση καὶ ἡ μόρφωσή τους κ.λπ.
Τὸ παιδὶ πλέον ἀποκτᾶ τὸ δικό του δωμάτιο, τὸ ὁποῖο μπορεῖ καὶ νὰ μοιράζεται μὲ τὰ ἀδέλφια του. Ὅταν ὅμως μεγαλώσει καὶ μπεῖ στὴν ἐφηβεία, ἡ ἀνάγκη γίνεται ἐπιτακτικὴ στὸ νὰ ἔχει τὸ δικό του χῶρο, προκειμένου νὰ διαβάζει τὰ μαθήματά του, νὰ δημιουργεῖ, νὰ ἀναπαύεται κ.λπ., πολὺ δὲ περισσότερο ὅταν τὰ ἀδέλφια εἶναι καὶ διαφορετικοῦ φύλου.
Εἶναι σαφὲς πὼς, ἀπʼ τὸ σημεῖο αὐτὸ καὶ μετὰ, τὸ παιδικὸ καὶ περισσότερο τὸ ἐφηβικὸ δωμάτιο, καλύπτει σαφῶς ἀνάγκες, ὁπότε καὶ εἶναι ἀπαραίτητο. Κανεὶς δὲν θὰ διαφωνήσει ἐπʼ αὐτοῦ. Γιατί, ἁπλούστατα, δὲν εἶναι πλέον ἕνας χῶρος μόνο γιὰ ὕπνο.
Λέει ἕνας μαθητὴς Λυκείου: « Τὸ δωμάτιό μου εἶναι ἕνας χῶρος γιὰ διάβασμα. Δὲν μπορῶ νὰ διαβάσω σὲ ἄλλους χώρους. Εἶναι τὸ μοναδικὸ μέρος, ποὺ μπορῶ νὰ συγκεντρωθῶ». Ἕνας πατέρας, τεχνίτης στὸ ἐπάγγελμα, ἔλεγε πὼς δὲν μποροῦσε νὰ καταλάβει τὸ πάγιο αἴτημα τοῦ παιδιοῦ του νὰ ἀποκτήσει δικό του δωμάτιο, ὡς τὴ στιγμὴ ποὺ λόγῳ τῶν ἀναγκῶν τῆς δουλειᾶς του, ἀπέκτησε δικό του ἐργαστήριο. Ἐκεῖ εἶδε πὼς πράγματι εἶχε πολὺ καλύτερα ἀποτελέσματα στὴ δουλειά του ἀπὸ πρὶν, ποὺ συστεγαζόταν μὲ ἄλλους. Πραγματικὰ καὶ ὁ χῶρος αὐτὸς γιὰ ἕνα παιδὶ καὶ περισσότερο ἕνα ἔφηβο, σαφῶς εἶναι ἐργαστήριο πλέον γιὰ τὴν προσωπική του ἀνάδειξη.
Εἶναι τὸ σπίτι μέσα στὸ σπίτι μου!
Ναί, ἔτσι βλέπουν οἱ ἔφηβοι τὸ δωμάτιό τους. Ἕνας 17χρονος εἶπε: « Θεωρῶ τὸ δωμάτιό μου τὸ σημαντικότερο μέρος τοῦ σπιτιοῦ. Ἐκεῖ δουλεύω καὶ ἀκούω μουσική». Κι ἕνας ἄλλος: «Περνῶ σχεδὸν ὅλη τὴν ἡμέρα μέσα σʼ αὐτὸν τὸν χῶρο, μαζὶ μὲ τὰ βιβλία, τόν ὑπολογιστὴ καὶ τὸ στερεοφωνικό μου». Μία 16χρονη μαθήτρια θὰ πεῖ: «Ὕστερα ἀπὸ κάποιο καβγὰ μὲ τοὺς δικούς μου, τὸ βλέπω ὡς χῶρο περιορισμοῦ, ἀλλὰ καὶ σὰν καταφύγιο ταυτόχρονα. Ἀλλὰ κι ὅταν εἶμαι στενοχωρημένη κλείνομαι στὸ δωμάτιό μου καὶ ἀκούω μουσικὴ».
Ἔτσι τὸ δωμάτιο μεταβάλλεται πλέον σὰν κάτι τὸ πολὺ ἰδιαίτερο καὶ τελείως δικό μας, εἶναι τὸ καταφύγιό μας, αὐτὸ τοῦτο τὸ προπύργιο τῆς ἀπαραίτητης αὐτονομίας καὶ ἀνεξαρτησίας, ὡς καὶ χῶρος ψυχαγωγίας ἀκόμη.
Εἶναι κι ἕνας χῶρος σύμβολο - μήνυμα!
Αὐτὸ μπορεῖ νὰ συμβαίνει στὸ κάθε σπίτι καὶ στὸν ἰδιαίτερο χῶρο κάθε ἐνοίκου, ὅποιας ἡλικίας κι ἂν εἶναι, πολὺ περισσότερο ὅμως στὸν ἰδιαίτερο χῶρο ἑνὸς ἐφήβου. Γιατί ἐκεῖ ποὺ ὡς παιδὶ εἶχε ἕνα «νορμὰλ» δωμάτιο μὲ ὡραῖα χρώματα, χαρούμενη διακόσμηση καὶ τὴ συγκεκριμένη ἐπίπλωση, τὰ πράγματα ξαφνικὰ ἀλλάζουν καὶ παίρνουν μιὰ ἄλλη μορφή.
Τὰ χρώματα γίνονται πιὸ σκληρά, τὰ ἔπιπλα διαμορφώνουν ἢ μετακινοῦνται καὶ μπαίνει πλέον ἕνας ἄλλος ἐξοπλισμός. Τὸ στερεοφωνικό, ἡ τηλεόραση, τὸ play station, ὁ ἠλεκτρ. ὑπολογιστὴς συνδεδεμένος βέβαια μὲ τὸ διαδίκτυο...
Κι ὕστερα, οἱ εἰκόνες τοῦ Χριστοῦ, τῆς Παναγίας καὶ τῶν Ἁγίων, ὅπως καὶ διάφορες παιδικὲς ἢ οἰκογενειακὲς φωτογραφίες κ.λπ., ἂν δὲν καταργοῦνται τελείως, περιορίζονται σὲ μία ἄκρη τοῦ δωματίου. Τὴ θέση τους παίρνουν τώρα ἄλλα «ἱερὰ» πρόσωπα. Πρόκειται γιὰ τὶς ἀφίσσες τῶν ἠθοποιῶν, τῶν ποδοσφαιριστῶν, τῶν τραγουδιστῶν, τῶν συγκροτημάτων, τῶν βιντεοπαιχνιδιῶν καὶ βέβαια τῆς... ὁμαδάρας! Τῆς ὁποίας ὑφίστανται κι ἄλλα πράγματα, ὅπως ἀξεσουάρ, κασκὸλ ὡς καὶ πανώ ἀκόμη! Μιλᾶμε γιὰ καθαρὴ μετάπτωση στὰ... εἴδωλα! Ἐκεῖ ποὺ ἔπαιζε μὲ τὰ αὐτοκινητάκια καὶ τὰ Lego του (ἂν ἦταν ἀγόρι) ἢ μὲ τὶς κοῦκλες του (ἂν ἦταν κορίτσι), τώρα θέλει πιὰ τὰ βιντεοπαιχνίδια, τὸ διαδίκτυο, τὰ on line games! Ἐκεῖ ποὺ διάβαζε ὄμορφα παιδικὰ βιβλία καὶ ζωγράφιζε ἀφήνοντας κατάπληκτους ὅλους γιὰ τὴ φαντασία του τουλάχιστον, τώρα ξεφυλλίζει συνέχεια κάποια life style περιοδικά, κατάμεστα ἀπὸ ἀπαξίες καὶ... τίποτα, ἔχοντάς τα μάλιστα συγκεντρωμένα καὶ σὲ περίοπτη θέση! Κάποιες φορὲς δέ, κόβει καὶ σελίδες ἀπʼ τὰ περιοδικὰ αὐτὰ καὶ τὶς κολλάει κι αὐτὲς στὸν τοῖχο μαζὶ μὲ τὶς ἀφίσσες!
Κι ἐκεῖ ποὺ ἄκουγε ὄμορφα παιδικὰ τραγούδια, τώρα μὲ τὸ νέο του στερεοφωνικὸ τρίζουν τὰ τζάμια ἀπʼ τὰ ρὸκ καὶ ἄλλα παρατράγουδα! Γίνεται σύμβολο λοιπὸν αὐτὸς ὁ χῶρος. Σύμβολο καὶ μήνυμα. Σύμβολο – μήνυμα τοῦ ἐνοίκου αὐτοῦ τοῦ χώρου πὼς σὲ καμιὰ περίπτωση δὲν εἶναι ἐκεῖνο τὸ παιδάκι, ποὺ ξέρανε... Σύμβολο – μήνυμα πὼς ἀπορρίπτει κάθε «πρέπει» καὶ βρίσκεται τώρα σὲ ἐπαναστατικὴ «φάση»... Σύμβολο – μήνυμα πὼς τώρα πιὰ μεγάλωσε, εἶναι ἐλεύθερος νὰ κάνει ὅ,τι θέλει, πὼς οἱ ἐπιλογὲς εἶναι δικές του καὶ πὼς... δὲν θὰ δίνει λογαριασμὸ σὲ κανένα! Καὶ στοὺς γονεῖς βέβαια, καὶ μάλιστα πρῶτα σʼ αὐτούς!
Σὲ ὅλα τὰ ἐφηβικὰ δωμάτια συμβαίνει τὸ ἴδιο;
Ὄχι ἀσφαλῶς. Γιατί τὸ ὅλο στύλ, ἔχει βέβαια νὰ κάνει μὲ τὴν προσωπικότητα καὶ τὸν χαρακτήρα τοῦ κάθε παιδιοῦ. Μὲ τὶς ἀξίες, τὰ πρότυπα, τὰ ἰδανικά, τὶς ἀρχὲς καὶ τὶς ἐν γένει πεποιθήσεις του. Κι ὅλα τὰ παιδιὰ δὲν εἶναι βέβαια τὰ ἴδια. Συνεπῶς μποροῦμε νὰ τὰ βροῦμε ὅλα αὐτὰ σὲ κάποιο ἐφηβικὸ δωμάτιο, μέρος ἀπʼ αὐτὰ ἢ καὶ τίποτα!
Ὑπάρχουν δὲ τέτοιες διαφορές, ποὺ ἐκπλήσσεται κανεὶς ἀκόμη καὶ γιὰ τὰ δωμάτια μεταξὺ ἀδελφῶν! Γιατί, δόξα τῷ Θεῷ, εἶναι πολλὰ τὰ παιδιὰ, ποὺ ἔχουν κατανοήσει πὼς ἡ ἐπανάσταση δὲν γίνεται μʼ αὐτὰ τὰ μέσα, πὼς δὲν μποροῦν νὰ μεταφέρουν μέρος τοῦ πεζοδρομίου στὸ δωμάτιο καὶ συνεπῶς στὴ ζωή τους, πὼς οἱ ἀξίες τους καὶ τὰ ἰνδάλματά τους εἶναι τόσο μεγάλα, ποὺ μὲ τίποτα δὲν παραμερίζονται ἀπʼ τὴν τόση «πραμάτια», ποὺ ἐπιτηδευμένα λανσάρει ἡ ἐποχή μας.
Λοιπόν, ποῦ βρίσκεται τὸ πρόβλημα;
Ναί, πρέπει νὰ ἔχουμε τὸν δικό μας προσωπικὸ χῶρο! Ποιὸς μπορεῖ νὰ διαφωνήσει; Ναί, σαφῶς μεγαλώσαμε καὶ δὲν εἴμαστε πιὰ παιδιά! Ποιὸς μπορεῖ νὰ τὸ ἀμφισβητήσει; Ναί, βρισκόμαστε σὲ ἐπαναστατικὴ «φάση», κι ἀλλοίμονο ἂν δὲν βρισκόμαστε. Μᾶς τὸ ζητάει ἡ ἴδια μας ἡ φύση αὐτό, ἡ ἡλικία ποὺ διερχόμαστε. Κι ὅλα δίπλα μας δὲν εἶναι ὀρθὰ καὶ ἰδανικὰ πλασμένα, ποὺ νὰ μὴ ἔχουν ἀνάγκη ἀμφισβήτησης, διόρθωσης, βελτίωσης, ἐπανασχεδιασμοῦ. Ποιὸς δὲν τὸ δέχεται;
Ναί, πὼς ἔχουμε πλέον ἄλλες ἀνάγκες καὶ ἐνδιαφέροντα. Δὲν
εἶναι ἑπόμενο; Ἀλλὰ τότε ποῦ βρίσκεται τὸ πρόβλημα; Βρίσκεται σὲ τοῦτο ἀκριβῶς:
Πὼς ἐκεῖ στὴν προσπάθειά μας νὰ συμπεριφερόμαστε, ὅπως οἱ μεγάλοι, υἱοθετοῦμε λάθος πράγματα, ἀκολουθοῦμε λάθος δρόμους, δὲν συμπεριφερόμαστε ὥριμα. Κι αὐτὸ φαίνεται μὲ τὴν πορεία τοῦ χρόνου ξέρετε... Τότε ποὺ ἐμεῖς οἱ ἴδιοι θὰ βγάλουμε τὶς λάθος ἀφίσσες καὶ τὰ πρόσωπα, ποὺ εἰκονίζουν ἀπʼ τὰ δωμάτια καὶ τὴ ζωή μας ἢ τότε ποὺ θὰ ξεκολλήσουν ἀπʼ τοὺς τοίχους καὶ οὔτε κἄν δὲν θά σκύψουμε νὰ τὶς πάρουμε...
Τότε ποὺ θὰ ἀντιληφθοῦμε πὼς χάνουμε τὸν πολυτιμότατο χρόνο μας, μὲ τὰ βιντεοπαιχνίδια, τὴν τηλεόραση καὶ τὶς διάφορες ἱστοσελίδες... Τότε ποὺ θὰ κατανοήσουμε πὼς βλάπτουμε πολὺ τὴν ψυχή μας μὲ τὰ διάφορα θεάματα καὶ ἀκούσματα, ἐκεῖ στὸ δωμάτιό μας (αὐτὸ) σερβιριζόμενα...
Τότε ποὺ θὰ χαμηλώσουμε τὴν ἔνταση στὸ στερεοφωνικό, θὰ πετάξουμε ὅλα ἐκεῖνα τὰ CD καὶ τὰ περιοδικὰ, ποὺ μᾶς πιάνουν τὴν γωνιά, ἂς ἄχρηστα πιά... Γιατί ποιὸς μεγάλος ἔχει τέτοιες ἀφίσσες στὸ δωμάτιό του, ἀκούει στὴ διαπασῶν ἐκεῖνα ποὺ κάποιοι θέλουν ἀποκλειστικὰ καὶ μόνον νʼ ἀκοῦμε ἢ παίζει μὲ τὰ βιντεοπαιχνίδια; Εἶναι θέμα ὡριμότητας λοιπόν.
Τὰ ἄλλα τί δείχνουν; Πώς παιδιὰ εἴμαστε, ποὺ παρασυρθήκαμε. Ναί! Ἑπομένως γιατί νὰ μὴ συμπεριφερόμαστε εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς ὡς μεγάλοι; Ὡς «παιδογέροντες», ὅπως μᾶς θέλουν νὰ εἴμαστε οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας; Δηλαδὴ πώς, ἐνῶ εἴμαστε ἔφηβοι, ἂς ποῦμε παιδιά, ἔχουμε τέτοια ὡριμότητα καὶ τέτοια σοβαρότητα, ποὺ τὶς συναντᾶ κανεὶς μόνο σὲ σοφοὺς γέροντες!
(Στὸ ἑπόμενο θὰ δοῦμε πὼς ὑπάρχουν κάποιοι, ποὺ «κατασκευάζουν» τὸ δωμάτιό μας, θὰ μιλήσουμε γιὰ τὸ δωμάτιο «hi tech» καὶ θὰ ἀναφέρουμε τὴν ἰδανικὴ λύση ἐπὶ τοῦ θέματος)
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου